Pełny tekst orzeczenia

WYROK

1.W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 maja 2019r.

Sąd Okręgowy w Świdnicy, II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Maciej Ejsmont

po rozpoznaniu w dniu 14 maja 2019 r. w Świdnicy

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...) S.A. z siedzibą w B. przeciwko B. J.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanej

od wyroku Sądu Rejonowego w Świdnicy

z dnia 11 grudnia 2018r., sygn. akt I C 2249/18

I.  oddala apelację;

II.  zasądza od pozwanej na rzecz strony powodowej 900 zł kosztów

postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt II Ca 259/19

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 11 grudnia 2018 r. Sąd Rejonowy w Świdnicy uchylił w całości nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym Sądu Rejonowego w Ś. z dnia 23 lipca 2018r., sygn. akt (...)(pkt I), zasądził od pozwanej B. J. na rzecz strony powodowej (...) SA z siedzibą w B. kwotę 14.691,10 zł wraz z umownymi odsetkami za opóźnienie równymi dwukrotności wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie liczonymi od dnia 11 maja 2018r. do dnia zapłaty (pkt II) , oddalił powództwo w pozostałej części (pkt III), umorzył postępowanie co do kwoty 250 zł (pkt IV), rozłożył świadczenie zasądzone w pkt II na miesięczne raty ,tj.23 raty po 600 zł i ostatnia rata w wysokości 891,10 zł - płatne do 15 dnia każdego miesiąca począwszy od 1 stycznia 2019 roku (pkt V), zasądził od pozwanej na rzecz strony powodowej kwotę 3.805 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 3.600 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego (pkt VI) .

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

(...) SA z siedzibą w B. i B. J. zawarli w dniu 27.04.2017r. umowę pożyczki, na podstawie której B. J. otrzymała określoną w umowie kwotę pieniężną i zobowiązała się do jej zwrotu na warunkach określonych w tej umowie. Pozwana zobowiązała się do zapłaty na rzecz pożyczkodawcy kwoty 19.440 zł tytułem całkowitej kwoty do zapłaty. Na kwotę zobowiązania składały się: kwota pożyczki 9.000 zł, opłata przygotowawcza w wysokości 129 zł oraz wynagrodzenie prowizyjne w wysokości 7.771 zł. Dodatkowo, pozwana zakupiła usługę (...) za kwotę 1.100 zł. Całkowity koszt pożyczki wynosił 10.440 zł. Kwota zobowiązania miała być spłacona w 36 ratach po 540 zł, do 7-go dnia każdego miesiąca, począwszy od czerwca 2017r. Zgodnie z pkt 8.1 umowy pożyczkodawca mógł wypowiedzieć umowę z trzydziestodniowym terminem wypowiedzenia w przypadku, gdy opóźnienie w płatności kwoty równej jednej racie pożyczki przekroczy 30 dni, po uprzednim wezwaniu pożyczkobiorcy do zapłaty zaległości w terminie 7 dni od otrzymania wezwania. Pozwana zaprzestała regularnej spłaty rat i zalegała z zapłatą rat wymagalnych za okres luty i marzec 2018r., wobec czego strona powodowa pismem z dnia 12.03.2018r. wezwała pozwaną do spłaty zaległości, wyznaczając jej termin 7-miodniowy do zapłaty, pod rygorem wypowiedzenia umowy pożyczki. Wobec bezskuteczności wezwania, strona powodowa pismem z dnia 10.04.2018r. wypowiedziała umowę pożyczki, a następnie wypełniła weksel (...) zgodnie z deklaracją wekslową, na sumę odpowiadającą zadłużeniu pozwanej, tj. kwotę 15.041,10 zł i wezwała ją do natychmiastowej zapłaty zadłużenia. Do dnia wypowiedzenia umowy pożyczki, pozwana wpłaciła łącznie kwotę 4.420 zł, zaś do dnia wniesienia pozwu pozwana wpłaciła kwotę 50 zł. Po dniu wniesienia pozwu pozwana wpłaciła łącznie 300 zł.

