Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VU 523/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 lutego 2019 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący SSO Urszula Sipińska-Sęk

Protokolant st. sekr. sądowy Zofia Aleksandrowicz

po rozpoznaniu w dniu 5 lutego 2019 roku w Piotrkowie Trybunalskim na rozprawie

sprawy z wniosku K. Ś.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

o ustalenie kapitału początkowego

na skutek odwołania K. Ś.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

z dnia 14 czerwca 2018 r.

zmienia zaskarżoną decyzję z dnia 14 czerwca 2018 roku w ten sposób, że przyznaje K. Ś. prawo do ustalenia kapitału początkowego z uwzględnieniem jako okresu składkowego okresu zatrudnienia od dnia 1 września 1978 roku do dnia 25 kwietnia 1983 roku oraz od dnia 2 kwietnia 1985 roku do dnia 28 marca 1986 roku.

Sygn. akt VU 523/18

UZASADNIENIE

Decyzją z 14 czerwca 2018 roku, znak sprawy (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. ustalił wartość kapitału początkowego dla K. Ś. na dzień 1 stycznia 1999 roku na kwotę 27 055,05 zł.

Do obliczenia podstawy wymiaru kapitału początkowego oraz obliczenia wskaźnika wysokości tej podstawy ZUS przyjął przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z 10 kolejnych lat kalendarzowych tj. 1987-1996. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego wyniósł 26,54%. Podstawę wymiaru kapitału początkowego obliczono w wyniku pomnożenia wskaźnika wysokości wymiaru wynoszącego 26,54 % przez kwotę 1220,89 złotych, co dało kwotę 324,02 złotych.

Do ustalenia wartości kapitału początkowego organ rentowy przyjął:

- 88 miesięcy okresów składkowych (7 lat, 4 miesiące i 19 dni) oraz 0 okresów nieskładkowych ;

- współczynnik proporcjonalny do osiągniętego do 31 grudnia 1998 roku wieku oraz okresu składkowego i nieskładkowego – 33,64%;

- oraz średnie dalsze trwanie życia wyrażone w miesiącach dla osób w wieku 62 lat – wynoszące 209 miesięcy.

Do ustalenia wartości kapitału początkowego organ rentowy nie uwzględnił wnioskodawcy okresu od 1 września 1978 roku do 25 (...) 1983 roku oraz od 2 (...) 1985 roku do 28 marca 1986 roku, ponieważ świadectwo zawiera inną datę urodzenia ubezpieczonego niż w innych dokumentach.

Odwołanie od powyższej decyzji wniósł K. Ś. domagając się jej zmiany poprzez uwzględnienie przy ustalaniu wartości kapitału początkowego okresu pracy od 1 września 1978 roku do 25 (...) 1983 roku oraz od dnia 2 (...) 1985 roku do dnia 28 marca 1986 roku, podnosząc że jego data urodzenia w świadectwie pracy została błędnie wpisana.

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie, podtrzymując argumentacje wskazaną w zaskarżonej decyzji.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

K. Ś. urodził się (...).

(dowód: zeznania wnioskodawcy nagranie od 9:21 do 14:04, protokół rozprawy z dnia 5 lutego 2019 roku).

W okresie od 1 września 1978 roku do 28 marca 1986 roku K. Ś. był zatrudniony w (...) I.. Początkowo tj. w latach 1978-1981 pracował tam jako uczeń (...) Szkoły Zawodowej w O.. Po ukończeniu szkoły pracował początkowo na stanowisku rzemieślnika, a następnie młodszego maszynisty trakcji elektrycznej (...) klasy.

W czasie zatrudnienia w (...) odbył zasadniczą służbę wojskową w okresie od 26 (...) 1983 roku do dnia 1 (...) 1985 roku.

