Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 października 2018 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie:

Przewodniczący SSR Kinga Miotk-Załuska

Protokolant st. sekr. sądowy Grażyna Łukasiak

po rozpoznaniu w dniu 1 października 2018 r. w Toruniu

sprawy z powództwa:

P. H.

przeciwko:

mał. F. H. i mał. H. H. (1) działającym przez matkę M. H.

o:

obniżenie alimentów

I.  obniża z dniem 10.10.2018r. alimenty od powoda P. H. względem mał. pozwanych: F. H. i H. H. (1) z kwoty po 1.500złotych miesięcznie na każdego z mał. pozwanych, łącznie z kwoty 3.000 złotych (trzy tysiące złotych) ustalonej wyrokiem Sądu Okręgowego w Toruniu z dnia 19.12.2013r. w sprawie I C 1096/12, do kwoty po 1.100 (jeden tysiąc sto złotych) złotych miesięcznie, na każdego z mał. pozwanych – łącznie 2.200zł (dwa tysiące dwieście złotych) płatnej do rąk matki mał. M. H. do dnia 15-ego każdego miesiąca z góry, z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat,

II.  oddala powództwo w pozostałej części,

III.  znosi pomiędzy stronami koszty procesu,

IV.  wyrokowi w pkt I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt III RC 102/18

UZASADNIENIE

Do tut. Sądu w dniu 05 lutego 2018r. wpłynął pozew P. H. przeciwko małoletnim F. i H. braciom H., reprezentowanym przez matkę M. H. o obniżenie alimentów z kwoty po 1.500 zł miesięcznie na każdego z synów, tj. z łącznej kwoty po 3.000 zł miesięcznie do kwoty po 750 zł miesięcznie na rzecz każdego z małoletnich pozwanych, tj. do łącznej kwoty po 1.500 zł miesięcznie

W uzasadnieniu wskazano m.in., że wyrokiem z dnia 19 grudnia 2013 r. wydanym w sprawie I C 1096/12 Sąd Okręgowy w Toruniu rozwiązał małżeństwo powoda i M. H. i zasądził od P. H. na rzecz mał. F. H. i mał. H. H. (1) rentę alimentacyjną w kwocie po 1.500 zł miesięcznie na każdego z małoletnich. Od tego czasu doszło do zmiany sytuacji powoda, bowiem narodziło mu się trzecie dziecko. Ponadto powód od listopada 2017 r. pozostaje bez pracy wobec rozwiązania dotychczasowej umowy o współpracy z firmą (...) S.A. w T.. Od września 2017 r. uzyskuje świadczenie w wysokości (...) zł netto miesięcznie z tytułu obowiązującego go zakazu konkurencji. Od kwoty tej odprowadza składki na ZUS oraz podatek dochodowy. Zmieniły się również usprawiedliwione koszty utrzymania małoletnich pozwanych, ponieważ nie ma już kosztów utrzymania opiekunki w wysokości 1.200 zł miesięcznie a mał. F. poszedł do szkoły więc nie ma już opłaty za przedszkole w wysokości 500 zł miesięcznie.

W odpowiedzi na pozew wniesionej do Sądu w dniu 16 kwietnia 2018 r. M. H., działając w imieniu mał. F. i H. braci H. wniosła o oddalenie powództwa w całości, wskazując m.in., że zmiana jego sytuacji życiowej związana z narodzinami trzeciego dziecka nie uchyla obowiązku alimentacyjnego względem małoletnich F. i H.. Dodała, że kolejne dziecko powoda nie uczęszcza do przedszkola i pozostaje pod opieką dziadków, a jego koszty utrzymania są znacznie niższe niż małoletnich pozwanych. Ponadto koszty utrzymania mał. L. H. nie obciążają wyłącznie powoda a również matkę dziecka, która jest osobą pracującą. Powód wraz z partnerką i dzieckiem zamieszkują w domu rodziców partnerki powoda bowiem sprzedali oni własny dom w miejscowości C.. Oznacza to, że powód jest w posiadaniu znacznych środków pochodzących ze sprzedaży domu oraz przyznanej premii a także zmniejszyły się przynajmniej o połowę jego koszty utrzymania, zakładając iż partycypuje wraz z partnerką w kosztach utrzymania domu jej rodziców u których zamieszkują. Strona powodowa podkreśliła, że pomimo utraty pracy powód od 8 miesięcy nie podjął innego zatrudnienia pomimo posiadania bardzo wysokich kwalifikacji zawodowych. W zakresie sytuacji małoletnich pozwanych wskazano, że mał. H. jest uczniem szkoły podstawowej, jednak mał. F. uczęszcza do przedszkola, za które opłata wynosi 535 zł miesięcznie. Nie zmniejszyły się również koszty utrzymania dzieci.

