Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 lutego 2019r.

Sąd Okręgowy w Kielcach I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Bogdan W. Buczyło

Protokolant: protokolant sądowy Hubert Kukla

po rozpoznaniu w dniu 7 lutego 2019r. w Kielcach

sprawy z powództwa M. W. (z domu S.)

przeciwko (...) S.A. w W.

o zapłatę kwoty 85.287,80 zł

I.  zasądza od (...) S.A. w W. na rzecz M. W. tytułem zadośćuczynienia kwotę 40.000 zł (czterdzieści tysięcy) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 10 stycznia 2017 roku do dnia zapłaty oraz kwotę 3.452,80 zł (trzy tysiące czterysta pięćdziesiąt dwa złote osiemdziesiąt groszy) tytułem odszkodowania z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 10 stycznia 2017 roku co do kwoty 1.458 zł i od 30 maja 2017 roku co do kwoty 1.994,80 zł do dat rzeczywistych zapłat;

II.  oddala powództwo w pozostałej części;

III.  pobiera od (...) S.A. w W. na rzecz Skarbu Państwa Sądu Okręgowego w Kielcach kwotę 1.185 zł (jeden tysiąc osiemdziesiąt pięć złotych) tytułem części opłaty sądowej, nieobciążającej przeciwnika procesowego, po zaliczeniu kwoty 988 zł należnej pozwanemu jako zwrot części pobranej zaliczki na poczet wydatków sądowych;

IV.  odstępuje od obciążania powódki M. W. częścią niepobranych kosztów sądowych, a nieobciążających przeciwnika procesowego;

V.  zarachowuje i wzajemnie znosi między stronami koszty zastępstwa adwokackiego.

Sygn. akt I C 861/17

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 9 marca 2017 r. powódka M. W. ( z d. S.) wniosła o zasądzenie od (...) S.A. z siedzibą w W. kwoty 80.000 zł tytułem zadośćuczynienia i kwoty 3.292,80 zł tytułem odszkodowania, wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 10 stycznia 2017 r. do dnia zapłaty, zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki kosztów procesu, ustalenie odpowiedzialności pozwanego na przyszłość za skutki wypadku, który miał miejsce w dniu 9 sierpnia 2016 r.

Na uzasadnienie swojego stanowiska wskazywała, że w dniu 9 sierpnia 2016 r. powódka jechała pojazdem marki O. (...), w którym była pasażerem. Pojazd prowadził P. W. ok. godz.15.00 wyjeżdżając z drogi podporządkowanej nr (...) na drogę E 74 wymusił pierwszeństwo z (...) nadjeżdżającym z prawej strony. Do uderzenia w pojazd O. (...) doszło na wysokości przedniego prawego koła i drzwi pasażera.

Powódka z obrażeniami czaszki i twarzoczaszki została odwieziona do Wojewódzkiego Szpitala (...) w K. a następnego dnia do Kliniki (...) w W. gdzie przebywała od dnia 10 do 23 sierpnia 2016 r.

Po wypadku powódka przebywała na zwolnieniu lekarskim do 30 października 2016 roku, przez 6 tygodni będąc już w domu wymagała opieki osób bliskich, czeka ją w przyszłości zabieg chirurgiczny usunięcia płytki tytanowej spajającej brzeg oczodołu, a rozległa blizna policzka stwarza dyskomfort i ją szpeci.

W odpowiedzi na pozew (...) S.A. w W. wniósł o oddalenie powództwa , podnosząc, że zaspokoił już roszczenie powódki. Pozwany wskazał, że w wyniku przeprowadzonego postępowania likwidacyjnego wypłacił łącznie kwotę 34.247,00 zł na którą składała się kwota 30.000 zł tytułem zadośćuczynienia oraz kwota 4.247,00 zł tytułem utraconych korzyści-zarobków. Pozwany podniósł, iż roszczenia powódki są wygórowane i niezasadne.

Pismem złożonym w dniu 25 maja 2017 r. pełnomocnik powódki rozszerzył powództwo poprzez żądanie zasądzenia dodatkowego wynagrodzenia za 2 miesiące stażu , obejmującego październik i listopad 2016 roku, w łącznej wysokości 1994,80 zł.