(dowód: umowa o naukę zawodu –akta osobowe, karty wynagrodzeń – akta osobowe zeznania świadka S. W., nagranie od 5:01 do 8:09, zeznania wnioskodawcy K. Ś., nagranie od 9:21 do 14:04, protokół rozprawy z dnia 5 lutego 2019 roku, k.31 i odwrót, k. 32 – akt sprawy, świadectwo pracy z 28 marca 1986r. – k. 5 akt ZUS, skan książeczki wojskowej, k. 4 akt ZUS, życiorys – k. I/2 akt osobowych,)

K. Ś. wypełniając kwestionariusz osobowy celem przyjęcia do szkoły zawodowej w 1978 roku błędnie wskazał dzień swojego urodzenia jako (...) zamiast (...) Natomiast miesiąc urodzenia kwiecień wpisał cyframi rzymskimi (IV). Zapis drugiej cyfry rzymskiej był niewyraźny, w wyniku czego cyfra IV wyglądała jak cyfra II.

(dowód: kwestionariusz osobowy, k. I/3 akt osobowych)

Błąd w kwestionariuszu osobowym z 1978 roku spowodował, że w dokumentach znajdujących się w aktach osobowych wnioskodawcy jego data urodzenia była wskazywana alternatywnie jako (...) rok, (...) rok albo (...) rok.

(dowód: umowa o naukę zawodu –akta osobowe, karta wynagrodzenia za 1983 rok – akta osobowe, świadectwo ukończenia szkoły podstawowej – k. VI/1 akt osobowych, świadectwo ukończenia I klasy szkoły zawodowej- akta osobowe, zaświadczenie kwalifikacyjne – akta osobowe, arkusz egzaminu ścisłego - akta osobowe, protokół egzaminu ścisłego – akta osobowe, wyniki badania okresowego –akta osobowe, opinie psychologiczne – akta osobowe , dane dotyczące służby wojskowej – akta osobowe, świadectwo ukończenia szkoły zawodowej – akta osobowe, świadectwo pracy z dnia 28 marca 1986 roku, k. 5 – akt ZUS)

W dniu 28 marca 1986 roku (...) I. wystawiła K. Ś. świadectwo pracy, w którym wskazano, że wnioskodawca urodził się (...).

( dowód: świadectwo pracy z dnia 28 marca 1986 roku, k. 5 – akt ZUS)

Sąd Okręgowy dokonał oceny dowodów i zważył, co następuje:

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

Kapitał początkowy dla ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 roku, którzy przed dniem wejścia w życie ustawy opłacali składki na ubezpieczenie społeczne lub za których składki opłacali płatnicy składek zgodnie z treścią art. 173 ust. 1 w zw. z art. 174 ust 1-3 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, ustala się na zasadach określonych w art. 53 ustawy, z uwzględnieniem ust. 2-12 (ust. 1). Przy ustalaniu kapitału początkowego przyjmuje się przebyte przed dniem wejścia w życie ustawy okresy składkowe, o których mowa w art. 6, okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 5 oraz okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 1-4 i 6-12, w wymiarze nie większym niż określony w art. 5 ust. 2 (ust. 2).

Podstawę wymiaru kapitału początkowego ustala się na zasadach określonych w art. 15, 16, 17 ust. 1 i 3 oraz art. 18, z tym że okres kolejnych 10 lat kalendarzowych ustala się z okresu przed dniem 1 stycznia 1999 roku (ust. 3).

W przedmiotowej sprawie organ rentowy przy ustalaniu kapitału początkowego odmówił zaliczenia skarżącemu okresów zatrudnienia w (...) w I. od 1 września 1978 roku do 25 (...) 1983 roku i od 2 (...) 1985 roku do 28 marca 1968 roku, z uwagi na to, iż w świadectwie pracy 28 marca 1986 roku wpisano jako datę urodzenia wnioskodawcy (...) luty 1963 roku, podczas gdy wnioskodawca urodził się (...).