Na rozprawie w dniu 01 października 2018 r. powód zmienił żądanie pozwu i wniósł o obniżenie alimentów do kwoty po 900 zł na każdego z małoletnich pozwanych. Matka małoletnich pozwanych uznała żądanie pozwu częściowo i wyraziła zgodę na obniżenie alimentów do kwoty po 1.200 zł miesięcznie na każdego z synów.

Sąd ustalił, co następuje

Małoletni F. H., ur. (...) i małoletni H. H. (1), ur. (...) i pochodzą ze związku małżeńskiego M. H. i P. H..

/dowód: odpisy skrócone aktów urodzenia k. 14/

Wyrokiem Sądu Okręgowego w Toruniu z dnia 19 grudnia 2013r. w sprawie I C 1096/12 rozwiązano przez rozwód małżeństwo P. H. i M. H., oraz zasądzono od P. H. na rzecz małoletnich F. i H. braci H. alimenty w kwocie po 1.500 zł miesięcznie na każdego z nich, tj. w łącznej kwocie po 3.000 zł miesięcznie poczynając od dnia prawomocności wyroku, płatne z góry do dnia 15-tego każdego miesiąca, z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności.

/dowód: wyrok z dn. 19.12.2013r. k. 890 akt I C 1096/12 SO w Toruniu/

P. H. pracował wówczas w firmie (...) i zarabiał ponad (...)zł miesięcznie. Z tytułu dodatkowych aktywności i projektów osiągnął w 2013 r. do dnia 26.08.2013 r. kwotę (...)zł. Spłacał kredyt hipoteczny zaciągnięty na budowę domu stron, którego rata wynosiła od 1.700 do 1.911 zł miesięcznie. Wynajmował mieszkanie w T. za które płacił czynsz w wysokości 1.100 zł miesięcznie.

M. H. pracowała wówczas w Urzędzie Marszałkowskim i zarabiała (...)zł miesięcznie. Na podstawie umowy zlecenie zawartej z Urzędem Gminy w Ł. – Gminną Komisją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych otrzymywała średnio (...)zł miesięcznie. Leczyła się na depresję.

Małoletni F. uczęszczał do przedszkola, za które opłata wynosiła 498 zł miesięcznie. Małoletnim H. zajmowała się opiekunka, której wynagrodzenie wynosiło 1.200 zł miesięcznie.

/dowód: akta I C 1096/12 SO w Toruniu/

Obecnie P. H. nadal prowadzi własną działalność gospodarczą. We wrześniu 2017 r. jego umowa o pracę z firmą (...) została rozwiązana za porozumieniem stron. Od września 2017 r. do lutego 2018 r. powoda obowiązywał zakaz konkurencji z tytułu którego otrzymywał odszkodowanie w kwocie (...)zł netto. Po odprowadzeniu z tej kwoty składki ZUS oraz zaliczki na podatek do dyspozycji powoda pozostawała kwota (...)zł miesięcznie.

Do 31 sierpnia 2018 r. współpracował również z firmą (...) sp. z o.o. W okresie od września 2017 r. do lutego 2018 r. otrzymywał od nich odszkodowanie z tytułu zakazu konkurencji w wysokości (...)zł netto miesięcznie.

