Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 marca 2017 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach

Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 14 marca 2017 r. w Katowicach

sprawy z odwołania J. K. (J. K.)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C.

o datę wypłaty świadczenia emerytalnego

na skutek apelacji ubezpieczonego J. K.

od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w Katowicach

z dnia 11 lutego 2016 r. sygn. akt X U 1396/15

oddala apelację.

/-/SSA G. Pietrzyk – Cyrbus /-/SSA L. Jachimowska /-/SSO del. A. Petri

Sędzia Przewodniczący Sędzia

Sygn. akt III AUa 826/16

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 2 czerwca 2015r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w C., wykonując wyrok Sądu Okręgowego w Katowicach z dnia 23 kwietnia 2015r., przyznał J. K. prawo do emerytury od dnia 1 maja 2014r.

W odwołaniu od decyzji ubezpieczony domagał się jej zmiany poprzez przyznanie prawa do emerytury od dnia 1 marca 2013r., argumentując, iż z karty przebiegu zatrudnienia, sporządzonej przez ZUS w dniu 1 marca 2013r. wynika, iż uznał on jego staż pracy na
19 lat, 5 miesięcy i 4 dni. Skoro Sąd w wyroku z dnia 23 kwietnia 2015r. uwzględnił mu do okresów składkowych i nieskładkowych, okres od 1 lipca 1969r. do 18 lutego 1970r. to, zdaniem skarżącego, po zaliczeniu okresu uznanego przez ZUS na dzień 1 marca 2013r. spełnił on warunki stażowe niezbędne do nabycia uprawnień emerytalnych. Sąd w wyroku przyznał mu bowiem prawo do emerytury od „daty złożenia wniosku”.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wnosząc o jego oddalenie, podtrzymał stanowisko zawarte w zaskarżonej decyzji. Nadto, powołując się na treść art. 129 ust. 1
i ust. 2 ustawy emerytalnej, Zakład wskazał, iż ubezpieczonemu prawidłowo przyznano prawo do emerytury od dnia 1 maja 2014r. bowiem kolejny wniosek o emeryturę złożył
w dniu 5 maja 2014r., a Sąd Okręgowy wyrokiem przyznał mu prawo do świadczenia od daty złożenia wniosku.

Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Katowicach wyrokiem
z dnia 11 lutego 2016r., sygn. akt X U 1396/15 oddalił odwołanie.

Sąd Okręgowy, po przeprowadzeniu postępowania dowodowego w postaci akt emerytalnych ubezpieczonego, ustalił, że J. K. w latach 2011-2013 czterokrotnie występował z wnioskami o emeryturę. Ostatnie dwie decyzje zaskarżył do Sądu,
który prawomocnymi wyrokami oddalił odwołania z powodu braku 20-letniego okresu zatrudnienia. W dniu 5 maja 2014r. złożył kolejny wniosek w tym zakresie. Decyzją z dnia
15 maja 2014r. organ rentowy ponownie odmówił mu prawa do emerytury. Sąd Okręgowy, po przeprowadzeniu dowodu z zeznań zawnioskowanych świadków, zaliczył mu do stażu pracy okres od 1 lipca 1969r. do 18 lutego 1970r. co skutkowało posiadaniem 20-letniego stażu pracy. W konsekwencji, wyrokiem z dnia 23 kwietnia 2015r. sygn. akt X U 1404/14 Sąd zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał mu prawo do emerytury od daty złożenia wniosku. Prawomocny wyrok wpłynął do organu rentowego w dniu 13 maja 2015r. ZUS zaskarżoną decyzją z dnia 2 czerwca 2015r. wykonał wyrok.

W tych niespornych okolicznościach faktycznych, Sąd Okręgowy wskazał, że sporną kwestią w rozpoznawanej sprawie była data przyznania skarżącemu prawa do emerytury.

Sąd pierwszej instancji uznał, że odwołanie nie posiada uzasadnionych podstaw prawnych. Sąd Okręgowy wskazał, że organ rentowy wykonując prawomocny wyrok
Sądu Okręgowego z dnia 23 kwietnia 2015r. zaskarżoną decyzją przyznał mu prawo do
emerytury od dnia 1 maja 2014r., tj. od pierwszego dnia miesiąca, w którym wpłynął wniosek
o świadczenie (5 maja 2014r.).

