Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

K., dnia 21-06-2018 r.

Sąd Rejonowy w Koninie Wydział III Rodzinny i Nieletnich w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Adam Michalak

Protokolant: st. sekr. sąd. Katarzyna Płóciennik

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 18-06-2018 r.

sprawy z powództwa wniesionego przez E. C. – małoletnią i reprezentowaną przez ojca M. C.

przeciwko pozwanej A. C.

o podwyższenie alimentów

1.  Podwyższa alimenty ustalone wyrokiem Sądu Okręgowego w Koninie z dnia 28-05-2009 r. w sprawie I C 255/07 należne od pozwanej A. C. na rzecz małoletniej E. C. z kwoty 300,00 zł do kwoty 600,00 zł ( sześćset zł zero gr) miesięcznie, płatne do rąk ojca małoletniej – M. C., począwszy od dnia 14 listopada 2017 r., na zasadach jak dotychczas.

2.  Oddala powództwo w pozostałym zakresie.

3.  Wyrokowi w punkcie 1 nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

4.  Odstępuje od obciążenia pozwanej nie uiszczonymi kosztami sądowymi i obciąża nimi w całości Skarb Państwa.

Adam Michalak

UZASADNIENIE

Małoletnia E. C. /ur. (...)/ jest dzieckiem pochodzącym z małżeństwa M. C. i A. C.. Strony z małżeństwa posiadają jeszcze jedną córkę B. ur. (...) Rodzice małoletniej powódki rozwiedli się /wyrok Sądu Okręgowego w Koninie z dnia 28.05.2009 r. sygn. akt I C 255/07/. Sąd powierzył wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnimi wówczas córkami obojgu rodzicom z tym, że ustalił miejsce pobytu córek przy ojcu. Ponadto Sąd zobowiązał A. C. do łożenia alimentów na rzecz obu córek w sumie w wysokości 600 zł miesięcznie, tj. po 300 zł na rzecz każdej córki. W dacie orzekania w sprawie rozwodowej małoletnia E. miała 8 lat, uczęszczała do szkoły podstawowej, korzystała z prywatnych lekcji języka angielskiego /70 zł miesięcznie/. Ponadto ojciec ponosił standardowe koszty utrzymania małoletnich córek, w tym małoletniej powódki /koszty utrzymania mieszkania, zakupu wyżywienia i odzieży, koszty szkolne, opieki medycznej/. Małoletnie razem z ojcem mieszkały u dziadków ojczystych, rodzina zajmowała piętro domu jednorodzinnego, wszyscy partycypowali w kosztach utrzymania domu /500-700 zł miesięcznie ponosił M. C. ponadto opłacał telefon stacjonarny i internet 120 zł miesięcznie/. M. C. pracował w banku (...) i zarabiał średnio 2000 zł miesięcznie, był właścicielem auta osobowego marki O. (...) rocznik 1994 /utrzymanie auta kosztowało go 100 zł miesięcznie/, spłacał kredyt w rachunku oszczędnościowo – rozliczeniowym. Jeśli chodzi o A. C. – matkę małoletniej powódki, to od grudnia 2008 r. pozwana nie pracowała, od 03.12.2008 r. do 15.04.2009 r. przebywała na zwolnieniu lekarskim i pobierała zasiłek chorobowy w kwocie 2000 zł miesięcznie. Po upływie okresu zasiłkowego pozwana poszukiwała pracy. A. C. z zawodu jest ekonomistą, posiada wykształcenie wyższe. Nie posiadała orzeczenia o niezdolności do pracy. Pozwana mieszkała w P., za wynajem mieszkania płaciła 800 zł miesięcznie, 100 zł za prąd, 81 zł za bilet sieciowy. A. C. spłacała liczne zobowiązania kredytowe. Obecnie małoletnia E. C. ma ukończone 17 lat, jest uczennicą pierwszej klasy liceum ogólnokształcącego, osiąga bardzo dobre wyniki w nauce. Małoletnia ma za sobą naukę w klasie fortepianu i gitary klasycznej, w 2016 r. zgłosiła chęć nauki gry na gitarze elektrycznej, którą zakończyła z uwagi na wyjazd nauczyciela za granicę. Małoletnia