Obecnie jest zatrudniony jako kierownik ds. logistyki z wynagrodzeniem (...)zł netto miesięcznie. Ma umowę do końca 2018 r. Szuka innej pracy.

Pozostaje w związku nieformalnym z J. F.. Z tego związku ma córkę L. H., która ma obecnie (...) lata. Koszt utrzymania swojej córki powód ocenił na kwotę ok. 1.500 zł miesięcznie wraz z kosztem przedszkola w wysokości ok. 500 zł miesięcznie /od 1 września 2018 roku/.

Wraz z córką i partnerką mieszka u rodziców J. F.. Z tego tytułu ponoszą oni następujące opłaty: woda 90 zł miesięcznie, opał 420 zł miesięcznie w sezonie, prąd ok. 80 zł za osobę miesięcznie, śmieci ok. 20 zł miesięcznie, telewizja 45 zł miesięcznie, telefon 80 zł miesięcznie.

Partnerka powoda pracuje i zarabia ok. (...)zł miesięcznie.

Powód opłaca swoje ubezpieczenie emerytalne w wysokości 300 zł miesięcznie oraz ubezpieczenie na życie w wysokości 421 zł miesięcznie. Na swoje wyżywienie przeznacza ok. 500 zł miesięcznie.

Jest właścicielem samochodu K. S. rocznik (...).

Podczas spotkań z synami zabiera ich na mecze koszykówki, do muzeum, na basen, łyżwy, wyjeżdża z nimi do skansenu. Kupuje im też kurtki, swetry, bieliznę. Małoletni mają w jego miejscu zamieszkania swoje rowery, rolki, łyżwy.

Ma rok linię w wysokości 24.000 zł.

/dowód: księga przychodów i rozchodów k. 22-32, 190-194

PIT-y Vat-7 powoda k. 33-48

zaświadczenie k. 182

umowa o świadczenie usług k. 188-189

umowa z przedszkolem k. 207

PIT-37 za rok 2017 J. F. k. 208-211

przesłuchanie P. H. k. 307v.-309v.

Małoletni F. ma obecnie (...) lat i jest uczniem szkoły podstawowej. Uczęszcza na zajęcia tańca do szkoły D., za które opłata wynosi 100 zł miesięcznie. Chodzi też na lekcje języka angielskiego 2 razy w tygodniu. Koszt jednej godziny to 45 zł. Otrzymuje 20-35 zł kieszonkowego miesięcznie. Słucha określonej muzyki, kupuje płyty, gry planszowe, komputerowe.

W wakacje był na obozie tanecznym, którego koszt wyniósł 1.500 zł.

Małoletni H. od września 2018 r. rozpoczął naukę w szkole podstawowej.

Chce grać w piłkę nożną. Jego matka ponosi koszt związany z treningami, zakupem butów i stroju w wysokości 100 zł miesięcznie.

Małoletni we wrześniu 2017 r. zaczął cierpieć na napadowe ataki lewego oka, zawroty, bóle głowy i podwójne widzenia,. Z tego powodu pół roku pozostawał pod opieką lekarską. Obecnie małoletni pozostaje pod opieką neurologa, gdzie koszt jednej wizyty wynosi 120 zł oraz dietetyka onkologicznego. Z uwagi na stan zdrowia musi zażywać preparaty probiotyczne, których łączny koszt wynosi ok. 200 zł miesięcznie.

Na odzież i obuwie dla każdego z małoletnich ich matka przeznacza po 150 zł miesięcznie.

Miesięczny koszt utrzymania każdego z małoletnich ich matka oceniła na kwotę ok. 2.200-2500 zł miesięcznie /k.218/. Do kosztów utrzymania małoletnich wliczyła: wyżywienie, paliwo, artykuły szkolno-biurowe, odzież, kosmetyki, leki i wizyty lekarskie, wydatki na rozrywkę, ratę kredytu mieszkaniowego, wodę, internet, telewizję, telefon komórkowy M. H., telefon komórkowy F. H., wywóz śmieci, opłatę za ochronę, polisę OC, ubezpieczenie na życie matki małoletnich.

