Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 czerwca 2018 roku

Sąd Rejonowy w Kole Wydział III Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Agnieszka Pietruszka

Protokolant: st. sekr. sąd. Alicja Kleczkowska

po rozpoznaniu w dniu 14 czerwca 2018 roku w Kole

sprawy z powództwa małoletniego E. T. zastępowanego przez matkę J. T.

przeciwko S. T.

o podwyższenie alimentów

• I.  Podwyższa alimenty od pozwanego S. T. na rzecz małoletniego syna E. T. do kwoty po 700,00 zł (siedemset złotych) miesięcznie, płatne do rąk matki małoletniego J. T., do dnia 15 – go każdego miesiąca z góry z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat, poczynając od dnia 1 stycznia 2018 roku i to w miejsce alimentów zasądzonych wyrokiem Sądu Okręgowego w Koninie z dnia 13 marca 2014 roku w sprawie sygnatura akt I C 792/13,

• I.  Umarza postępowanie w części dotyczącej zasądzenia alimentów w kwocie ponad 850,00 zł,

  II.  Oddala powództwo w pozostałym zakresie,

  III.  Zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 513,00 zł tytułem częściowego zwrotu kosztów zastępstwa adwokackiego,

  IV.  Nakazuje ściągnąć od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Kole, kwotę 120,00 zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych,

  V.  Wyrokowi w punkcie I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

S ę d z i a :

Agnieszka Pietruszka

Sygn. akt III RC 43/18

UZASADNIENIE

Działająca w imieniu małoletniego powoda E. T. – jego matka J. T. - wniosła o podwyższenie alimentów orzeczonych w pkt 3 wyroku Sądu Okręgowego w Koninie z dnia 13.03.2014 r. z kwoty 500,00 zł do kwoty 1.041,00 zł miesięcznie, począwszy od dnia 01.01.2018 r. W uzasadnieniu podniosła, że małoletni ma aktualnie 16 lat i uczęszcza do klasy pierwszej Liceum Ogólnokształcącego w K.. Jego minimalne koszty utrzymania obejmują miesięcznie: koszty wyżywienia – około 900,00 zł; środki czystościowe i kosmetyki – około 100,00 zł oraz koszty zamieszkania na które składają się : energia elektryczna – 200,00 zł, ogrzewanie około 500,00 zł, ubezpieczenie domu 34,00 zł, podatek od nieruchomości około 25,00 zł, opłaty za wodę 20,00 zł, odbiór nieczystości 65,00 zł, opłaty za internet, telefon komórkowy około 113,00 zł, konserwacja budynku około 150,00 zł (razem 957,00 zł : 2 = 478,50 zł ). Koszty ubioru dzielone są pomiędzy rodziców. Koszty utrzymania powoda wynoszą zatem około 1.388,50 zł przy czym co najmniej 25 % wskazanej kwoty należy rozliczyć jako osobiste starania matki małoletniego o jego utrzymanie i wychowanie. Żądanie przyczyniania się pozwanego do zaspokajania jego potrzeb w wysokości 1.041,00 zł miesięcznie jest zatem w pełni uzasadnione. Matka powoda pracuje jako koordynator ds. sprzedaży i osiąga miesięczne wynagrodzenie w wysokości około 2.100,00 zł. Pozwany pracuje jako kierowca w OSM w K. i osiąga zarobki w wysokości około 2.000,00 zł, ale jego możliwości majątkowe są znaczne, gdyż jest właścicielem mieszkania, samochodu osobowego m-ki (...) A4, motocykla Y. (...), skutera wodnego.

