Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 04-04-2019 r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu III Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSO Edyta Pawłowicz – Durlak

Protokolant: Jolanta Dutczak- Gołdyn

przy udziale Prokuratora Anny Ulicz

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu: 18 października 2018 r., 20 listopada 2018 r., 22 stycznia 2019 r., 26 lutego 2019 r. i 28 marca 2019 r.

sprawy S. K.

syna K. i G. z domu B.

urodzonego (...) w P.

oskarżonego o to, że:

w okresie do 15.02.2017 r. do dnia 9.02.2018 r. w C. działając jako Prezes Zarządu Spółki (...) sp. z o.o. ul. (...) W. przywłaszczył sobie powierzone mu mienie w kwocie 295.218,05 zł z tytułu przedpłat dokonanych na dostawy węgla i nie wydaną maszynę – osadzarkę stanowiącą zabezpieczenie wykonania zawartego zobowiązania, przekazanego umową przewłaszczenia na rzecz (...) Spółka Akcyjna w C., jako zabezpieczenie przedpłat dokonanych na poczet dostaw węgla i nie wydał maszyny – osadzarki, stanowiącej zabezpieczenie wykonania zobowiązania, powodując straty na rzecz pokrzywdzonego (...) Spółka Akcyjna w C. w wysokości 295.218,05 zł, to jest mienie znacznej wartości.

tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k.

I.  uznaje S. K. za winnego tego, że w okresie od 15 lutego 2017 r. do 9 lutego 2018 r. we W., działając jako Prezes Zarządu Spółki (...) sp. z o.o. z siedzibą we W., przywłaszczył sobie powierzone mu mienie w postaci osadzarki A. nr (...), przekazanej umową przewłaszczenia na rzecz (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w C., jako zabezpieczenie przedpłat dokonanych na poczet dostaw węgla i nie wydał osadzarki A. nr (...), stanowiącej zabezpieczenie wykonania zobowiązania, powodując straty na rzecz (...) Spółka Akcyjna w C. w wysokości 295.218,05 zł, co stanowiło mienie znacznej wartości, tj. czynu wyczerpującego dyspozycję art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. i za to na podstawie art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 284 § 2 k.k. wymierza mu karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności;

II.  na podstawie art. 69 § 1 k.k. i art. 70 § 1 k.k. warunkowo zawiesza wykonanie kary pozbawienia wolności na okres próby lat 3 (trzech);

III.  na podstawie art. 72 § 1 pkt 1 zobowiązuje oskarżonego do informowania kuratora o przebiegu okresu próby;

IV.  na podstawie art. 46 § 1 k.k. zobowiązuje oskarżonego do naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem, poprzez zapłatę na rzecz (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w C. kwoty 56.841,48 zł (pięćdziesiąt sześć tysięcy osiemset czterdzieści jeden złotych czterdzieści osiem groszy);

V.  na podstawie art. 627 k.p.k. zasądza od oskarżonego na rzecz oskarżyciela posiłkowego (...) Spółka Akcyjna w C. kwotę 1200 zł (jeden tysiąc dwieście złotych) tytułem zwrotu uzasadnionych wydatków, związanych z ustanowieniem w sprawie jednego pełnomocnika;

VI.  na podstawie art. 627 k.p.k. zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe w wysokości 70 zł (siedemdziesięciu złotych), a na podstawie art. 2 ust 1 pkt 3 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. obciąża opłatą w wysokości 180 zł ( sto osiemdziesiąt złotych).

Sygnatura akt III K 286/18

dot. ( PR 1 Ds 918.2017 )

UZASADNIENIE

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

S. K. pełnił funkcję prezesa zarządu (...) sp. z o.o. z siedzibą we W., przy ul. (...).

Dowód: wydruk z Centralnej Informacji Krajowego Rejestru Sądowego – k. 33-38;