M. H. jest radcą prawnym w Urzędzie Marszałkowskim. Jej wynagrodzenie wynosi średnio ok. (...)zł netto miesięcznie.

Czasem występuje w innych sprawach niż związane z pracą. Po raz ostatni miało to miejsce 3 lata temu. Za jedną substytucję otrzymała wówczas wynagrodzenie 200-300 zł.

Z uwagi na wycięcie tarczycy pozostaje pod stałą opieką endokrynologa. Ma problemy z kręgosłupem oraz prawym łokciem. Ma plastry przeciwbólowe, których koszt to ok. 100 zł tygodniowo. Z uwagi na depresję nadal pozostaje pod opieką psychiatry i zażywa leki antydepresyjne.

Nie ma żadnych oszczędności. Jest właścicielką samochodu H. rocznik (...).

Pozostaje w związku nieformalnym z J. C.. (...) zamieszkuje wraz z nią i dziećmi. Czasem pomieszkuje z nimi również syn J. C..

Jest wyłączną właścicielką domu w Z.. Z uwagi na niemożność przejęcia po rozwodzie kredytu walutowego zaciągniętego na budowę domu, M. H. wspólnie z J. C. zaciągnęli kredyt mieszkaniowy w wysokości 472.000 zł na spłatę tego zadłużenia. Rata tego kredytu wynosi 2.600 zł miesięcznie i spłaca ją w całości M. H..

Na wyżywienie dla całej rodziny przeznaczane jest średnio 700 zł tygodniowo. Koszt zakupu żywności pokrywają na zmianę M. H. i jej partner.

J. C. w całości pokrywa koszt zakupu opału w wysokości ok. 5.500 zł rocznie.

(...) matki małoletnich pracuje w branży budowlanej. Jego dochód wynosi ok.(...)zł netto miesięcznie. Sam stara się wykonywać większość niezbędnych prac remontowych przy domu. Na same materiały do tej pory wydał ok. 10.000 zł. Obecnie w domu jest do naprawienia dach. Koszt naprawy wyniesie 18.900 zł.

J. C. jest właścicielem mieszkania położonego w T., w którym zamieszkuje jego syn. Ponosi koszty utrzymania mieszkania w wysokości 1.100 zł miesięcznie.

/dowód: wyciąg z konta k. 74-77, 92-97, 121-123, 128-131

potwierdzenie zakupu karnetu k. 89, 109, 126, 144

faktury k. 121, 151

decyzja o wysokości podatku k. 152

dokumentacja medyczna mał. H. k. 153-166, 271-280

umowa o kredyt mieszkaniowy k. 167-169

zaświadczenie o zarobkach k. 170

pismo PPHU (...) k. 171

zaświadczenie lekarskie k. 172

zeznania świadka J. C. k. 230v.-232

dokumentacja medyczna M. H. k. 265-268

pismo G. C. k. 270

przesłuchanie M. H. k. 310-313

Sąd zważył, co następuje

Przedstawiony stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dowody z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy, zeznania świadka J. C. oraz przesłuchanie P. H. i matki małoletnich – M. H. oraz na podstawie dokumentów znajdujących się w aktach I C 1096/12 Sądu Okręgowego w Toruniu.

Sąd przyjął za wiarygodne dowody w postaci dokumentów złożonych przez strony do akt sprawy, albowiem nie było podstaw do ich podważenia. Żadna ze stron nie kwestionowała ich autentyczności. Sąd nie oparł ustaleń faktycznych na paragonach złożonych przez matkę małoletnich pozwanych. Nie wynika z nich bowiem, kto dokonał zakupu danej rzeczy ani dla kogo była ona przeznaczona.

Zgodnie z art. 230 kpc uznano za bezsporne okoliczności faktyczne zawarte w pozwie, pismach procesowych złożonych w sprawie, którym strona przeciwna nie zaprzeczyła, gdyż nie budziły wątpliwości co do zgodności z prawdziwym stanem rzeczy i znalazły, w odpowiednim zakresie, potwierdzenie w pozostałym materialne procesowym.

