Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 lutego 2019 r.

Sąd Rejonowy w Łomży V Wydział Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący: SSR Małgorzata Jędrzejewska

Protokolant: Jadwiga Wałkuska

po rozpoznaniu w dniu 15 lutego 2019 r. w Łomży

sprawy z powództwa S. F. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą Zakład (...) w G.

przeciwko A. J. prowadzącemu działalność gospodarczą pod nazwą (...) w B. P.

o zapłatę

I.  Powództwo oddala.

II.  Zasądza od powoda S. F. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą Zakład (...) w G. na rzecz pozwanego A. J. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą (...) w B. P. kwotę 3.617 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

III.  Nakazuje pobrać od powoda S. F. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą Zakład (...) w G. na rzecz Skarbu Państwa (Kasa Sądu) kwotę 692,59 zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

Powód S. F. prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą Zakład (...) w G. wniósł o zasądzenie od pozwanego A. J. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą (...) w B. P. kwoty 21.900 zł.

W uzasadnieniu pozwu wskazał, iż w grudniu 2016 r. skontaktował się z pozwanym w celu zakupu brykieciarki ślimakowej do trocin. Podczas rozmów telefonicznych ustalono szczegóły dotyczące funkcji i parametrów, które ma spełniać urządzenie. W dniu 30.12.2016 r. Pani J. J. przesłała za pośrednictwem poczty elektronicznej ofertę z poprawioną ceną. Oferta ta dotyczyła brykieciarki ślimakowej do produkcji brykietu opałowego z trocin. Urządzenie to zgodnie z ofertą miało pracować przy pomocy silnika o mocy 11 kW. Dostarczone przez pozwanego urządzenie nie odpowiada treści złożonego zamówienia. Pozwany bowiem dostarczył brykieciarkę do siana i słomy a nie do trocin, jak to wynikało z zamówienia, co czyni ją bezużyteczną dla powoda. Dodatkowo zasilana jest silnikiem o mocy 15 kW. Z uwagi na ograniczone możliwości techniczne, którymi dysponuje powód nie ma on możliwości użytkowania urządzenia o mocy przekraczającej 11 kw. Pozwany osobiście próbował uruchomić dostarczone urządzenie. Ze względu na brak przydatności do umówionego użytku powód zażądał wymiany maszyny bądź zwrotu zapłaconej ceny. W związku z odmową spełnienia świadczenia przez pozwanego zgodnie z umową, powód wezwał policję w celu ochrony swoich interesów. Podczas interwencji w obecności funkcjonariuszy pozwany zobowiązał się do właściwego spełnienia zobowiązania. Powód za zamówione urządzenie uiścił pozwanemu cenę w wysokości 21.900 zł. Pismem z dnia 24.03.2017 r. wezwał pozwanego do wymiany wadliwie dostarczonej brykieciarki do słomy i siana na brykieciarkę do trocin. Wezwanie pozostało bez odpowiedzi. Wobec powyższego pismem z dnia 10.04.2017 r. powód odstąpił od zawartej umowy sprzedaży.

Referendarz Sądu Rejonowego w Łomży nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 22.06.2017 r. sygn. akt V GNc 659/17 uwzględnił powództwo w całości (k.-40).

Pozwany A. J. prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą (...) w B. P. wniósł sprzeciw od powyższego nakazu zapłaty, wnosząc o oddalenie powództwa i zasadzenie kosztów procesu.

W uzasadnieniu sprzeciwu wskazał, iż zawarł z powodem umowę sprzedaży brykieciarki ślimakowej na trociny z silnikiem 15 kW. Przed zawarciem umowy prowadzili rozmowy telefoniczne. Opisał powodowi bliższe dane o maszynie oraz cenę. Po kilku dniach otrzymał od powoda maila z prośbą o przesłanie oferty tej maszyny ale z silnikiem 11 kW. W dniu zakupu powód był zorientowany, że nabywa maszynę z silnikiem 15 kW. Otrzymał odpis umowy, kartę gwarancyjną i deklarację zgodności. Ponadto odbierając maszynę sporządzony został protokół zdawczo-odbiorczy w dniu 10.01.2017 r. o godz. 16.00. Wszystkie te czynności zdaniem pozwanego świadczą o tym, iż powód zakupił maszynę zgodnie z umową. Ponadto pozwany wskazał, iż w rozmowie powód powiedział, że oferta, którą jemu przesłał z oznaczonym silnikiem 11 kW była potrzebna do złożenia w Urzędzie Pracy by otrzymać dofinansowania na zakup tej maszyny. W rzeczywistości chciał maszynę z silnikiem 15 kW, gdyż pracuje na siano, słomę i trociny. Zaprzeczył aby w obecności funkcjonariuszy policji zobowiązał sie do zwrotu pieniędzy. W tym czasie z trocin robiony był brykiet. Powód obecnie po otrzymaniu dofinansowania na zakup maszyny, stara się otrzymać nienależny zwrot pieniędzy ponad wartość maszyny o 2.000 zł. Zgodnie bowiem z umową, potwierdzoną fakturą odbiór maszyny odbył się na koszt nabywcy.