W dniu 15 lutego 2017 r. w C. (...), reprezentowana przez S. K., zawarła z (...) S.A. z siedzibą w C., przy ul. (...), umowę w wykonaniu której (...) miała dostarczać SZAR miał węglowy, pochodzący z eksploatacji hałdy pokopalnianej w W.. Sprzedaży miała podlegać ilość 5.000 ton miału węglowego miesięcznie, dostarczanego do końca 2017 r. Strony umowy określiły między innymi wilgotność surowca, określając maksymalną wartość na 10%. Umowa była realizowana w ten sposób, że SZAR dokonywała przedpłat na poczet zamówionego towaru, a następnie (...) dokonywał sprzedaży towaru, na bieżąco rozliczając przedpłatę. Dokonano przedpłaty w wysokości 300.000 zł, która miała być sukcesywnie uzupełniana wraz z odbiorem zamówionego towaru zgodnie z harmonogramem. W umowie przewidziano również obniżenie ceny brutto dostarczanego towaru, w przypadku gdy towar zawiera zbyt dużą wartość popiołu, wilgotności, a także kary umowne za niedostarczenie lub nieodebranie miału w terminie. Zabezpieczeniem powyższej umowy była umowa przewłaszczenia. Przedmiotem przewłaszczenia była osadzarka A., producent A., rok budowy 2012, typ: (...)-300d8941 heimentgen bay, nr (...), o wartości 500.000 zł Przewłaszczenie traciło moc z chwilą dokonania całości dostawy węgla przez (...). Spółka pozostała w posiadaniu ww. urządzenia, była jednak zobowiązana do jego wydania (...) S.A. na pisemne wezwanie, po niespłaceniu należności za towar w wymaganym terminie. W przypadku braku dostawy przez (...) węgla w określonym terminie (...) S.A. była uprawniona do zatrzymania dla siebie albo zbycia przewłaszczonej rzeczy za zwrotem różnicy, pomiędzy jej wartością, a kwotą zadłużenia.

Dowód: - umowa przewłaszczenia – k. 5-7;

- zeznania świadka S. R. – k. 40-41;

- umowa kupna – sprzedaży – k. 45-47;

- zeznania świadka B. G. – k. 107- 109;

(...) od początku trwania umowy nie wywiązywało się z zaciągniętego zobowiązania, dostarczając węgiel w mniejszej ilości niż umówione 5.000 ton miesięcznie, a także węgiel gorszej jakości, natomiast od lipca 2017 r. wstrzymała wszelkie dostawy. Nie zwróciła przedpłat dokonanych na poczet dostawy surowca. W okresie od marca do czerwca (...) dostarczyła w sumie 1962,76 tony surowca. W wyniku niepełnego wywiązywania się (...) z zawartej umowy, (...) S.A. poniosła straty w wysokości 295.218,05 zł. Na tę kwotę składały się: przedpłata za węgiel, który nie został dostarczony – 56.841,48 zł oraz kary umowne za brak dostarczenia surowca lub dostarczenie go gorszej jakości niż się umówiono – 238.376,67 zł.

Dowód: - lista nierozliczonych płatności – k. 4;

- zeznania świadka S. R. – k. 40-41;

- zeznania świadka B. G. – k. 107- 109, 282;

-dokumentacja (...) S.A. (saldo, noty obciążeniowe, lista nierozliczonych płatności, wykaz realizacji dostaw – k. 111-120; 168; 169-170)

- faktury VAT – k. 121-167;

Wskutek powyższego (...) S.A. wezwał (...) do zwrotu należności do dnia 14 sierpnia 2017 r., a w wypadku niezapłacenia kwoty długu, do wydania, w dniu 14 sierpnia 2017 r., przedmiotu przewłaszczenia. Wezwanie do wydania przedmiotu przewłaszczenia – osadzarki, zostało doręczone (...) w dniu 8 sierpnia 2017 r. Spółka nie odpowiedziała na wezwanie. S. K. wiedział o zamiarze odbioru przewłaszczonej maszyny przez (...) S.A. Decydował o tym jakim podmiotom dostarczyć towar, w przypadku jego niewystarczającej ilości. Zabronił wydawania maszyny pracownikom (...) S.A.

Dowód: - kserokopia wezwania – k. 8,

- kserokopia zwrotnego potwierdzenia odbioru – k. 9-10;

- zeznania świadka S. R. – k. 40-4, 281;

- zeznania świadka M. T. (1) – k. 282-283;

(...) S.A. upoważnił spółkę (...) sp. z o.o., z siedzibą we W. przy ul. (...), do odbioru przewłaszczonej maszyny. W dniu 6 lipca 2017 r. przedstawiciel spółki ustalił położenie maszyny, a także oznakował ją naklejkami informującymi o przewłaszczeniu przez (...) S.A. W dniu 21 lipca 2017 r. pracownicy spółki (...) podjęli próbę odbioru przewłaszczonej maszyny, co zakończyło się niepowodzeniem w wyniku sprzeciwu właściciela posesji, na której maszyna była przechowywana. W dniu 11 sierpnia 2017 r. ujawniono, iż maszyna była niekompletna, a niektóre jej elementy zostały usunięte.

Dowód: - upoważnienie – k. 11

- notatki służbowe – k. 85-87;

- zdjęcia – k. 16-23;

- zeznania świadka S. R. – k. 40-41, 281;

- zeznania świadka E. B. – k. 82-83 i 283-284.

