Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 maja 2019 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach, Wydział VI Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący SSO Ewa Trzeja-Wagner

Protokolant Barbara Szkabarnicka

po rozpoznaniu w dniu 7 maja 2019 r.

przy udziale Sławomira Zamorskiego Prokuratora Prokuratury Rejonowej (...) w G.

sprawy H. T. syna R. i M.,

ur. (...) w K.

oskarżonego z art. 244 kk

na skutek apelacji wniesionych przez oskarżyciela publicznego i obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Gliwicach

z dnia 29 października 2018 r. sygnatura akt IX K 375/18

na mocy art. 437 kpk, art. 438 kpk, art. 624 § 1 kpk

1.  zmienia zaskarżony wyrok w punkcie 1 w ten sposób, iż wymierza oskarżonemu na podstawie art. 244 kk w zw. z art. 37b kk karę 3 (trzech) miesięcy pozbawienia wolności oraz karę 1 (jednego) roku ograniczenia wolności polegającej na potrąceniu 20% wynagrodzenia za pracę w stosunku miesięcznym na rzecz Polskiego Czerwonego Krzyża Oddział w K.;

2.  w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

3.  zwalnia oskarżonego od zapłaty kosztów sądowych postępowania odwoławczego, obciążając wydatkami Skarb Państwa

Sygn. akt: VI Ka 152/19

UZASADNIENIE

Od wyroku Sądu Rejonowego w Gliwicach z dnia 29 października 2018 r. (sygn. akt IX K 375/18) apelacje wnieśli prokurator i obrońca oskarżonego.

Prokurator zarzucił wyrokowi:

- obrazę przepisu prawa materialnego, a dokładnie art. 37 b k.k. polegającą na wymierzeniu na podstawie tego przepisu jednoczesnej kary pozbawienia wolności oraz grzywny podczas gdy możliwe jest przy powołaniu się na ten przepis wymierzenie jedynie jednoczesnej kary pozbawienia wolności oraz ograniczenia wolności.

Podnosząc ten zarzut prokurator wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w zakresie kary poprzez wymierzenie oskarżonemu na podstawie art. 37 b k.k. kary 3 miesięcy pozbawienia wolności oraz 1 roku ograniczenia wolności polegającej na potrąceniu 20% wynagrodzenia za pracę w stosunku miesięcznym na cel społeczny wskazany przez sąd.

Obrońca oskarżonego zarzucił wyrokowi:

1.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, a mający wpływ na jego treść polegający na błędnym przyjęciu przez Sąd I instancji, że oskarżony H. T. kierując w dniu 18 stycznia 2018 r. motorowerem umyślnie naruszył sądowy zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów, który w tym czasie go obowiązywał, podczas gdy prawidłowa analiza całokształtu materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie w tym wydruku z bilingu W. S., wyjaśnień oskarżonego, który wskazywał na rozmowę z kuratorem który przekazał oskarżonemu, że orzeczony zakaz prowadzenia pojazdów zakończył się już przez co oskarżony może prowadzić motorower, które to wyjaśnienia zostały potwierdzone przez świadków W. S., R. D., M. P., K. J., a nawet częściowo J. M., prowadzą do ustaleń przeciwnych od przyjętych przez Sąd I instancji, a mianowicie, że oskarżony działał pod wpływem błędu co do tego, iż w dacie czynu zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych już nie obowiązywał, co zgodnie z dyspozycją przepisu art. 28 § 1 k.k. winno było skutkować uniewinnieniem oskarżonego od stawianego mu zarzutu.

2.  z ostrożności procesowej rażącą niewspółmierność kary orzeczonej wobec oskarżonego, polegającą na wymierzeniu bezwzględnej kary pozbawienia wolności, w sytuacji gdy z uwagi na okoliczności czynu, gdzie oskarżony nie chciał popełnić przestępstwa, nie liczył się z tym, że narusza sądowy zakaz prowadzenia pojazdów wystarczającą byłaby kara ograniczenia wolności nawet w najsurowszym, 2 – letnim wymiarze dzięki której oskarżony nie straciłby pracy w kopalni która jest dla niego jedynym źródłem utrzymania i głównym celem życia, gdzie kara 2 lat ograniczenia wolności, konieczność wykonywania nieodpłatnej pracy na cele społeczne, obowiązek pracy, a także nadzór kuratora przez okres 2 lat odniosą znacznie lepszy skutek wychowawczy i terapeutyczny od 3 miesięcy pozbawienia wolności, która to kara nie będzie miała znaczenia wychowawczego, a zniszczy dalsze życie oskarżonego.

Podnosząc te zarzuty obrońca oskarżonego wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od stawianego mu zarzutu, na wypadek nieuwzględnienia zarzutu z pkt 1 wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez wymierzenie w miejsce kary orzeczonej przez Sąd I instancji – kary 2 lat ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne, obowiązkiem udzielania wyjaśnień dotyczących przebiegu odbywania kary i obowiązkiem pracy lub orzeczenie samoistnej kary grzywny, która to kara spełni swoje cele zarówno w ramach prewencji ogólnej jak i szczególnej względnie wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja obrońcy oskarżonego nie jest zasadna, a zatem nie można wywrzeć skutku pożądanego przez autora. Zasadna natomiast jest apelacja oskarżyciela publicznego.