Sąd Rejonowy w Łomży ustalił i zważył, co następuje:

Powód S. F. prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą Zakład (...) w G. w grudniu 2016 r. skontaktował się z pozwanym A. J. prowadzącym działalność gospodarczą pod nazwą (...) w B. P. w celu zakupu brykieciarki ślimakowej do trocin. Podczas rozmów telefonicznych ustalono szczegóły dotyczące funkcji i parametrów, które ma spełniać urządzenie. W dniu 30.12.2016 r. Pani J. J. przesłała powodowi za pośrednictwem poczty elektronicznej ofertę brykieciarki ślimakowej do produkcji brykietu opałowego z trocin z ceną na kwotę 19.900 zł i mocy silnika 11 kW (oferta k.-10-14).

W dniu 9.01.2017 r. brat pozwanego P. J. przywiózł pozwanemu brykieciarkę ślimakową bez grzałek (...) nr fabryczny (...) do produkcji brykietu opałowego z trocin o mocy silnika 11 kW. Nie uruchomił jej albowiem powód nie posiadał prądu o odpowiedniej mocy. Wraz z brykieciarką przywiózł fakturę VAT nr (...) z dnia 9.01.2017 r. na kwotę 19.900 zł (faktura k.-8), instrukcję obsługi (k.-16-34) i gwarancję. Powód zapłacił mu za brykieciarkę kwotę 19.900 zł oraz podpisał protokół zdawczo-odbiorczy (protokół k.-46, zeznania świadka Ł. C. k.-78v, P. J. k.-79-79v, J. S. k.-79v, A. F. k.-86v).

Po koło tygodniu powód poinformował telefonicznie pozwanego o możliwości uruchomienia maszyny ze względu na posiadanie odpowiedniej mocy prądu. Pozwany wysłał do powoda brata P. J., który pojechał do niego z kolegą T. L.. Brat pozwanego P. J. wsypał do brykieciarki trochę sieczki i trocin, które przywiózł ze sobą i uruchomił ją i rozpoczął wytwarzanie brykietu. Kiedy wyczerpał się materiał pozwanego powód przyniósł 4 worki trocin. Po wsypaniu trocin z 3 worka brykieciarka zaczęła produkować brykiet, który się rozsypywał. Po wsypaniu trocin z 4 worka brykieciarka zablokowała się. P. J. poinformował telefonicznie o tym fakcie pozwanego, który polecił mu aby wrócił do firmy (zeznania świadka Ł. C. k.-78v, P. J. k.-79-79v, J. S. k.-79v, A. F. k.-86v, K. K. k.-86v-87).

Pozwany zlecił pracownikom J. S. i M. S. aby udali sie do powoda w celu odblokowania i wyczyszczenia brykieciarki oraz wymiany silnika na 15 kW. Po wykonaniu powyższych czynności czekali na pozwanego. Pozwany przyjechał i próbował uruchomić sporną brykieciarkę. Jednakże spalił się włącznik. Pozwany zakupił nowy włącznik i po jego wymianie uruchomił maszynę, która pracowała prawidłowo. Powód pokazał parownikom pozwanego skąd mają brać trociny. Przynieśli 4 worki z sąsiedniego pomieszczenia, wskazanego przez powoda. Po wsypaniu trocin z kolejnych worków brykiet wychodził nieprawidłowy, był popękany, rozsypywał się i ostatecznie brykieciarka została zablokowana. Pozwany wyciągnął prowadnicę i wypuścił to co zaklinowało maszynę. Powód zażądał zwrotu pieniędzy za brykieciarkę w kwocie 22.000 zł wraz z kosztami transportu. Pozwany odmówił, dlatego też powód wezwał funkcjonariuszy Policji. Na interwencję przyjechali funkcjonariusze H. K. i R. W., którzy po wysłuchaniu stron odesłali je na drogę postępowania sądowego. Strony jednakże nie doszły do porozumienia. Pozwany wraz z pracownikami w obecności funkcjonariuszy Policji opuścił posesję powoda bez naprawy spornej brykieciarki (wyjaśnienia powoda k.-62-63, wyjaśnienia pozwanego k.-63-63v, zeznania świadka H. K. k.-78v-79, R. W. k.-79, Ł. C. k.-78v, P. J. k.-79-79v, J. S. k.-79v, A. F. k.-86v, K. K. k.-86v-87, M. S. k.-87).