Osadzarka, będąca przedmiotem umowy przewłaszczenia, przez cały czas jej posiadania przez (...) nie była złożona w całości, składowana była w częściach w P., przy ul. (...).

Dowód: - M. T. (1) – k. 62-63;

- częściowe wyjaśnienia S. K. – k. 279-280;

- częściowe zeznania M. G. – k. 303 – 304.

W wyniku zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa kradzieży elementów osadzarki, będącej przedmiotem zabezpieczenia, prowadzono dochodzenie, zakończone umorzeniem, wobec braku danych dostatecznie uzasadniających podejrzenie popełnienia przestępstwa.

Dowód; - kserokopia akt dochodzenia – k. 173-184

S. K. ma 55 lat. Odebrał wykształcenie zawodowe, o profilu mechanika maszyn i urządzeń budowlanych. Jest wdowcem, posiada dwójkę dorosłych dzieci, nie ma nikogo na utrzymaniu. Utrzymuje się z pełnienia funkcji prezesa zarządu (...), z tytułu czego otrzymuje wynagrodzenie w kwocie 5000 zł miesięcznie. Nie był wcześniej karany sądownie.

Dowód: - oświadczenie oskarżonego – k. 191-192;

- karta karna – k. 199.

S. K. przesłuchany w toku postępowania przygotowawczego w dniu 12 kwietnia 2018 r. nie przyznał się do popełniania zarzucanego mu czynu i odmówił składania wyjaśnień.

Przesłuchany w toku postępowania sądowego oskarżony w dalszym ciągu nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu i wyjaśnił, iż z przedpłaconej zaliczki pozostało niecałe 30.000 zł, a nie prawie 300.000 zł., bowiem przedpłata byłą dokonana w tej mniejszej kwocie. Dodał, iż w czasie kiedy SZAR zażądała zwrotu, prowadzona przez niego spółka poszukiwała nowego inwestora, a pismo nawet do niego nie dotarło. Dowiedział się o żądaniu wydania rzeczy po tym jak sprawa trafiła do sądu. Spółka (...) miała być jednym z inwestorów, bowiem (...) miała problemy finansowe. Dostawy były też realizowane dla innych podmiotów. Maszyna w dalszym ciągu leży w tym samym miejscu, z tym, że częściowo ją rozkradziono, co zostało zgłoszone organom ścigania. Po wznowieniu przewodu sądowego wyjaśnił, iż pozostawał w przekonaniu, że umowa przewłaszczenia jest nieaktualna, bowiem dostawa węgla została w terminie wykonana. Nie jest prawdą, iż SZAR miała pomóc finansowo, albowiem z praktyki wynika, iż za węgiel płaci się z góry. Pismo z wezwaniem do zwrotu maszyny faktycznie zostało wysłane, ale w okresie urlopowym. Powodem złożenia zawiadomienia o przestępstwie była zemsta, bowiem SZAR miała być inwestorem w spółce (...), jednak oferta została odrzucona przez oskarżonego. Przyznał, że SZAR należała się kwota 30.000 zł, jednak nie została wypłacona, bowiem spółka odmówiła odbioru surowca w IV kwartale 2017 r. W wyniku niewykonania umowy przez SZAR naliczono kary umowne.

Dowód: - protokół przesłuchania podejrzanego – k. 191-192;

- wyjaśnienia oskarżonego – k. 279-280 i 305 .

Sąd zważył, co następuje:

Ustalając stan faktyczny Sąd oparł się na zeznaniach świadków S. R., B. G., M. T. (1), E. B., a także w ograniczonym zakresie na zeznaniach M. G. i wyjaśnieniach S. K.. Nadto, Sąd oparł się na dowodach z dokumentów w postaci umowy kupna – sprzedaży, umowy przewłaszczenia, wydruku z Centralnej Ewidencji Krajowego Rejestru Sądowego, dokumentacji (...) S.A. w postaci salda, not obciążeniowych, listy nierozliczonych płatności, wykazie realizacji dostaw, kserokopii wezwania do wydania przewłaszczonej rzeczy wraz z kserokopią zwrotnego potwierdzenia odbioru, notatek służbowych wraz ze zdjęciami. a także fakturach VAT wystawionych przez (...), karcie karnej oraz kserokopii akt dochodzenia RSD 525/17.

