Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 kwietnia 2019 roku

Sąd Okręgowy w Tarnowie IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Natalia Lipińska

Protokolant: sekr. sądowy Anna Dorecka

po rozpoznaniu w dniu 8 kwietnia 2019 roku w Tarnowie na rozprawie

sprawy z odwołania J. M.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

z dnia 31 października 2018 roku nr (...)

w sprawie J. M.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

o uwzględnienie w wysokości świadczenia okresu zatrudnienia

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje odwołującej się J. M. prawo do uwzględnienia w wysokości świadczenia od dnia 31 lipca 2018 roku okresu zatrudnienia w (...) w T. od dnia 1 lipca 1964 roku do 31 lipca 1964 roku.

Sygn. akt IV U 857/18

UZASADNIENIE

wyroku Sądu Okręgowego w Tarnowie

z dnia 8 kwietnia 2019 r.

Decyzją z dnia 31 października 2018 r., nr (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T., na podstawie przepisów ustawy
z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych
(Dz. U. z 2018 r., poz. 1270 ze zm.), po rozpatrzeniu wniosku z dnia 31 lipca 2018 r., odmówił J. M. uwzględnienia w wysokości świadczenia okresu zatrudnienia
w (...) Spółdzielni (...) w T. od 1 lipca 1964 r. do 31 lipca 1964 r. W uzasadnieniu Zakład podał, że zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy emerytalnej, okresem składkowym jest okres ubezpieczenia, czyli opłacania składek na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenie emerytalne i rentowe. Jak wskazał, brak jest możliwości ustalenia, czy w lipcu 1964 r. ubezpieczona była zatrudniona. W świadectwach pracy z dnia: 18 kwietnia 1980 r. i 1 czerwca 1966 r. podano okres zatrudnienia ubezpieczonej
od 1 września 1961 r. do 31 maja 1966 r., natomiast w świadectwie pracy z dnia 19 sierpnia 1991 r. wskazano na okres jej zatrudnienia od 1 września 1961 r. do 30 czerwca 1964 r.
i od 1 sierpnia 1964 r. do 31 maja 1966 r.

Decyzja ta została zaskarżona przez J. M. odwołaniem. W odwołaniu ubezpieczona domagała się zmiany zaskarżonej decyzji i uwzględnienia w wysokości świadczenia okresu jej zatrudnienia od 1 lipca 1964 r. do 31 lipca 1964 r. w Miejskim Handlu (...) w T.. W uzasadnieniu odwołująca podała, że nigdy nie była pracownikiem (...) Spółdzielni (...) w T.. Od 1 września 1961 r. do 31 lipca 1964 r. uczęszczała do (...) Szkoły Handlowej
i pobierała praktyczną naukę zawodu w sklepach Miejskiego Handlu (...) z siedzibą w T.. W dniu 1 sierpnia 1964 r. podjęła pracę jako sprzedawca. Z dniem 31 maja
1966 r. rozwiązała umowę o pracę na własną prośbę, co potwierdza treść świadectwa pracy
z dnia 1 czerwca 1966 r. Odwołująca wskazała, że w dniu ukończeniu (...) Szkoły Handlowej nie miała ukończonych 18 lat, w związku z czym w okresie od 1 lipca 1964 r.
do 31 lipca 1964 r. korzystała z urlopu dla młodocianych.

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. wniósł o jego oddalenie. W uzasadnieniu podał, że z uwagi na sprzeczne świadectwa pracy
i brak możliwości wyjaśnienia sprawy z byłym pracodawcą, Zakład odmówił ubezpieczonej zaliczenia spornego okresu pracy.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny sprawy:

Odwołująca J. M., urodzona w dniu (...), ukończyła naukę zawodu w zawodzie sprzedawcy w (...) w T., ul. (...) według obowiązującego 3-letniego programu praktycznej nauki zawodu dla (...) Szkoły Handlowej i złożyła w dniu 8 czerwca 1964 r. egzamin końcowy z wynikiem pozytywnym przed Komisją Kwalifikacyjną przedsiębiorstwa, powołaną i działającą zgodnie z § 12 zarządzenia nr 173 Ministra Handlu Wewnętrznego
z dnia 2 grudnia 1958 r. w sprawie wstępnego stażu pracy dla absolwentów zasadniczych
i średnich szkół zawodowych oraz średnich szkół ogólnokształcących, podejmujących pracę w przedsiębiorstwach podległych i nadzorowanych przez Ministra Handlu Wewnętrznego (Dz. Urz. MHW nr 21, poz. 79), na dowód czego wydano jej świadectwo ukończenia nauki zawodu z dnia 8 czerwca 1964 r. W chwili zakończenia praktycznej nauki zawodu odwołująca miała ukończonych 17 lat życia. Odwołująca ukończyła naukę w (...) Szkole Handlowej w T. w zawodzie sprzedawcy i złożyła egzamin końcowy,
na dowód czego wydano jej świadectwo ukończenia (...) Szkoły Zawodowej z dnia 25 czerwca 1964 r. Odwołująca była zatrudniona w (...)w T. od 1 września 1961 r. do 31 lipca 1964 r. jako uczeń praktycznej nauki zawodu, z tym, że od 1 lipca 1964 r. do 31 lipca 1964 r. przysługiwał
jej urlop dla młodocianych oraz od 1 sierpnia 1964 r. do 31 maja 1966 r. w pełnym wymiarze godzin jako sprzedawca. W dniu 1 września 1961 r. odwołująca wstąpiła do Związku Zawodowego (...) w Polsce i otrzymała legitymację tego Związku. Od września 1961 r. do maja 1966 r. uiszczała składki członkowskie, co odnotowano
w legitymacji. Wysokość składki wynosiła: od września 1961 r. do lipca 1964 r. 1 zł,
w sierpniu 1964 r. 13 zł, we wrześniu 1964 r. 10 zł, w październiku 1964 r. 11 zł,
w listopadzie 1964 r. 9 zł, od grudnia 1964 r. do stycznia 1965 r. 10 zł, w lutym 1965 r. 11 zł, w marcu 1965 r. 13 zł, w kwietniu 1965 r. 10 zł, w maju 1965 r. 11 zł, w czerwcu 1965 r.
15 zł, od lipca 1965 r. do listopada 1965 r. 14 zł, w grudniu 1965 r. 17 zł, w styczniu 1966 r. 13 zł, od lutego 1966 r. do marca 1966 r. 14 zł, w kwietniu 1966 r. 13 zł, a w maju 1966 r.
14 zł. Z dniem 31 maja 1966 r. odwołująca została skreślona z ewidencji.

dowód:

-

świadectwo ukończenia nauki zawodu z dnia 08.06.1964 r.- k. 27,

-

świadectwo ukończenia (...) z dnia 25.06.1964 r.- k. 26,

-

kserokopia legitymacji (...) w Polsce- k. 28-32,

-

świadectwa pracy z dnia: 01.06.1966 r. i 18.04.1980 r.- k. 91, 96 akt ZUS,

-

zeznania odwołującej J. M.- k. 33-33v,

Decyzją z dnia 6 grudnia 1996 r. (...) Oddział w T., po rozpatrzeniu wniosku
z dnia 27 listopada 1996 r., przyznał odwołującej emeryturę od dnia 1 grudnia 1996 r.,
tj. od ustania zatrudnienia, na podstawie przepisów rozporządzania Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 stycznia 1990 r. w sprawie wcześniejszych emerytur dla pracowników zwalnianych z pracy z przyczyn dotyczących zakładów pracy. Do ustalenia wysokości emerytury Zakład uwzględnił ubezpieczonej 32 lata okresów składkowych oraz 3 lata
i 1 miesiąc okresów nieskładkowych, w tym okres zatrudnienia w (...) w T. od 1 września 1961 r. do 30 czerwca 1964 r. w charakterze ucznia praktycznej nauki zawodu oraz od 1 sierpnia 1964 r. do 31 maja 1966 r. w charakterze sprzedawcy na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy.