jest pod stałą kontrolą okulistyczną z uwagi na krótkowzroczność ponadto w 2016 r. został jej założony aparat ortodontyczny, który kosztował 2500 zł. Obecnie małoletnia oczekuje na nowy aparat, lecz ostateczna decyzja jego zakupu została odłożona w czasie z uwagi na ograniczone finanse ojca. Małoletnia przeszła również operację usunięcia migdałów, co kosztowało 1700 zł, generalnie małoletnia nie choruje, jest zdrową nastolatką. Do października 2017 r. M. C. otrzymywał świadczenie wychowawcze na rzecz małoletniej córki, a także na rzecz drugiej córki. M. C. nadal pracuje w banku (...) z tym, że zmienił miejsce wykonywania pracy, aktualnie pracuje w P., zarabia 3800 zł netto miesięcznie. M. C. spłaca pożyczkę zaciągniętą na celem mieszkaniowe /444 zł miesięcznie/, koniec spłaty przypada na sierpień 2019 r. Małoletnia wraz z ojcem i siostrą nadal mieszka u dziadków, wymienieni ponoszą wspólnie koszty utrzymania domu /240 zł prąd za dwa miesiące; 200 zł gaz miesięcznie w okresie letnim; 1100 zł w okresie zimowym; 200-250 zł miesięcznie woda i ścieki/. Zakup podręczników dla E. to kwota rzędu 400-500 zł, trzydniowa wycieczka szkolna 200 zł, co miesięczne wizyty u ortodonty 100 zł, miesięczne kieszonkowe 100 zł, bilet kwartalny 98 zł. Małoletnia również od czasu do czasu dostaje od dziadków ojczystych od 50 do 100 zł. Otrzymuje również prezenty ze strony najbliższej rodziny A. C.. Małoletnia ma zamiar w okresie wakacyjnym pracować w pizzerii. A. C. aktualnie pracuje w firmie (...), otrzymała umowę o pracę na czas określony, tj. do 14.09.2018 r., zarabia 3000 zł netto. Pozwana płaci na rzecz obu córek alimenty z tym, że nie zawsze czyniła to w terminie. Pozwana w wieku 15 lat przeszła krwotoczny udar mózgu, który powtórzył się w mniejszym nasileniu w 2012 r., niemniej nadal nie posiada orzeczenia o niezdolności do pracy. Ponadto pozwana choruje na nadciśnienie w związku z czym przyjmuje leki za 16-20 zł miesięcznie, pozostaje pod kontrolą neurologa i nefrologa, korzysta z publicznej służby zdrowia. A. C. nadal mieszka w P., wynajmuje mieszkanie, które zamieszkuje wspólne z partnerem, wymienieni po połowie ponoszą koszty utrzymania mieszkania /1600 zł czynsz; 220 zł prąd; 200 zł pozostałe media; ½ wskazanych kosztów to 1010 zł/. Pozwana posiada liczne zobowiązania kredytowe w sumie na łączną kwotę 821 zł. A. C. korzysta z publicznej komunikacji miejskiej, na bilet miesięczny musi przeznaczyć 109 zł. Pozwana przynajmniej raz do roku stara się wyjechać z córkami mad morze lub w góry. W ferie zimowe ww. wyjechała z córką E. do K., a w wakacje 2017 r. była córkami nad morzem, w P. /wyjazd kosztował 2800 zł, paliwo sfinansował partner pozwanej/ Pozwana korzysta z pomocy finansowej najbliższej rodziny i partnera. W ostatnim czasie pozwana zorganizowała w lokalu w P. przyjęcie z okazji 18 tych urodzin starszej córki, którego koszt został pokryty przez partnera pozwanej i jej matkę.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów zgromadzonych w sprawie, a znajdujących się na kartach akt 7-17, 39-64, na podstawie akt spraw I C 255/07, III RC 853/09 oraz na podstawie zeznań stron i świadków. Dokumenty przedłożone w sprawie nie budziły wątpliwości Sądu, co do ich wiarygodności. Również zeznania stron i świadków Sąd ocenił jako wiarygodne, były bowiem spójne i logiczne ponadto w wielu kwestiach znajdowały potwierdzenie w złożonych przez strony dokumentach.