Rozpoznając spór sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 9 sierpnia 2016 r. M. W. ( z domu S.) została poszkodowana w wypadku komunikacyjnym. Pojazd prowadził P. W. jej ówczesny narzeczony, ok. godz. 15. 00 wyjeżdżając z drogi podporządkowanej nr (...) na drogę E 74 wymusił pierwszeństwo przejazdu z (...) nadjeżdżającym z prawej strony. Powódka siedziała po prawej strony kierowcy, z przodu zapięta w pasy bezpieczeństwa. Do uderzenia w pojazd O. (...) doszło na wysokości przedniego prawego koła i drzwi pasażera.

( dowód: pozew – k. 3-4, zgłoszenie roszczenia o odszkodowanie i zadośćuczynienia z tytułu OC posiadacza pojazdu – k.45).

Powódka w wyniku zdarzenia doznała obrażeń ciała, przede wszystkim prawej części głowy. W. złamania ściany przedniej i przyśrodkowej zatoki szczękowej prawej a także wieloodlamowego złamania kości nosa i przegrody nosowej.

Po wypadku po uzyskaniu pierwszej pomocy w Wojewódzkim Szpitalu (...) w K. powódka została przetransportowana do Szpitala (...) kliniki chirurgii czaszkowo-szczękowo-twarzowej, gdzie przeprowadzono rekonstrukcję dna prawego oczodołu oraz wstawienia mikropłytki tytanowej.

(dowód: dokumentacja medyczna z Wojewódzkiego Szpitala (...) w K. – k. 129, dokumentacja medyczna ze szpitala klinicznego –k. 150),

W wyniku wypadku u powódki występowały dolegliwości bólowe związane z doznanymi w trakcie przedmiotowego wypadku obrażeniami twarzoczaszki.

(dowód: z opinii sądowo-lekarskiej –k.241)

Powódka wymagała przez okres 6 tygodni częściowej pomocy w zakresie utrzymania porządku, przygotowania jedzenia, zaprowadzenia do toalety.

(dowód: protokół z rozprawy z dnia 16 listopada 2017 r. -k. 199-200)

W dacie wypadku powódka odbywała staż na stanowisku sprzedawca. Po wypadku w okresie od dnia 10 sierpnia do 30 października 2016 r. powódka była całkowicie niezdolna do pracy. Powódka była zmuszona do przerwania stażu. Nie podjęła również nauki w szkole policealnej w zawodzie technik farmaceutyczny.

(dowód: umowa w sprawie odbywania stażu –k. 22-24, umowa o przeprowadzenie procesu kształcenia –k. 26)

Ponadto z zeznań świadka E. S., P. W. oraz z zeznań samej powódki wynika, że po wypadku miała lęk przed wyjściem z domu, kontaktem z ludźmi, stała się skryta ze względu na bliznowatość twarzy, jazda samochodem stała się dla niej stresująca, korzysta z pomocy psychiatry. Przed dniem wypadku była aktywna towarzysko teraz wstydzi się wychodzić z domu.

(dowód: protokół rozprawy z dnia 16.11.2017 r. –k. 199, protokół rozprawy z dnia 16.01.2018 r. –k. 203-204)

Powódka w okresie od 10 sierpnia 2016 r. do 30 października 2016 r. była niezdolna do pracy natomiast od listopada 2016 r. mogła już pracować.

Od początku 2017 r. roku powódka szukała pracy. W kwietniu rozpoczęła pracę w lodziarni, a następnie w sklepie zoologicznym gdzie pracowała do lipca 2017 r.

W dniu 22 kwietnia 2017 r. zawarła związek małżeński z P. W. z którym sympatyzowała jeszcze przed wypadkiem a 30 września 2017 r. urodziła dziecko. Później przebywała na urlopie macierzyńskim.