Powód S. F. pismem z dnia 24.03.2017 r. wezwał pozwanego na podstawie art. 556 kc, 556 ¹ § 1 kc i art. 560 §1 kc i art. 561§1 kc do wymiany wadliwej brykieciarki w terminie 7 dni (wezwanie k.-35).

Pismem z dnia 10.04.2017 r. powód na podstawie art. 560 §1 kc wypowiedział pozwanemu umowę kupna – sprzedaży przedmiotowej brykieciarki z przyczyn wskazanych w piśmie z dnia 24.03.2017 r. (wypowiedzenie k.-37).

Powód S. F. w dniu 22.12.2016 r. podpisał z Powiatowym Urzędem Pracy w G. umowę nr (...) o przyznanie z Funduszu Pracy środków finansowych na podjęcie działalności gospodarczej przez osobę bezrobotną i w ramach realizacji w.w umowy zakupił przedmiotową brykieciarkę (informacja k.-51).

W ocenie Sądu powództwo jako niezasadne nie zasługiwało na uwzględnienie.

Powód S. F. prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą Zakład (...) w G. wnosząc o zasądzenie od pozwanego dochodzonej pozwem kwoty twierdził, iż zapłacił pozwanemu za przedmiotową brykieciarkę kwotę 21.900 zł na podstawie umowy sprzedaży z dnia 9.01.2017 r., od której następnie odstąpił ze względu na wady fizyczne urządzenia, które według niego nie nadaje się do produkcji brykietu z trocin a jedynie z siana i słomy. Z tego też względu żąda zwrotu zapłaconej przez niego ceny.

Pozwany A. J. prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą (...) w B. P. zaprzeczając twierdzeniom powoda podał, iż sprzedał powodowi brykieciarkę zgodnie z umową.

Bezsprzecznie w dniu 9.01.2017 r. powód zakupił od pozwanego brykieciarkę ślimakową bez grzałek (...) nr fabryczny (...) do produkcji brykietu opałowego z trocin o mocy silnika 15 kW, za którą pozwany zapłacił kwotę 19.900 zł, co potwierdza faktura VAT (...) (k.-8).

Nie ulega również wątpliwości, iż przedmiotowa brykieciarka nie produkuje prawidłowego brykietu.

Bowiem jak wynika z wyjaśnień stron oraz zeznań świadków przesłuchanych w sprawie po załadowaniu trocin dostarczonych przez powoda brykieciarka produkowała brykiet, który się kruszył, rozsypywał i ostatecznie brykieciarka uległa zapchaniu i przestała pracować (wyjaśnienia powoda k.-62-63, wyjaśnienia pozwanego k.-63-63v, zeznania świadka H. K. k.-78v-79, R. W. k.-79, Ł. C. k.-78v, P. J. k.-79-79v, J. S. k.-79v, A. F. k.-86v, K. K. k.-86v-87, M. S. k.-87).

Zgodnie z art. 556 § 1 kc sprzedawca jest odpowiedzialny względem kupującego, jeżeli rzecz sprzedana ma wadę zmniejszającą jej wartość lub użyteczność ze względu na cel w umowie oznaczony albo wynikający z okoliczności lub z przeznaczenia rzeczy, jeżeli rzecz nie ma właściwości, o których istnieniu zapewniał kupującego, albo jeżeli rzecz została kupującemu wydana w stanie niezupełnym (rękojmia za wady fizyczne). O wadzie można więc mówić wtedy, gdy stan rzeczy będzie powodował zmniejszone doznania estetyczne kupującego albo będzie posiadał niższe walory użytkowe. Decyduje zatem kryterium funkcjonalne, obejmujące przeznaczenie rzeczy i jej użyteczność, któremu należy przyznać znaczenie pierwszorzędne, a nie kryterium normatywno-techniczne. Wskazać przy tym trzeba, że dla oceny istnienia wady we wspomnianej postaci decydujące znaczenie ma subiektywne wyobrażenie kupującego (por. wyroki SN z 10.07.2002 r., II CKN 111/01 i z 27.11.2003 r., I CK 267/02).