Pismem z dnia 06.02.2018r. pozwana wniosła o udzielenie ulgi w spłacie zadłużenia poprzez odroczenie terminu płatności zobowiązania, ewentualnie zmniejszenie wysokości raty i wydłużenie okresu płatności, jednakże strona powodowa rozpatrzyła jej wniosek, a następnie złożone przez nią odwołanie odmownie. Pismem z dnia 09.04.2018r. pozwana ponownie wystąpiła z wnioskiem o udzielenie ulgi w zapłacie zobowiązania. Strona powodowa ponownie rozpatrzyła ten wniosek negatywnie.

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Rejonowy uznał, że powództwo zasługuje na uwzględnienie

Roszczenie strony powodowej było co do zasady bezsporne, albowiem pozwana nie zakwestionowała podstawy prawnej istnienia swojego zadłużenia. Podniosła jedynie, że na poczet swojego zadłużenia dokonała dodatkowych wpłat, na potwierdzenie czego przedłożyła pisemne dowody wpłat, a ponadto wniosła o rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty. W piśmie procesowym z dnia 01.10.2018r. strona powodowa potwierdziła fakt dokonania wpłat przez pozwaną na łączną kwotę 250 zł i w tym zakresie cofnęła pozew ze zrzeczeniem się roszczenia, wnosząc o umorzenie postępowania w tym zakresie i zasądzenie zwrotu kosztów procesu.

Na rozprawie w dniu 11.12.2018r. pozwana przedłożyła dodatkowo potwierdzenie dokonania wpłaty kwoty 50 zł z dnia 29.10.2018r. Zatem po dniu wniesienia pozwu, pozwana dokonała łącznie zapłaty kwoty 300 zł. O taką kwotę należało pomniejszyć należność główną dochodzoną pozwem: 14.991,10 zł – 300 zł = 14.691,10 zł. W związku z powyższym Sąd na podstawie art. 496 kpc w zw. z art. 3 i n. ustawy z dnia 12.05.2011r. o kredycie konsumenckim (Dz. U. z 2018, poz. 993) uchylił w całości nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym Sądu Rejonowego w Ś. z dnia 23 lipca 2018r., sygn. akt (...) (pkt I wyroku), zasądził od pozwanej B. J. na rzecz strony powodowej (...) SA z siedzibą w B. kwotę 14.691,10 zł wraz z umownymi odsetkami za opóźnienie równymi dwukrotności wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie liczonymi od dnia 11 maja 2018r. do dnia zapłaty (pkt II wyroku), oddalił powództwo w pozostałej części (pkt III wyroku), zaś w zakresie kwoty 250 zł umorzył postępowanie na podstawie art. 355 § 1 kpc w zw. z art. 203 kpc (pkt IV wyroku).

Pozwana wniosła o rozłożenie na raty zasądzonego świadczenia, powołując się na swoją trudną sytuację materialną i życiową. Po pierwsze, pozwana nie udowodniła, że znajduje się w trudnej sytuacji materialnej i życiowej, nie oferując w tym przedmiocie przeprowadzenie jakichkolwiek środków dowodowych, chociażby przesłuchania pozwanej. Po drugie, nawet gdyby przyjąć same twierdzenia pozwanej w tym zakresie za miarodajne, art. 320 k.p.c. przewiduje możliwość rozłożenia na raty zasądzonego świadczenia tylko w szczególnie uzasadnionych wypadkach, tymczasem trudności w spełnieniu świadczenia są przez pozwaną zawinione, albowiem pozwana miała świadomość już w chwili zawarcia umowy pożyczki, że zobowiązała się spłacać raty w wysokościach określonych w harmonogramie spłaty pożyczki, zaś jej sytuacja, w jakiej znajduje się obecnie nie zmieniła się od momentu zawarcia umowy pożyczki. Jednakże z uwagi na okoliczność, że strona powodowa wyraziła zgodę na rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty po 600 zł miesięcznie, Sąd świadczenie zasądzone w pkt II wyroku rozłożył na miesięczne raty, tj. 23 raty po 600 zł i ostatnia rata w wysokości 891,10 zł, płatne do 15-go dnia każdego miesiąca, począwszy od 01.01.2019 roku (pkt V wyroku).

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c.