Pozwany - S. T. uznał żądanie pozwu do kwoty 600,00 zł w stosunku miesięcznym i wniósł o oddalenie powództwa w pozostałej części, podnosząc iż jego sytuacja majątkowo-finansowa nie uległa zmianie od dnia ustalenia alimentów. W ocenie pozwanego, koszty utrzymania powoda zostały zawyżone np. w przypadku wysokości opłat za energię elektryczną czy też kosztów ogrzewania. Pozwany zauważył, że podana wysokość kosztów miesięcznego utrzymania syna w wysokości 1.388,50 zł oscyluje w granicach najniższego miesięcznego wynagrodzenia za pracę , z którego to wynagrodzenia utrzymuje się nawet czteroosobowa rodzina. S. T. zakwestionował załączone do pozwu paragony fiskalne, w oparciu o które – jego zdaniem - nie da się ustalić jakie produkty zostały zakupione dla syna, a jakie dla innych osób. Poza tym podniósł , iż jego wynagrodzenie wynosi 2.200,00 zł – 2.300,00 zł netto miesięcznie. W czerwcu 2016 r. pozwany zaciągnął pożyczkę w wysokości 12.000,00 zł i spłaca ją w ratach po 510,42 zł. Pozwany przyznał, iż w dniu 08.05.2017 r. kupił mieszkanie za środki finansowe pochodzące z otrzymanej od byłej żony spłaty. Była żona na skutek podziału majątku wspólnego uzyskała bowiem na własność dom, w związku z czym pozwany nie miał gdzie mieszkać. Wcześniej wynajmował lokal mieszkalny co było dla niego bardzo dużym obciążeniem. Pozwany zaprzeczył, że jest właścicielem skutera wodnego, przyznał zaś, że posiada ośmioletni samochód osobowy marki A. (...) oraz jedenastoletni motocykl Y..

Na terminie rozprawy w dniu 14.06.2018 r. matka małoletniego powoda ograniczyła żądanie pozwu do kwoty 850,00 zł miesięcznie, natomiast pozwany uznał żądanie do kwoty 700,00 zł miesięcznie.

Sąd ustalił co następuje :

Wyrokiem z dnia 13.03.2014 r. Sąd Okręgowy w Koninie rozwiązał przez rozwód małżeństwo S. i J. T. – z winy S. T.. Jednocześnie Sąd powierzył J. T. wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnim synem E. ur. (...), zastrzegając dla S. T. prawo do współdecydowania w istotnych sprawach dziecka dotyczących wyboru zawodu i szkoły, leczenia, informowania się o wynikach nauki oraz prawo do osobistych kontaktów w terminach i miejscach przez strony ustalonych. W wyroku tym również Sąd zobowiązał strony do ponoszenia kosztów utrzymania małoletniego dziecka i z tego tytułu zasądził do S. T. na rzecz syna alimenty w kwocie 500,00 zł miesięcznie.

(dowód: akta I C 792/13 Sądu Okręgowego w Koninie)

Małoletni E. T. miał wówczas 12 lat, uczęszczał do klasy VI-ej Szkoły Podstawowej nr (...) w K.. Mieszkał wraz z matką w domu należącym do niej i pozwanego, z którym utrzymywał regularne kontakty. Małoletni spędzał z ojcem co drugi weekend. J. T. pracowała w (...) w K. i osiągała wynagrodzenie w wysokości około 2.000,00 zł netto. Już wówczas posiadała orzeczenie o niepełnosprawności.

(dowód: akta I C 792/13 Sądu Okręgowego w Koninie)

S. T. mieszkał z rodzicami. Pracował w (...) Spółdzielni (...) w K. na stanowisku kierowcy w oparciu o umowę o pracę na czas nieokreślony. Z tego tytułu otrzymywał wynagrodzenie w średniej wysokości 1.923,55 zł netto miesięcznie. Pozwany posiadał motocykl Y., rok produkcji 2007. Miał także zobowiązanie z tytułu zaciągniętej pożyczki z ZFŚS, której rata miesięczna wynosiła 437,85 zł. W toku sprawy rozwodowej pracodawca pozwanego wypowiedział mu warunki umowy o pracę, w zakresie zadaniowego systemu rozliczania czasu kierowców w dziale transportu i zaproponował warunki zgodnie z podstawowym systemem czasu pracy, przy czym stawka osobistego zaszeregowania wynosiła 9,00 zł/godz.