Na okoliczność ustalenia czy urządzenie dostarczone powodowi przez pozwanego nadaje się do wytwarzania brykietu z trocin oraz przyczyn, z powodu których nie działała prawidłowo Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego z zakresu mechaniki i budowy maszyn K. G..

Biegły w opinii z dnia 20.04.2018 r. (k.-92-110) ustalił, iż przedmiotowa brykieciarka jest prostą konstrukcją, o bardzo małej liczbie elementów będących w ruchu. Jej budowa składa się z zasobnika trocin wraz z podajnikiem ślimakowym, napędzanym silnikiem elektrycznym z reduktorem (motoreduktorem). Motoreduktor posiada regulację prędkości dostarczania trocin do układu brykietującego. Moc silnika napędzającego zespół podający wynosi 0,75 kW. Układ brykietujący składa się z cylindra, którym obraca ślimak o zmiennym skoku linii śrubowej. Ślimak podaje trociny do głowicy, gdzie następuje prasowanie pod wysokim ciśnieniem. Tak sprasowany brykiet jest transportowany za pomocą prowadnic. Na końcu prowadnic następuje łamanie brykietu (porcjowanie) od sił masy i grawitacji. Układ roboczy (ślimak) jest napędzany silnikiem o mocy 15 kW poprzez przekładnię pasową z pasami klinowymi o przełożeniu i=3. Ten układ przekładni pasowej działa jak bezpiecznik, zabezpiecza silnik przed przeciążeniami (poślizgiem pasa w wyniku zablokowania pasa). Głowica prasująca posiada układ chłodzenia wyposażony w pompę obiegu cieczy i chłodnicę. Układ chłodzenia jest wyposażony w układ termiczny zabezpieczający przed przegrzaniem. Konstrukcja w/w brykieciarki jest wykonana w technologii spawanej (według specyfikacji producenta).W dniu 30.03.2018 r. dokonano oględzin w/w brykieciarki. Na tabliczce znamionowej tego urządzenia znajdują się informacje takie jak: rok produkcji – 2017; moc – 11 kW; waga – 500 kg, nr seryjny – (...); napięcie - 400 V; częstotliwość – 50 HZ. W ocenie biegłego brykieciarka nie nosiła śladów uszkodzeń mechanicznych, była kompletna. Nie była eksploatowana od dłuższego czasu o czym świadczą odciski pasków klinowych, pozostawionych od powierzchni kątowych koła prasowego, znajdującego się w wale ślimaka oraz koła pasowego silnika. Ślad długotrwałego postoju brykieciarki przedstawiono na załączonym do opinii zdjęciu nr 2, na którym znajduje się świadczący o powyższym odcisk korozji na powierzchni pracującej pasa.

Biegły ponadto ustalił, że moc zainstalowanego silnika elektrycznego napędzanego zespół ślimaka w dniu oględzin wynosiła 15 kW. Nadmienił również, że silnik nie jest nowym elementem brykieciarki. Następuje w ocenie biegłego niezgodność zainstalowanego silnika w brykieciarce powoda z tabliczką znamionową maszyny. Według danych zamieszczonych na stronie internetowej producenta, moc silnika zespołu brykietującego powinna wynosić 15 kW, a w aktach sprawy według DTR - 11 kW (k.-13).

Na rysunku nr 6, opinii przedstawiono tabliczkę znamionową motoreduktora napędzającego układ podający. Moc silnika wynosi 0,86 kW, a według danych katalogowych producenta 0,75 kW.

Biegły na rysunku nr 7 opinii przedstawił widok głowicy formującej i prasującej brykiet. Jej oględziny potwierdziły fakt dłuższego przestoju maszyny, albowiem powierzchnia odpowiadająca za formowanie walcowej formy brykietu nosiła ślady korozji powierzchniowej, dodatkowo była porysowana ostrym narzędziem.

W dniu 30.03.2018 r. biegły dokonał prób uruchomienia w/w brykieciarki. Pozwany stawił się z pracownikiem technicznym a powód ze swoim pełnomocnikiem.