Odnosząc się do zeznań świadków S. R. i B. G., należy stwierdzić, że Sąd uznał je za w pełni wiarygodne. Wprawdzie świadkowie, jako osoby zaangażowane w działalność pokrzywdzonej spółki (...) S.A., są zainteresowane rozstrzygnięciem przedmiotowej sprawy, to jednak wyłącznie ta okoliczność nie jest wystarczająca do podważenia ich wiarygodności. Świadkowie, jako prezes zarządu i prokurent, niewątpliwe dysponowali wiedzą na temat realizacji umowy kupna – sprzedaży z (...). Co więcej, ich zeznania nie pozostawały gołosłowne, bowiem do akt sprawy załączyli szczegółową dokumentację dostawy węgla, korespondującą z ich zeznaniami. Z wykazu rozliczeń dostaw wynika, że spółka oskarżonego, w okresie od marca do czerwca 2017 r. dokonała w sumie kilkudziesięciu dostaw węgla, dostarczając 1962,76 tony surowca. Jest to ilość dalece odbiegająca od umówionej, bowiem strony ustaliły, iż miesięcznie będzie dostarczana ilość 5000 ton węgla. Tymczasem, jak łatwo stwierdzić, (...) dostarczała średnio miesięcznie około 490 ton węgla, co jest ilością ponad dziesięciokrotnie mniejszą od umówionej. Podkreślenia wymaga fakt, iż od lipca dostawy zupełnie ustały, pomimo tego, iż umowa miała obowiązywać do końca 2017 r., a jedyne odstępstwa od przewidywanej ilości dotyczyły początkowego okresu jej obowiązywania i to wyłącznie z przyczyn pogodowych. W tym miejscu należy zwrócić uwagę, na sprzeczność pojawiającą się w wyjaśnieniach oskarżonego. Twierdził on bowiem, że firma w okresie obowiązywania umowy miała problemy finansowe i poszukiwała inwestora, by później stwierdzić, że SZAR celowo wysłała wezwanie o zwrot urządzenia w okresie wakacyjnym, bo akurat wtedy, z uwagi na okres urlopowy nikogo nie ma w firmie, co miało prowadzić do wniosku, że pismo ostatecznie do oskarżonego nie dotarło. Skoro zatem spółka znajdowała się w trudnej sytuacji finansowej i poszukiwała inwestora, to wysoce nieprawdopodobnym jest aby wszyscy lub choćby nawet większość pracowników przebywała na urlopach. Pierwotne wyjaśnienia oskarżonego odnośnie trudnej sytuacji przedsiębiorstwa potwierdzają także zeznania świadka M. T. (2), który złożył zbieżne w tym zakresie zeznania. Spółka zmagała się z problemami finansowymi, zatem oskarżony był zmuszony do podjęcia decyzji odnośnie dostarczania surowca klientom, bowiem spółka nie była w stanie zaspokoić w pełni wszystkich zobowiązań.

Zważyć także należy, że dokumentacja przedstawiona przez pokrzywdzoną spółkę (...) w szczegółowy sposób obrazowała stan dostaw węgla od (...). Dane to obejmowały przede wszystkim daty, oraz ilość dostarczanego towaru, a także ilość sumarycznie, od początku realizacji dostaw w ramach ww. umowy. Dokumentacja ta jasno pokazuje, iż dostawy w żadnym miesiącu nie były prawidłowo realizowane, a jak już wyżej wspomniano ich całkowita ilość nie przekraczała nawet jednomiesięcznego limitu dostaw. Okoliczności dowodzone wewnętrzną dokumentacją SZAR, starał się kwestionować oskarżony, przedkładając faktury VAT wystawione przez (...). Jednak dokumentacja ta nie jest, w ocenie Sądu, przekonująca. Oskarżony poza fakturami VAT nie dostarczył jakiegokolwiek dowodu, że towar został faktycznie wydany pokrzywdzonej spółce, w takiej ilości jak twierdził. Jawi się to jako nieprawdopodobne, bowiem oskarżony nie załączył do akt postępowania jakichkolwiek potwierdzeń odbioru surowca przez SZAR. Gdyby odbiory we wskazanej ilości faktycznie były dokonywane, to powinno istnieć jakiekolwiek potwierdzenie każdorazowego odbioru surowca, podpisane chociażby przez kierowcę ciężarówki, bądź inną osobę upoważnioną przez SZAR do odbioru zakupionego węgla. Wobec powyższego, wyjaśniania oskarżonego, w zakresie pełnego wywiązywania się z umowy sąd uznał za niewiarygodne, stanowiące wyraz przyjętej przez niego linii obrony. Tym samym przyznano walor wiarygodności dokumentom wystawionym przez SZAR.

