Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 kwietnia 2019 roku

Sąd Okręgowy w Poznaniu XIV Wydział Cywilny z siedzibą w Pile

w składzie następującym:

Przewodniczący SSO Jan Sterczała

Protokolant prot. Magdalena Grzybowska

po rozpoznaniu w dniu 28 marca 2019 roku w Pile

sprawy z powództwa K. S.

przeciwko (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W.

o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego

1.  pozbawia w całości wykonalności tytuł wykonawczy w postaci bankowego tytułu egzekucyjnego z dnia 17.11.2005 r. (nr (...)) zaopatrzonego
w klauzulę wykonalności z dnia 9.12.2005 r. przez Sąd Rejonowy w Trzciance
w sprawie I Co 1187/05;

2.  zasądza od pozwanego na rzecz powódki 10 800 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego i nakazuje ściągnąć od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Okręgowego w Poznaniu kwotę 43 847 zł tytułem opłaty od pozwu.

J. Sterczała

UZASADNIENIE

Powódka K. S. wniosła o pozbawienie w całości wykonalności tytułu wykonawczego – bankowego tytułu egzekucyjnego z 17 listopada 2005 r., opatrzonego klauzulą wykonalności przez Sąd Rejonowy w Trzciance dnia 9 grudnia 2005 r. w sprawie I Co 1187/05 oraz o zasądzenie na jej rzecz kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu stwierdziła między innymi, iż na podstawie kwestionowanego tytułu egzekucyjnego jest przeciwko niej prowadzone postępowanie egzekucyjne przez komornika przy Sądzie Rejonowym w Trzciance, o sygnaturze KM (...). Powódka zaprzeczyła, by kwestionowany tytułu egzekucyjny stwierdzał istnienie rzeczywistego zadłużenia powódki względem pozwanego albowiem mimo wezwań do przedstawienia dokumentów wykazujących fakt zadłużenia, pozwany takowych nie przedstawił. W pozwie został również zawarty wniosek o udzielenie zabezpieczenia przez zawieszenie postępowania egzekucyjnego, prowadzonego przeciwko powódce.

Postanowieniem z dnia 14 listopada 2018 r. sąd zwolnił powódkę od obowiązku ponoszenia kosztów sądowych i oddalił zawarty w pozwie wniosek o udzielenie zabezpieczenia.

Pismem z dnia 19 września 2018 r. powódka sprecyzowała aktualne oznaczenie pozwanego na (...) Bank (...) SA w W., wyjaśniając, iż taka jest obecnie firma (nazwa) pozwanego.

W odpowiedzi na pozew pozwany uznał powództwo i wniósł o obciążenie powódki kosztami procesu albo – ewentualnie – o nieobciążanie pozwanego tymi kosztami z uwagi na treść art. 102 kpc. Pozwany stwierdził, że powódka nie wezwała banku do wydania tytułu wykonawczego, a wyłączną przyczyną uznania żądania pozwu jest to, iż pozwany zbył wierzytelność kwestionowaną w niniejszym procesie na rzecz wskazanego w piśmie podmiotu.

Sąd zważył, co następuje:

W myśl art. 213 § 2 kpc, sąd jest związany uznaniem powództwa, chyba że uznanie jest sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierza do obejścia prawa. Uznanie powództwa jest czynnością procesową pozwanego polegającą na uznaniu zasadności żądania pozwu, przyznaniu, że uzasadniają je przytoczone przez powoda fakty i zgodzie na wydanie wyroku uwzględniającego to żądanie. Jak to wynika z przytoczonego art. 213 § 2 kpc, skuteczność uznania jest uzależniona od jego zgodności z prawem i zasadami współżycia społecznego oraz od tego, by jego celem nie było obejście prawa.

