Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 września 2018 roku

Sąd Rejonowy w Gliwicach Wydział I Cywilny w składzie:

Przewodniczący: SSR Łukasz Zamojski

Protokolant: Anna Klois

po rozpoznaniu w dniu 13 września 2018 roku w Gliwicach

na rozprawie sprawy z powództwa Z. S. (S.)

przeciwko A. P.

o ustalenie istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego

1.  oddala powództwo,

2.  zasądza od powoda Z. S. (S.) na rzecz pozwanej kwotę 7.217 zł (siedem tysięcy dwieście siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania, w tym kwotę 7.200 (siedem tysięcy dwieście złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

SSR Łukasz Zamojski

Sygn. akt I C 175/16

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 27 stycznia 2016 r. powód Z. S. wniósł o stwierdzenie nieważności umowy darowizny z dnia 22 lipca 2015 r. zawartej w formie aktu notarialnego, zawartej pomiędzy powodem a A. P. przed notariuszem P. M. (1) oraz zasądzenie od pozwanej na jego rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Uzasadniając swoje stanowisko powód wskazał, że w dniu 9 lipca 2015 r. przed notariuszem P. M. (1) stawił się wraz z J. R., składając oświadczenie o odrzuceniu spadku przypadającego im na podstawie dziedziczenia ustawowego po zmarłej odpowiednio małżonce i matce T. S. (1). W związku z powyższym, spadek po zmarłej w całości nabyła pozwana. W skład spadku wchodziła ½ udziału we własności lokalu mieszalnego nr (...) położonego w Z. przy ul. (...). W dniu 22 lipca 2015 r. powód wraz z pozwaną zawarli umowę darowizny, na mocy której powód darował pozwanej pozostały udział wynoszący ½ we własności lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w Z. przy ul. (...) o pow. 49,13 m ², dla którego Sąd Rejonowy w Z.prowadzi księgę wieczystą nr (...). Powód podkreślił, że w chwili składania oświadczenia woli w przedmiocie darowizny nieruchomości działał pod wpływem podstępu, wywołanego przez pozwaną. Co więcej, pozostawał w błędnym przekonaniu zarówno co do dokonywanej czynności, jak i co do treści i znaczenia aktu notarialnego. Z. S. podał, że stawił się ponownie w kancelarii notarialnej w dniu 22 lipca 2015 r. po telefonie otrzymanym przez pozwaną, która oświadczyła, że brakuje podpisu pod sporządzonym aktem notarialnym z dnia 9 lipca 2015 r. dotyczącym odrzucenia spadku po zmarłej T. S. (1). W związku z powyższym, powód działając w pełnym zaufaniu do pozwanej udał się do kancelarii notarialnej i zawarł jak się okazało umowę darowizny, podczas gdy działał w przekonaniu, że składa oświadczenie o odrzuceniu spadku po zmarłej T. S. (1). O dokonanej darowiźnie powód dowidział się, gdy udał się wraz z żoną J. S. (1) do notariusza w Z. celem uzyskania informacji wyjaśniających, a gdy zrozumiał znaczenie złożonego oświadczenia, złożył pozwanej oświadczenie o uchyleniu się od skutków prawnych oświadczenia woli złożonego pod wpływem podstępu, zaznaczając, że gdyby miał świadomość co do znaczenia złożonego oświadczenia, nigdy by go nie złożył.