Sąd co do zasady uznał za wiarygodne przesłuchanie stron w zakresie okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy. Były one bowiem rzeczowe, dokładne i logiczne. Sąd miał jednak na uwadze, że każda ze stron oceniała sytuację w sposób subiektywny i starała się przedstawić ją w sposób jak najbardziej korzystny w kontekście toczącego się procesu. Każdy z rodziców małoletnich starał się podkreślić własne nakłady na utrzymanie rodziny i umniejszyć środki przekazywane przez drugiego z nich na ten cel.

Przedmiotowe powództwo o obniżenie alimentów posiada podstawę prawną w art. 138 kro.

W myśl art. 138 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego prawomocne orzeczenie w przedmiocie alimentów może zostać zmienione w razie istotnej zmiany stosunków, przez którą rozumieć należy zmianę przesłanek wymienionych w art. 133 § 1 oraz art. 135 § 1 i 2 kro określających wysokość alimentów.

Zgodnie z powołanymi przepisami kwota alimentów należnych dziecku, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie a nie posiada majątku przynoszącego dochód, zależy od usprawiedliwionych potrzeb dziecka oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości każdego z jego rodziców, albowiem obowiązek alimentacyjny spoczywa w odpowiednich częściach na obojgu rodzicach, stosownie do ich aktualnych możliwości finansowych. Oznacza to, że również ojciec małoletniej powinien ponosić odpowiednią część wszystkich wydatków związanych z utrzymaniem córki w postaci: zakupu wyżywienia, ubioru, przyborów i pomocy szkolnych, części opłat eksploatacyjnych za mieszkanie którym przebywa, oraz innych wydatków niezbędnych do jej prawidłowego rozwoju i wychowania.

Stosownie do stanowiska Sądu Najwyższego wyrażonego w uchwale z dnia 9 listopada 1994r., sygn. akt IIICZP 138/94, podstawą obliczenia wysokości alimentów jest dochód netto (a nie brutto) zobowiązanego (OSNC Nr 3/1995, poz.43, glosy aprobujące Tadeusz Smyczyński OSP Nr 9/1995, poz.194, oraz Zdzisław Krzemiński „Monitor Prawniczy” Nr 4/1995, str.113).

W wyniku analizy materiału procesowego należy stwierdzić, że od czasu zakończenia poprzedniej sprawy w przedmiocie alimentów doszło do znacznego obniżenia wysokości rzeczywiście osiąganych przez ojca małoletnich dochodów. Jego zarobki w chwili orzekania rozwodu wynosiły ponad (...)zł a dodatkowo otrzymywał on znaczne premie. Obecnie jego dochód wynosi ok. (...)zł netto miesięcznie, a więc o ponad połowę mniej.

Sąd dał wiarę powodowi w zakresie w jakim podał, że po rozwiązaniu umowy o pracę z firmą (...) aktywnie poszukiwał nowego zatrudnienia i satysfakcjonującego go wynagrodzenia. Co prawda w okresie objętym zakazem konkurencji nie poszukiwał pracy tak aktywnie, jednak jak wyjaśnił wynikało to z faktu, że pracodawcy szukający pracowników nie chcieli czekać kilku miesięcy aby go zatrudnić.

Wiarygodne jest również twierdzenie powoda, że mógłby podjąć pracę ze zdecydowanie wyższym wynagrodzeniem poza miejscem zamieszkania, jednak byłoby to ze szkodą dla jego kontaktów z dziećmi a biorąc pod uwagę konieczność utrzymania się w innej miejscowości jego faktyczne zarobki byłyby podobne do tych obecnych.