Apelację od powyższego wyroku, co do wysokości i ilości rat określonych w pkt V, wniosła pozwana. Zarzuciła mu naruszenie art. 320 k.p.c. poprzez przyjęcie, że wysokość rat, na jakie sąd rozłożył zasądzone świadczenie, wynika ze zgody jaką wyraził powód, gdyż w ocenie sądu pozwana nie znajduje się w trudnej sytuacji materialnej i życiowej, podczas gdy wysokość rat w kwocie 600 zł miesięcznie istotnie pogorszy sytuację materialną pozwanej, która od zawarcia umowy przez strony uległa zmianie, a zatem zachodzi szczególnie uzasadniony wypadek.

Wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku w pkt V poprzez rozłożenie zasądzonej kwoty 14.691,10 zł na 98 rat, płatnych miesięcznie do 15 – go każdego następującego po sobie miesiąca, poczynając od miesiąca po uprawomocnieniu się zapadłego w sprawie wyroku, przy czym pierwsze 97 rat wynieść winno 150 zł , zaś ostatnia 141,10 zł.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

apelacja jest bezzasadna i jako taka podlega oddaleniu.

Sąd pierwszej instancji przeprowadził w sposób prawidłowy postępowanie dowodowe, w oparciu o jego wyniki dokonał właściwego ustalenia stanu faktycznego, a następnie trafnej jego oceny prawnej. Z tej przyczyny ustalenia faktyczne Sądu pierwszej instancji oraz jego ocenę prawną Sąd Okręgowy przyjmuje za własne. W związku z tym nie zachodzi potrzeba ich powtarzania.

Podniesione w apelacji argumenty pozwanej w żaden sposób nie podważyły trafności zaskarżonego orzeczenia.

Zgodnie z art. 320 k.p.c., sąd może rozłożyć zasądzone świadczenie na raty w przypadkach szczególnie uzasadnionych. Celem tej instytucji jest umożliwienie pozwanemu spłaty zadłużenia bez przymusowej jego realizacji w drodze postępowania egzekucyjnego. Ciężar wykazania zaistnienia owych „szczególnych” okoliczności, mających uzasadniać zastosowanie rozważanego przepisu spoczywa, stosownie do ogólnej reguły rozkładu ciężaru dowodu z art. 6 k.c., na dłużniku, czyli pozwanej.

W toku postępowania pierwszoinstancyjnego pozwana nie wykazała inicjatywy dowodowej celem wykazania zaistnienia szczególnych okoliczności, które spowodowały powstanie jej zadłużenia, nie wykazała w żaden sposób także swej ciężkiej sytuacji majątkowej, czy np. zdrowotnej. Nie wykazała też, by zawarła umowę, w oparciu o którą strona powodowa wywodzi roszczenie dochodzone pozwem, w jakimś szczególnym kontekście sytuacyjnym, który nakazywałby postrzeganie jej przypadku jako szczególnego. Sam fakt braku możliwości spłaty zadłużenia, powstałego na skutek zawarcia umowy, nie może przesądzać o zaistnieniu przesłanek z art. 320 k.p.c. Podkreślić należy, że zawarcie przez pozwaną umowy ze stroną powodową stanowiło wyraz realizacji jej woli. Musiała sobie zdawać sprawę, że zawarcie umowy pożyczki pociąga za sobą powstanie obowiązku spłaty powstałego w ten sposób zobowiązania o takiej treści, jaką strony zgodnie ustaliły. W uzasadnieniu zarzutów od nakazu zapłaty pozwana podniosła, że „jest osobą starszą, która samodzielnie prowadzi jednoosobowe gospodarstwo domowe”. Okoliczności te nie są jednak nowe, nie powstały po nawiązaniu stosunku prawnego między stronami, a przynajmniej pozwana tego nie wykazała. Nie zaoferowała nawet dowodu z przesłuchania stron.

Całokształt powyższych okoliczności wskazuje, że apelacja jest bezzasadna i jako taka podlega oddaleniu na podstawie art. 385 k.p.c.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c. Zasądzeniu podlegała kwota równa wynagrodzeniu należnemu pełnomocnikowi strony powodowej w oparciu o w zw. z § 2 pkt 4 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015r., poz. 1800 z późn. zm).

(...)

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

a.  (...)

b. 

(...)