Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 lutego 2014 roku

Sąd Okręgowy w Olsztynie VI Wydział Cywilny Rodzinny w składzie:

Przewodniczący: SSO Lech Dłuski

Sędziowie: SO Elżbieta Schubert (spr.)

SR del do SO Arkadiusz Rokicki

Protokolant: st. sekr. sąd. Anna Greifenberg-Krupa

po rozpoznaniu w dniu 19 lutego 2014 roku w Olsztynie

na rozprawie

sprawy z powództwa D. W.

przeciwko P. W.

o obniżenie alimentów

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego w Olsztynie

z dnia 23 października 2013 roku

sygn. akt III RC 584/13

I.  zmienia zaskarżony wyrok w punkcie I w ten sposób, że obniża alimenty zasądzone od powoda D. W. na rzecz pozwanej P. W. wyrokiem Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 31 sierpnia 2010 roku w sprawie III RC 627/10 z kwoty po 1000 zł miesięcznie do kwoty po 700 zł (siedemset złotych) miesięcznie z zachowaniem dotychczasowych warunków i terminów płatności, poczynając od dnia 01 lutego 2014 roku;

II.  w pozostałej części apelację oddala;

III.  koszty procesu między stronami wzajemnie znosi.

Sygn. akt VI RCa 367/13

UZASADNIENIE

Powód D. W. wniósł o obniżenie alimentów zasądzonych wyrokiem Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 12.04.2011r., w sprawie o sygn. akt III RC 1538/10 zmienionym następnie wyrokiem Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 24 sierpnia 2011r. w sprawie o sygn. akt VI RCa 189/11 z kwot po 1000 zł miesięcznie do kwot po 500 zł miesięcznie począwszy od dnia 01 lipca 2012r. Nadto wniósł o zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu podał, że w jego ocenie nastąpiła zmiana stosunków uzasadniająca zmianę wysokości świadczeń alimentacyjnych. Zdaniem powoda pozwana zrezygnowała z nauki na wybranym kierunku studiów, a zatem nie przejawia chęci dalszej nauki i powinna podjąć zatrudnienie. Podniósł, że pozwana prawdopodobnie podjęła naukę na innym kierunku, jednak w jego ocenie córka nie może żądać od niego finansowania opóźnionych studiów, jak również studiów, na których zaniedbuje naukę. Pozwana w odpowiedzi na pozew wniosła o jego oddalenie w całości.

W uzasadnieniu potwierdziła, że zrezygnowała z nauki na pierwotnym kierunku studiów, jednak fakt ten nie był spowodowany problemami w nauce jak twierdzi powód, a faktem, że wybrany kierunek nie spełniał jej kryteriów. Wskazała, że kontynuuje naukę na Wydziale Nauk Społecznych (...) w O. i wbrew twierdzeniom powoda – bardzo dobrze sobie na nim radzi. Podkreśliła, że nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie ponieważ jest dobrą studentką studiów dziennych, co koliduje z podjęciem zatrudnienia, które wiązałoby się z rezygnacją ze studiów. Podnosiła również, że nie informowała powoda o zmianie kierunku studiów ponieważ mimo prób kontaktu z powodem wszystkie kończyły się brakiem odpowiedzi z jego strony.

Sąd Rejonowy w Olsztynie wyrokiem z dnia 23 października 2013 roku w sprawie III RC 584/13 oddalił powództwo.

Zdaniem Sądu Rejonowego powództwo zasługiwało na oddalenie, gdyż w ciągu ostatnich 2 lat jakie minęły od ostatniego orzeczenia w przedmiocie alimentów na rzecz pozwanej doszło co prawda do zmiany stosunków, jednak zmiana ta jest na tyle niewielka, że nie uzasadnia zmiany orzeczenia Sądu Okręgowego w Olsztynie.

W ocenie Sądu I instancji, pozwana nie uzyskała jeszcze możliwości samodzielnego utrzymania się. Fakt, że zmieniła kierunek studiów nie może przemawiać za uwzględnieniem powództwa, gdyż pierwsze studia powódki mogą bowiem zostać usprawiedliwione jej młodym w tamtym czasie wiekiem, kierunkiem który może nie do końca odpowiadał jej zainteresowaniom, bądź zmianom tych zainteresowań w późniejszym czasie. Ponadto Sąd wskazał, że powódka zachowuje ciągłość edukacji, uzyskiwała zaliczenia kolejnych lat studiów, zarówno na pierwszym jak i drugim kierunku. Powyższe, zdaniem Sądu Rejonowego, przemawia za koniecznością oddalenia powództwa.