(dowód: protokół rozprawy z dnia 16.11.2017 r. –k. 199, protokół rozprawy z dnia 16.01.2018 r. –k. 203-204, odpis skrócony aktu małżeństwa –k.105-106)

W ocenie sądu, w pełni zasługują na wiarę dowody z wyżej wymienionych dokumentów, gdyż brak jest podstaw by kwestionować ich wartość dowodową.

Sąd dał wiarę zeznaniom świadków E. S. i P. W. będących członkami rodziny powódki, którzy wskazywali na charakter obrażeń doznanych przez powódkę w wypadku komunikacyjnym oraz zmiany jakie zaszły w jej życiu po wypadku.

Sąd oparł także swoje ustalenia faktyczne na opiniach: biegłego okulisty Z. G. oraz biegłego z zakresu chirurgii twarzowo-szczękowej dr n med. M. S..

Opinie zostały sporządzone w sposób szczegółowy, przekonujący, jasny, jednoznaczne w swej treści.

Sąd zważył co następuje:

Powództwo jest częściowo zasadne.

W przedmiotowej sprawie bezspornym jest, że w dniu 9 sierpnia 2016 r. powódka w wyniku wypadku komunikacyjnego doznała uszkodzeń ciała.

Stosownie do treści art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych ( Dz. U. 2018 r. poz. 473) z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, będącą następstwem śmierci, uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia bądź też utraty, zniszczenia lub uszkodzenia mienia. Z mocy art. 36 ust. 1 wymienionej ustawy, odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym. Odpowiedzialność ubezpieczyciela za szkodę powstałą w związku z ruchem mechanicznego środka komunikacji jest zatem uzależniona od tego, czy sprawca zdarzenia ponosi odpowiedzialność na podstawie przepisów prawa cywilnego.

Nie ulega wątpliwości, iż pozwany (...) S.A. z siedzibą w W. odpowiada w zakresie odpowiedzialności OC sprawcy wypadku. Pozwany zresztą nie kwestionował podstawy swej odpowiedzialności w toku niniejszego postępowania a jedynie twierdził iż wypłacona przez niego w toku postępowania likwidacyjnego kwota wyczerpuje w całości uzasadnione roszczenia powoda.

Przepis art. 445 § 1 k.c. oraz art. 444 k.c. stanowi, że w razie uszkodzenia ciała sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę.

Zadośćuczynienie należne osobie pokrzywdzonej czynem niedozwolonym ma na celu złagodzenie doznanych cierpień fizycznych i moralnych.

Przepisy kodeksu nie zawierają żadnych kryteriów, jakie należy uwzględnić przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia pieniężnego lecz wypracowała je judykatura szczególnie Sąd Najwyższy.

Określenie odpowiedniej sumy zadośćuczynienia powinno być dokonane przy uwzględnieniu wszystkich okoliczności konkretnej sprawy, a zwłaszcza rodzaju i rozmiaru doznanych obrażeń, uciążliwości procesu leczenia, rehabilitacji długotrwałości nasilenia dolegliwości bólowych, konieczności korzystania z opieki i wsparcia innych osób oraz jej zakresu, trwałych następstw tych obrażeń w sferze psychicznej i fizycznej, wieku poszkodowanego, stopień cierpień fizycznych i psychicznych, trwałość skutków czynu niedozwolonego (kalectwo, oszpecenie, bezradność życiowa, poczucie nieprzydatności, utratę kontaktów towarzyskich.

(wyr. SN z 29.9.2004 r., II CK 531/03, wyr. SA w Krakowie z 25.03.2015 r. I ACa 61/15)

Zadośćuczynienie ma mieć szczególnie charakter kompensacyjny jego wysokość nie może stanowić zapłaty symbolicznej ale musi przedstawiać jakąś ekonomicznie odczuwalną wartość. Równocześnie wysokość ta nie może być nadmierna w stosunku do doznanej krzywdy, lecz musi być odpowiednia w tym znaczeniu, że powinna być przy uwzględnieniu krzywdy poszkodowanego utrzymana w rozsądnych granicach, odpowiadających aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa.