Na uwagę zasługują również wystawione przez (...) kary umowne, za nieodebrany towar. Zważyć należy, że nie były one wystawiane na bieżąco w 2017 r., kiedy SZAR, zdaniem oskarżonego, miała nie odbierać sprzedawanego towaru, lecz dopiero w 2018 r., po przedstawieniu S. K. zarzutów. Okoliczność ta wskazuje na celowe działanie oskarżonego zmierzające do zatuszowania niewywiązania się z umowy. Naliczone kary pieniężne miały na celu zbilansowanie nadwyżki przedpłaty dokonanej przez SZAR, tak aby to (...) legitymował się wierzytelnością, a nie odwrotnie. Zatem, skoro oskarżony podejmował działania zmierzające do uwolnienia się od odpowiedzialności karnej, to logiczną konsekwencją powyższego jest fakt, iż wiedział o nierozliczonej nadpłacie, uprawniającej SZAR do pisemnego wystąpienia o wydanie przedmiotu przewłaszczenia. Absolutnie nieprzekonujące są wyjaśnienia oskarżonego, iż nie wiedział o wysłanym przez SZAR wezwaniu do wydania przedmiotu zabezpieczenia. Polecona przesyłka została odebrana i podpisana przez pracownika spółki, co przeczy jego wyjaśnieniom, że w firmie w tym czasie nie było pracowników. Oskarżony jako prezes zarządu spółki prowadził sprawy spółki i nadzorował jej działanie, co prowadzi do wniosku, iż wiedział o roszczeniu SZAR odnośnie nierozliczonej nadpłaty oraz wezwaniu do wydania przedmiotu zabezpieczenia. Takiej treści zeznania złożył M. T. (1), zeznając, iż oskarżony wyraźnie zastrzegł, iż osadzarka nie może być nikomu wydana. Nie są przekonujące wyjaśnienia oskarżonego odnośnie przyczyn, dla których prezes spółki SZAR miałby złożyć zawiadomienie o niepopełnionym przestępstwie. Twierdzenia S. K. o domniemanej zemście przedstawicieli spółki (...), jawią się Sądowi jako zupełnie gołosłowne. Nie przedstawił on jakichkolwiek dowodów, świadczących o tym, że rozmowy o zainwestowaniu w (...) faktycznie miały miejsce oraz że zostały zakończone z przyczyn wskazanych przez oskarżonego. Dalej, oskarżony w swoich końcowych wyjaśnieniach twierdził, iż wymóg złożenia przedpłaty wyszedł z jego inicjatywy, w celu zabezpieczenia ewentualnych start, wynikających z braku odbioru surowca i zalegania w magazynie. Stoi to w sprzeczności z jego wcześniejszymi wyjaśnieniami, w których twierdził, iż umowa przewłaszczenia była koniecznym warunkiem zawarcia umowy postawionym przez SZAR, w celu zabezpieczenia niemałej przecież przedpłaty. W związku z powyższym, w ocenie Sądu zeznania S. R. w zakresie, w którym mówił on o dokonaniu przedpłaty celem poprawy sytuacji finansowej (...) odpowiadają prawdzie.

Sąd dał wiarę zeznaniom E. B. jak również treści sporządzonych przez niego notatek służbowych. Zeznania świadka okazały się przydatne do ustalenia, iż przedmiotu przewłaszczenia – osadzarki A. nie udało się odebrać z posesji, gdzie była składowana. Świadek pozostaje w stosunkach gospodarczych z pokrzywdzoną spółką, jednak okoliczność ta nie jest wystarczająca do kwestionowania jego wiarygodności. Zeznania świadka znalazły potwierdzenie w dowodach obiektywnych – zdjęciach elementów maszyny, a także w pozostałym materiale dowodowym, zeznaniach świadka M. T. (1) oraz wyjaśnieniach oskarżonego. Mężczyźni potwierdzili, iż osadzarka była składowana na posesji w P. od momentu zakupu jej przez (...), nie była złożona w całości, a pozostałe elementy leżały tam nawet po upływie okresu objętego niniejszym postępowaniem.

Odnosząc się do zeznań M. G. należy stwierdzić, iż Sąd w przeważającej części odmówił im wiarygodności, albowiem pozostawały w sprzeczności z pozostałym zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym. Brak jest przekonujących dowodów, świadczących o tym, że dostawy były realizowane w umówionych rozmiarach, a lakoniczna korespondencja elektroniczna z grudnia 2017 r., nie przekonuje Sądu, że było inaczej. Umowa miała trwać nieprzerwanie od marca do grudnia 2017 r., zatem gdyby dostawy były lub miały być realizowane to korespondencji pozostałoby nieporównywalnie więcej, tym bardziej, że wysłanie pojazdu po odbiór węgla za każdym razem miało być wcześniej umawiane i awizowane. Sąd zwrócił także uwagę, iż zeznania świadka częściowo wykluczają się z wyjaśnieniami oskarżonego. Świadek twierdził, że przerwa w dostawach w okresie wakacyjnym była spowodowana przeprowadzanymi remontami, podczas gdy oskarżony najpierw wyjaśniał, że w sierpniu nikogo w firmie nie było, by później dodać, że w tym samym okresie poszukiwano inwestora.