W myśl art. 117 ust 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS okresy składkowe, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 2-9 i ust. 2 pkt 1 lit. b-d, pkt 2 lit. d i pkt 4-17, okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7, oraz okresy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1, mogą być uwzględnione, jeżeli zostały udowodnione dokumentami (zaświadczeniami) lub wpisami w legitymacji ubezpieczeniowej bądź uznane orzeczeniem sądu, z uwzględnieniem ust. 3 i 4.

Z kolei w myśl § 22 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe z dnia 11 października 2011 r. (Dz.U. Nr 237, poz. 1412) jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, środkiem dowodowym stwierdzającym okresy zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania oraz spółdzielczej umowy o pracę jest świadectwo pracy, zaświadczenie płatnika składek lub innego właściwego organu, wydane na podstawie posiadanych dokumentów lub inny dokument, w tym w szczególności: legitymacja ubezpieczeniowa, legitymacja służbowa, legitymacja związku zawodowego, umowa o pracę, wpis w dowodzie osobistym oraz pisma kierowane przez pracodawcę do pracownika w czasie trwania zatrudnienia. Jeżeli ustawa przewiduje możliwość udowodnienia zeznaniami świadków okresu składkowego, od którego zależy prawo lub wysokość świadczenia, dowód ten dopuszcza się pod warunkiem złożenia przez zainteresowanego oświadczenia w formie pisemnej lub ustnej do protokołu, że nie może przedłożyć odpowiedniego dokumentu potwierdzającego ten okres.

Ponieważ jedynym dowodem przedłożonym przez wnioskodawcę na okoliczność pracy w okresie od 1 września 1978 roku do 28 marca 1986 roku w (...) I. było świadectwo pracy z 28 marca 1986 roku, a to zawierało inną datę urodzenia niż wnioskodawcy, organ rentowy uznał, że nie może ono być, z uwagi na te uchybienia formalne, dowodem pracy ubezpieczonego.

Nie mniej w postępowaniu przed sądami pracy i ubezpieczeń społecznych, ubezpieczony może udowadniać okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokość wszelkimi środkami dowodowymi, przewidzianymi w kodeksie postępowania cywilnego . Ograniczenia dowodowe ustalone w cytowanym wyżej rozporządzeniu nie dotyczą bowiem postępowania sądowego.

Zamieszczenie w świadectwie pracy z 28 marca 1986 roku innej daty urodzenia wnioskodawcy niż rzeczywista nie oznacza zatem, że dokument ten nie ma mocy dowodowej. Wręcz przeciwnie dokument ten tak samo jak inne podlega ocenie Sądu.