(dowód: akta I C 792/13 Sądu Okręgowego w Koninie)

Aktualnie E. ma ukończone 17 lat. Powód uczęszcza do klasy I – ej o profilu mundurowym w liceum ogólnokształcącym. W mijającym roku szkolnym miał problemy z matematyką, fizyką i biologią, dlatego też przez okres dwóch miesięcy chodził na korepetycję z fizyki i matematyki. W sumie łączny wymiar tych zajęć wyniósł 40 godzin, przy czym godzina zajęć kosztowała 40,00 zł. Z korepetycji korzystał również w I półroczu przed zbliżającymi się sprawdzianami. Płatności za korepetycje zostały uregulowane przez matkę. E. nie korzysta z obiadów szkolnych, codziennie dostaje od matki około 20 zł na jedzenie. Rodzice powoda dzielą między sobą dodatkowe wydatki dotyczące szkoły.

(dowód: paragony fiskalne k.5-14, wykaz ocen małoletniego powoda k.42-44; zeznania J. T. k.45-45v )

J. T. nadal pracuje w firmie (...) w K. na stanowisku koordynatora ds. sprzedaży. Jest zatrudniona na czas nieokreślony, ze średnim miesięcznym wynagrodzeniem w wysokości 2.121,45 zł netto. Matka powoda posiada orzeczenie o stopniu niepełnosprawności, w związku z czym świadczy pracę w wymiarze 7 godzin. J. T. mieszka z synem w domu, który przypadł jej w wyniku podziału majątku wspólnego. W związku z podziałem, dokonała spłaty pozwanego w kwocie 167.000,00 zł. Na poczet tej spłaty J. T. przeznaczyła oszczędności oraz środki pieniężne z zaciągniętego kredytu, którego raty wynoszą około 1.400,00 zł. Rodzice pomagają jej w spłacie kredytu, nadto przekazali jej ziemię, którą wydzierżawia i pobiera dopłaty wynoszące około 15 tys. zł. Na matce powoda spoczywają koszty utrzymania domu oraz koszty związane z jego bieżącą eksploatacją. Na opał J. T. przeznacza rocznie około 6.000,00 zł. Ponadto matka małoletniego reguluje: podatek od nieruchomości w kwocie 298,00 zł w skali roku, koszty energii elektrycznej – 200,00 zł miesięcznie, koszty ogrzewania około 500,00 zł miesięcznie, ubezpieczenie domu 34,00 zł miesięcznie, opłaty za wodę 20,00 zł miesięcznie, odbiór nieczystości 65,00 zł miesięcznie, opłaty za internet, telefon komórkowy około 113,00 zł miesięcznie oraz ponosi koszty związane z konserwacją budynku wynoszące około 150,00 zł miesięcznie.

(dowód: kserokopia polecenia przelewu k.15, wydruk z operacji na rachunku bankowym k.16, kopia decyzji wymiarowej podatku k.17, kopia faktury nr (...) z dnia 02.01.2018 r. i faktury VAT nr (...) z dnia 22.12.2017 r. k.18, faktura VAT nr (...) k.19, faktura VAT nr (...) z dnia 13.02.2018 r. k.20, faktura VAT nr (...) z dnia 23.01.2018 r. k.21, faktura VAT nr (...) z dnia 26.06.2017 r. k.22, zaświadczenie o wysokości zarobków z dnia 14.06.2018 r. k.41, zeznania J. T. k.45-45v )

S. T. w dalszym ciągu pracuje w (...) Spółdzielni (...) w K. na stanowisku kierowcy. Jego średnie miesięczne wynagrodzenie wynosi 2.155,69 zł netto. W roku 2017 pozwany kupił mieszkanie za kwotę 200.000,00 zł. Na zakup przeznaczył środki finansowe otrzymane z tytułu podziału majątku wspólnego oraz oszczędności. Na bieżąco ponosi koszty utrzymania mieszkania. Czynsz wynosi 650 zł miesięcznie, za energię płaci średnio 130 zł za dwa miesiące. Pozwany posiada zobowiązanie z tytułu zaciągniętej w czerwcu 2016 r. pożyczki z ZFŚS w kwocie 12.000,00 zł, którą będzie spłacał do sierpnia br. Miesięczna rata wynosi 510,42 zł. Środki pieniężne przyznane w ramach pożyczki pozwany przeznaczył na zakup samochodu A. (...), który kosztował 50.000,00 zł. Pozostałą kwotę miał ze sprzedaży poprzedniego samochodu. Poza samochodem pozwany posiada również motocykl Y., który przypadł mu w podziale majątku wspólnego. Pozwany przekazuje synowi kieszonkowe w wysokości około 40,00 zł miesięcznie.

