Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 kwietnia 2019 r.

Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Legnicy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Krzysztof Główczyński

Protokolant: star. sekr. sądowy Magdalena Teteruk

po rozpoznaniu w dniu 9 kwietnia 2019 r. w Legnicy

sprawy z wniosku N. A. (1)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w W. Wydział (...)

o odstąpienie od zobowiązania do zwrotu nienależnie pobranej emerytury

na skutek odwołania N. A. (1)

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w W. Wydział (...)

z dnia 4 października 2018 r.

znak (...)

zmienia decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w W. Wydział (...) z dnia 4 października 2018 r. znak (...) w ten sposób, że stwierdza iż osiągnięty przez N. A. (1) przychód w roku 2017 nie przekroczył niższej kwoty granicznej ustalonej dla tego roku i tym samym wnioskodawca nie jest zobowiązany do zwrotu niezasadnie uznanego za nienależnie pobrane świadczenie kwoty 1663,40 zł.

Sygn. akt V U 733/17

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w W. I Wydział (...) decyzją z dnia 04 października 2018 r. znak: (...) rozliczył wnioskodawcy N. A. (1) emeryturę w związku z osiągniętym w 2017 r. przychodem oraz wezwał do zwrotu nienależnie pobranego świadczenia w kwocie 1.663,40 zł. W uzasadnieniu wskazał, że łączny jego przychód osiągnięty w 2017 r. wyniósł 37.185,50 zł i przekroczył niższą kwotę graniczną ustaloną dla tego roku 35.522,10 zł, łącznie o kwotę 1.663,40 zł. Organ rentowy podniósł przy tym, iż osiągnięty przez wnioskodawcę dochód uzasadniał zmniejszenie łącznej kwoty świadczenia o kwotę przekroczenia niższej kwoty granicznej tj. 1.663,40 zł.

W odwołaniu od powyższej decyzji N. A. (1) podał, iż dochód za 2017 r. powstał za ten rok w okresie poprzedzającym nabycie praw emerytalnych i że po uzyskaniu praw emerytalnych nie podejmował pracy zarobkowej. W związku z powyższym stosowanie do § 1 pkt 4 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 22 lipca 1992 r. w przypadku wnioskodawcy przekroczenie dochodu nie ma wpływu na zawieszenie ani na zmniejszenie świadczenia.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie.

Sąd ustalił co następuje.

Wnioskodawca N. A. (1), ur. (...), zamieszkały w Polsce, w dniu 16 sierpnia 2016 r. zgłosił wniosek o przyznanie prawa do polskiej emerytury.

Decyzją zaliczkową z dnia 16 stycznia 2017 r. znak: (...)organ rentowy przyznał wnioskodawcy od 01 sierpnia 2016 r. prawo do polskiej emerytury w wysokości proporcjonalnej i ze względu na kontynuowanie zatrudnienia wypłatę tego świadczenia zawiesił.

Z dniem 27 stycznia 2017 r. stosunek pracy ubezpieczonego ustał na skutek rozwiązania umowy o pracę na mocy porozumienia stron w związku z jego przejściem na emeryturę. Po rozpatrzeniu wniosku z dnia 27 stycznia 2017 r. organ rentowy decyzją z dnia 21 marca 2017 r. przyznał N. A. (1) emeryturę od 01 sierpnia 2016 r. i podjął jej wypłatę od 01 stycznia 2017 r.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w W. I Wydział (...) decyzją z dnia 04 października 2018 r. znak: (...) rozliczył wnioskodawcy N. A. (1) emeryturę w związku z osiągniętym w 2017 r. przychodem oraz wezwał do zwrotu nienależnie pobranego świadczenia w kwocie 1.663,40 zł. W uzasadnieniu wskazał, że łączny jego przychód osiągnięty w 2017 r. wyniósł 37.185,50 zł i przekroczył niższą kwotę graniczną ustaloną dla tego roku 35.522,10 zł, łącznie o kwotę 1.663,40 zł. Organ rentowy podniósł przy tym, iż osiągnięty przez wnioskodawcę dochód uzasadniał zmniejszenie łącznej kwoty świadczenia o kwotę przekroczenia niższej kwoty granicznej tj. 1.663,40 zł.