W odpowiedzi na pozew pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwana podała, że nieprawdą jest, by powód w chwili składania oświadczenia woli w przedmiocie darowizny swego udziału w nieruchomości działał pod wpływem podstępu. Przeciwnie, powód podjął tą decyzję samodzielnie, w pełni świadomie i bez żadnej pretensji, nacisku czy jakiegokolwiek negatywnego wpływu osób trzecich, w szczególności pozwanej. Dokonanie darowizny wynikało już w wcześniej podjętej decyzji o odrzuceniu spadku po zmarłej żonie. Po śmierci T. S. (1) powód uznał, że chciałby przekazać własność ww. lokalu mieszkalnego na rzecz pozwanej – swojej wnuczki. Zatem wspólnie ze swoją córką – J. R. zdecydowali się złożyć oświadczenia o odrzuceniu spadku, tym samym doprowadzając do nabycia udziału w wysokości ½ części przez pozwaną. Kolejnym zaplanowanym przez powoda krokiem było darowanie pozwanej swojego udziału we własności ww. nieruchomości. Pozwana jednocześnie zadeklarowała możliwość pozostania powoda w lokalu ustanawiając na jego rzecz dożywotną i nieodpłatną służebność mieszkania w całym lokalu mieszkalnym wraz z prawem korzystania z wszelkich urządzeń i pomieszczeń tam się znajdujących. Wobec powyższego nie sposób zgodzić się, by powód działał pod wpływem przymusu. Pozwana podkreśliła, że nad złożeniem stosownych oświadczeń woli czuwał notariusz, który wyjaśnił stronom charakter zawieranej czynności oraz wynikające z niej skutki prawne. Akt zgodnie z przewidzianą procedurą został odczytany, przyjęty i podpisany przez strony. W ocenie pozwanej powód nie wykazał przesłanek, których wypełnienie decyduje o wystąpieniu wady oświadczenia woli. Po dokonanej czynności powód nie zgłaszał żadnych zastrzeżeń, do czasu aż uległa zmianie jego sytuacja osobista, która negatywnie wpłynęła na jego relacje rodzinne z córką oraz pozwaną. W dalszej części uzasadnienia pozwana podała, że kwestia dotycząca uczynionej darowizny była kilkakrotnie poruszana przez powód i jego córkę, a zastrzeżenia powoda powstały, gdy powód zawarł bliższą znajomość z J. S. (1), która wkrótce została jego żoną. To właśnie w tym okresie stosunek powoda do jego najbliższej rodziny diametralnie się zmienił, czego skutkiem była chęć wycofania się z dokonanej darowizny. Z ostrożności procesowej pozwana zakwestionowała również fakt, by zły stan zdrowia powoda miał wpływ na postrzeganie rzeczywistości w chwili dokonywania darowizny.

W toku postepowania strony podtrzymały dotychczasowe stanowiska w sprawie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Z. S. wraz z T. S. (1) w ramach wspólności ustawowej majątkowej małżeńskiej byli właścicielami lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w Z. przy ul. (...), o pow. 43 m ², składającego się z 2 pokoi, kuchni, przedpokoju i łazienki, dla którego Sąd Rejonowy w Z.prowadzi księgę wieczystą nr (...). Dnia 13 marca 2015 r. w Z. zmarła T. S. (1). Bezpośrednio po śmierci żony powód zamieszkał wraz ze swoją córką J. R., zamieszkując z nią do lipca 2015 r.

/okoliczności bezsporne, a nadto: odpis księgi wieczystej nr (...) (k. 21-23)/.

Przed śmiercią T. S. (1) małżonkowie wspominali o przepisaniu należącego do nich mieszkania na rzecz wnuczki – A. P.. Po śmierci T. S. (1) powód wielokrotnie rozmawiał ze swoją córką J. R. o możliwości przepisania ww. mieszkania na rzecz wnuczki, na co ostatecznie po rozmowach, które trwały około dwa tygodnie, wyraził zgodę. W rozmowach pojawiała się również kwestia córki powoda z pierwszego małżeństwa, jednakże z uwagi na brak kontaktu z powodem, J. R. zobowiązała się do jej odnalezienia po śmierci powoda i spłaceniu należnej jej części spadku, na co powód wyraził zgodę.

W dniu 9 lipca 2015 r. przed notariuszem P. M. (1) w kancelarii notarialnej w K. Z. S. i J. R. oświadczyli że odrzucają spadek po zmarłej odpowiednio żonie i matce - T. S. (2). Jednocześnie pozwana A. P. oświadczyła, że przyjmuje wprost nabyty na podstawie dziedziczenia ustawowego spadek po zmarłej babci T. S. (1). Tego samego dnia notariusz P. M. (1) sporządził akt poświadczenia dziedziczenia (rep. A nr 4428/2015), na mocy którego spadek po zmarłej T. S. (1) nabyła A. P. (wnuczka) w całości na podstawie ustawy.

/dowody: akt poświadczenia dziedziczenia (k. 9-12), akt notarialny z dnia 09.07.2015 r. (k. 13-16)/.