Przed przystąpieniem do prób uruchomienia brykieciarki, pracownik techniczny pozwanego dokonał przeglądu i wyczyszczenia w/w brykieciarki. Dokonał demontażu zespołu brykietującego (zgodnie z zaleceniami producenta, dokumentacją techniczno-ruchową DTR, zamieszczoną w aktach sprawy). Głowica formująca została wyczyszczona z resztek brykietu, a korozję powierzchniową usunięto za pomocą walcowych trzpieni z papierem ściernym wiertarką ręczną elektryczną. Biegły wskazał, że nie udało się usunąć głębokich rys na powierzchni głowicy formującej brykiet, ale szlifowanie zminimalizowało je w znacznym stopniu. Stan powierzchni głowicy został przedstawiony na rysunkach o nr 8 i 9.

Czynnościom obsługowym, po długim postoju, został poddany ślimak roboczy o zmiennej linii śrubowej. Pracownik techniczny pozwanego wyszlifował powierzchnie robocze linii śrubowej tarczami listkowymi za pomocą szlifierki kątowej. Stan przed i po szlifowaniu powierzchni współpracujących ślimaka formującego przedstawił biegły na rysunkach 10 i 11. Pracownik techniczny pozwanego wyczyścił również cylinder roboczy oraz dokonał demontażu brykieciarki, a także wykonał czynności regulacyjne jak naciągi pasków klinowych napędzające wał ślimaka. Następnie dokonano próbnego uruchomienia maszyny bez produkcji brykietu.

Do testów produkcji brykietu na w/w brykieciarce użyto surowca pozwanego jak i powoda. Pozwany posiadał trociny sosnowe jako produkt obróbki starego drewna sosnowego. Powód posiadał również trociny z drewna sosnowego, ale o mniejszej gradacji.

Podczas pierwszej próby testów na oględzinach użyto materiału produkcyjnego pozwanego. Pozwany wraz z pomocnikiem technicznym załadowali swoim materiałem zasobnik brykieciarki i uruchomili maszynę. Dokonali w międzyczasie korekcji ustawienia szybkości dostarczania materiału produkcyjnego z zasobnika ślimaka, poprzez regulację obrotów silnika motoreduktora. Fazy produkcji brykietu z materiału pozwanego biegły przedstawił na rysunkach 11-13 opinii. Na rysunku 11 widoczny jest proces prasowania zachodzący w głowicy brykieciarki. Na rysunku 12 widoczne jest już wysokie zagęszczenie produktu. Na rysunku 13 przedstawiono brykiet wyprodukowany z materiału dostarczonego przez pozwanego. Oceniając wyprodukowany brykiet biegły stwierdził, że istnieją duże wiązania adhezyjne materiału wyjściowego. Produkt charakteryzował się dużą gęstością oraz wysoką twardością. Materiał wyjściowy był w ocenie biegłego spójny i odpowiadał produkcji i specyfikacji brykietu.

W czasie produkcji brykietu z materiału dostarczonego przez pozwanego zasypano zasobnik brykieciarki materiałem powoda. Na początku istniało formowanie brykietu około 20 cm i faza odpowiadała specyfikacji tegoż typu produktu. Następnie nastąpiło zablokowanie ślimaka w cylindrze. Pracownik techniczny ręcznie uruchomił maszynę i odblokował zator głowicy formującej. Do podajnika dodawał sieczki w celu oczyszczenia maszyny. Po odblokowaniu i przeczyszczeniu podjęto drugą próbę produkcji brykietu z materiału powoda. Nastąpiło po krótkim czasie zablokowanie maszyny i zadziałanie systemu zabezpieczeń elektrycznych w instalacji elektrycznej powoda. Po usunięciu awarii elektrycznej pracownik techniczny pozwanego rozebrał mechanizm roboczy maszyny i wyczyścił ślimak, cylinder roboczy i głowicę. Następnie podjęto ponowną próbę, w której nie następowało spajanie materiału wejściowego. Nastąpiło po krótkim czasie zablokowanie maszyny. Na rysunkach nr 14-16 przedstawiono proces formowania brykietu z materiału powoda. Oceniając wyprodukowany brykiet metodą organoleptyczną biegły stwierdził, że istnieją małe wiązania adhezyjne materiału wejściowego. Produkt charakteryzował się dużo mniejszą gęstością. Występowały małe wiązania Wanderwalsa (produkt rozpadał się w dłoniach) oraz niską twardością. Materiał wyjściowy nie odpowiadał produktom i specyfikacjom brykietu.