Zastosowane prawo materialne określiło fakty istotne dla sprawy.

Uzasadnienie sporządzono według wskazań art. 328 § 2 kpc. Treści dowodów przyjętych do ustaleń Sąd nie powtarzał w uzasadnieniu i zawarł w nim tylko istotne wnioski z nich wynikające. Sąd czyni te dowody integralną częścią uzasadnienia.

Zgodnie z art. 133 § 1 kro rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. W myśl natomiast art. 135 § 1 kro zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.

Zakres potrzeb dziecka, które powinny być przez rodziców zaspokojone, wyznacza treść art. 96 k.r.o., według którego rodzice obowiązani są troszczyć się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka i przygotować je należycie - odpowiednio do jego uzdolnień - do pracy dla dobra społeczeństwa. Istotą postępowania o alimenty jest rozpoznanie sprawy w zgodzie z dobrem dziecka, któremu należą się środki utrzymania i wychowania od obojga rodziców. Chodzi także o zrównoważenie ich roli w zapewnieniu tych środków, tak by nie obciążać nadmiernie jednego z nich i to jeszcze tego, który realizuje swój obowiązek alimentacyjny poprzez osobiste starania o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionego.

Potrzeby dziecka to potrzeby tak materialne jak i niematerialne, przy czym potrzeby każdego człowieka kształtują się inaczej. Obydwa te rodzaje potrzeb są ze sobą sprzężone i tylko ich łączne zaspokojenie zapewnia godziwą egzystencję. Są one uzależnione od indywidualnych cech uprawnionego, tj. od wieku, stanu zdrowia, zawodu, pozycji społecznej, a także od dotychczasowej stopy życiowej dziecka (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 maja 1998 r., I CKN 95/98). Dokładne ustalenie wysokości alimentów nie zawsze jest możliwe, skoro usprawiedliwione potrzeby dziecka mogą się zmieniać, nawet co miesiąc. Posiłkować należy się w tym zakresie zasadami życiowego doświadczenia, bez konieczności zasięgania opinii specjalistycznej (orz. SN z dnia 29 listopada 1949 r., Wa. C. 167/49, NP. 1951, nr 2, str. 52).

Pojęcia usprawiedliwionych potrzeb nie można jednoznacznie zdefiniować, ponieważ nie ma jednego stałego kryterium odniesienia. Rodzaj i rozmiar tych potrzeb jest uzależniony od cech osoby uprawnionej oraz od splotu okoliczności natury społecznej i gospodarczej, w których osoba uprawniona się znajduje. Nie jest możliwe ustalenie katalogu usprawiedliwionych potrzeb podlegających zaspokojeniu w ramach obowiązku alimentacyjnego i odróżnienie ich od tych, które jako przejawy zbytku nie powinny być uwzględnione. W każdym razie zakres obowiązku alimentacyjnego wyznaczać będą poszczególne sytuacje uprawnionego i zobowiązanego, konkretne warunki społeczno-ekonomiczne oraz cele i funkcje obowiązku alimentacyjnego. Dopiero na tym tle można określić potrzeby życiowe, materialne i intelektualnie uprawnionego (uzasadnienie to tezy IV uchwały Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 1987 roku, II CZP 91/86). W świetle powyższych rozważań wobec ustalonego w sprawie stanu faktycznego bezspornym jest, że od zasądzenia alimentów na rzecz małoletniej powódki upłynęło ponad 9 lat, a więc niewątpliwie potrzeby małoletniej powódki wzrosły. Obecnie małoletnia ma ukończone 17 lat, uczęszcza do szkoły średniej, osiąga bardzo dobre wyniki w nauce. Małoletnia jest zdrową nastolatką, nie choruje przewlekle na żadne poważne schorzenia, ale z uwagi na wadę wzroku pozostaje pod stalą kontrolą okulisty ponadto chciałaby w najbliższym czasie założyć aparat ortodontyczny, który kosztuje około 3500 zł. Bezspornym jest, że na koszty utrzymania małoletniej składają się również proporcjonalne koszty utrzymania mieszkania, a także zakupu wyżywienia i odzieży, które na przestrzeni 9 lat również uległy wzrostowi. Zupełnie naturalną koleją rzeczy jest również to, że małoletnia ma swoje potrzeby kulturalne /wyjście do kina, na koncert/. Do pewnego czasu małoletnia realizowała również swoje pasje muzyczne /nauka gry na gitarze, pianinie/. Przy czym zauważenia wymaga, że już z samego doświadczenia życiowego wynika, ile kosztuje „życie”. Bezspornym jednak pozostaje, że to ile jesteśmy w stanie przeznaczyć na utrzymanie zależy od możliwości zarobkowych /ekonomicznych/. Zdaniem Sądu sytuacja pozwanej od daty orzeczenia rozwodu znacznie poprawiła się albowiem pozwana pracuje i zarabia około 3000 zł netto. Natomiast powoływany przez pozwaną fakt spłaty i istnienia zobowiązań kredytowych, nie może jej zwalniać z alimentów, a zobowiązania wobec wierzyciela kredytowego nie mogą wyprzedzać obowiązku finansowego wsparcia dziecka (postanowienie SO w Koninie z dnia 08 września 2016 r., sygn. I 1 Cz 355/16 oraz postanowienie SO z dnia 19 października 2016 r., sygn. I 1 Cz 460/16).