( dowód: zaświadczenie OSM w K. z dnia 30.05.2018 r. k.29, zaświadczenia o zarobkach OSM w K. z dnia 29.05.2018 r. k.30-35, kserokopie poleceń przelewu k.36, potwierdzenia opłat za odpady komunalne k.37, faktury VAT k.38-39, kserokopie dowodów rejestracyjnych k.40, zeznania pozwanego k.45v)

Sąd zważył co następuje :

Podstawą zgłoszonego przez powoda żądania jest art. 138 kro, zgodnie z którym w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Przez zmianę stosunków - uzasadniającą podwyższenie alimentów - rozumie się istotne zwiększenie się usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego lub też zwiększenie się możliwości zarobkowych zobowiązanego do alimentacji, które to przesłanki w myśl art. 135 § 1 kro wyznaczają zakres obowiązku alimentacyjnego. Dla stwierdzenia, czy nastąpiła zmiana stosunków w rozumieniu art. 138 kro, należy brać pod uwagę, czy istniejące warunki i okoliczności - na tle sytuacji ogólnej - mają charakter trwały, dotyczą okoliczności zasadniczych, ilościowo znacznych i wyczerpują te przesłanki, które w istotny sposób wpływają na istnienie czy zakres obowiązku alimentacyjnego.

W ocenie Sądu, bezsprzecznie od chwili uprawomocnienia się wyroku rozwodowego, w którym ustalono alimenty, zwiększyły się usprawiedliwione potrzeby małoletniego powoda, tym bardziej , iż od tego czasu upłynęły ponad 4 lata. Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego, różnica wieku dziecka spowodowana upływem czasu od daty orzeczenia określającego wysokość alimentów, sama przez się uzasadnia wzrost potrzeb związanych np. z uczęszczaniem do szkoły, co z kolei pociąga za sobą konieczność ponoszenia zwiększonych wydatków (orzeczenie SN z dnia 1.06.1965 r. I CZ 135/64, nie publ.). Usprawiedliwione potrzeby małoletniego powoda dotyczą przede wszystkim wydatków związanych z realizacją obowiązku szkolnego, zwłaszcza że rozpoczął on naukę w szkole średniej. Poza tym na jego usprawiedliwione potrzeby składają się wydatki związane z bieżącym utrzymaniem tj. wyżywieniem, zakupem środków higienicznych i kosmetyków. Powód korzysta również z korepetycji, które powodują zwiększenie wydatków na jego utrzymanie. Matka powoda dołączyła do pozwu szereg paragonów, które miały dokumentować koszty utrzymania syna. Przedłożone paragony nie wniosły jednak do sprawy nic istotnego. Sąd podziela bowiem stanowisko pozwanego , iż paragony nie mogą stanowić dowodu , gdyż na ich podstawie nie sposób ustalić czy wskazane wydatki poniesione zostały na zaspokojenie potrzeb małoletniego. Poza tym, zdaniem Sądu, strona powodowa nie musi wykazywać szczegółowo miesięcznych kosztów utrzymania uprawnionego, tak jak uczyniła to w pozwie wskazując, iż koszty utrzymania syna wynoszą 1.388,50 zł. Podkreślić bowiem trzeba, że określenie wysokości świadczeń alimentacyjnych, uwarunkowanych kosztami utrzymania (wyżywienie, mieszkanie, odzież, leczenie ) i wychowania, w odniesieniu do dzieci (pielęgnacja, opieka, dbałość o fizyczny i intelektualny rozwój ) jest wprawdzie domeną ustaleń na podstawie dowodów ale uwzględniającą także zasady doświadczenia życiowego ( Orz. SN z 29.11.1949 r. Wa.C 167/49 , NP. 1951 , nr 2 s.52). W ocenie Sądu, patrząc przez pryzmat tych zasad, należy uznać , iż potrzeby małoletniego powoda kształtują się na poziomie około 900-1.000 zł miesięcznie.