Sąd oparł się także na dowodach z dokumentów wewnętrznych firmy (...), jako, że były one zbieżne z zeznaniami świadków, a także przekonujące, a to przez poziom swojej szczegółowości. Zaproponowane przez oskarżonego dowody, mające dowodzić inny stan faktyczny nie były przekonujące, albowiem zasadniczo polegały jedynie na przedłożeniu faktur VAT. Okoliczność wydania faktury VAT nie dowodzi faktycznego wydania towaru zamawiającej spółce, bowiem faktura VAT może być wystawiona w każdym czasie i nie wymaga dla swojej ważności podpisu przez kupującego.

Przechodząc do oceny wypełnienia przez oskarżonego znamion czynu zabronionego należy rozpocząć od przywołania treści art. 284 § 2 k.k., który stanowi, iż kto przywłaszcza sobie powierzoną mu rzecz ruchomą, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. Czynność wykonawcza powyższego przestępstwa polega na postąpieniu z rzeczą tak jak właściciel (por. Górniok, Pleńska, Przestępstwa, s. 409–410). Rzecz przywłaszczana znajduje się we władaniu sprawcy. Przez fakt przywłaszczenia nie następuje żadna fizyczna zmiana w sytuacji rzeczy, zmiana dotyczy stanu prawnego (wyrok SN z 4.08.1978 r., Rw 285/78, OSNKW 1978/10, poz. 118; Górniok [w:] Górniok i in., t. 2, s. 401; Michalski [w:] Wąsek, Zawłocki II, s. 1088 i n.). Powierzenie jest to przekazanie władztwa nad rzeczą z zastrzeżeniem obowiązku jej późniejszego zwrotu. Powierzenie może nastąpić z prawem do używania lub użytkowania rzeczy bądź bez tego prawa ( Górniok [w:] Górniok i in., t. 2, s. 401).

Nie budzi wątpliwości Sądu, iż S. K. swoim działaniem wypełnił znamiona powyższego przestępstwa. Jako prezes zarządu spółki (...) zdawał sobie sprawę z niepełniej realizacji zobowiązań wynikających z umowy kupna sprzedaży węgla, zawartej w dniu 15 lutego 2017 r. z (...) S.A. Doskonale zdawał sobie sprawę z faktu zawarcia oraz treści umowy przewłaszczenia osadzarki, bowiem własnoręcznie ją podpisywał. Nieprawidłowe wykonywanie zobowiązania oraz związane z tym nierozliczenie dokonanej przez SZAR przedpłaty, skutkowało uprawnieniem dla (...) S.A. do pisemnego wystąpienia o zwrot przedmiotu przewłaszczenia. Tak też się stało, wezwanie zostało doręczone (...) w dniu 8 sierpnia 2017 r. Zważyć przy tym należy, iż od momentu zawarcia umowy przewłaszczenia, własność osadzarki została przeniesiona ze spółki (...) na spółkę (...), a przeniesienie własności traciło moc dopiero z chwilą pełnej realizacji umowy kupna – sprzedaży. Co istotne, położenie przedmiotowej osadzarki nie uległo zmianie, przez cały czas osadzarka znajdowała się na posesji ,z której (...) swobodnie korzystała. Mając na uwadze, że nie doszło do prawidłowej realizacji postanowień umownych, pokrzywdzona spółka wystąpiła o wydanie przewłaszczonej osadzarki, której pozostawała właścicielem. Oskarżony dysponując wiedzą o zamiarze odbioru maszyny przez właściciela winien był umożliwić jej odbiór, albowiem rzecz była mu jedynie powierzona. Tymczasem S. K. nie tylko nie umożliwił odbioru urządzenia, lecz wręcz przeciwnie, zastrzegł osobom pracującym na posesji w P., iż maszyna nie może być wydana. Co istotne, oskarżony dysponując informacją, iż pokrzywdzona podejmuje kroki w celu odebrania urządzenia, nie podjął żadnych działań w celu wyjaśnienia sytuacji. Skoro, jak sam twierdzi, pozostawał w przekonaniu, że (...) wywiązała się ze zobowiązań umownych, to powinien był podjąć kroki w celu wyjaśnienia zaistniałej sytuacji z przedstawicielami SZAR. Zgromadzony w aktach sprawy materiał nie dostarczył jakichkolwiek dowodów, iż oskarżony takie działania podjął, co przekonuje Sąd, że umyślnie sprzeniewierzył ww. urządzenie. Niespornym jest, że S. K. postąpił z urządzeniem jak właściciel, bowiem nie dość, że nie wydał go rzeczywistemu właścicielowi, to jeszcze zapobiegł samodzielnemu odbiorowi urządzenia przez SZAR.

