Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

21 czerwca 2018r.

Sąd Okręgowy w Toruniu w IX Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

Przewodniczący: Sędzia SO A.Walenta

Sędziowie SO: L.Gutkowski (spr)

P.Szadkowski

Protokolant: staż. M.Holc

przy udziale prok. Prok. Rej. Toruń Wschód w Toruniu I.Oliver

po rozpoznaniu w dniu 21 czerwca 2018r. sprawy:

R. P., oskarżonego z art.190§1 kk i art.244 kk w zw. z art.11§2 kk i art.64§1 kk

z powodu apelacji wniesionych przez prokuratora i oskarżonego od wyroku Sądu Rejonowe-go w Grudziądzu z dnia 15 stycznia 2018r.

sygn. akt II K 1002/17

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób,

a)  uchyla go w pkt I, II i IV,

b)  uznaje oskarżonego R. P. za winnego popełnienia czynu zarzu-canego mu w akcie oskarżenia, tj. przestępstwa z art.190§1 kk i art.244 kk w zw. z art.11§2 kk i art.64§1 kk i za to na podstawie art.244 kk w zw. z art.11§3 kk wymierza mu karę 1 (jednego) roku i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wol-ności,

c)  na podstawie art.63§1 kk na poczet orzeczonej wyżej kary pozbawienia wolno-ści zalicza oskarżonemu okres tymczasowego aresztowania od dnia 4 listopada 2017r. godz.9.40 do dnia 15 stycznia 2018r. godz. 14.55;

II.  w pozostałym zakresie tenże wyrok utrzymuje w mocy;

III.  zwalnia oskarżonego od obowiązku ponoszenia kosztów sądowych należnych za obie instancje i wydatkami poniesionymi w postępowaniu obciąża Skarb Państwa;

IV.  zasądza od Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Grudziądzu na rzecz adw. T. W. kwotę 516,60 (pięćset szesnaście 60/100) zł brutto tytułem zwrotu kosztów obrony z urzędu oskarżonego w postępowaniu odwoławczym.

Sygn. akt IX Ka 211/18

UZASADNIENIE

R. P. został oskarżony o to, że w dniu 3 listopada 2017 roku o godz. 22:50 w G. przy ul. (...). (...)groził byłej żonie J. P. (1) pozbawieniem życia, przy czym groźby te wzbudziły w zagrożonej uzasadnioną obawę ich spełnienia, a tym samym nie zastosował się do orzeczonego wyrokiem Sądu Rejonowego w G. (...)z dnia 4 kwietnia 2012 roku o sygn. (...)zakazu zbliżania się do J. P. (1) i J. P. (2) na okres 10 lat na odległość mniejszą niż 100 metrów, przy czym czynu tego dopuścił się przed upływem 5 lat od odbycia kary 3 lat pozbawienia wolności orzeczonej tym wyrokiem za czyny z art. 190 §1 kk w zw. z art. 64 §1 kk i inne, tj. przestępstwo z art. 190 §1 kk w zb. z art. 244 kk w zw. z art. 11 §2 kk w zw. z art. 64 §1 kk.

Wyrokiem z dnia 15 stycznia 2018r. Sąd Rejonowy w Grudziądzu, sygn. akt II K 1002/17, oskarżonego R. P. uznał za winnego tego, że w dniu 3 listopada 2017r. około godz. 22:50 w G. przy ul. (...). (...) nie zastosował się do orzeczonego wyrokiem Sądu Rejonowego w G. (...)z dnia 4 kwietnia 2012r. o sygn. (...)zakazu zbliżania się do J. P. (1) i J. P. (2) na okres 10 lat na odległość mniejszą niż 100 metrów tj. przestępstwa z art. 244 i za czyn ten na mocy powyższego przepisu skazał go na karę jednego roku pozbawienia wolności. Na mocy art. 417 kpk na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności zaliczył oskarżonemu okres tymczasowego aresztowania w sprawie od dnia 4 listopada 2017r. godz. 09:40 do dnia 15 stycznia 2018r. Zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. T. W. kwotę 840 zł + 23% podatku VAT tytułem nieodpłatnej pomocy prawnej, udzielonej oskarżonemu z urzędu w toku postępowania. Orzekając o kosztach, zwolnił oskarżonego od obowiązku uiszczenia opłaty oraz wydatków postępowania, obciążając nimi Skarb Państwa.