dowód:

-

decyzja ZUS z dnia 06.12.1996 r.- k. 11 akt ZUS,

W dniu 31 lipca 2018 r. odwołująca złożyła w (...) Oddział w T. wniosek
o ponowne obliczenie świadczenia emerytalno-rentowego i doliczenie do stażu pracy miesiąca lipca w 1964 r. Do wniosku dołączyła świadectwo pracy z dnia 18 kwietnia 1980 r., wydane przez (...) w T., potwierdzające jej zatrudnienie w Miejskim Handlu (...) w T. w ciągłości od 1 września 1961 r. do 31 maja 1966 r.

dowód:

-

wniosek odwołującej z dnia 31.07.2018 r.- k. 90 akt ZUS,

-

świadectwo pracy z dnia 18.04.1980 r.- k. 91 akt ZUS,

W piśmie z dnia 2 sierpnia 2018 r. (...) Oddział w T. zwrócił się do (...) Spółdzielni (...) w T. o podanie prawidłowej daty zatrudnienia odwołującej w (...) Artykułami Spożywczymi w T. (od – do) z uwagi
na rozbieżności w zapisach uczynionych w świadectwach pracy z dnia 18 kwietnia 1980 r.
i 17 sierpnia 1991 r. Pismo to zostało zwrócone z adnotacją, że awizowanej przesyłki
nie podjęto w terminie.

dowód:

-

pismo ZUS z dnia 02.08.2018 r. wraz z kopertą- k. 92-93 akt ZUS,

W dniu 14 sierpnia 2018 r. odwołująca przedłożyła w (...) Oddział w T. świadectwo pracy z dnia 1 czerwca 1966 r., wystawione przez Miejski Handel (...) w T., potwierdzające jej zatrudnienie w (...) w T. od 1 września 1961 r. do 31 maja 1966 r. w pełnym wymiarze godzin na stanowisku sprzedawcy sklepu. Wraz ze świadectwem pracy odwołująca przedłożyła pismo z tego samego dnia, w którym podała, że w lipcu 1964 r. korzystała
z „urlopu młodocianego”.

dowód:

-

pismo odwołującej z dnia 14.08.2018 r.- k. 95 akt ZUS,

-

świadectwo pracy z dnia 01.06.1966 r.- k. 96 akt ZUS,

Stan faktyczny w sprawie Sąd ustalił w oparciu o dowody z dokumentów i zeznania odwołującej.

Sąd pozytywie ocenił dowody z dokumentów, których autentyczność oraz wiarygodność, jak również poprawność materialna i formalna nie budziły jego wątpliwości. Brak było zatem jakichkolwiek podstaw, także takich, jakie należałoby uwzględnić z urzędu,
aby dokumentom tym odmówić właściwego im znaczenia dowodowego. Dokumenty urzędowe stanowiły więc dowód tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone
(art. 244 § 1 k.p.c.), zaś dokumenty prywatne, dowód tego, że osoba, która je podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie (art. 245 k.p.c.). Odnośnie świadectwa pracy
z dnia 1 czerwca 1966 r. wskazać należy, że pomimo, iż data początkowa zatrudnienia odwołującej w (...) w T. została poprawiona, ponieważ przy określeniu daty dziennej przekreślono 9 i wpisano 1,
to okoliczność ta nie pozbawia wiarygodności tego dokumentu. W ocenie Sądu, taki zapis graficzny, jaki uczyniono w świadectwie pracy z dnia 1 czerwca 1966 r. stanowił oczywistą omyłkę, ponieważ w świetle innych zgromadzonych w sprawie dowodów nie budzi wątpliwości, że pracę w (...) w T. odwołująca rozpoczęła w dniu 1 września 1961 r. Podkreślić również trzeba, że brak pieczątki imiennej, zważywszy, że świadectwo zakładu pracy opatrzone zostało w pieczęcie zakładowe oraz podpis upoważnionej osoby, nie pozbawia, per se dokumentu waloru wiarygodności. Podlega
on ocenie sądu, jak każdy inny środek dowodowy, stosownie do dyspozycji art. 233 k.p.c. (por. wyrok SA w Łodzi z dnia 21 sierpnia 2013 r., III AUa 1770/12, LEX nr 1381413). Prawidłowość zapisów w świadectwie pracy z dnia 1 czerwca 1966 r. potwierdza świadectwo pracy z dnia 18 kwietnia 1980 r.