W dniu 31.03.2018 r. biegły dokonał prób pomiaru wilgotności materiału użytego w produkcji brykietu podczas prób w produkcji brykietu u powoda. Biegły pobrał jedną próbkę pozwanego i dwie próbki powoda. Próbki zapakował w foliowe torebki. Do pomiarów wilgotności biegły wykorzystał tester M. (...). Zakres pomiarowy od 6% do 90 %, błąd przy pomiarach od 6% do 10 % wynosił ± 0,5%. Biegły wykonał dwa pomiary wilgotności materiału pozwanego w różnych miejscach. Wilgotność wiórek wynosiła 12,5 % w pierwszym pomiarze a w drugim 11,5 %. Średnia wilgotność z tych pomiarów wyniosła 12 %. Następnie wykonał dwa pomiary wilgotności materiału powoda w różnych miejscach. Wilgotność wiórek wynosiła poniżej 6 %.

Analizując próby i testy oraz badania materiałów użytych podczas testów biegły ustalił, że przyczyną niewytwarzania brykietu z materiału powoda była zbyt niska wilgotność użytych trocin, według pomiarów wynosiła bowiem poniżej 6 % - czyli poniżej skali użytego testera. Według specyfikacji producenta tej brykieciarki wielkość wilgotności trocin musi się zawierać w przedziale od 10 % do 22 % (DTR – w aktach sprawy k.-.13). Zbyt suche trociny nie wykazują wiązań wzajemnych podczas brykietowania. Ważny był - w ocenie biegłego – proces technologiczny i specyfikacja maszyny. Biegły przeanalizował kilku producentów brykieciarek do trocin. Wszędzie wilgotność materiału wejściowego zawierała się w przedziale od 10 % do 20 %. Niektórzy producenci mają pole tolerancji bardziej zawężone od 12 % do 16 %, a w innych od 10 % do 14 %. Zdarza się również, że pole tolerancji u innych producentów wynosi 4%. W przypadku brykieciarki ślimakowej bez grzałek (...) firmy (...) wynosi ono 12 %. Analizując literaturę (tj. Inżynieria Rolnicza 5(114)/2009 ANALIZA KOSZTÓW PRODUKCJI BRYKIETÓW NA PRZYKŁADZIE LINII TECHNOLOGICZNEJ TYPU BRISUR 200: Dariusza Kwaśniewskiego: Instytutu Inżynierii Rolniczej i Informatyki, Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie oraz Acta Agrophysica, 2011, 18 (1), 149-160 CIŚNIENIOWE ZAGĘSZCZANIE TROCIN SOSNOWYCH I TOPOLOWYCH – PARAMETRY PROCESU I JAKOŚĆ AGLOMERATU: Stanisława Skoneckiego, Ryszarda Kuliga, Mileny Potręć: Katedry Eksploatacji Maszyn Przemysłu Spożywczego, Uniwersytetu Przyrodniczego) biegły potwierdził, że wilgotność trocin ma znaczenie w procesie technologicznym brykietowania i jest ważnym jej parametrem.

Biegły stwierdził, że brykieciarka z materiału pozwanego produkowała brykiet do czasu wyczerpania surowca. Materiał dostarczony przez pozwanego spełniał wymogi wilgotności mieszczącej się w przedziale od 10 % do 22 % dla brykieciarki ślimakowej bez grzałek (...) firmy (...) (średnia wilgotność wynosiła 12 %).

Podsumowując opinię biegły wskazał, że brykieciarka ślimakowa bez grzałek (...) firmy (...), nr seryjny (...), produkuje brykiet z materiału o odpowiedniej wilgotności według danych technicznych producenta.

