Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I Ns 615/18

POSTANOWIENIE

Dnia 11 lipca 2018 roku

Sąd Rejonowy w Gliwicach Wydział I Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Joanna Zachorowska

Protokolant: Barbara Podstawek

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 11 lipca 2018 roku w G.

sprawy z wniosku J. J. (1)

z udziałem S. B. i R. B.

o stwierdzenie nabycia spadku po R. B.

stwierdza, że spadek po R. B., synu J. i H., zmarłym dnia 20 lutego 2017 roku w G., ostatnio stale zamieszkałym w G., na podstawie testamentu notarialnego z dnia 3 grudnia 2009 roku nabyła z dobrodziejstwem inwentarza jego córka K. S., córka S., w całości.

SSR Joanna Zachorowska

Sygn. akt I Ns 615/18

UZASADNIENIE

Wnioskiem z dnia 30 maja 2018 roku J. J. (1), przy udziale S. B. i R. B., wniosła o stwierdzenie, że spadek po zmarłym w dniu 20 lutego 2017 roku w G. R. B. (PESEL (...)) ostatnio stale zamieszkałym w G., nabyła na podstawie testamentu w formie aktu notarialnego jego córka K. S. w całości z dobrodziejstwem inwentarza.

W uzasadnieniu wnioskodawczyni wskazała, że spadkodawca pozostawił żonę S. B. oraz dwoje dzieci K. S. i R. B.. Nie posiadał innych dzieci, w tym dzieci przysposobionych. W stosunku do masy spadkowej nie były zawierane żadne umowy majątkowe. Spadkodawca pozostawił testament notarialny, w którym do spadku po sobie powołał córkę K. S.. Wnioskodawczyni wskazała, że spadkobierczyni K. S. zmarła 11 lutego 2018 roku w L., a spadek po niej nabyła w całości jej córka – wnioskodawczyni J. J. (1).

Na rozprawie w dniu 11 lipca 2018 roku uczestnik postępowania R. B. oświadczył, że nie zgadza się z testamentem, albowiem dowiedział się o nim dopiero w dniu 13 maja 2018 roku. Uczestniczka postępowania S. B. oświadczyła, że nie miała wiedzy o sporządzonym testamencie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny

R. B., syn J. i H., urodzony (...) we L. zmarł w dniu 20 lutego 2017 roku w G., gdzie ostatnio stale zamieszkiwał.

W chwili śmierci spadkodawca pozostawał w związku małżeńskim z S. B.. Ze związku tego R. B. (PESEL (...)) posiadał dwoje dzieci: K. S. i R. B.. Spadkodawca nie miał dzieci pozamałżeńskich czy przysposobionych.

R. B. w dniu 3 grudnia 2009 roku w Kancelarii Notarialnej w G. sporządził testament, w którym do całości spadku powołał córkę K. S., córkę S., urodzoną w dniu (...). Spadkobierczyni nie złożyła oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku, nie została uznana za niegodną dziedziczenia i nie zrzekła się dziedziczenia w umowie ze zmarłym. K. S. zmarła w dniu 11 lutego 2018 roku. Spadek po niej nabyła w całości córka – J. J. (1).

Spadkodawca nie leczył się psychiatrycznie.

Nie toczyło się wcześniej postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku po zmarłym, nie został sporządzony akt poświadczenia dziedziczenia.

W skład spadku wchodzi nieruchomość położona w G. przy ul. (...).

/dowód: akty stanu cywilnego (k. 6-9v), zapewnienie spadkowe i zeznania J. J. (1) (k. 19v), przesłuchanie uczestniczki postępowania S. B. (k. 19v), przesłuchanie uczestnika postępowania R. B. (k. 19v-20), akta poświadczenia dziedziczenia po K. S. (k. 10), testament (k. 11)/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o powołane wyżej dokumenty, których prawdziwość nie była kwestionowana, a i Sąd nie znalazł podstaw, aby czynić to z urzędu. Sąd oparł się również na zapewnieniu spadkowym J. J. (1) i zeznaniach uczestników postępowania. Były spójne, logiczne oraz korespondowały ze sobą. Nie były one podważane przez żadnego z zainteresowanych.

Sąd zważył, co następuje

Zgodnie z treścią art. 926 § 1 i 2 k.c. powołanie do spadku wynika z ustawy albo z testamentu. Dziedziczenie ustawowe co do całości spadku następuje wtedy, gdy spadkodawca nie powołał spadkobiercy albo gdy żadna z osób, które powołał, nie chce lub nie może być spadkobiercą.

Zacytowany przepis wyraża generalną zasadę, iż powołanie do dziedziczenia z testamentu ma pierwszeństwo przed dziedziczeniem ustawowym. Zasada ta zabezpiecza pełną realizację swobody w dysponowaniu majątkiem na wypadek śmierci. Testamentowy tytuł powołania do spadku wyłącza powołanie z ustawy.

Spadkodawca R. B. sporządził testament notarialny w dniu 3 grudnia 2009 r., w którym dokonał rozporządzenia całością swego majątku na wypadek śmierci na rzecz córki K. S..

Zgodnie z treścią art. 950 k.c. testament może być sporządzony w formie aktu notarialnego. Sposób sporządzania i wymagania formalne aktu notarialnego zawierają art. 91-94 ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. Prawo o notariacie (tekst jedn.: Dz.U.2017.2291 j.t.). Oświadczenie spadkodawcy powinno być złożone przed notariuszem, który zobowiązany jest stwierdzić nie tylko tożsamość testatora, ale także ustalić czy ma on pełną zdolność do czynności prawnych oraz czy wyraża wolę testowania swobodnie i świadomie. Testament sporządzony w takiej formie daje spadkodawcy wysoki stopień bezpieczeństwa wyrażającego się w zgodności treści testamentu z jego rzeczywistą wolą. Udział osoby z wykształceniem prawniczym (notariusza), chroni przed dokonaniem rozporządzeń sprzecznych z prawem, jak również przed nieprecyzyjnym sformułowaniem poszczególnych rozporządzeń. Udział notariusza może też zabezpieczyć testatora przed niepożądanymi wpływami osób trzecich, a także minimalizuje niebezpieczeństwo ewentualnego późniejszego kwestionowania testamentu.

W niniejszej sprawie uczestnicy postępowania nie zgodzili się z wolą testatora podnosząc, że o jego istnieniu dowiedzieli się dopiero w maju 2018 roku. Poza wyżej wymienionym zarzutem w żaden sposób nie kwestionowali ważności testamentu. Nie wskazali na żadne z przesłanek skutkujących nieważnością testamentu, zapisane w art. 945 § 1 k.c. Aby uznać testament za nieważny koniecznym jest wykazanie, że w chwili sporządzenia testamentu spadkodawca był w stanie wyłączającym świadomie albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli lub działał pod wpływem błędu lub groźby. Przy sporządzaniu testamentu przez R. B. żadna z wyżej wymienionych okoliczności nie wystąpiła.

Mając na uwadze powyższe Sąd stwierdził, że spadek po R. B., synu J. i H., zmarłym w dniu 20 lutego 2017 roku w G., na podstawie testamentu notarialnego z dnia 3.12.2009 roku nabyła z dobrodziejstwem inwentarza jego córka K. S., córka S., w całości.

SSR Joanna Zachorowska