Kolejno, należy przywołać treść art. 294 § 1 k.k., stanowiącego, iż kto dopuszcza się przestępstwa określonego m.in. w art. 284 § 2 k.k. w stosunku do mienia znacznej wartość podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10. Ustawodawca zdecydował się na wprowadzenie definicji legalnej mienia znacznej wartości w art. 115 § 5 k.k., ustalając, że jest to mienie, którego wartość w chwili popełnienia czynu zabronionego przekracza 200.000 zł. Powyższy przepis w swojej istocie wprowadza kwalifikowany typ sprzeniewierzenia, ustanawiając znamieniem kwalifikacyjnym mienie o wartość przekraczającej 200.000 zł.

Zdaniem Sądu znamię kwalifikowanego przestępstwa sprzeniewierzenia zostało przez oskarżonego wypełnione. Zważyć należy, że wartość osadzarki szacowana była na 500.000 zł. Oczywistym jest, iż nie cała ta kwota była rozmiarem szkody pokrzywdzonej. Osadzarka była przecież jedynie zabezpieczeniem wcześniej powstałego roszczenia, opiewającego na kwotę 295.218,05 zł. Różnica pomiędzy wartością osadzarki, oszacowaną przez biegłego, a wysokością należności powinna być zwrócona (...). Niemniej, jak nietrudno dostrzec, kwota wyrządzonej szkody, przekracza kwotę 200.000 zł, zatem nie budzi najmniejszej wątpliwości Sąd, iż oskarżony dopuścił się sprzeniewierzenia mienia znacznej wartość. W tym miejscu, należy poczynić zastrzeżenie, iż ocena czy mienie ma znaczną wartość, odbywa się na podstawie wartości, jaką miało ono w czasie popełnienia czynu (por. K. M..; [w] Kodeks karny. Komentarz aktualizowany; red. M. M..; Lex 2018, art. 294). Nie uszło uwadze Sądu, iż wartość rynkowa osadzarki, po tym jak ujawniono brak części jej elementów, znacząco spadła. Nie ma to jednak znaczenia, bowiem zgromadzony materiał dowodowy pozwala na ustalenie, iż w chwili popełnienia przestępstwa urządzenie było kompletne.

Przechodząc do wymiaru kary, należy powtórzyć, że za zarzucane oskarżonemu przestępstwo kwalifikowanego sprzeniewierzenia ustawodawca przewidział karę pozbawienia wolności od 1 roku do lat 10.

Analizując zgromadzony materiał dowodowy Sąd nie dopatrzył się okoliczności wpływających na zmniejszenie stopnia winy oskarżonego. S. K. w chwili czynu był osobą dorosłą. Brak jest dowodów pozwalających na stwierdzenie, iż jego zdolność do rozpoznania znaczenia czynu lub pokierowania swoim postępowaniem była w jakikolwiek sposób ograniczona. Oskarżony był prezesem zarządu spółki prawa handlowego, w zakres jego obowiązków wchodziło zawieranie umów z innymi podmiotami, zatem powinien zdawać sobie sprawę z naganności swojego postępowania.

Popełnione przestępstwo charakteryzowało się znacznym stopniem społecznej szkodliwości. Oskarżony dopuścił się przestępstwa przeciwko mieniu, a swoim zachowaniem doprowadził do powstania znacznej szkody. O. na ocenę społecznej szkodliwości wpływa okoliczność, iż szkoda wyniosła niemal 300.000 zł, przekraczając o ponad 90.000 graniczną kwotę 200.000 zł, wpływającą na przyjęcie kwalifikowanego typu przestępstwa. Także obciążająco na ocenę zachowania oskarżonego wpływa sposób popełnienia przestępstwa, podjął on bowiem aktywne działania, zmierzające do uniemożliwienia odbioru maszyny przez pokrzywdzoną. Zamiar bezpośredni oskarżonego jest bez znaczenia, bowiem zgodnie z utrwalonym w doktrynie poglądzie przywłaszczenie, jak i sprzeniewierzenie są przestępstwami kierunkowymi (Marek, Komentarz, s. 606; Michalski [w:] Wąsek, Zawłocki II, s. 1094–1095). Oskarżony dopuścił się przestępstwa w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, bowiem chciał utrzymać się w posiadaniu urządzenia, którego przed zawarciem umowy był właścicielem, co również wpływa obciążająco na społeczną szkodliwość czynu.