W dniu 22 lipca 2015 r. przed notariuszem P. M. (1) została zawarta w formie aktu notarialnego umowa darowizny wraz z oświadczeniem o ustanowieniu służebności. Zgodnie z zawartą umową, Z. S. darował udział wynoszący ½ części we własności lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w Z. przy ul. (...) z własnością którego związany jest udział wynoszący (...) części w nieruchomości wspólnej, którą stanowi prawo użytkowania wieczystego gruntu oraz części budynku i urządzenia które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali objętego księgą wieczystą nr (...) Sądu Rejonowego w Z.. Jednocześnie, w związku z dokonaną darowizną, pozwana ustanowiła na rzecz swojego dziadka – Z. S. dożywotnią i nieodpłatną służebność mieszkania w ww. lokalu mieszkalnym wraz z prawem do korzystania z wszelkich urządzeń i pomieszczeń tam się znajdujących.

Przed sporządzeniem aktu notarialnego notariusz P. M. (1) wstępnie przeprowadził rozmowę z powodem, a następnie po sporządzeniu aktu notarialnego odczytał jego treść oraz udzielił wszelkich informacji dotyczących dokonywanych czynności. Jeżeli w trakcie dokonywania czynności notarialnej notariusz orientuje się, że osoba dokonująca czynności nie rozróżnia jej znaczenia, do czynności notarialnej nie dochodzi.

Po zawarciu umowy pozwana zabrała powoda do domu, przy czym po jej dokonaniu zachowywał się normalnie, samodzielnie płacił za rachunki, dzieląc płatności za pomocą teczek.

Czynności dokonywane z udziałem powoda przed notariuszem P. M. (2) zostały podzielone na dwa etapy, bowiem J. R. chciała dać ojcu czas na zastanowienie się. Córka powoda informowała go o ustanowieniu na jego rzecz służebności tak, by jego interesy były zabezpieczone.

/okoliczności bezsporne a nadto: akt notarialny z dnia 22.07.2015 r. (k. 18-20), zeznania świadka P. M. (1) (k. 86-86v), zeznania świadka J. R. (86v-87v, zeznania świadka D. R. (k. 87v-88), zeznania pozwanej A. P. (k. 89-89v/.

Powód Z. S. poznał J. S. (1) w czerwca 2015 r., natomiast związek małżeński zawarli 15 grudnia 2015 r. W dniu 20 listopada 2015 r. Z. S. i J. S. (1) przed notariuszem K. M. zawarli umowę majątkową małżeńską, mocą której ustanowili ustrój rozdzielności majątkowej.

/dowody: akt notarialny z dnia 20.11.2015 r. (k. 26), zeznania świadka J. S. (1) (72-74)/.

W listopadzie 2015 r. powód udał się do swojej córki celem odebrania od niej aktu notarialnego z dnia 22 lipca 2015 r., od tego momentu relacje powoda z córką i wnuczką uległy znacznemu pogorszeniu. Pod koniec 2015 r. powód wraz z J. S. (1) udali się do notariusza M. L. celem uzyskania informacji w jaki sposób mógłby uczynić swoją przyszłą małżonkę współwłaścicielem mieszkania położonego w Z. przy ul. (...). Notariusz poinformował wówczas powoda o treści umowy darowizny z dnia 22 lipca 2015 r. Powód w trakcie rozmowy z notariuszem znajdował się cały czas w takim samym stanie.

/dowody: zeznania świadka M. L. (k. 74)/.

Pismem z dnia 01 grudnia 2015 r. powód oświadczył pozwanej, że uchyla się od skutków prawnych oświadczenia woli złożonego w akcie notarialnym z dnia 22 lipca 2015 r., wskazując, że w chwili dokonywania darowizny działał pod wpływem podstępu, z uwagi na wprowadzenie go w błąd co do dokumentów, które podpisywał w kancelarii notarialnej z dniu 22 lipca 2015 r.

/dowody: pismo powoda z dnia 01.12.2015 r. wraz z potwierdzeniem nadania (k. 24-25)/.