Sąd pierwszej instancji powołując regulacje art. 129 ust. 1 i art. 100 ust. 1 ustawy
z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z FUS, stwierdził, że z treści powołanych przepisów wynika, iż prawo do świadczenia powstaje z dniem spełnienia wszystkich przesłanek niezbędnych do jego nabycia, a prawo do wypłaty także od tego dnia, z tym, że nie wcześniej niż od miesiąca, w którym złożony został wniosek. Sąd ten uznał, iż dopiero prawomocnym wyrokiem z dnia 23 kwietnia 2015r. zostało ustalone, iż posiada on 20-letni okres zatrudnienia, umożliwiający przyznanie mu prawa do emerytury. Tak więc skutecznym okazał się jego piąty wniosek o emeryturę z dnia 5 maja 2014r. Poprzednie wnioski zakończyły prawomocne decyzje lub prawomocne wyroki sądu. Zawarte w sentencji wyroku z dnia 23 kwietnia 2015r. sformułowanie „od daty złożenia wniosku” oznacza wniosek
z 5 maja 2014r.

W ocenie Sądu pierwszej instancji, nieuprawnione jest stanowisko skarżącego, który uważa, iż wszystkie niezbędne przesłanki do nabycia prawa do emerytury spełnił w dniu
1 marca 2013r., bowiem organ rentowy w tym dniu potwierdził w karcie przebiegu zatrudnienia jego staż pracy w wymiarze 19 lat, 5 miesięcy i 4 dni, a dodany do niego okres od 1 lipca 1969r. do 6 sierpnia 1970r. skutkuje wymaganym okresem 20 lat zatrudnienia. Uwzględnienie tego ostatniego okresu stało się możliwe dopiero dzięki prawomocnemu wyrokowi Sądu, który zapadł w następstwie wydania zaskarżonej decyzji, odmawiającej jego wnioskowi emerytalnemu z dnia 5 maja 2014r. Data sporządzenia przez ZUS karty przebiegu zatrudnienia z punktu widzenia daty nabycia jego uprawnień emerytalnych nie ma żadnego znaczenia.

Kierując się przedstawionymi motywami oraz przepisami prawa, Sąd Okręgowy orzekł o oddaleniu odwołania na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c.

Wyrok apelacją zaskarżył ubezpieczony, nie formułując wniosków, zarzucił, że na rozprawie w dniu 23 kwietnia 2015r. Sąd Okręgowy w Katowicach rozpatrywał
jego odwołanie od decyzji odmawiającej zaliczenia do okresu ubezpieczenia, okresu od
1 lipca 1969r. do 18 lutego 1970r. Ostatecznie Sąd uznał, że w powyższym okresie był pracownikiem Huty (...) w K.. Jeżeli tak, to znaczy, że ZUS pobrał wtedy należne składki ubezpieczeniowe i od tego momentu nabył prawo do zaliczenia sobie
w przyszłości okresu od 1 lipca 1969r. do 18 lutego 1970r. do okresu ubezpieczenia.

W sentencji wyroku Sąd zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał mu prawo do emerytury
z tego tytułu począwszy od daty złożenia wniosku. Wniosek o uznanie tego okresu za okres składkowy złożył 25 marca 2011r. Skarżący podniósł, że odmienna interpretacja ZUS, którą potwierdził Sąd Okręgowy, nie wytrzymuje krytyki, zwłaszcza jeżeli uwzględni się fakt,
że Pani Sędzia Iwona Malok już na rozprawie 9 lipca 2012r. uznała, że w okresie od 1 lipca 1969r. do 18 lutego 1970r. był zatrudniony w Hucie (...) w K..

W odpowiedzi na apelację organ rentowy wniósł o jej oddalenie.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie.

Wbrew twierdzeniom apelującego, jego roszczenie o ustalenie prawa do wypłaty emerytury od dnia 1 marca 2013r. nie znajduje uzasadnienia w okolicznościach faktycznych sporawy, jak też w przepisach prawa.