(okoliczności bezsporne, w świetle akt ubezpieczeniowych)

N. A. (1) w 2017 r., po ustaleniu prawa do emerytury osiągnął przychód brutto w kwocie 37.185,50 zł, w kwotach wypłacanych w kolejnych miesiącach I, II, III, VI i VIII. 2017 r.

D o w ó d: informacja (...) Oddział (...) o osiągniętych przychodach, k. .4 .

Sąd zważył co następuje:

Odwołanie okazało się nieuzasadnione.

W sprawie stan faktyczny pozostawał bezsporny, a podstawowym problemem wymagającym rozstrzygnięcia była kwestia prawna, dotycząca obowiązku dokonania rozliczenia należnej wnioskodawcy emerytury, do której prawo zostało ustalone od dnia 01 sierpnia 2016 r. W odwołaniu wnioskodawca wskazywał przy tym, że dochód za 2017 r. powstał w okresie poprzedzającym nabycie praw emerytalnych tj. przed dniem 01 stycznia 2017 r.

Zgodnie z treścią przepisów art. 104 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych prawo do emerytury lub renty ulega zawieszeniu lub świadczenia te podlegają zmniejszeniu w razie osiągania przychodu z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego, za którą uważa się między innymi zatrudnienie. Zasady zmniejszania i zawieszania świadczeń określają ust. 3-8 tego artykułu.

W myśl z art. 104 ust. 7 i 8 ustawy prawo do emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy oraz renty rodzinnej, do której uprawniona jest jedna osoba, ulega zawieszeniu w razie osiągania przychodu w kwocie wyższej niż 130 % przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ostatnio ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego. W razie osiągania przychodu w kwocie przekraczającej 70 % przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy ostatnio ogłoszonego przez Prezesa GUS, nie wyżej jednak niż 130 % tej kwoty, świadczenie ulega zmniejszeniu o kwotę przekroczenia, nie większą jednak niż kwota maksymalnego zmniejszenia obowiązująca w dniu 31 grudnia 1998 r. w wysokości:

1. 24 % kwoty bazowej obowiązującej przy ostatniej waloryzacji w 1998 r. - dla emerytury lub renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy;

2. 18 % kwoty bazowej, o której mowa w pkt 1 - dla renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy;

3. 20,4 % kwoty bazowej, o której mowa w pkt 1 - dla renty rodzinnej, do której uprawniona jest jedna osoba.

Zgodnie z art. 104 ust. 9 cyt. ustawy kwoty maksymalnych zmniejszeń, o których mowa w ust. 8, podlegają podwyższeniu, przy zastosowaniu wskaźnika waloryzacji emerytur i rent w kolejnych terminach waloryzacji.

Trzeba przy tym wskazać, że zgodnie z Komunikatem Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 21 listopada 2017 r. w sprawie granicznych kwot przychodu dla 2017 r. stosowanych przy zawieszaniu albo zmniejszaniu emerytur i rent (M.P. 2017 poz. 1042) niższa kwota graniczna dla roku 2017 wynosiła 35.522,10 zł.

Przepisy wykonawcze w przedmiocie zmniejszenia lub zawieszenia świadczeń zawiera nadal obowiązujące z mocy art. 194 w związku z art. 195 pkt 9 ustawy emerytalnej rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 22 lipca 1992 r. w sprawie szczegółowych zasad zawieszania lub zmniejszania emerytury i renty (Dz. U. Nr 58, poz. 290 ze zm.). Zgodnie z jego § 1 ust. 1, do zmniejszenia lub zawieszenia świadczenia, uwzględnia m.in. wynagrodzenie za pracę, zwane dalej „dochodem”. W myśl ust. 3, za dochód osiągnięty uważa się faktyczny dochód uzyskany przez emeryta lub rencistę w danym roku kalendarzowym. Dochód wypłacony z tytułu pracy wykonywanej przed miesiącem, od którego ustalono prawo do emerytury lub renty, nie ma wpływu na zawieszenie ani na zmniejszenie świadczeń (ust. 4). Dochód wypłacony z tytułu pracy, wykonywanej w okresie, w którym wypłata świadczenia była zawieszona, uważa się za dochód uzyskany w tym okresie, jeżeli jest to dla emeryta lub rencisty korzystniejsze (ust. 5).