Zeznania słuchanej w charakterze strony J. M. Sąd uznał za wiarygodne
w całości. Zeznania te zasługiwały na walor pełnej wiarygodności, gdyż były logiczne, wewnętrznie spójne i przekonujące w świetle zasad logiki i doświadczenia życiowego. Pośrednio znalazły również potwierdzenie w treści dokumentów, które legły u podstaw ustaleń faktycznych Sądu.

Sąd Okręgowy rozważył, co następuje:

Odwołanie od zaskarżonej decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w T. z dnia 31 października 2018 r. zasługiwało na uwzględnienie.

Spór w niniejszej sprawie sprowadzał się do rozstrzygnięcia, czy zasadnie zaskarżoną decyzją ZUS odmówił J. M. uwzględnienia w wysokości świadczenia okresu
od 1 lipca 1964 r. do 31 lipca 1964 r., kiedy po zakończeniu praktycznej nauki zawodu korzystała z przysługującego jej na podstawie przepisów ustawy z dnia 2 lipca 1958 r.
o nauce zawodu, przyuczaniu do określonej pracy i warunkach zatrudniania młodocianych
w zakładach pracy oraz o wstępnym stażu pracy urlopu dla pracowników młodocianych.

W ocenie Sądu, pomimo, że (...) Spółdzielnia (...)
w T. w świadectwie pracy z dnia 19 sierpnia 1991 r. potwierdziła okres zatrudnienia odwołującej w (...)w T.
od 1 września 1961 r. do 30 czerwca 1964 r. jako ucznia praktycznej nauki zawodu
i od 1 sierpnia 1964 r. do 31 maja 1966 r. jako sprzedawcy na podstawie umowy o pracę
w pełnym wymiarze czasu pracy, nic nie stoi na przeszkodzie, aby sporny okres od 1 lipca 1964 r. do 31 lipca 1964 r. uwzględnić ubezpieczonej w wysokości świadczenia. W ocenie Sądu, wcześniejsze dokumenty wystawione przez M.
w T. uznać należy za bardziej wiarygodne, ponieważ datami zbliżone są do spornego okresu. Z pewnością istniała wówczas dokumentacja, która pozwalała na wydanie świadectwa pracy z dnia 1 czerwca 1966 r., które wskazuje na ciągłość zatrudnienia odwołującej
w (...)w T. od 1 września
1961 r. do 31 maja 1966 r. To świadectwo pracy zostało wydane zaraz po rozwiązaniu stosunku pracy łączącego odwołującą z (...) w T.
i w ocenie Sądu w sposób pełny oddaje, przy uwzględnieniu dokumentacji pracowniczej, rzeczywisty okres zatrudnienia ubezpieczonej. Wydając to świadectwo pracy z pewnością pracodawca dysponował dokumentami zgromadzonymi w aktach osobowych, z treści których wynikało, że sporny okres był zaliczany do stażu pracy. Okoliczność tę potwierdza późniejsze świadectwo pracy wystawione przez (...) Spółdzielnię (...)
w T. w dniu 18 kwietnia 1980 r., a zatem wydane na długo przed dniem 19 sierpnia 1991 r. Również w tym dokumencie podano, że odwołująca była zatrudniona w (...) w T. od 1 września 1961 r. do 31 maja 1966 r. na stanowisku sprzedawcy. Z uwagi na datę wydania świadectw pracy z dnia
1 czerwca 1966 r. i 18 kwietnia 1980 r. te dokumenty właśnie należy uznać za bardzie wiarygodne niż świadectwo pracy z dnia 19 sierpnia 1991 r. Świadectwo z dnia 1 czerwca 1966 r. sporządzała z pewnością osoba, która prowadziła akta osobowe. Gdyby dokumenty, które odwołująca złożyła na rozprawie, a więc świadectwo ukończenia nauki zawodu z dnia 8 czerwca 1964 r., świadectwo ukończenia (...) z dnia 25 czerwca 1964 r. oraz kserokopia legitymacji (...) w Polsce zostały przedłożone w toku postępowania przed organem rentowym, być może rozstrzygnięcie ZUS byłoby inne. Ze świadectwa ukończenia nauki zawodu istotnie wynika, że praktyczna nauka zawodu odwołującej zakończyła się złożeniem w dniu 8 czerwca 1964 r. egzaminu końcowego z wynikiem pozytywnym przed Komisją Kwalifikacyjną przedsiębiorstwa, powołaną i działającą zgodnie z § 12 zarządzenia
nr 173 Ministra Handlu Wewnętrznego z dnia 2 grudnia 1958 r. w sprawie wstępnego stażu pracy dla absolwentów zasadniczych i średnich szkół zawodowych oraz średnich szkół ogólnokształcących, podejmujących pracę w przedsiębiorstwach podległych i nadzorowanych przez Ministra Handlu Wewnętrznego (Dz. Urz. (...) nr 21, poz. 79). Zapisy w legitymacji Związku Zawodowego (...) w Polsce, do którego odwołująca przystąpiła z dniem 1 września 1961 r., potwierdzają zaś ciągłość opłacania przez ubezpieczoną składek członkowskich, również w lipcu 1964 r. W okresie od września 1961 r. do lipca 1964 r. wysokość składki była stała i wynosiła 1 zł, a w późniejszych miesiącach
aż do maja 1966 r. wysokość składki ulegała zmianom.