Sąd Okręgowy dokonał prawidłowej subsumpcji ustaleń faktycznych do mających zastosowanie przepisów prawa materialnego, z tego względu zaskarżone rozstrzygnięcie nie wymaga ingerencji Sądu odwoławczego. Sąd Apelacyjny podziela ustalenia faktyczne i ocenę prawną Sądu pierwszej instancji i przyjmuje je jako własne.

Z okoliczności faktycznych rozpoznawanej sprawy wynika, iż skarżący starania o przyznanie prawa do emerytury podjął w marcu 2011r. Decyzją z dnia 27 maja 2011r.
organ rentowy odmówił wnioskodawcy prawa do świadczenia wobec wykazania stażu ubezpieczeniowego w wymiarze 17 lat i 14 dni. Także odmowna decyzja, w rozpoznaniu wniosku ubezpieczonego z dnia 31 października 2011r., została wydania w dniu 10 listopada 2011r. bowiem nadal nie został udowodniony co najmniej 20-letni staż okresów składkowych i nieskładkowych, a jedynie w wymiarze 18 lat, 10 miesięcy i 4 dni. Już w listopadzie 2012r. ubezpieczony ubiegał się o zaliczenie do stażu okresów składkowych, okres jego zatrudnienia w Hucie (...) od 7 lipca 1969r. do 18 lutego 1970r., w czasie którego był oddelegowany do Klubu Sportowego piłki koszykowej. Wnioskodawca nie przedstawił świadectwa
pracy, ani zaświadczenia pracodawcy na potwierdzenie spornego okresu zatrudnienia.
Organ rentowy wskazał, iż sporna okoliczność może zostać potwierdzona zeznaniami świadków i oświadczeniem wnioskodawcy. Obu wskazanych decyzji ubezpieczony nie zaskarżył odwołaniem do sądu.

Odwołanie skarżący złożył od kolejnej decyzji odmownej organu rentowego z dnia
2 marca 2012r., który odmowę ustalenia prawa do emerytury uzasadnił udowodnieniem nadal tylko 18 lat, 10 miesięcy i 4 dni stażu ubezpieczeniowego. Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie uwzględnił okresu zatrudnienia w Hucie (...) na podstawie zeznania świadka T. S., gdyż jego dokumentacja akt emerytalnych nie zawiera dowodu na okoliczność pracy w Hucie (...). Odwołanie ubezpieczonego Sąd Okręgowy w Katowicach oddalił wyrokiem z dnia 9 lipca 2012r., sygn. akt X U 1165/12. Spóźniona apelacja ubezpieczonego została odrzucona postanowieniem tego Sądu z dnia 13 sierpnia 2012r.

Błędnym jest stanowisko skarżącego, iż organ rentowy wydając decyzję z dnia
2 marca 2013r. zaliczył do stażu okresów składkowych, sporny okres od 7 lipca 1969r.
do 18 lutego 1970r., ponieważ w karcie przebiegu zatrudnienia najwcześniejszy okres uwzględniony na prawo do emerytury, to okres od 19 lutego 1970r. do 6 sierpnia 1970r.
(k. 137 a.e.). Także w tej decyzji Zakład odmawiając prawa do emerytury wskazał, iż nie uznał spornego okresu pracy w Hucie (...) z uwagi na brak dokumentacji potwierdzającej oddelegowanie do Klubu Sportowego Huty (...) (k. 197 a.e.).

Niezasadnym jest też twierdzenie apelującego, iż Sąd Okręgowy w Katowicach
w ustnych motywach rozstrzygnięcia z dnia 9 lipca 2012r. uznał za wykazany sporny okres oddelegowania pracownika do klubu sportowego, co pozostaje w sprzeczności z pisemnymi motywami wyroku tego Sądu (okazanymi na rozprawie apelacyjnej – Sąd Okręgowy wskazał jedynie, że sporny okres może być dowodzony zeznaniami świadków). Należy zauważyć,
iż nawet zaliczenie spornego okresu w wymiarze 7 miesięcy i 13 dni powodowałoby, że ubezpieczony nadal nie legitymowałby się wymaganym co najmniej 20-letnim okresem składkowym i nieskładkowym (18 lat, 10 miesięcy i 4 dni + 7 miesięcy i 13 dni = 19 lat,
5 miesięcy i 17 dni).

