Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 marca 2019 r.

Sąd Rejonowy w Tychach Wydział VI Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Jolanta Brzęk

Protokolant: sekretarz sądowy Monika Kucharczyk

po rozpoznaniu w dniu 19 marca 2019 r. w Tychach

na rozprawie

sprawy z powództwa:

(...) S. & W. Sp.j. w Wyrach

przeciwko:

(...) S.A. w W.

o zapłatę

1)  zasądza od pozwanego (...) S.A. w W. na rzecz powoda (...) S. & W. Sp.j. w Wyrach kwotę 2 706,00 zł (dwa tysiące siedemset sześć złotych) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 19 listopada 2016 roku do dnia zapłaty;

2)  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1 688,41 zł (jeden tysiąc sześćset osiemdziesiąt osiem złotych czterdzieści jeden groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu.

SSR Jolanta Brzęk

Sygn. akt VI GC 884/17/3

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym w dniu 28 lutego 2017 roku powódka (...) C.-s S. & W. Sp. j. z siedzibą w Wyrach wniosła o zasądzenie od pozwanej (...) S.A. z siedzibą w W. kwoty 2 706,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 19 listopada 2016 roku do dnia zapłaty oraz kosztami postępowania.

W uzasadnieniu pozwu powódka wskazała, że na skutek kolizji drogowej w dniu 30 sierpnia 2016 roku został uszkodzony samochód osobowy marki A. (...) o nr rej. (...), stanowiący własność poszkodowanych J. i T. H.. Ubezpieczycielem odpowiedzialności cywilnej sprawcy w/w szkody była pozwana. W związku z w/w zdarzeniem, poszkodowana dnia 1 września 2016 roku zawarła z powódką umowę najmu pojazdu zastępczego marki T. (...) jako że samochód zastępczy był poszkodowanej niezbędny do zaspokojenia potrzeb własnych. Pojazd był przez poszkodowaną wynajmowany od dnia 1 września 2016 roku do dnia 15 września 2016 roku. Opłata za wynajem samochodu w okresie 15 dni została udokumentowana fakturą VAT w kwocie 4 428,00 zł brutto. 1 września 2016 roku powódka w drodze umowy cesji wierzytelności nabyła od poszkodowanych wierzytelność przysługującą wobec pozwanej. W dniu 18 listopada 2016 roku pozwana wydała decyzję o częściowej wypłacie odszkodowania w kwocie 1 722,00 zł w oparciu o korektę stawki dziennej z kwoty 240 zł netto do kwoty 140 zł netto i korektę czasu najmu z 15 dni do 10 dni. Powódka odwołała się od decyzji pozwanej, jednakże pozwana nie zmieniła swojego stanowiska.

Dnia 28 marca 2017 roku Sąd Rejonowy w Tychach Wydział VI Gospodarczy wydał w sprawie VI GNc 452/17 nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym.

Pozwana (...) S.A. w W. wniosła 20 kwietnia 2017 roku sprzeciw od nakazu zapłaty, zaskarżając go w całości, wnosząc o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie na rzecz pozwanej kosztów postępowania.

Pozwana zakwestionowała wysokość dobowej stawki za wynajem oraz okres najmu pojazdu zastępczego. Pozwana podniosła, że poinformowała poszkodowaną o możliwości zorganizowania w ramach likwidacji szkody usługi wynajmu pojazdu zastępczego oraz o tym, że w przypadku nieskorzystania z oferty pozwanej i udokumentowania wyższych kosztów wynajmu poniesionych w wybranej przez poszkodowanego wypożyczalni, koszty te zostaną zweryfikowane do poziomu oferty pozwanej. Pozwana podtrzymywała, że wynajem pojazdu zastępczego od innego podmiotu oferującego droższą usługę przyczyniło się do powiększenia rozmiaru szkody a także, że zastosowana przez powódkę stawka 240,00 zł netto jest rażąco wygórowana w stosunku do stawek stosowanych na rynku lokalnym w 2016 roku dla pojazdów segmentu D. W zakresie uzasadnionego czasu najmu pojazdu pozwana wskazywała, że wynosił on 10 dni obejmujących czas od otrzymania zatwierdzonych kosztów naprawy, technologiczny czas naprawy wynoszący 5 dni, 2 dni na sprawy organizacyjne związane z odbiorem naprawianego i zwrotem wynajmowanego pojazdu oraz weekend 10-11 września 2016 roku. Pozwana podniosła również, że z uwagi na możliwą normlaną eksploatację uszkodzonego pojazdu, poszkodowani mieli możliwość umówienia dogodnego terminu naprawy.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Dnia 30 sierpnia 2016 roku uległ uszkodzeniu samochód osobowy marki A. (...), stanowiący własność poszkodowanych J. i T. H.. Ubezpieczycielem odpowiedzialności cywilnej sprawcy w/w szkody była pozwana (...) S.A.