Zgodnie z art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 2 lipca 1958 r. o nauce zawodu, przyuczaniu
do określonej pracy i warunkach zatrudniania młodocianych w zakładach pracy oraz
o wstępnym stażu pracy (Dz. U. Nr 45, poz. 226), obowiązującym w spornym okresie, młodocianym do ukończenia 16 roku życia przysługiwał po nieprzerwanej pracy półrocznej płatny urlop wypoczynkowy w wymiarze 2 tygodni, a po rocznej nieprzerwanej pracy oraz
w roku następnym urlop wypoczynkowy w wymiarze 30 dni kalendarzowych.
Urlop wypoczynkowy w wymiarze 30 dni kalendarzowych przysługiwał po rocznej nieprzerwanej pracy niezależnie od 2-tygodniowego urlopu przysługującego po pół roku pracy. Jak zaś stanowił art. 17 ust. 2 ustawy, młodociani w wieku powyżej lat 16 korzystali
z urlopu wypoczynkowego w wymiarze i na zasadach przewidzianych w obowiązujących przepisach o urlopach dla pracowników zatrudnionych w przemyśle i handlu.

Taki urlop, o jakim mowa w powołanych przepisach przysługiwał więc odwołującej. Skoro według zeznań ubezpieczonej, został jej udzielony, a potwierdzają to świadectwo pracy z dnia 1 czerwca 1966 r., wydane bezpośrednio po rozwiązaniu przez odwołującą
z (...) w T. umowy o pracę, a ponadto świadectwo pracy z dnia 18 kwietnia 1980 r. oraz legitymacja Związku Zawodowego (...) w Polsce, to sporny okres od 1 lipca 1964 r. do 31 lipca 1964 r. należało zaliczyć do stażu pracy.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie powołanych przepisów oraz
art. 477 ^{( 14 )}§ 2 k.p.c., Sąd zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał odwołującej prawo do uwzględnienia w wysokości świadczenia od dnia 31 lipca 2018 r. okresu zatrudnienia w (...) w T.
od 1 lipca 1964 r. do 31 lipca 1964 r.

SSO Natalia Lipińska

(...)

-

(...)

-

(...)

-

(...)

(...)