Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 7 stycznia 2019 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 7 stycznia 2019 r.

na posiedzeniu niejawnym

o zapłatę, nakazanie i wydanie

na skutek zażalenia powodów

na postanowienie Sądu Okręgowego w Katowicach

z dnia 11 czerwca 2018 r., sygn. akt II C 319/16

p o s t a n a w i a :

uchylić zaskarżone postanowienie i sprawę przekazać do dalszego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Katowicach.

Sygn. akt I ACz 1363/18

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 11 czerwca 2018 r. Sąd Okręgowy w Katowicach zawiesił postępowanie w sprawie albowiem powodowie nie stawili się na rozprawie, nie usprawiedliwili swej nieobecności i nie wnieśli o rozpoznanie sprawy pod ich nieobecność. W ocenie Sądu Okręgowego zachodziły więc przesłanki do zawieszenia postępowania na podstawie art. 177 § 1 pkt 5 k.p.c.

W związku z upływem roku od zawieszenia postępowania i braku wniosku o podjęcie zawieszonego postępowania Sąd na mocy art. 182 § 1 k.p.c. umorzył postępowanie w sprawie.

Zażalenie na to postanowienie złożyli powodowie podnosząc, że nie otrzymali zawiadomienia o rozprawie na której się nie stawili, a co za tym idzie nie było podstaw do zawieszenia postępowania ani nie mieli o tym wiedzy. W uzupełnieniu zażalenia powodowie powołali się na skargę związaną z doręczeniem przez pocztę korespondencji z dnia 3 sierpnia 2018 r. oraz oświadczenia użytkowników kilku lokali użytkowanych w G. przy ul. (...) z 2 sierpnia 2018 r. dotycząca częstej zmiany listonoszy, kłopotów z odbieraniem przesyłek poleconych oraz wniosek o pozostawianie tych przesyłek w innym punkcie pocztowym.

Postanowieniem z dnia 18 października 2018 r. Sąd Okręgowy uzupełnił postanowienie o umorzeniu postępowania w ten sposób, że odstąpił od obciążania powodów obowiązkiem zwrotu pozwanemu kosztów postępowania.

Sąd Apelacyjny w Katowicach zważył co następuje:

Zaskarżone postanowienie nie może się ostać.

Powodowie działają w sprawie bez udziału profesjonalnego pełnomocnika.

W zażaleniu nie kwestionują formalnych podstaw do umorzenia postępowania lecz faktyczne podstawy uzasadniające zawieszenie postępowania postanowieniem z dnia 2 czerwca 2017 r. Utrzymują bowiem, że nie otrzymali zawiadomienia o terminie rozprawy wyznaczonej na dzień 2 czerwca 2017 r.

Z akt sprawy wynika, że zawiadomienie o terminie rozprawy w tym dniu skierowane na adres Z. M., występującego w sprawie imieniem własnym oraz jako pełnomocnik W. M., zostało zwrócone do Sądu jako niepodjęte w terminie mimo podwójnego awizowania w dniu 17 maja 2017 r. i 25 maja 2017 r. (k. 180). Tego rodzaju zachowanie operatora pocztowego równoznaczne jest z doręczeniem przesyłki sądowej wynikającej z niemożności jej doręczenia lub odmowy jej przyjęcia (art. 139 § 1 k.p.c.). Przepis ten uzasadnia domniemanie, że w istocie przesyłka sądowa dotarła do adresata. Skarżący negują tę okoliczność dążąc do obalenia domniemania wynikającego z tego przepisu powołując się na to, że w istocie awizowanie nie miało miejsca.

W tych okolicznościach wniesione zażalenie należało uznać za wniosek o przywrócenie terminu do zażalenia na zawieszenie postępowania. Odmienna interpretacja zaistniałej sytuacji procesowej skutkowałaby ocena zasadności zawieszenia postępowania mimo, że postanowienie w tym zakresie nie zostało zaskarżone i jego zasadność nie może być w okolicznościach sprawy oceniona przez Sąd Apelacyjny. Za takim, gwarantującym stronie prawo do merytorycznego rozpatrzenia sprawy, rozumieniem wspomnianych przepisów procesowych pozwalającym na badanie zasadności zawieszenia postępowania, przemawiają poglądy Sądu Najwyższego wywołane m.in. w postanowieniu z 27 sierpnia 2015 r. sygn. akt III CSK 171/2015 LEX nr 1801542, czy postanowienie z 9 marca 2017 r. sygn. akt II UK 193/16 LEX nr 23 09128.

Powodom należy się wyjaśnienie, że Sąd pierwszej instancji nie miał obowiązku doręczenia im postanowienia o zawieszeniu postępowania wydanego w dniu 2 czerwca 2017 r., gdyż zgodnie z art. 357 § 1 k.p.c. postanowienia wydane na posiedzeniu jawnym doręcza się tylko na wniosek strony. Zawieszenie postępowania w sprawie z urzędu w razie niestawiennictwa powoda, gdy nie zgłosił rozpoznania sprawy pod jego nieobecność, a pozwany nie zgłosił wniosku o rozpoznanie sprawy, ma charakter fakultatywny.

Nie bez znaczenia są też więc zarzuty skarżących, że ich nieobecność na rozprawie w dniu 2 czerwca 2017 r., przy uwzględnieniu okoliczności przytoczonych w pozwie, nie wynikła z braku dążenia do rozstrzygnięcia sporu na drodze sądowej lecz z przyczyn od nich niezależnych.

Dlatego Sąd Apelacyjny na mocy art. 386 § 4 k.p.c. uchylił zaskarżone postanowienie i sprawę przekazał Sądowi Okręgowemu w Katowicach do dalszego prowadzenia przy przyjęciu, że zażalenie powodów na postanowienie o umorzeniu postępowania ze względu na bezczynność powodów należy w istocie traktować jako wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia zażalenia na postanowienie z dnia 2 czerwca 2017 r. o zawieszeniu postępowania w sprawie.

W dalszym toku postępowania należy pouczyć powodów o wymogach formalnych tego rodzaju wniosku.