Apelację od powyższego wyroku złożył powód wnosząc o zmianę zaskarżonego wyroku i uwzględnienie powództwa poprzez obniżenie alimentów do kwoty po 500 złotych miesięcznie, ewentualnie o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

Zdaniem apelującego wydane orzeczenie jest dla niego krzywdzące, gdyż nie uwzględnia jego bardzo trudnej sytuacji materialnej, znacznego spadku jego dochodów, a co za tym idzie bardzo ograniczoną możliwością alimentowania dorosłej córki. Podkreślił przy tym, że matka pozwanej dysponuje znacznym majątkiem i jest w stanie wspomagać finansowo córkę, czego praktycznie nie czyni. Powyższe powoduje, że praktycznie cały ciężar utrzymania pozwanej spoczywa wyłącznie na nim. Podkreślił, że sam uzyskuje dochód w wysokości około 1800 złotych miesięcznie i nie stać go na łożenie na rzecz córki w dotychczasowej kwocie. Nadto zaakcentował swój stan zdrowia, podał, że przeszedł zapalenie mięśnia sercowego i od tego czasu pozostaje po opieką kardiologa. Nadto podkreślił, że płaci alimenty jeszcze na drugą córkę i po uiszczeniu ich pozostaje mu jedynie kwota około 270 złotych.

Pozwana w odpowiedzi na apelację powoda wniosła o jej oddalenie argumentując to trafnością rozstrzygnięcia dokonanego przez Sąd Rejonowy.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja powoda jest częściowo zasadna i zasługuje na uwzględnienie.

Sąd I instancji wprawdzie prawidłowo ustalił stan faktyczny w niniejszej sprawie, jednakże na podstawie poczynionych ustaleń wyciągnął zbyt daleko idące wnioski w zakresie jego możliwości płatniczych.

Zgodnie z treścią art. 138 kro w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Z istoty obowiązku alimentacyjnego rodziców względem dziecka, które nie może utrzymać się samodzielnie (art. 133 § 1 kro), wynika obowiązek dostarczania środków utrzymania i wychowania (art. 128 kro) w zakresie limitowanym z jednej strony – rozmiarami potrzeb uprawnionego do alimentacji, z drugiej zaś – możliwościami zarobkowymi i majątkowymi zobowiązanego (art. 135 § 1 kro).

Zdaniem Sądu Okręgowego od ostatniego ustalenia wysokości obowiązku alimentacyjnego, zmiana, o której mowa w art. 138 kro, nastąpiła po stronie powoda. Bezspornym jest, że powód z uwagi na dolegliwości zdrowotne, nie prowadzi już działalności gospodarczej. Utrzymuje się jedynie z dochodu uzyskiwanego z umowy o pracę. Jako słuszne uznać należy wnioskowanie Sądu I instancji, że dla ustalenia rzeczywistych możliwości zarobkowych i majątkowych powoda należy dokonać oceny jego dochodów w dłuższej perspektywie czasowej, co pozwoli obiektywnie ustalić rzeczywistą opłacalność prowadzonej przez niego działalności. Nie można natomiast tracić z pola widzenie jego aktualnej sytuacji materialnej, która w co zdaje się wątpić i sam powód, nie ulegnie w przyszłości poprawie i na razie jawi się znacznie mniej korzystnie, aniżeli ta, którą dysponował w czasie, gdy ustalano wysokość jego obowiązku alimentacyjnego. Niewątpliwie wpływ na zapadłe tam orzeczenie miała ówczesna sytuacja materialna powoda, tym niemniej, zdaniem Sądu Okręgowego, na chwilę obecną koniecznym jest zweryfikowanie powództwa powoda, przez pryzmat uzyskiwanych przez niego aktualnie dochodów. Analiza jego sytuacji materialnej, szczegółowo opisana w apelacji, pozwala na przyjęcie, że nie dysponuje on wystarczającymi środkami, aby alimentować pozwanej w ustalonej dotychczas kwocie. Jego możliwości płatnicze są znacznie niższe niż te, którymi dysponował dotychczas. Powyższe przemawia za zasadnością uwzględnienia zarzutów zawartych w apelacji i koniecznością zmiany zaskarżonego wyroku. Sąd Okręgowy nie podzielił wysokości żądanej przez powoda wysokości alimentów, jakie miałby łożyć na rzecz pozwanej. Postulowana przez niego kwota jest zbyt niska aby stanowiła zabezpieczenie realizacji uzasadnionych potrzeb pozwanej. Dalej idące zmniejszanie wysokości należnych im alimentów, jak żąda tego powód, stanowiłoby zagrożenie realizacji uzasadnionych potrzeb pozwanej.

Podkreślić w tym miejscu również należy, że pozwana winna zintensyfikować starania o podjęcie chociażby dodatkowego zatrudnienia, co znacznie poprawiłoby jej sytuację materialną. Nadto wskazać należy, że obowiązek utrzymania pozwanej spoczywa również na jej matce, która posiada stosunkowo korzystną sytuację materialna i winna również wspomagać córkę w kosztach jej utrzymania.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy na podstawie art. 386 § 1 kpc zmienił zaskarżony wyrok i obniżył ustalone tam alimenty do kwoty po 700 złotych miesięcznie na rzecz pozwanej.

Uznając, że apelacja powoda zasługuje jedynie na częściowe uwzględnienie, w pozostałym zakresie, w oparciu o przepis art. 385 kpc, należało ją oddalić (punkt II wyroku).

W punkcie III orzeczono na podstawie art. 100 kpc.