Podniesiony w apelacji obrońcy oskarżonego zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, który w konsekwencji powinien prowadzić zdaniem obrońcy do zmiany zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego okazał się niezasadny. Na wstępie Sąd odwoławczy stwierdza, że poza sporem pozostają fakty świadczące o tym, że oskarżony H. T. w dniu 18 stycznia 2018 r. w K. na ul. (...) kierował motorowerem marki R. o nr rej. (...). Kwestią sporną natomiast - jak na to wskazują wywody apelacji obrońcy jest świadomość oskarżonego odnośnie do tego, czy orzeczony wobec niego wyrokiem Sądu Rejonowego w Gliwicach w dniu 17.10.2014 r. zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych jeszcze obowiązywał. Przed udzieleniem wiążącej odpowiedzi na powyższe zagadnienie sąd ad quem uzupełnił postępowanie dowodowe o zeznania świadków: K. J., J. M., R. D. i W. S., a to w celu rozstrzygnięcia wątpliwości, odnośnie do tego, czy oskarżony w zarzuconym mu czasie rzeczywiście mógł pozostawać w błędnym lecz usprawiedliwionym przekonaniu, iż może już legalnie poruszać się motorowerem, czy też powoływanie się na ów błąd było czynnością czysto intencjonalną, warunkowaną jego interesem procesowym.

W dniu 17.10 2014 r. Sąd Rejonowy w Gliwicach w sprawie o sygn. akt IX K 236/13 wydał wyrok skazujący oskarżonego za czyn z art. 178 a § 1 k.k. Na mocy art. 42 § 2 k.k. tymże wyrokiem orzeczono środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 3 lat. Wyrok ten uprawomocnił się 17.04 2015 r. Oskarżony H. T. w swoich wyjaśnieniach podnosił, iż zagubił dokumenty związane z tą sprawą i dlatego też nie wiedział do kiedy obowiązywał go zakaz prowadzenia pojazdów. Chcąc uzyskać tą informację zwrócił się do kuratora J. M.. Oskarżony wyjaśnił, iż to właśnie J. M. poinformował go, że zakaz już nie obowiązuje i może prowadzić pojazdy mechaniczne. Słusznie Sąd Rejonowy w tym zakresie nie dał wiary wyjaśnieniom oskarżonego. Wiarygodne są zeznania J. M., który zeznał, iż poinformował oskarżonego aby udał się na policję celem sprawdzenia do kiedy obowiązuje go zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych. Oskarżony tego nie uczynił. Usprawiedliwiony błąd co do oceny prawnej czynu należy przyjąć, jeżeli sprawca otrzymał informacje od kompetentnego organu władzy publicznej o legalności zamierzonego czynu. Sam oskarżony przyznał, że nie zasięgał na ten temat żadnych informacji w instytucjach prawnych, zaś przekonanie co do poprawności swojego zachowania było efektem jego własnych ocen.

Słusznie również Sąd Rejonowy ocenił zeznania siostry oskarżonego – W. S. uznając je za wiarygodne jednie w pewnej części. Sąd Rejonowy należycie uzasadnił swoje stanowisko w tym zakresie i jest ono przekonywujące.

Kwestionowanie powyższych ustaleń faktycznych przez obrońcę oskarżonego jest całkowicie gołosłowne.

Sąd Rejonowy wskazał dowody, na których oparł ustalenia faktyczne i przytoczył argumenty, którymi się kierował dając wiarę zeznaniom świadków M. P., R. D., K. J. i J. M. jak i po części wyjaśnieniom oskarżonego. W tym zakresie ustalenia faktyczne Sądu I instancji są trafne, opierają się na bezstronnej analizie dowodów, nie wykraczają poza ramy swobodnej oceny, uwzględniają całokształt okoliczności sprawy, zasady wiedzy i doświadczenia życiowego oraz reguły prawidłowego rozumowania.

Apelacja obrońcy oskarżonego nie przedstawia żadnych argumentów, które w jakikolwiek sposób mogłyby podważyć prawidłowość ustaleń co do tych faktów dokonanych przez Sąd Rejonowy.

Natomiast nie można zgodzić się z wymierzoną przez Sąd Rejonowy w wyroku karą. Kara sekwencyjna pozbawienia wolności i ograniczenia wolności wymierzona zostaje w oparciu o art. 37 b k.k. jako jedna kara. Sąd Rejonowy błędnie orzekł karę pozbawienia wolności i grzywny w oparciu o tenże przepis. Dlatego też w tym zakresie należało zmienić zaskarżony wyrok i uznać apelację oskarżyciela publicznego za zasadną.

Jako okoliczność obciążającą wpływającą na wymiar kary słusznie Sąd Rejonowy uznał: uprzednią karalność oskarżonego oraz nieskuteczny proces resocjalizacyjny. Sąd Okręgowy nie dopatrzył się żadnych okoliczności łagodzących, które mogłyby wpłynąć na wymiar kary i uznał, że jedynie krótkoterminowa kara bezwzględna pozbawienia wolności i kara ograniczenia wolności spełni swój cel w zakresie prewencji specjalnej. Oskarżony ma stała pracę zarobkową, a zatem możliwe jest potrącanie z jego wynagrodzenia 20 % miesięcznie.

Reasumując należy stwierdzić, iż wymierzona oskarżonemu kara spełnia wymogi prewencji ogólnej oraz cele w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa, zaś w stosunku do oskarżonego będzie stanowiła stosowną przestrogę na przyszłość, wypełniając tym samym cele zapobiegawcze i wychowawcze w stosunku do niego.

Te wszystkie względy zadecydowały o zmianie zaskarżonego wyroku.

W pozostałym zakresie wyrok jako trafny utrzymany został w mocy. O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono po myśli powołanego w części dyspozytywnej wyroku przepisu, obciążając wydatkami Skarb Państwa.