Powód S. F. wniósł zastrzeżenia do powyższej opinii biegłego podnosząc, że biegły nie wypowiedział się czy granulacja odpowiadająca trocinom, którymi dysponował powód miała znaczenie dla produkcji brykietu, nie zweryfikował czy trociny, którymi dysponował powód, o drobnej granulacji, a wilgotności wskazanej w specyfikacji, nadawałyby się do produkcji brykietu. Powód uważał, że pozwany celowo przywiózł na oględziny trociny o większej granulacji, gdyż posiadały one inne właściwości niż trociny o drobnej granulacji, którymi posługiwał się powód, o czym pozwany miał wiedzę. Według powoda biegły bezpodstawnie ustalił, że trociny dostarczone przez pozwanego były trocinami z drzewa sosnowego. W jego ocenie trociny, które przywiózł pozwany na oględziny pochodziły z drzewa liściastego, które to w sposób istotny różniły się właściwościami od trocin pochodzących z drzew iglastych do produkcji brykietu. Zarzucił także biegłemu, że nie wziął pod uwagę faktu, że producent nie wyszczególnił w specyfikacji rodzaju możliwych trocin do użycia przy produkcji, że pozwany podczas uruchamiania maszyny początkowo zastosował słomę i siano, później wsypując do urządzenia wióry i w międzyczasie dosypując słomę i siano. Powyższe działanie było niezbędne do prawidłowej eksploatacji urządzenia, a także nie przedłożył informacji odnośnie tego jak urządzenie działałoby bez dodatku słomy i siana. Zdaniem powoda doszło do nieprawidłowego obliczenia poziomu wilgotności trocin, ponieważ wilgotność na poziomie poniżej 6%, w warunkach panujących w pomieszczeniach jest niemożliwa do osiągnięcia. Badanie nie zostało przeprowadzone na miejscu, podczas oględzin, a przez to wskazany pomiar mógł zostać sfałszowany. Biegły pobrał do pomiaru próbki trocin powoda, znajdujące się na wierzchu worka, które mogły mieć inną wilgotność niż te znajdujące się w środku worka. Zarzucał też nieprawidłowość w specyfikacji brykieciarki, która wyniosła 150 kg, albowiem w trakcie oględzin zostało wyprodukowane z materiału pozwanego kilkanaście kostek. Początkowo kostki te były niepoprawnie sformowane. Biegły wybrał kostki, które były „najlepsze”, pozostawiając kostki uformowane nieprawidłowo, rozpadające się. Sprawdzenie maszyny nie zostało zakończone, ponieważ po trzech próbach, skutkujących awarią prądu, pozwany wraz z pracownikiem opróżnili maszynę i odjechali pozostawiając nieporządek, nie wyjaśniając powodowi, że odstępują od dalszych prób produkcji brykietu. Powód ponadto podał, iż trociny zakupił od A. R., który również posiada brykieciarkę i z tego samego materiału produkuje brykiet. Według informacji, które uzyskał wilgotność trocin A. R. wynosi od 10-15 % i nie jest możliwe, by osiągnęły one wilgotność rzędu poniżej 6%.

Biegły w opinii uzupełniającej z dnia 7.10.2018 r. (k.-130-136) wskazał, że granulacja trocin ma znaczenie w procesie produkcyjnym brykietu, bowiem czym drobniejszy materiał użyty w brykietowaniu, to uzyskuje się lepsze warunki wiązań wzajemnych (czyli lepsze zespolenie materiału). W większej granulacji trocin typu wióry muszą wystąpić większe siły aby nastąpiło ich prasowanie. Wyjaśnił, że nie miał wpływu jaki materiał zostanie przywieziony przez pozwanego do testów. Materiał dostarczony przez powoda ustalił metodą organoleptyczną. Były to trociny z drewna sosnowego starego. Pozwany używał sieczki ze słomy do czyszczenia i docierania brykieciarki. Wskazał, że jest to proces technologiczny, opracowany przez firmę produkującą przedmiotową brykieciarkę, bowiem w procesach czyszczenia i docierania używa się twardszych materiałów niż obrabiane lub przerabiane. Słoma posiada wyższą twardość niż trociny i zarazem posiada ostre krawędzie, które działają czyszcząco. Biegły ponadto wskazał, iż badanie wilgotności zostało przeprowadzone w dniu 31.03.2018 r., tj. następnego dnia po przeprowadzeniu testów i oględzin brykieciarki. Do badań pobrał dwie próbki: jedną z pojemnika powoda, a drugą z zasobnika brykieciarki, gdy trociny zostały tam wsypane, ale miał trudności ze wskazaniem czy wsypywane trociny do brykieciarki były pobrane z wierzchu czy z dołu worka. Próbki zostały pobrane do torebek foliowych i szczelnie zostały zamknięte. Biegły wykluczył zafałszowanie pomiaru wilgotności, albowiem pomiar został wykonany zgodnie z metodyką badań. Biegły przedłożył dane encyklopedyczne i literaturowe, z których wynika, że poziom wilgotności trocin jest zróżnicowany i waha się od 6-10 % do 45-65 % dla trocin z niedawno ściętego drewna. Wady trocin to trudności związane z magazynowaniem, skłonność do zaparzania i podatność na zawilgocenia. Biegły ponadto wskazał, że nie jest możliwym formowanie brykietu od razu, albowiem maszyna potrzebuje czasu na zadziałanie – określone jest to terminem bezwładności urządzenia. Pozwany wykonał trzy próby produkcji brykietu z materiału powoda i nie było żadnych efektów formowania brykietu. Podczas oględzin stwierdził, że maszyna nie prawidłowo działa w produkcji brykietu na materiale powoda. W tamtym momencie nie znał jeszcze przyczyny tej nieprawidłowości.