Ponadto Sąd miał na uwadze, że powód ma obecnie na utrzymaniu jeszcze córkę z obecnego związku. Co prawda sam fakt urodzenia się kolejnego dziecka nie pociąga za sobą automatycznie obniżenia obowiązku alimentacyjnego w stosunku do pozostałych dzieci, bowiem decydując się na kolejne dziecko powód wiedział, jaka jest jego sytuacja finansowa i wiedział, że ciąży na nim obowiązek alimentacyjny wobec synów, niemniej jednak jest to okoliczność, którą nie sposób pominąć przy ustalaniu obecnej sytuacji powoda.

Analiza materiału dowodowego prowadzi również do stwierdzenia, że obniżeniu uległy usprawiedliwione potrzeby małoletnich pozwanych.

Matka małoletnich wskazywała, że koszt utrzymania każdego z synów wynosi obecnie 2.200-2.500 zł miesięcznie. Biorąc jednak pod uwagę przedstawione przez M. H. koszty utrzymania całej rodziny Sąd uznał, że kwota ta jest zawyżona. Do wskazanej przez siebie kwoty matka małoletnich wliczyła bowiem część kwoty ponoszonej tytułem spłaty raty kredytu mieszkaniowego. Należy jednak wskazać, że zgodnie z orzeczeniem Sądu Apelacyjnego w Krakowie „brak podstaw do wliczania do obowiązku alimentacyjnego kosztów mieszkania i jego utrzymania. W kwocie alimentów należy uwzględnić niejako ryczałtowo koszty zużycia wody, prądu, gazu do gotowania i ogrzania wody użytkowej dla dzieci. Jednak koszt utrzymania i ogrzania mieszkania obciąża rodzica któremu powierzono wykonywanie władzy rodzicielskiej i zobowiązany jest zapewnić dla siebie takie mieszkanie, które umożliwia pobyt z nim dzieci.” (por. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 23 marca 2016 r. w sprawie I ACa 1755/15). Stanowisko to jest w pełni trafne. Zamieszkiwanie małoletnich pozwanych razem z matką wpływa co najwyżej na wysokość opłat związanych ze zużyciem wody czy prądu, ale z pewnością brak jest podstaw do wliczania kosztów ich utrzymania raty kredytu, albowiem niezależnie od tego czy małoletni pozwani zamieszkiwaliby z matką czy nie, jest ona zobowiązana do uiszczania raty zaciągniętego kredytu we wskazanej wysokości. Dodatkowo M. H. do kosztu utrzymania każdego z synów wliczyła część opłaty za jej telefon komórkowy, część opłaty za polisę OC i część kosztu polisy ubezpieczeniowej M. H., podczas gdy są to koszty niezwiązane z utrzymaniem małoletnich. Sąd do kosztów utrzymania małoletnich nie wliczył również podawanego przez ich matkę kosztu ochrony domu, bowiem w ocenie Sądu koszt ten nie stanowi usprawiedliwionej potrzeby małoletnich pozwanych.

Oceniając aktualną wysokość usprawiedliwionych kosztów utrzymania mał. F. i H. Sąd miał na uwadze, że obecnie ich matka nie ponosi już kosztów związanych z zatrudnianiem opiekunki ani też opłaty za przedszkole, bowiem oboje małoletni są obecnie uczniami szkoły podstawowej.

Biorąc pod uwagę możliwości zarobkowe ojca małoletniego a także zmniejszenie się zakresu usprawiedliwionych potrzeb małoletnich, Sąd na mocy art. 138 kro obniżył wysokość alimentów orzekając jak w punkcie I sentencji uznając, iż koniecznym jest obniżenie alimentów od daty wydania wyroku.

Należy jednak zauważyć, że powód, jako ojciec trójki dzieci musi podejmować wszelkie starania, celem uzyskania jak najlepszych warunków pracy i płacy.

W punkcie II sentencji orzeczenia oddalono powództwo w pozostałym zakresie jako niezasadne.

W punkcie III wyroku na mocy art. 100 kpc Sąd zniósł między stronami koszty procesu.

Rygor natychmiastowej wykonalności został nadany wyrokowi z urzędu na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 kpc.

z/

1.  odnotować i zakreślić

2.  wydać pełn. matki mał. tytuł wykonawczy

3.  za 21 dni lub z wpływem