(wyr. SN z 28.09.2001r. III CKN 427/00, wyr. z 28.02.2012 r. I ACa 69/12)

Sąd uznał, iż dochodzone niniejszym pozwem zadośćuczynienie w kwocie 80.000 zł ponad przyznane 30.000 zł w postępowaniu likwidacyjnym , jest nazbyt wygórowane.

Nie budzi wątpliwości Sądu, że wypadek komunikacyjny, który miał miejsce w dniu 9 sierpnia 2016 r. spowodował obrażenia ciała u powódki i wywarł wpływ na jej psychikę.

Sąd oparł się na opiniach biegłych co do następstw szkody .Z opinii biegłego z zakresu chirurgii szczękowo-twarzowej wynika, że nie ma u powódki schorzeń tego rodzaju, które uniemożliwiałyby codzienne normalne funkcjonowanie , prace w domu a także podjęcie przez nią pracy zawodowej .

Z uwagi na widoczną i nieestetyczną bliznę twarzy powódka nie może wykonywać zawodów wymagających nieskazitelnego wyglądu np. modelka, prezenterka telewizyjna.

Po dokonaniu zabiegu chirurgicznego osadzenia płytki w oczodole, płytka wymaga usunięcia. Powódka musi przejść kolejny zabieg chirurgiczny.

U powódki występuje sporadycznie rumień bliznowaty oraz nawracające się stany zapalne policzka wymagające diagnostyki (...) twarzoczaszki i ustalenia czy stany te nie są pochodną pozostałości obcych mikrociał.

Na twarzy widoczna jest szeroka nieestetyczna blizna. Według biegłego specjalisty z zakresu chirurgii szczękowo-twarzowej można bliznę usunąć przy pomocy zabiegów mniej inwazyjnych jak ostrzyknięcia blizn własnopochodnymi preparatami (fibryna iniekcyjna) , poprzez zabiegi laserowe, lub chirurgicznej korekty blizny.

Rokowania co do stanu zdrowia powódki po wykonaniu wyżej wymienionych zabiegów są dobre.

Z opinii biegłego okulisty wynika, że funkcjonowanie oka prawego jest prawidłowe. Powódka nie posiada ograniczeń widzenia, nie ma jakichkolwiek negatywnych następstw związanych z widzeniem po wypadku.

Sąd zważył także , iż kilka miesięcy po wypadku powódka podjęła pracę zawodową, ustabilizowała swoją sytuację życiową poprzez małżeństwo, zaszła w ciążę, urodziła dziecko. Z drugiej strony, usprawiedliwiony jest dyskomfort z widocznej aktualnie blizny , czy istnienie obaw natury komunikacyjnej.

Biorąc pod uwagę całokształt wskazanych okoliczności, w ocenie sądu kwota 70.000 zł stanowi wymierną wartość ekonomiczną, która powinna zrekompensować doznaną przez powódkę krzywdę.

Sąd zasądził zatem od pozwanego na rzecz powódki na mocy art.445 § 1 k.c. pozostałą część zadośćuczynienia w kwocie 40.000 zł , po uwzględnieniu otrzymanego zadośćuczynienia w postepowaniu likwidacyjnym.

Zgodnie z art. 444 § 1 k.c. w razie uszkodzenia ciała naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty.

Koszty, których domagała się powódka sprowadzały się do kosztów poniesionych z tytułu sprawowania przez osoby bliskie ,opieki nad powódką. Wbrew stanowisku pozwanego Sad Okręgowy uznał je za zasadne , a tow związku z ugruntowanym już orzecznictwem w tej materii . Wystarczy choćby przywołać pogląd wyrażony w wyroku Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 11 marca 2016 r., I ACa 1706/15 , w którym sąd ten stwierdził, że w ramach odszkodowania o którym mowa w art. 444 § 1 k.c. pokryciu podlegają również koszty opieki sprawowanej nad poszkodowanym, choćby nawet opieka ta była roztoczona przez osoby bliskie, które nie żądają wynagrodzenia (por. również wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 lipca 1977 r., I CR 143/77,lex 7971, z dnia 04 marca 1969 r. I PR 28/69, Lex 12179, z dnia 11 marca 1976 r. IV CR 50/76, Lex 2015).