W okresie od 24 grudnia 1976 r. do 23 sierpnia 1997 r. powód przebywał w Szpitalu im. S. (...) w K. na Oddziale Chorób Płuc. Powód w dzieciństwie przebył również zapalenie opon mózgowych, a po raz pierwszy zwrócił się do psychiatry 30 listopada 2015 r. – do tej pory nie był leczony psychiatrycznie. Dokumentacja medyczna powoda nie potwierdza, by cierpiał on na otępienie. Reakcja powoda na żałobę po utracie żony – T. S. (1) nie przekraczała normy zachowania w takiej sytuacji, z kolei wizyta lekarska i przepisanie powodowi leków ziołowych nastąpiło po zawarciu umowy z dnia 22 lipca 2015 r.

Brak możliwości do przyjęcia, że przebyte przez powoda choroby miały wpływ na zdolność powoda do postrzegania rzeczywistości i rozmienia, w tym zdolności do złożenia oświadczenia woli w dniu 9 lipca 2015 r. i 22 lipca 2015 r. w powodu zakłóceń czynności psychicznych. Po śmierci żony powód przeżywał prawidłową reakcję żałoby a następnie od listopada reakcję adaptacyjną związaną z sytuacją majątkową i konfliktem w relacjach.

/dowody: zaświadczenie z dnia 26.01.2016 r. (k. 60)/.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w części na podstawie okoliczności bezspornych, w pozostałym zakresie w oparciu o wyżej wymienione dowody, których treść ani autentyczność nie była kwestionowana przez strony postępowania, a i Sąd nie znalazł podstaw by czynić to z urzędu.

Ustalając stan faktyczny Sąd w całości oparł się na zeznaniach świadków: M. L., P. M. (1), J. R., D. R. oraz pozwanej A. P., bowiem były one logiczne, wewnętrznie ze sobą spójne i korelowały z treścią pozostałego zebranego w sprawie materiału dowodowego.

Odnosząc się natomiast do zeznań świadka J. S. (1) oraz powoda Z. S., to Sąd ocenił je jako niewiarygodne w zakresie, w którym wskazywały na brak rozeznania powoda przy podejmowaniu czynności darowizny oraz dokonaniu tej czynności pod wpływem rzekomego podstępu. Zeznania te stały w całkowitej sprzeczności do zeznań pozostałych przesłuchanych w sprawie świadków, w tym do zeznań bezstronnego świadka P. M. (1) jak również do zeznań pozwanej, a okoliczności, że powód miał własne należyte rozeznanie skutków czynności notarialnej zostały potwierdzone również opiniami biegłych.

Ponieważ rozstrzygnięcie niniejszej sprawy wymagało wiadomości specjalnych, Sąd, postanowieniem z 13 października 2016 r. dopuścił dowód z pisemnej opinii biegłego sądowego z zakresu psychiatrii na okoliczność na okoliczność wpływu choroby przebytej przez powoda na jego zdolność postrzegania rzeczywistości, rozumienia, w tym złożenia oświadczenia woli w dniu 9 i 22 listopada 2015 r. bez zakłóceń czynności psychicznych. W dniu 02 czerwca 2017 r. biegły sądowy sporządził opinię w przedmiotowej sprawie odpowiadając na pytania wskazane w postanowieniu z dnia 13 października 2016 r. W ocenie Sądu tak sporządzona opinia jest pełna, a jej wnioski naukowo uzasadnione, logiczne i zgodne z zasadami doświadczenia życiowego. Opinia biegłej posiadającej wymagane uprawnienia, jest logiczna, jasna i rzetelna. Postanowieniem z dnia 6 października 2017 r. Sąd dopuścił również dowód z opinii biegłego psychologa na okoliczność oceny obecności i stopnia zmian organicznych (...) oraz opisu cech osobowości powoda celem ustalenia stopnia zdolności postrzegania rzeczywistości, w tym zdolności do samodzielnego świadomego składania oświadczeń woli w chwili sporządzania umowy darowizny tj. na dzień 22 lipca 2015 r. W dniu 31 marca 2018 r. biegła sporządziła opinię udzielając odpowiedzi na zadane pytania. Ocenie Sądu opinia ta zawierała logiczne i uzasadnione wnioski, a jej treść nie była kwestionowana przez strony postępowania.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

W rozpoznawanej sprawie powód Z. S. domagał się „stwierdzenia nieważności” umowy darowizny z dnia 22 lipca 2015 r. zawartej w formie aktu notarialnego, pomiędzy powodem a A. P. przed notariuszem P. M. (1), wskazując, że w chwili składania oświadczenia woli w przedmiocie darowizny nieruchomości działał pod wpływem podstępu, wywołanego przez pozwaną. Powód twierdził, że pozostawał w błędnym przekonaniu zarówno co do dokonywanej czynności, jak i co do treści i znaczenia aktu notarialnego.