Wyrok ten zaskarżyli oskarżony oraz oskarżyciel publiczny.

Oskarżony nie zgodził się z wymierzoną mu karą wskazując, że jest ona za surowa, bowiem w istocie złamał on zakaz zbliżania się do pokrzywdzonej, lecz było to wyłącznie za jej zgodą.

Oskarżyciel publiczny zaskarżył wyrok w części dotyczącej nie przypisania oskarżonemu przestępstwa określonego w art. 190§1 kkk, zarzucając błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mający wpływ na treść tego orzeczenia, polegający na uznaniu, że groźby pozbawienia życia kierowane przez oskarżonego do pokrzywdzonej J. P. (1) nie były realne, bowiem pokrzywdzona odmówiła składania zeznań i nie można ustalić czy groźby wzbudziły w zagrożonej uzasadnioną obawę, że będą spełnione, podczas gdy prawidłowa ocena zgromadzonego materiału dowodowego, w tym przede wszystkim zeznania świadków: M. K., K. P. i S. N. w powiązaniu z przeprowadzonymi innymi dowodami na rozprawie, z uwzględnieniem zasad prawidłowego rozumowania i doświadczenia życiowego, prowadzi do wniosku przeciwnego tj. do tego, że groźby kierowane do pokrzywdzonej przez oskarżonego wzbudziły w zagrożonej uzasadnioną obawę, że będą spełnione, a tym samym, że oskarżony R. P. dopuścił się również zarzucanego mu przestępstwa z art. 190§1 kk, pozostającego w zbiegu z art. 244 kk.

W związku z powyższym oskarżyciel publiczny wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja oskarżonego nie zasługiwała na uwzględnienie, w przeciwieństwie do apelacji oskarżyciela publicznego, która stanowiła podstawę do zmiany zaskarżonego wyroku.

Słusznie zauważył i podniósł oskarżyciel publiczny wskazując, że zeznania przesłuchanych w sprawie funkcjonariuszy Policji, którzy w dniu zdarzenia przeprowadzali interwencję, które zostały przez Sąd meriti uznane za wiarygodne, dawały podstawę do zmiany ustaleń faktycznych, co w istocie prowadziło do zmiany zaskarżonego wyroku poprzez uznanie oskarżonego winnym popełnienia czynu zarzucanego mu w akcie oskarżenia, tj. przestępstwa z ar. 190§1 kk i art. 244 kk w zw. z art. 11§2 kk i art. 64§1 kk.

Z zeznań funkcjonariuszy jasno wynikało, że pokrzywdzona J. P. (1) bała się spełnienia gróźb wypowiadanych przez oskarżonego. Świadek M. K. wskazał, że zarówno pokrzywdzona jak i jej siostra były bardzo przestraszone, w szczególności J. P. (1), która w ocenie świadka była przerażona, twierdziła, że oskarżony jej groził oraz, że się go bardzo boi. Dodał także, że z tej racji, że jest dzielnicowym pokrzywdzona wskazywała mu na obawy w związku z opuszczeniem przez oskarżonego zakład karnego. Świadek K. P. także wskazała, że pokrzywdzona była przestraszona i roztrzęsiona. Przekazała jej informację, że oskarżony w dniu 19 października 2017r. opuścił zakład i że się go obawia. Co więcej świadek podała, że pokrzywdzona sprawiła na niej wrażenie osoby bardzo bojącej się i przestraszonej, nie sprawiała natomiast wrażenia osoby, która miałaby znajdować się pod wpływem alkoholu, była komunikatywna, to co mówiła było spójne i logiczne. Świadek wskazała także, że pokrzywdzona przekazała jej informację, że oskarżony ma orzeczony zakaz zbliżania się do niej. Powyższe potwierdził także świadek S. N., kolejny z interweniujących funkcjonariuszy. Co więcej, dowody w postaci oględzin miejsca zdarzenia, gdzie ujawniono wybite szyby, wgniecenia na drzwiach wejściowych do mieszkania oraz protokół doprowadzenia oskarżonego w celu wytrzeźwienia w związku z tym, iż oskarżony znajdował się w stanie nietrzeźwości – 0,69 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu – wskazują, że okoliczności zdarzenia w połączeniu z groźbami oskarżonego w sposób nie budzący wątpliwości przemawiają za tym, że pokrzywdzona J. P. (1) bała się oskarżonego.