Z zestawienia dochodu i wydatków pozwanej wynika, że spokojnie jest w ona stanie ponieść koszty swojego utrzymania w tym wielu zobowiązań kredytowych. Zdaniem Sądu obecna sytuacja finansowa pozwanej pozwala na to, aby należne małoletniej E. alimenty podwyższyć do kwoty 600 zł miesięcznie. Aktualny wiek powódki i bezspornie zwiększone usprawiedliwione potrzeby małoletniej w stosunku do potrzeb dziecka sprzed 9 lat oraz nade wszystko okoliczność, że przez ponad 9 lat alimenty te pozostawały na niezmiennym poziomie, tj. 300 zł miesięcznie, przy wzroście cen towarów i usług w tym czasie, uwarunkowały rozstrzygnięcie Sądu. Co prawda obecnie pozwana otrzymała umowę o prace na czas określony niemniej jednak A. C. posiada wyższe wykształcenie, jest ekonomistą, a zatem atrakcyjnym pod względem zdobytego wykształcenia kandydatem na pracownika, ponadto pomimo przebytego jeszcze w latach młodzieńczych udaru nadal pozostaje osobą zdolną do pracy. Już tylko marginalnie Sąd zauważa, że w okolicznościach niniejszej sprawy nie ma wpływu na wysokość alimentów należnych małoletniej to, że małoletnia w okresie wakacyjnym chce pójść do pracy albowiem to będą zaledwie 2 miesiące, gdyż od września 2018 r. małoletnia powróci do realizacji obowiązku szkolnego.

Z wyżej wskazanych względów Sąd orzekł jak w pkt 1 wyroku, zarazem oddalając żądanie pozwu w pozostałej części. O rygorze natychmiastowej wykonalności Sąd orzekł na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 kpc. W myśl zaś art. 102 kpc Sąd orzekł jak w pkt 3 wyroku.

Adam Michalak

Sygnatura akt I 1Ca 400/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

K., dnia 23-11-2018 r.

Sąd Okręgowy w Koninie, I Wydział Cywilny

po rozpoznaniu w dniu 16-11-2018 r. w Koninie

na rozprawie

sprawy z powództwa małoletniej E. C. działającej przez ojca M. C.

przeciwko A. C.

o podwyższenie alimentów

na skutek apelacji pozwanej

od wyroku Sądu Rejonowego w Koninie

z dnia 21 czerwca 2018 r. sygn. akt IIIRC 652/17

Oddala apelację.

A. B. E. I. P.-G.