Zgodnie z brzmieniem art. 84 § 1 k.c. w razie błędu co do treści czynności prawnej można uchylić się od skutków prawnych swego oświadczenia woli. Jeżeli jednak oświadczenie woli było złożone innej osobie, uchylenie się od jego skutków prawnych dopuszczalne jest tylko wtedy, gdy błąd został wywołany przez tę osobę, chociażby bez jej winy, albo gdy wiedziała ona o błędzie lub mogła z łatwością błąd zauważyć; ograniczenie to nie dotyczy czynności prawnej nieodpłatnej. Z kolei w myśl art. 86 § 1 k.c. jeżeli błąd wywołała druga strona podstępnie, uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia woli złożonego pod wpływem błędu może nastąpić także wtedy, gdy błąd nie był istotny, jak również wtedy, gdy nie dotyczył treści czynności prawnej.

Podstęp nie jest zdefiniowany w Kodeksie cywilnym niemniej jednak polega na celowym, umyślnym działaniu sprawcy skierowanym na wywołanie niezgodnego z prawdą obrazu rzeczywistości u danej osoby w celu nakłonienia jej do złożenia oświadczenia woli o określonej treści. Związek ten składa się niejako z dwóch ogniw; podstęp - powstanie błędu to ogniwo pierwsze; błędne wyobrażenie - dokonanie czynności o określonej treści to ogniwo drugie. Dla prawnej doniosłości podstępu jest natomiast zupełnie obojętne, czy spowodował on dokonanie czynności prawnej, czy też jego rola ograniczyła się do nadania określonego kształtu niektórym jej postanowieniom.

Z zebranego przez Sąd materiału dowodowego wynika, że w dniu 22 lipca 2015 r. przed notariuszem P. M. (1) została zawarta w formie aktu notarialnego umowa darowizny wraz z oświadczeniem o ustanowieniu służebności. Zgodnie z zawartą umową, Z. S. darował udział wynoszący ½ części we własności lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w Z. przy ul. (...). Jeszcze przed śmiercią T. S. (1) – będącej żoną powoda, małżonkowie wspominali o przepisaniu należącego do nich mieszkania na rzecz wnuczki – A. P., z kolei po śmierci T. S. (1) powód wielokrotnie rozmawiał ze swoją córką J. R. o możliwości przepisania ww. mieszkania na rzecz wnuczki, na co ostatecznie po rozmowach, które trwały około dwa tygodnie, wyraził zgodę.

Co istotne, przed sporządzeniem aktu notarialnego notariusz P. M. (1) wstępnie przeprowadził rozmowę z powodem, a następnie po sporządzeniu aktu notarialnego odczytał jego treść oraz udzielił wszelkich informacji dotyczących dokonywanych czynności. W trakcie sporządzania aktu notarialnego powód nie wnosił żadnych zastrzeżeń co do jej treści. Córka powoda postanowiła, by czynności dokonywane z jego udziałem przed notariuszem P. M. (1) podzielić na dwa etapy, tak by ojciec miał czas na zastanowienie się i spojone podjęcie decyzji.

Strona powodowa starała się wykazać, że pozwana wykorzystała dysfunkcje psychiczne powoda i nakłoniła go do podjęcia niekorzystnej dla niego czynności w ten sposób dopuszczając się oszustwa.

W ocenie Sądu powód w żadnej mierze nie wykazał, by doszło do zawarcia umowy z dnia 22 lipca 2015 r. pod wpływem podstępu bądź też pod wpływem błędu, zgodnie z art. 6 k.c.

Zgodnie z art. 6 k.c. ten, kto powołując się na przysługujące mu prawo, żąda czegoś od innej osoby, obowiązany jest udowodnić fakty (okoliczności faktyczne) uzasadniające żądanie, ten zaś kto odmawia uczynienia zadość żądaniu, a więc neguje uprawnienie żądającego, obowiązany jest udowodnić fakty wskazujące na to, że uprawnienie żądającemu nie przysługuje. Podkreślić należy, że w przepisie tym chodzi nie o każdy fakt, lecz o fakty mające istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, a więc o fakty prawotwórcze, czyli wskazujące istnienie prawa, oraz fakty niweczące lub tamujące prawo, czyli wskazujące na to, że żądanie strony jest nieuzasadnione.