W niniejszej sprawie w opinii Sądu nie było żadnych przesłanek do wniosku, że dokonane przez pozwanego uznanie powództwa było bezskuteczne. Żaden przepis nie wyłącza uznania w sprawach ze stosunków między stronami umowy kredytu. Roszczenie powódki znajdowało oparcie w powołanych przez nią okolicznościach oraz miało wystarczającą podstawę w przepisach regulujących powództwo o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności (art. 840 § 1 pkt 1 kpc). Zatem uznanie nie było sprzeczne z prawem. Żadne okoliczności sprawy nie wskazywały na sprzeczność uznania z zasadami współżycia społecznego. Nie było też jakichkolwiek podstaw do przyjęcia, że celem uznania było obejście prawa. Wobec tego uznanie było skuteczne i Sąd był nim związany. Konsekwencją tego była konieczność wydania wyroku uwzględniającego powództwo. Dlatego orzeczono jak w punkcie 1. wyroku. Ubocznie tylko można wskazać, iż w świetle twierdzeń stron oraz dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy powództwo należało ocenić jako oczywiście wręcz uzasadnione. Pozwany bank zarówno przed procesem, jak i w jego toku nie zdołał przedstawić żadnego dowodu na poparcie merytorycznej zasadności roszczenia objętego tytułem wykonawczym (Sąd Rejonowy w Trzciance nie badał i nie mógł badać – w postępowaniu klauzulowym - merytorycznej zasadności roszczenia banku).

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 § 1 kpc. Nie powinno budzić wątpliwości, iż strona powodowa proces wygrała, gdyż powództwo zostało uwzględnione w całości. Nie było podstaw do zastosowania przepisów art. 101 kpc albo 102 kpc. Powódka mogła wezwać pozwanego do umorzenia egzekucji, ale w ten sposób nie uzyskałaby realizacji takiej samej ochrony prawnej, jaka wynika z pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności. Egzekucja umorzona może być w każdym czasie wszczęta (także jeśli tytuł wykonawczy został pozbawiony wykonalności) i przed taką ewentualnością powódka nie mogła się inaczej zabezpieczyć. Pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności pozwala od razu domagać się umorzenia egzekucji bez względu na stanowisko wierzyciela (art. 825 pkt 2 kpc). Zauważyć przy tym należy, że w sprawie nie wchodziło w grę żądanie wydania tytułu wykonawczego, gdyż były nim objęte także inne osoby, niż powódka. Strona pozwana – znając treść pism kierowanych przez powódkę przed procesem i wiedząc o braku dowodów na poparcie zasadności bankowego tytułu egzekucyjnego, mogła też – prawdopodobnie unikając procesu i jego kosztów – cofnąć wniosek egzekucyjny. Dodatkowo stwierdzić należy, iż ani w pismach przedsądowych, ani w odpowiedzi na pozew, pozwany bank nie zakwestionował twierdzeń powódki odnośnie bezzasadności tytułu egzekucyjnego. Nie przedstawiono dokumentów, wykazujących istnienie zadłużenia i jego wysokości. Powołanie się jedynie na zbycie wierzytelności na rzecz innego podmiotu nie było wystarczające. Jeśli chodzi już konkretnie o zastosowanie – niezastosowanie w niniejszym procesie art. 102 kpc, to należy stwierdzić, iż ocena sądu, czy zachodzi wypadek szczególnie uzasadniony, o którym mowa w art. 102 kpc ma charakter dyskrecjonalny, oparty na swobodnym uznaniu, kształtowanym własnym przekonaniem sądu oraz oceną okoliczności rozpoznawanej sprawy, w związku z czym może być podważona przez sąd wyższej instancji tylko wtedy, gdy jest rażąco niesprawiedliwa (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 26 stycznia 2012 r., sygn. akt III CZ 10/12, postanowienie Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 27 września 2017 r. w sprawie IACz 1375/17). Powyższe okoliczności sprawy, w połączeniu z ogólnie znaną dobrą sytuacją materialną pozwanego, nie dawały podstaw do nieobciążania pozwanego kosztami procesu.

Poniesionym przez powódkę kosztem procesu było wynagrodzenie radcy prawnego w wysokości 10 800 zł. Jego wysokość została określona na podstawie przepisów § 2 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości 22.10.2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz U z 2018 r. poz. 265).

W punkcie 2 sentencji nakazano ściągnąć od pozwanego nieuiszczoną opłatę od pozwu, zgodnie z art. 98 § 1 kpc w zw. z art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Co do zastosowania – niezastosowania wobec tego kosztu art. 101 kpc albo art. 102 kpc, wzięto pod uwagę te same – przedstawione wyżej - przesłanki, które skutkowały takim, a nie innym rozstrzygnięciem co do rozliczeń kosztów procesu między stronami.

SSO Jan Sterczała