Zakwestionowane przez organ rentowy świadectwo pracy z 28 marca 1986 roku nie było jedynym dowodem pracy wnioskodawcy w (...) w I.. W aktach osobowych znajduje się podanie wnioskodawcy z 10 (...) 1978 roku o przyjęcie do pracy w (...) w I. z uwagi na zamiar podjęcia nauki w (...) Szkole (...) w O., podanie z 26 maja 1981 roku o przyjęcie na stanowisko rzemieślnika po ukończeniu Szkoły Zawodowej wraz z życiorysem, kwestionariusz osobowy oraz odpis świadectwa ukończenia szkoły podstawowej. Podania, życiorys, kwestionariusz osobowy zostały osobiście podpisane przez K. Ś.. Jeśli porównać podpis na tych dokumentach z podpisem odwołującego pod odwołaniem nie ma najmniejszych wątpliwości, że dokumenty te zostały podpisane przez tą sama osobę. Dowodzi to tego, że wnioskodawca niewątpliwie tak jak twierdzi pracował w (...) w I.. W załączonym do podania o przyjęcie do pracy życiorysie K. Ś. wpisał jako datę swojego urodzenia (...) roku. Również w kwestionariuszu osobowym z 1978 roku wnioskodawca wpisuje prawidłowo swój miesiąc i rok urodzenia „(...) rok”. Nie mniej rzymski zapis miesiąca (...) jest niewyraźny, co powoduje, że może być odczytany jako II czyli luty. Dodatkowo wnioskodawca wskazuje w kwestionariuszu błędny dzień urodzenia jako (...) zamiast (...) I od tego momentu w aktach osobowych pojawiają się dokumenty, gdzie data urodzenia wnioskodawcy jest wpisywana już nie tylko prawidłowo jako (...) roku ( protokół z egzaminu ścisłego z 24.11.1981 roku – k. VI/3 akt osobowych, opinia psychologiczna nr (...)) ale także jako (...) rok (świadectwo ukończenia pierwszej klasy szkoły zawodowej, zaświadczenie kwalifikacyjne nr (...)w aktach osobowych, wyniki badania okresowego – k. VII/3, VII/12 akt osobowych, opinia psychologiczna nr: (...), (...), dane dotyczące służby wojskowej – k. VIII/2 akt osobowych, karta wynagrodzenia za rok 1982, 1983 ) albo (...) (...) rok jak w kwestionowanym świadectwie pracy z 28 marca 1986 roku. Wcześniejsze dokumenty nie zawierają takiej pomyłki. I tak, świadectwo ukończenia szkoły podstawowej wskazuje, że wnioskodawca urodził się (...) (k. VI/1 akt osobowych). Również w dokumencie z egzaminu ścisłego, gdzie wnioskodawca sam wpisał swoją datę urodzenia jest ona prawidłowa (...) rok (k. VI/3 akt osobowych). Na tym dokumencie jest także podpis wnioskodawcy, który jest tożsamy z tym złożonym na odwołaniu.

Fakt pracy ubezpieczonego w (...) w I. w spornych okresach potwierdził świadek S. W.. Świadek podobnie jak wnioskodawca w początkowym okresie był zatrudniony jako uczeń z racji odbywania nauki zawodu w przyzakładowej szkole zawodowej w O., a następnie kontynuował pracę w (...) w I. po ukończeniu szkoły. Zważywszy, że świadek uczęszczał do szkoły przyzakładowej w tym samym okresie co wnioskodawca, a po jej ukończeniu razem z wnioskodawcą podjął zatrudnienie pracownicze, dysponował bezpośrednią i szczegółową wiedzą co do pracy wnioskodawcy w (...) w I.. S. W. zeznał, że w (...) w I. nie było poza wnioskodawcą innego pracownika o tym samym imieniu i nazwisku.

Wiarygodność zeznań świadka i wnioskodawcy do zatrudnienia potwierdza znajdująca się w aktach osobowych wnioskodawcy umowa o naukę zawodu z 19 sierpnia 1978r. Z umowy tej bowiem wprost wynika, że w okresie od 1 września 1978 roku do 30 czerwca 1981 roku wnioskodawca był zatrudniony w charakterze ucznia w (...) w I.. Co znamienne w tym dokumencie data urodzenia wnioskodawcy jest prawidłowa (...) rok.

Analiza w/w dokumentów osobowych wnioskodawcy oraz zeznania świadka wskazują, że świadectwo pracy z 28 marca 1986 roku jest prawidłowe w zakresie zatrudnienia wnioskodawcy w (...) w I. w okresie od 1 września 1978 roku do 28 marca 1986 roku. Błędna jest li tylko data urodzenia wnioskodawcy. Przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało bowiem, że to wnioskodawca, a nie kto inny, w spornych okresach był zatrudniony w (...) w I. na podstawie umowy o naukę zawodu, a następnie umowy o pracę.

Okres zatrudnienia jest okresem składkowym ubezpieczenia, który w myśl art.6 ust.1 pkt.1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych - Dz. U. z 2009r. Nr 153 poz.1227 z późniejszymi zmianami) podlega uwzględnieniu przy ustalaniu wysokości kapitału początkowego.

Z powyższych względów Sąd Okręgowy na podstawie art.477 14 § 2 k.p.c. orzekł jak w sentencji wyroku,