Dowód: akta szkody (k. 83).

Pozwana nie przedstawiła poszkodowanym propozycji wynajmu pojazdu zastępczego.

Dowód: akta szkody (k. 83).

Powódka zawarła z poszkodowanymi dnia 1 września 2016 roku umowę najmu pojazdu zastępczego marki T. (...). Pojazd był poszkodowanemu niezbędny do dojazdów do pracy oraz dowozu dzieci do szkoły. Opłata za wynajem samochodu w okresie 15 dni została udokumentowana fakturą VAT nr (...) z dnia 13 października 2016 roku na kwotę 4 428,00 zł brutto.

Dowody: umowa najmu (k. 20-22), oświadczenie najemcy (k. 23), oświadczenie współwłaściciela pojazdu (k. 24), faktura VAT (k. 25), przesłuchanie wspólnika powodowej spółki (...) (k. 111).

W dniu 2 września 2016 r. poszkodowani i powódka zawarli umowę cesji wierzytelności zgodnie, z którą cedent przelał na cesjonariusza swoją wierzytelność – należny czynsz z tytułu najmu auta zastępczego w związku ze szkodą komunikacyjną powstałą w dniu 29 sierpnia 2016 roku.

Dowody: umowa cesji wierzytelności (k. 26), informacja o cesji (k. 27), przesłuchanie wspólnika powodowej spółki (...) (k. 111).

Biegły sądowy w swej pisemnej opinii złożonej w sprawie stwierdził, że zastosowana przez powoda dobowa stawka za wynajem pojazdu zastępczego klasy D w kwocie 240,00 zł netto mieściła się w granicach stawek stosowanych przez podmioty zajmujące się profesjonalnie wynajmem pojazdów zastępczych na rynku lokalnym. Czas konieczny i niezbędny do naprawy uszkodzonego samochodu uwzględniający czas na uzgodnienie pomiędzy warsztatem a pozwaną kosztów naprawy, czas dostawy części zamiennych, dni wolne od pracy, mycie, czyszczenie i składanie samochodu, czas oczekiwania na akceptację dodatkowych uszkodzeń i przesłania przez pozwaną kosztorysu naprawy wynosił 15 dni.

Dowód: opinia biegłego sądowego M. G. (1) (k. 124-129).

Oceniając materiał dowodowy zgromadzony w sprawie, podkreślić należy wagę dowodów z dokumentów, poczynione w sprawie ustalenia faktyczne oparto o nie budzące wątpliwości, dokumenty znajdujące się w aktach sprawy.

Sąd oparł się na pisemnej opinii biegłego sądowego z zakresu techniki motoryzacyjnej M. G. (1) albowiem wymagane były wiadomości specjalne do ustalenia czasu koniecznego do wykonania naprawy oraz określenia wysokości stawek stosowanych na rynku lokalnym. Opinia biegłego M. G. okazała się pełna, rzetelna i poparta wysokimi kwalifikacjami oraz doświadczeniem biegłego.

Sąd posiłkował się również dowodem z przesłuchania w charakterze strony wspólnika powodowej spółki (...). W ocenie Sądu zeznania przedstawiciela powódki są logiczne, konsekwentne i zgodne z pozostałym materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie.

Sąd oddalił wniosek o uzupełniającą opinię biegłego albowiem nie miała ona znaczenia dla rozstrzygnięcia w sprawie wobec jasnej i pełnej opinii biegłego M. G..