Podkreślić należy, że próg obawy u adresata groźby, równoznacznej z zaistnieniem znamienia skutku przestępstwa określonego w art. 190§1 kk, jest niższy od przekonania o pewności zrealizowania zapowiedzianej groźby. Zostaje on przekroczony już wtedy, gdy zagrożony przewiduje, że groźba może się urzeczywistnić, a więc, że nastąpienie zapowiadanego zdarzenia jest realne i prawdopodobne (wyrok Sądu Najwyższego - Izba Karna z dnia 24 czerwca 2013 r., V KK 94/13).

Biorąc powyższe pod uwagę - okoliczności w jakich groźba została wyrażona, a także osobę grożącego – uznać należało, że pokrzywdzona potraktowała groźbę poważnie i uważała jej spełnienie za prawdopodobne, a zatem wypowiadane groźby wzbudziły w niej obawę, że będą spełnione. Zasadne zatem, w ocenie Sądu odwoławczego, było uznanie oskarżonego za winnego popełnienia także przestępstwa z art. 190§1 kk, w związku z czym dokonano zmiany zaskarżonego wyroku w ten sposób, że uchylono pkt I, II i IV, uznano oskarżonego za winnego popełnienia czynu zarzucanego mu w akcie oskarżenia tj. przestępstwa z art. 190§1 kk i art. 244 kk w zw. z art. 11§2 kk i art. 64§1 kk i za to na podstawie art. 244 kk w zw. z art. 11§3 kk wymierzono oskarżonemu karę jednego roku i sześciu miesięcy pozbawienia wolności, zaliczając na podstawie art. 63§1 kk na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności okres tymczasowego aresztowania od dnia 4 listopada 2017r. godz. 9:40 do dnia 15 stycznia 2018r. godz. 14:55.

W ocenie Sądu, orzeczenie wobec oskarżonego, wobec którego bezskuteczne okazały się dotychczas stosowane środki resocjalizacyjne, w tym w głównej mierze izolacyjne, adekwatne było orzeczenie kary bezwzględnej jednego roku i sześciu miesięcy pozbawienia wolności. Łagodniejsza kara stanowiłaby nieuzasadnioną premię dla oskarżonego, który dając wyraz swojej demoralizacji dopuścił się w warunkach recydywy, będąc osobą wielokrotnie karaną sądownie, w tym także za groźby karalne kierowane do pokrzywdzonej kolejnego przestępstwa skierowanego przeciwko wolności. Co więcej, oskarżony w dalszym ciągu swoją postawą okazuje rażąco lekceważący stosunek do obowiązującego porządku prawnego, wszak orzeczenia sądu stanowią część tego porządku. Orzeczenie innej kary niewątpliwie pozostawałoby w jaskrawej sprzeczności z zasadami sprawiedliwej reakcji karnej.

Sąd odwoławczy nie dopatrzył się w zaskarżonym orzeczeniu żadnych uchybień mogących stanowić bezwzględne przyczyny odwoławcze, będących podstawą do uchylenia wyroku z urzędu, dlatego też – jako słuszny – został on utrzymany w mocy w pozostałym zakresie.

Na podstawie art. 624§1 kpk w zw. z art. 634 kpk i art. 635 kpk sąd odwoławczy zwolnił oskarżonego z obowiązku ponoszenia kosztów sądowych za obie instancje, a wydatkami poniesionymi w postępowaniu odwoławczym obciążył Skarb Państwa, uznając, że przemawiała za tym jego sytuacja materialna, oceniana przy uwzględnieniu ograniczonych - w związku z orzeczeniem bezwzględnej kary pozbawienia wolności - możliwości zarobkowych.

O kosztach pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu w postępowaniu odwoławczym orzeczono w oparciu o przepis § 17 ust. 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz. U. z dnia 18 października 2016 r.).