Jak wyżej wspomniano, wysokość świadczeń alimentacyjnych jest uzależniona również od możliwości zarobkowych i majątkowych osoby zobowiązanej. Pozwany S. T. zarówno w toku poprzedniej sprawy , jak i obecnie, pracuje w (...) Spółdzielni (...) w K.. Jego aktualne zarobki pozostają na nieznacznie lepszym poziomie aniżeli w czasie sprawy rozwodowej ( wzrosły o około 200-300 zł ). W tej sytuacji ustalenie alimentów na kwotę 700 zł , co stanowi 1/3 dochodów pozwanego wydaje się uzasadnione.

Pozwany podnosił , iż posiada zadłużenie z tytułu zaciągniętej pożyczki. Okoliczność ta nie ma jednak wpływu na ocenę możliwości zarobkowych pozwanego, albowiem zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego wyrażonym w wyroku z dnia 12.11.1976 r. w sprawie III CRN 236/76 ( Lex nr 7875) zadłużenie bankowe zobowiązanego do alimentacji nie może powodować ograniczenia należnych uprawnionemu środków utrzymania. Osoba, na której ciąży obowiązek alimentacyjny, musi bowiem się z tym liczyć przy podejmowaniu wydatków i ich wysokość planować stosownie do posiadanych możliwości z uwzględnieniem wspomnianego obowiązku alimentacyjnego. Nadto , na gruncie niniejszej sprawy , należy mieć na uwadze, iż podobne zobowiązanie finansowe ciążyło na pozwany w trakcie sprawy rozwodowej.

Pozwany , co wynika z zeznań stron , otrzymał od żony spłatę w kwocie 167 tys. zł na skutek podziału majątku wspólnego. Wskazana okoliczność nie ma wpływu na ustalone przez Sąd możliwości zarobkowe i majątkowe pozwanego. Jak bowiem wynika z zeznań S. T., całą otrzymaną spłatę przeznaczył na kupno mieszkania. Skoro jednak bezspornym jest, iż na skutek podziału majątku wspólnego , własność domu została przyznana matce powoda , decyzja pozwanego o zakupie mieszkania była w pełni uzasadniona.

Usprawiedliwione potrzeby powoda, jak ustalono, pozostają na wyższym poziomie, niż zasądzona od pozwanego kwota alimentów. Jednakże nie można zapominać, iż pozwany poza łożeniem alimentów na małoletniego, partycypował również w kosztach jego utrzymania, albowiem jak zeznała matka małoletniego, rodzice małoletniego dzielili się dodatkowymi kosztami związanymi chociażby ze szkołą. Poza tym należy mieć na uwadze , iż zważywszy na wiek powoda , trudno zakładać aby matka małoletniego swój obowiązek alimentacyjne realizowana wyłącznie poprzez starania o opiekę i wychowanie syna. W sytuacji zatem gdy pomiędzy sytuacją zarobkową i majątkową matki i ojca małoletniego , nie ma rażącej rozbieżności, również i ona powinna przyczyniać się finansowo do zaspokajania potrzeb bytowych syna. Ustalenie zakresu tego obowiązku na poziomie 30%, wydaje się oczywiste.

W tym stanie rzeczy, na podstawie cytowanych przepisów, orzeczono jak w pkt I i II wyroku.

Z uwagi na ograniczenie żądanie pozwu do kwoty 850,00 zł, Sąd umorzył postępowanie w części dotyczącej zasądzenia alimentów ponad tą kwotę.

Koszty zastępstwa adwokackiego orzeczono zgodnie z art. 100 kpc w zw. z § 2 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie ( Dz.U.2015.1800 z późn. zm ).

O nieuiszczonych kosztach sądowych orzeczono na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art. 100 kpc.

Rygor natychmiastowej wykonalności orzeczono zgodnie z art. 333 § 1 pkt 1 kpc.

SSR Agnieszka Pietruszka