Sąd zważył co następuje:

Powództwo wytoczone w niniejszej sprawie przez (...) C.–s S. & W. Sp. j. z siedzibą w Wyrach przeciwko (...) S.A. z siedzibą w W. zasługiwało na uwzględnienie w całości.

W niniejszym postępowaniu zastosowanie znajdują przepisy z art. 415 k.c. o odpowiedzialności deliktowej, której przesłankami są : zdarzenie, z którym system prawny wiąże odpowiedzialność na określonej zasadzie, oraz szkoda i związek przyczynowy między owym zdarzeniem a szkodą. Przy ustalaniu odpowiedzialności z tytułu czynów niedozwolonych zastosowanie znajdują przepisy ogólne dotyczące związku przyczynowego, szkody i sposobów jej naprawienia zawarte w art. 361-363 k.c.

Zgodnie z art. 436 § 2 k.c. w razie zderzenia się mechanicznych środków komunikacji poruszanych za pomocą sił przyrody posiadacze mechanicznych środków komunikacji mogą wzajemnie żądać naprawienia poniesionych szkód tylko na zasadach ogólnych.

Podnieść należy, że w myśl art. 509 § 1 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba, że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki (art. 509 § 2 k.c.). Celem i skutkiem przelewu wierzytelności jest przejście na nabywcę ogółu uprawnień przysługujących dotychczasowemu wierzycielowi, który zostaje wyłączony ze stosunku zobowiązaniowego, jaki go wiązał z dłużnikiem. W takim wypadku stosunek zobowiązaniowy nie ulega zmianie, a zmienia się osoba uczestnicząca w nim po stronie wierzyciela. W razie podjęcia kroków celem wyegzekwowania należności, warunkiem otrzymania należności przez nabywcę wierzytelności jest udowodnienie, że takie prawo przysługiwało pierwotnemu wierzycielowi.

W ocenie Sądu powódka w należyty sposób wykazała, iż skutecznie nabyła przedmiotową wierzytelność od poszkodowanego.

Zgodnie z art. 822 §1 k.c., przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem, których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na rzecz której została zawarta umowa ubezpieczenia. Przy tym §4 cytowanego przepisu przewiduje, że uprawniony do odszkodowania może dochodzić roszczenia bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń.

W myśl art. 361 § 1 i 2 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Przesłankami odpowiedzialności jest łączne wykazanie trzech przesłanek: zachowanie sprawcy szkody, powstanie szkody w majątku poszkodowanego oraz adekwatny związek przyczynowy pomiędzy zachowaniem a szkodą.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. 2013.392 ze zm.), umowa ubezpieczenia obowiązkowego odpowiedzialności cywilnej obejmuje odpowiedzialność cywilną podmiotu objętego obowiązkiem ubezpieczenia za szkody wyrządzone czynem niedozwolonym oraz wynikłe z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, o ile nie sprzeciwia się to ustawie lub właściwości (naturze) danego rodzaju stosunków.

Na podstawie art. 34 ust. 1 powołanej ustawy można ustalić, że z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, będącą następstwem śmierci, uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia bądź też utraty, zniszczenia lub uszkodzenia mienia. Podobnie jak w przypadku wszystkich rodzajów ubezpieczeń odpowiedzialności cywilnej, zakres odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń za powstałą szkodę jest uzależniony od zakresu odpowiedzialności ubezpieczonego - posiadacza lub kierującego pojazdem, za którego zakład ubezpieczeń naprawia wyrządzone szkody. Jako że odszkodowanie ubezpieczeniowe ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem jego wysokość (o ile nie przekracza kwoty sumy gwarancyjnej) winna odpowiadać wysokości odszkodowania należnego od ubezpieczonego na podstawie ogólnych zasad odpowiedzialności, zgodnie z zasadą pełnego odszkodowania. Poszkodowany jest uprawniony do odszkodowania w pełni pokrywającego szkodę wyrządzoną ruchem pojazdu mechanicznego. Obejmuje ono zarówno straty, jak i korzyści, które poszkodowany mógłby osiągnąć, gdyby nie wyrządzono mu szkody. Nie ma również znaczenia, czy jest to wywołana wypadkiem pojazdu mechanicznego szkoda na osobie (uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia lub śmierć) czy też szkoda na mieniu (utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia).