W myśl art.135 ust.1 ustawy, w razie ustania przyczyny powodującej wstrzymanie wypłaty świadczenia, wypłatę wznawia się od miesiąca ustania tej przyczyny, jednak nie wcześniej niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek o wznowienie wypłaty lub wydano z urzędu decyzję o jej wznowieniu, z uwzględnieniem ust. 2. Zasadą jest, iż podjęcie wypłaty świadczenia następuje od pierwszego dnia miesiąca, w którym zgłoszono wniosek w tym zakresie.

Mając na względzie powyższe regulacje prawne, po analizie zebranego w sprawie materiału dowodowego Sąd doszedł do przekonania, że zaskarżona decyzja nie jest prawidłowa.

W sprawie nie budziło wątpliwości, że prawo do emerytury przysługiwało wnioskodawcy od dnia 01 sierpnia 2016 r., z tym że ze względu na kontynuowanie zatrudnienia jej wypłata została zawieszona. Z dniem 27 stycznia 2017 r. stosunek pracy ubezpieczonego ustał na skutek rozwiązania umowy o pracę na mocy porozumienia stron w związku z przejściem wnioskodawcy na emeryturę.

W tym samym dniu ubezpieczony złożył wniosek o wznowienie wypłaty świadczenia. Słusznie zatem organ rentowy decyzją z dnia 21 marca 2017 r. znak: (...) wznowił wypłatę emerytury od dnia 01 stycznia 2017 r. Jednocześnie należy zwrócić uwagę na istotną okoliczność, że poza wynagrodzeniem za styczeń 2017 r. (5.479,94 zł), jego wyrównaniem (144,75 zł) i dodatkową nagrodą roczną za 2017 r. (420,95 zł), wszystkie pozostałe przychody wskazane w zaświadczeniu z dnia 18 października 2018 r. wnioskodawca osiągnął przed dniem 01 stycznia 2017 r. Jedynie wypłata poszczególnych, wykazanych w zaświadczeniu kwot była realizowana w kolejnych miesiącach 2017 r., w styczniu, lutym, marcu, czerwcu oraz sierpniu.

Odnosząc powyższe rozważania do obowiązującego uregulowania należy podkreślić, że co prawda za dochód osiągnięty uważa się faktyczny dochód uzyskany w danym roku kalendarzowym, to od tej zasady istnieje odstępstwo, bowiem zgodnie z § 1 ust. 3 i 5 wskazanego rozporządzenia z 22 lipca 1992 r. dochód wypłacony z tytułu pracy wykonywanej w okresie, w którym wypłata świadczenia była zawieszona, uważa się za dochód uzyskany w tym okresie, jeżeli jest to dla emeryta korzystniejsze. W okolicznościach faktycznych poza należnymi za okres od 01 do 27 stycznia 2017 r. kwotami wynagrodzeń, wszystkie pozostałe wykazane w zaświadczeniu z dnia 18 października 2018 r. kwoty stanowią dochód wypłacony z tytułu pracy wykonywanej w okresie, w którym wypłata emerytury była zawieszona (od 01 sierpnia 2016 r. do 31 grudnia 2017 r.). Nie jest to zatem z mocy § 1 ust. 3 i 5 wskazanego rozporządzenia przychód uzyskany w 2017 r.; jest to ewidentnie dochód uzyskany w okresie, w którym wypłata świadczenia była zawieszona. Faktyczny uzyskany za 2017 r. rok przychód obejmujący jedynie wynagrodzenie za część stycznia 2017 r. z całą pewnością nie przekroczył określonej na 35.522,10 zł niższej kwoty granicznej ustalonej dla 2017 r.

Z tych wszystkich względów, Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję i orzekł co do istoty sprawy.