Zdaniem Sądu powyższe opinie biegłego sądowego są w pełni przydatne bowiem są rzetelne oraz merytoryczne. Tok rozumowania biegłego jest jasny, konkretny, pewny i pozbawiony wewnętrznych sprzeczności czy błędów logicznych. Także opinia uzupełniająca biegłego została sporządzona w sposób jasny i fachowy. Biegły w sposób umiejętny i merytoryczny odniósł się do zgłoszonych zarzutów i przekonująco podtrzymał wnioski zawarte w opinii głównej oraz uzupełniającej.

Z powyższej opinii zatem wynika, iż analizując próby i testy oraz badania materiałów użytych podczas testów przyczyną niewytwarzania brykietu z materiału powoda była zbyt niska wilgotność użytych trocin, które według pomiarów biegłego wynosiła poniżej 6 %. Według zaś specyfikacji producenta spornej brykieciarki wielkość wilgotności trocin musi się zawierać w przedziale od 10 % do 22 %, co potwierdzają parametry techniczne (DTR k.-.13). Zbyt suche trociny nie wykazują bowiem wiązań wzajemnych podczas brykietowania. Przedmiotowa brykieciarka produkowała brykiet z materiału pozwanego do czasu wyczerpania surowca, który spełniał wymogi wilgotności gdyż średnia wilgotność wynosiła 12 %.

Zatem należy stwierdzić, iż sporna brykieciarka ślimakowa bez grzałek (...) firmy (...), nr seryjny (...), zakupiona przez powoda od pozwanego nadaje się do produkcji brykietu z trocin jednakże z materiału o odpowiedniej wilgotności według danych technicznych producenta, wynoszącej od 10 % do 22 %.

Tym samym w ocenie Sądu brak jest podstaw do przyjęcia, iż wystąpiły podstawy do odstąpienia przez powoda od przedmiotowej umowy sprzedaży. Albowiem urządzenie sprzedane powodowi przez pozwanego nie ma wad zmniejszających jego wartość lub użyteczność ze względu na cel w umowie oznaczony albo wynikający z okoliczności lub z przeznaczenia rzeczy. Posiada właściwości, o których istnieniu zapewniał pozwany kupującego. Sporna brykieciarka nie została również wydana powodowi w stanie niezupełnym (rękojmia za wady fizyczne).

Bez znaczenia przy tym pozostaje moc silnika, która wynosi 15 kW, zgodnie z ustaleniami stron. Bowiem powodem braku właściwej produkcji brykietu nie była moc silnika a materiał użyty do tej produkcji.

Próby uruchomienia brykieciarki podjęte przez biegłego w obecności stron w sposób jednoznaczny wykazały, że w przypadku użycia surowca o wilgotności zgodnej z parametrami technicznymi, wynoszącymi od 10 % do 22 %, brykieciarka bez żadnego problemu produkuje pełnowartościowy brykiet. Dlatego też powód stosując się do powyższych zaleceń producenta będzie mógł produkować towar, zgodnie z celem umowy.

Mając zatem powyższe na uwadze Sąd wobec braku przesłanek z art. 560 § 1 kc orzekł jak w pkt. I wyroku.

O kosztach procesu rozstrzygnięto na podstawie art. 98 kpc i § 2 pkt. 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2015, poz. 1804), zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu. Pozwany wygrał proces w stosunku do powoda, dlatego też powód powinien zwrócić pozwanemu poniesione przez niego koszty procesu, obejmujące koszty zastępstwa procesowego w kwocie 3.600 zł i opłatę od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł.

Sąd na podstawie art. 113 ust. 1 uksc obciążył powoda, jako przegrywającego niniejszą sprawę kosztami wynagrodzenia biegłego, poniesionymi tymczasowo przez Skarb Państwa.