W treści sprzeciwu pozwana podnosiła, że poinformowała poszkodowanych o możliwości zorganizowania w ramach likwidacji szkody pojazdu zastępczego a zatem poszkodowana decydując się na skorzystanie z droższej oferty powódki doprowadziła do zwiększenia rozmiarów szkody. Jednak w toku procesu pozwana nie przedstawiła dowodu dla potwierdzenia w/w okoliczność, tj. dowodu, że faktycznie przesłała poszkodowanemu informację o możliwość zorganizowania pojazdu zastępczego.

Podkreślenia wymaga fakt, że pozwana nie sprostała zasadzie art. 6 k.c. i nie wykazała, że zaoferowała poszkodowanym samochód zastępczy za niższa stawkę niż powódka. Akta szkodowe dostarczone przez pozwaną nie zawierają nagrania rozmowy ze zgłoszenia szkody, które zawierałyby propozycję wynajęcia samochodu zastępczego ani kosztów wynajmu samochody zastępczego przez pozwaną. Informacja o możliwości zorganizowania najmu wynika dopiero z decyzji weryfikującej koszty najmu. Taka weryfikacja na tym etapie likwidacji szkody jest bez znaczenia dla sprawy. Poszkodowanemu po skierowaniu faktury za najem, nie można zarzucić, że nie skorzystał z tańszego najmu oferowanego przez pozwaną skoro wcześniej nie przestawił takiej propozycji poszkodowanym.

Zdaniem Sądu sam fakt sporządzenia przez pozwaną pisma zawierającego informację o możliwość zorganizowania najmu pojazdu zastępczego nie jest równoznaczny z tym, że takie pismo zostało doręczone poszkodowanemu. Zatem wobec okoliczność braku wykazania, iż pozwana faktycznie stwarzała możliwość wynajmu samochodu zastępczego na warunkach korzystniejszych co do jakości i ceny, w/w zarzut nie mógł się ostać.

Sąd nie mógł zgodzić się z zarzutem pozwanej co do kwestionowania wysokości stawki dobowej za wynajem pojazdu zastępczego przyjętej przez powódkę. Z dopuszczonej w sprawie opinii biegłego sądowego z zakresu techniki motoryzacyjnej w sposób oczywisty wynika, iż przyjęta przez powódkę stawka za wynajęcie pojazdu zastępczego należącego do klasy D, w wysokości 240,00 zł netto odpowiadała stawkom stosowanym na rynku lokalnym właściwym dla miejsca zamieszkania poszkodowanego.

Zatem w ocenie Sądu dokonana przez pozwaną korekta nie znajduje odzwierciedlenia w zasadzie pełnego odszkodowania. Należy również wyjaśnić, iż przyjęcie cen przeciętnych dla określenia wysokości przysługującego poszkodowanemu odszkodowania, niezależenie od samej metody ich wyliczania, która może być zróżnicowana, nie kompensowałyby poniesionej przez poszkodowanego szkody, gdyby ceny przyjęte u danego przedsiębiorcy (którego przedmiotem działalności gospodarczej jest wynajem pojazdów) byłyby wyższe od przeciętnych. Nadto Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 25 kwietnia 2002 r. (sygn. akt. I CKN 1466/99) stwierdził, iż poszkodowany nie ma obowiązku poszukiwania podmiotów, które oferują swoje usługi w tymże zakresie najtaniej. Tym samym przyjęcie przez pozwaną tezy jakoby stawka D 240 zł netto za najem pojazdu klasy D była w powyższej sprawie zawyżona w żaden sposób nie mogła się ostać zważywszy na fakt, że zastosowana przez powódkę stawka jak najbardziej mieściła się w granicach stawek stosowanych przez podmioty wynajmujące pojazdy zastępcze w tej klasie tj. klasie D na rynku lokalnym (woj. (...)).

