Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 20 listopada 2018 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie, I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: SSA Jan Kremer (spr.)

Sędziowie: SSA Robert Jurga

SSA Hanna Nowicka de Poraj

po rozpoznaniu w dniu 20 listopada 2018 r. w Krakowie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa: M. B.

przeciwko: (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w K.

o zapłatę

na skutek zażalenia powoda

na postanowienie Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 26 lipca 2018 r., sygn. akt IX GC 1155/17, w przedmiocie ograniczenia zabezpieczenia

postanawia:

oddalić zażalenie.

SSA Robert Jurga SSA Jan Kremer SSA Hanna Nowicka de Poraj

Sygn. akt I AGz 472/18

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy oddalił wniosek strony pozwanej o ograniczenie zabezpieczenia wynikającego z nakazu zapłaty Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 22 września 2017 r.

W uzasadnieniu Sąd Okręgowy wskazał, że strona pozwana nie wykazała spełnienia przesłanek wynikających z art. 742 k.p.c. stosowanym odpowiednio na zasadzie art. 492 § 2 k.p.c. Na obecnym etapie postępowania strona pozwana nie wykazała w sposób oczywisty bezzasadności powództwa. Strona pozwana nie negowała, że nie zapłaciła powodowi (ani faktorowi) dochodzonej części wynagrodzenia. Według twierdzeń pozwanej powód właściwie wystawił faktury, jednak następnie należność z nich miała być pomniejszona. Strona pozwana powoływała się na to, że podpisane przez nią faktury obejmowały, obok należności za prace wykonane przez powoda, należność za prace, których powód faktycznie nie wykonał ale na obecnym etapie postępowania nie wykazała zawyżenia należności i nie wykonania prac. Strona pozwana nie wykazała skutecznie zbycia wierzytelności na rzecz faktora, wzywanie pozwanej do zapłaty (k. 106-111), nie jest dowodem źródłowym na treść umowy przelewu, a szczególnie na zakres mającego mieć miejsce przelewu. Gdyby istotnie były one przedmiotem przelewu, to bezprzedmiotowe byłoby zarzuty strony pozwanej dotyczące potrącenia i rozliczania (skoro powód wyzbył się wierzytelności wzajemnej). W związku z potrąceniami uwzględnić również należy ograniczenia wynikające z art. 493§3 k.p.c., a mianowicie, że do potrącenia mogą być przedstawione tylko wierzytelności udowodnione dokumentami wymienionymi w art. 485 k.p.c. Strona pozwana nie przedstawiła takich dowodów w odniesieniu do potrącenia, o którym zawiadomiła powoda już po doręczeniu jej pozwu. Natomiast co do powoływanych potrąceń ( kompensat) mających mieć miejsce przed doręczeniem pozwu, nie wykazała, że doręczyła powodowi oświadczenia o potrąceniu, czy kompensacie konkretnych wierzytelności. Nie może budzić wątpliwości, że także na obecnym etapie postępowania nie zaoferowała dokumentów wykazujących zasadność powoływanych rozliczeń (chodzi tu o istnienie własnych wierzytelności pozwanej). Sąd Okręgowy wypowiedział się również co do interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia, wskazując, że wyniki finansowe pozwanej, które przedłożyła, a które wynikają z danych bilansowych, same przez się nie uzasadniają, że pozwana daje rękojmię zaspokojenia roszczenia na wypadek jego uwzględnienia.

Postanowienie to w całości zaskarżyła strona pozwana wnosząc o uchylenie zabezpieczenia związanego z wydanym w niniejszej sprawie nakazem zapłaty a to wobec faktu , że odpadła podstawa zabezpieczenia związana z samym faktem posiadania interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia oraz uprawdopodobnienia istnienia roszczenia ewentualnie o ograniczenie zabezpieczenia poprzez orzeczenie przez Sąd, że nakaz zapłaty jako tytuł zabezpieczający nie będzie wykonywany do zakończenia postępowania w I instancji a nadto o przyznanie kosztów postępowania zażaleniowego według norm prawnie przewidzianych.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje:

Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.

Nakaz zapłaty wydany w postępowaniu nakazowym z chwilą wydania z mocy samego prawa stanowi tytuł zabezpieczenia. Sąd nie podejmuje w tym względzie decyzji procesowej. Stosownie do art. 492 § 2 k.p.c. powód wnosząc o dokonanie zabezpieczenia jest obowiązany wskazać sposób zabezpieczenia. Sąd na wniosek pozwanego może ograniczyć zabezpieczenie według swego uznania. Przepis art. 742 k.p.c. oraz przepisy o ograniczeniu zabezpieczenia przeciwko Skarbowi Państwa stosuje się odpowiednio.

Sposób redakcji przepisu art. 492 k.p.c. stanowi o tym, że o ograniczeniu zabezpieczenia Sąd Okręgowy orzekać może jedynie po dokonaniu przez stronę powodową zabezpieczenia. Natomiast zmiana zabezpieczenia w oparciu o art. 742 k.p.c. jest możliwa, jeżeli gdy odpadnie lub zmieni się przyczyna zabezpieczenia.

Sąd Apelacyjny podziela zdanie Sądu Okręgowego wyrażone w uzasadnieniu, że strona pozwana nie wykazała żadnej z przesłanek umożliwiających uwzględnienie jej wniosku.

Po pierwsze na podstawie nakazu zapłaty nie zostało dokonane żadne zabezpieczenie.

Po drugie strona pozwana nie przedstawiła okoliczności, które w sposób oczywisty świadczyłyby o niezasadności nakazu zapłaty. Sąd Okręgowy w uzasadnieniu w sposób obszerny omówił zarzuty strony pozwanej co do nakazu zapłaty i na obecnym etapie postępowania ocena, że nakaz zapłaty nie ostanie się po przeprowadzeniu postępowania dowodowego byłaby przedwczesna.

Strona pozwana nie wykazała również żadnych przesłanek, o których mowa w art. 742 k.p.c. Jakkolwiek strona pozwana kwestionuje brak interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia to wskazać należy, że w przypadku nakazu zapłaty będącego z mocy prawa tytułem zabezpieczenia strona przeciwna nie może powoływać się na brak interesu prawnego powoda w udzieleniu zabezpieczenia bowiem ten nie jest badany w chwili wydania nakazu zapłaty a przepis art. 742 k.p.c. stosowany jest od nakazu zapłaty jedynie odpowiednio. O ile zaś strona pozwana posiada możliwości majątkowe zaspokojenia strony powodowej winna złożyć na rachunek depozytowy sumę zabezpieczenie. Tego strona pozwana nie uczyniła.

Wobec powyższego Sąd Apelacyjny działając na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. orzekł jak w sentencji. O kosztach postępowania zażaleniowego orzeknie Sąd I instancji w orzeczeniu kończącym sprawę na zasadzie art. 745§ 1 k.p.c.

SSA Robert Jurga SSA Jan Kremer SSA Hanna Nowicka de Poraj