Biorąc pod uwagę powyższe, w ocenie Sądu powód wbrew obowiązkowi ciążącemu na nim zgodnie z art. 6 k.c. nie wykazał, by doszło do zawarcia umowy z dnia 22 lipca 2015 r. pod wpływem błędu bądź podstępu. Należy mieć na względzie również fakt, że po podpisaniu aktów notarialnych dotyczących lokalu mieszanego położonego w Z. przy ul. (...) podjął dwie inne czynności dużej wagi – dnia 20 listopada 2015 r. wyraził zgodę na ustanowenie rozdzielności majątkowej pomiędzy nim a mającą zawrzeć związek małżeński J. S. (2) oraz zawarł związek małżeński, co również wskazuje, że w okresie zawierania umowy z dnia 22 lipca 2015 r. działał z dostatecznym rozeznaniem.

Powód ogólnikowo tylko zeznał, że w trakcie podpisywania aktu notarialnego zawierającego darowiznę było gorąco a on nic nie rozumiał z treści odczytanej przez notariusza. Jednak już na pytanie Przewodniczącego czy zgłaszał notariuszowi, że nie rozumie treści aktu notarialnego zeznał, że tego nie zrobił. Wypowiedzi powoda są w ocenie Sądu niespójne i nielogiczne, nie przystają też do zasad doświadczenia życiowego. Ponadto wypowiedź powoda jest sprzeczna z zeznaniem świadka P. M. (1), który wyjaśnił, że jako notariusz zawsze dba o to by strony świadomie dokonywały czynności notarialnych i udziela wszelkich niezbędnych pouczeń a w razie wątpliwości co do rozeznania strony w treści czynności nie dopuszcza do jej podjęcia.

Podobnie z opinii biegłych wynika, że w dacie sporządzenia darowizny powód nie cierpiał na takie dysfunkcje psychiczne, które uniemożliwiałyby mu zrozumienie treści i skutków czynności notarialnej.

Dokumentacja medyczna powoda nie potwierdziła, by cierpiał on na otępienie, z kolei reakcja powoda na żałobę po utracie żony – T. S. (1) nie przekraczała normy zachowania w takiej sytuacji i nie miała wpływu na jego zdrowie psychiczne. Z kolei wizyta lekarska i przepisanie powodowi leków ziołowych, na które powołuje się Z. S. nastąpiło po zawarciu umowy z dnia 22 lipca 2015 r. Brak również możliwości przyjęcia, że przebyte przez powoda w dzieciństwie choroby miały wpływ na zdolność powoda do postrzegania rzeczywistości i rozmienia, w tym zdolności do złożenia oświadczenia woli w dniu 9 lipca 2015 r. i 22 lipca 2015 r. w powodu zakłóceń czynności psychicznych. Same tylko nowe potrzeby powoda związane z jego zmienionym statusem osobistym nie uzasadniają uznania, że dokonana na rzecz wnuczki darowizna nie wywołała skutków prawnych.

Reasumując powyższe rozważania, zdaniem Sądu brak było podstaw do tego by uznać za skuteczne oświadczenie woli powoda z dnia 1.12.2015 r. o uchyleniu się od skutków prawnych oświadczenia woli złożonego pod wpływem podstępu, dlatego należało orzec jak w punkcie 1 sentencji wyroku.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na mocy art. 98 § 1 i 3 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Do niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez radcę prawnego zalicza się wynagrodzenie, jednak nie wyższe niż stawki opłat określone w odrębnych przepisach i wydatki jednego radcy prawnego, koszty sądowe oraz koszty nakazanego przez sąd osobistego stawiennictwa strony. Na koszty postępowania złożyły się koszty zastępstwa procesowego pozwanej w kwocie 7.200 zł (§ 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych, obowiązujące w chwili wytoczenia powództwa), oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł.

Biorąc pod uwagę powyższe, Sąd orzekł jak w sentencji.

SSR Łukasz Zamojski