W zakresie uzasadnionego czasu najmu pojazdu zastępczego pozwana stwierdziła, że odpowiadał on okresowi obejmującemu czas od otrzymania zatwierdzonych kosztów naprawy, technologiczny czas naprawy wynoszący 5 dni, 2 dni na sprawy organizacyjne związane z odbiorem naprawianego i zwrotem wynajmowanego pojazdu oraz weekend 10-11 września 2016 roku, łącznie wynoszącemu 10 dni. Ponadto pozwana wskazała, że uszkodzenia pojazdu umożliwiały jego normalną eksploatację zatem możliwym było uzgodnienie dogodnego terminu najmu na naprawę pojazdu.

W przedmiotowej sprawie okres najmu rozpoczął się 1 września 2016 roku i zakończył 15 września 2016 roku, wynosząc 15 dni. Jak jednoznacznie wskazuje opinia biegłego sądowego rozumowanie pozwanej nie uwzględniło dodatkowych okresów przestoju naprawianego pojazdu związanych z organizacją pracy warsztatu naprawczego. Ponadto produktywny czas pracy wynosi ok. 85% czasu pracy tj. ok. 6,8 rbg. Pozwana nie wzięła również pod uwagę przerw pomiędzy kolejnymi etapami naprawy pojazdu, związanych między innymi z przestojami technologicznymi wynikającymi zwłaszcza z prac lakierniczych. Biorąc pod uwagę czas oczekiwania na kalkulację nadesłaną przez pozwaną 4 września tj. w niedzielę, co umożliwiło odebranie jej przez warsztat dopiero w poniedziałek 5 września, oczekiwanie na części zamienne, konieczność oczekiwania na akceptację rozszerzenia zakresu naprawy i kalkulacji w związku ze stwierdzeniem 7 września dodatkowego zakresu uszkodzeń oraz uwzględniając 5 dni technologicznego czasu, naprawa powinna zakończyć się 14 września a więc dodając jeden dzień na przygotowanie do wydania, samochód mógłby zostać wydany po zakończonej naprawie 15 września 2016 roku. Tego też dnia został zwrócony samochód zastępczy, wobec czego uznać należy, że okres najmu przez poszkodowanych samochodu zastępczego w pełni odpowiada okresowi jaki niezbędny był do wykonania naprawy.

Biorąc pod uwagę wyżej poczynione rozważania, Sąd uznał dochodzone przez powódkę roszczenie za zasadne i w związku z tym w punkcie 1 wyroku zasądzono od pozwanej na rzecz powódki kwotę 2 706,00 zł, tj. kwotę ustalonych kosztów wynajmu pojazdu zastępczego pomniejszoną o wypłaconą już przez pozwaną część odszkodowania.

O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 481 k.c. w zw. z art. 14 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (t.j. Dz. U. 2018.473) . Zgodnie z art. 14 w/w ustawy, zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie. W przypadku gdyby wyjaśnienie w terminie, o którym mowa w ust. 1, okoliczności niezbędnych do ustalenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania okazało się niemożliwe, odszkodowanie wypłaca się w terminie 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe, nie później jednak niż w terminie 90 dni od dnia złożenia zawiadomienia o szkodzie, chyba że ustalenie odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania zależy od toczącego się postępowania karnego lub cywilnego. W terminie, o którym mowa w ust. 1, zakład ubezpieczeń zawiadamia na piśmie uprawnionego o przyczynach niemożności zaspokojenia jego roszczeń w całości lub w części, jak również o przypuszczalnym terminie zajęcia ostatecznego stanowiska względem roszczeń uprawnionego, a także wypłaca bezsporną część odszkodowania. Powódka domagał się ustawowych odsetek za opóźnienie od dnia 12 stycznia 2018 r., a powyższe żądania pozostawały uzasadnione w świetle powołanych przepisów.

O kosztach postępowania orzeczono w punkcie 2 wyroku na podstawie art. 98 i 99 k.p.c. zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Na łączną kwotę kosztów postępowania strony powodowej złożyły się kwoty: 136 złotych tytułem opłaty od pozwu, 17 zł tytułem opłaty od pełnomocnictwa oraz 917 złotych tytułem kosztów zastępstwa procesowego ustalona zgodnie z § 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2015 r. poz. 1804 ze zm.) , a ponadto koszty opinii biegłego w wysokości 635,41 zł, co daje łączną kwotę 1 688,41 zł.

SSR Jolanta Brzęk