Jako okoliczność łagodzącą Sąd wziął pod uwagę uprzednią niekaralność S. K., jak również sposób życia po popełnieniu przestępstwa. Od tego czasu nie dopuścił się ponowie popełnienia przestępstwa, respektował obowiązujący porządek prawny.

Mając na uwadze wszystkie powyższe okoliczność Sąd zdecydował się na wymierzenia kary w najniższym ustawowo przewidziany wymiarze 1 roku pozbawienia wolności. Dotychczasowy sposób życia oskarżonego przekonują Sąd, że przestępstwo miało charakter incydentalny i było przede wszystkim spowodowane złą kondycją finansową zarządzanej przez oskarżonego spółki.

Przyznając prymat wychowawczej funkcji kary Sąd zdecydował się na zastosowanie dobrodziejstwa warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności, albowiem będzie wystarczające do osiągniecia celów kary w szczególności wydatnie przyczyni się do zapobieżenia powrotowi do przestępstwa oskarżonego. Jak już wyżej wspomniano popełnienie przestępstwa miało charakter incydentalny. Widmo zarządzenia do wykonania warunkowo zawieszonej kary, będzie dodatkowo motywowało oskarżonego do przestrzegania porządku prawnego w przyszłości, a w szczególności realnie zniechęci do go ponownego popełnienia przestępstwa przeciwko mieniu. Okoliczność ta, w ocenie Sądu ma tym większe znaczenie, że oskarżony w dalszym ciągu pełni funkcje prezesa zarządu spółki (...).

Wobec oskarżonego nie zastosowano środka karnego, zatem w świetle warunkowego zawieszenia wykonania kary, obligatoryjne stało się nałożenie co najmniej jednego z obowiązków określonych w art. 72 § 1 k.k. W ocenie Sądu zasadnym było nałożenie obowiązku informowania kuratora o przebiegu okresu próby, bowiem będzie to kolejny czynnik motywujący oskarżonego do przestrzegania porządku prawnego i jednocześnie kontrolujący zachowanie w czasie biegu okresu próby.

Na podstawie art. 46 § 1 k.k. Sąd nałożył na oskarżonego obowiązek naprawienia szkody w części, poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonej (...) S.A. kwoty 56.841,48 zł. Szkoda wyrządzona przestępstwem jest większa, bowiem wyniosła 295.218,05 zł. Zważyć jednak należy, że składa się z różnych zobowiązań: 56.841,48 zł stanowiło nierozliczoną cześć przedpłaty, w części w jakiej (...) nie zrealizowała zobowiązania, ani nie zwróciła jej na rachunek bankowy SZAR. Natomiast pozostała kwota, tj. 238.376,67 zł, stanowiła należność z tytułu różnego rodzaju kar umownych, naliczonych przez SZAR. Jednak umowa zawarta miedzy stronami przewidywała stosowną procedurę, w wyniku której kary umowne powinny zostać naliczane. W aktach sprawy brak jest wystarczającego materiału dowodowego pozwalająca na stwierdzenie, iż owe procedury faktycznie były prowadzone. Dowodów na te okoliczność nie składał także pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego, biorący udział w postępowaniu sądowym od samego początku. W świetle powyższego Sąd uznał za zasadne nałożenie obowiązku naprawienia szkody do wysokości dokonanej, a nierozliczonej przedpłaty, tj. w kwocie 56.841,48, w pozostałym zakresie odsyłając oskarżyciela posiłkowego na drogę postępowania cywilnego.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 627 k.p.k. Zasadą postępowania karnego jest, iż w razie skazania, oskarżony ponosi koszty sądowe oraz wydatki na rzecz oskarżyciela posiłkowego. Sąd nie dopatrzył się jakichkolwiek okoliczności przemawiających za odstąpieniem od tej zasady i zaniechaniem obciążenia oskarżonego kosztami sądowymi. S. K. pracuje zawodowo, osiąga relatywnie wysoki dochód, przy tym jest zdrowy i nie posiada nikogo na utrzymaniu. Oskarżyciel posiłkowy był w przedmiotowej sprawie reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika. Wysokość wynagrodzenia pełnomocnika reguluje § 11 ust. 2 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych, określając jego wysokość na 1200 zł. Taka kwota została zasądzona od oskarżonego na rzecz oskarżyciela posiłkowego.

Mając na uwadze powyższe, orzeczono jak w sentencji wyroku.