Kolejny, czwarty wniosek o emeryturę z dnia 7 marca 2013r. organ rentowy
rozpoznał wydając w dniu 20 marca 2013r. odmowną decyzję, gdyż po zaliczeniu jako okresu składkowego od 1 sierpnia 2012r. do 28 lutego 2013r. (przedstawienie zaświadczenia
o zatrudnieniu i wynagrodzeniu - druk Rp-7), staż ubezpieczeniowy wyniósł 19 lat,
5 miesięcy i 4 dni. W postępowaniu sądowym, zainicjowanym odwołaniem ubezpieczonego od tej decyzji, Sąd Okręgowy w Katowicach, po przeprowadzeniu postępowania dowodowego, w tym zeznań świadków, wyrokiem z dnia 26 listopada 2013r., sygn. akt
X U 987/13 oddalił odwołanie. Podkreślić należy, iż w odwołaniu od decyzji z dnia 7 marca 2013r. ubezpieczony nadal domagając się zaliczenia spornego okresu zatrudnienia w Hucie (...), wskazywał na rozbieżności w ustnych i pisemnych motywach wyroku z dnia 9 lipca 2012r. dotyczące tego okresu (k. 25 a.e.). Sąd Okręgowy wyrokując w dniu 26 listopada 2013r. miał na uwadze zarzuty odwołania. Skarżący nie poddał tego rozstrzygnięcia skutecznej kontroli odwoławczej bowiem dopiero w dniu 17 stycznia 2014r. złożył wniosek
o sporządzenie i doręczenie odpisu wyroku z dnia 23 listopada 2013r. wraz z uzasadnieniem. Spóźnione żądanie Sąd Okręgowy odrzucił postanowieniem z dnia 28 stycznia 2014r. Postanowienia tego ubezpieczony nie zaskarżył zażaleniem.

Skutecznym w ubieganiu się o świadczenie emerytalne okazał się wniosek ubezpieczonego z dnia 5 maja 2014r., wprawdzie negatywnie oceniony przez organ rentowy decyzją z dnia 15 maja 2015r., ale odwołanie od tej decyzji zostało uznane za zasadne
przez Sąd Okręgowy w Katowicach, który wyrokiem z dnia 23 kwietnia 2015r., sygn. akt
X U 1404/14 zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał ubezpieczonemu prawo do emerytury od daty wniosku. Sąd Okręgowy w Katowicach, w tym samym składzie, który wydał orzeczenie z dnia 9 lipca 2012r., po przeprowadzeniu postępowania dowodowego z udziałem
„dwóch nowych” świadków na okoliczność spornego okresu zatrudnienia od 7 lipca 1969r. do 6 sierpnia 1980r. w Hucie (...), zaliczył dochodzony okres zatrudnienia od 7 lipca 1969r. do 18 lutego 1970r. na prawo do emerytury i uznał, że sporny wymóg posiadania co najmniej 20 lat stażu ubezpieczeniowego został przez skarżącego wykazany.

Powyższe okoliczności niewątpliwie wskazują, iż dopiero na datę kolejnego wniosku o emeryturę, tj. w dniu 5 maja 2014r. zostały spełnione warunki do przyznania żądanej emerytury. Zatem zaskarżoną w obecnym postępowaniu decyzją z dnia 2 czerwca 2015r. Zakład prawidłowo ustalił prawo do emerytury od dnia 1 maja 2014r., w wykonaniu prawomocnego wyroku Sądu Okręgowego z dnia 23 kwietnia 2015r. W konsekwencji, zgodnie z art. 100 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (prawo do świadczeń określonych w ustawie powstaje z dniem spełnienia wszystkich warunków wymaganych do nabycia tego prawa) oraz art. 129 ust. 1
tej ustawy (świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń,
nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu) prawo do emerytury i jej wypłata przysługuje ubezpieczonemu od dnia 1 maja 2014r.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Apelacyjny po myśli art. 385 k.p.c. orzekł
o oddaleniu apelacji.

/-/SSA G. Pietrzyk – Cyrbus /-/SSA L. Jachimowska /-/SSO del. A. Petri

Sędzia Przewodniczący Sędzia

MP