Ustalając wysokość odszkodowania Sąd przyjął, iż powódka wymagała pomocy osób trzecich przez okres do 6 tygodni od daty powrotu ze szpitala w wymiarze 3 godzin dziennie

Babka ani matka, czy też mąż powódki nie są opiekunami zawodowymi dlatego nie ma zastosowania w sprawie przywołana przez powódkę stawka 14,70 zł brutto za1 godzinę opieki określona uchwałą nr XII/125/2011 Rady Miejskiej w K. z dnia 14 listopada 2011 r. w sprawie ustalenia zasad odpłatności za usługi opiekuńcze i usługi pomocy sąsiedzkiej oraz wyżywienie w stołówce Miejsko-Gminnego Ośrodka pomocy (...) w K. ustalająca stawkę dla profesjonalisty za 1 godzinę usług opiekuńczych.

Sąd Apelacyjny w Poznaniu w wyroku z dnia z 2 lutego 2011 r., I ACa 1098/10 wyraził pogląd, że stosowanie wprost stawek wynagrodzenia opiekunek zawodowych do osób nie pozostających w stosunku pracy nie jest uzasadnione. Stawki wynagrodzenia opiekunek zawodowych uwzględniają bowiem różne daniny publicznoprawne, których nie ponosi osoba bliska poszkodowanego (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 19.01.2016 r. V I ACa 425/15).

Z tego tytułu należna była dla powódki kwota 1.458 zł ( 43 dni X 3 godziny X 11,30 zł – stawka bez podatku VAT)

Powódka domagała się także zwrotu kwoty 1994,80 zł z tytułu utraconego wynagrodzenia stażowego za miesiąc październik i listopad 2016 r. (997,40 X 2 miesiące = 1994,80 zł). Roszczenie to również jest zasadne . Powódka do końca listopada 2016 roku miała przewidziany umową okres zatrudnienie stażowego. Pracy świadczyć nie mogła, nie otrzymywała też jakichkolwiek świadczeń, podlegających ewentualnemu odliczeniu.

O odsetkach Sąd orzekł na podstawie przepisów art. 481 § 1 i 2 k.c.

Uzasadnione jest zasądzenie odsetek co do zadośćuczynienia i odszkodowania co do kwoty 1458 zł , liczonych zgodnie z żądaniem pozwu od dnia 10 stycznia 2017 r., albowiem w tym dniu niewątpliwie minął okres na zaspokojenie pretensji powódki wynikający z treści art. 817 § 1 k.c. jako że szkoda została zgłoszona kilka miesięcy wcześniej a w dniu 9 stycznia 2017 roku pozwany odmówił zwiększenia roszczeń powódki.

Natomiast co do kwoty 1994, 80 zł odsetki zasądzono przy uwzględnieniu dyspozycji art. 455 k.c. od dnia 30 maja 2017 r. t.j. po upływie 5 dni od daty otrzymania pisma powódki z 16 maja 2017 roku rozszerzające powództwo, uznając ,że świadczenie winno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do spełnienia świadczenia , a stan faktyczny sprawy był znany pozwanemu znacznie wcześniej.

O kosztach sądowych orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c., rozdzielając je stosunkowo do wyniku sporu. Od pozwanego pobrano część przypadającej na niego niepobranej opłaty sądowej( należna opłata to kwota 2.173 zł) , nieobciążającą przeciwnika procesowego, po zaliczeniu kwoty 988 zł należnej pozwanemu jako zwrot zaliczki na poczet wydatków sądowych stanowiącą nadwyżkę tejże zaliczki, po rozliczeniu należności biegłych wynoszących 2.024 zł ( 2000 zł zaliczki -2.024 zł : 2 = 988 zł). Powyższe znalazło odbicie w pkt III i IV wyroku.

Na podstawie tego też przepisu zarachowano i wzajemnie zniesiono między stronami koszty zastępstwa adwokackiego ( pkt V wyroku).

Bogdan W. Buczyło