Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 kwietnia 2012 roku

Sąd Okręgowy w Warszawie V Wydział Cywilny-Odwoławczy

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 17 kwietnia 2012 roku w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa(...) w W.

przeciwko J. M.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego (...) w Warszawie

z dnia 22 listopada 2011 roku, sygn. akt I C 762/11

oddala apelację.

Sygn. akt V Ca 544/12

UZASADNIENIE

W pozwie wniesionym do Sądu Rejonowego (...)w dniu 10 maja 2010 r. powód (...) w W. żądał zasądzenia od pozwanego J. M. kwoty 21.380,43 zł z odsetkami ustawowymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Uzasadniając żądanie powód wyjaśnił, że pozwany w dniu 14 listopada 2002 r. zawarł z (...) Bankiem S.A. umowę kredytu. Zobowiązania swego z tytułu kredytu pozwany nie spłacił, a wierzytelność z tego tytułu nabył powód.

Sąd Rejonowy wydał w tej sprawie nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym, od którego pozwany wniósł zarzuty podnosząc, że dochodzone pozwem roszczenie jest przedawnione.

W wyniku rozpoznania zarzutów Sąd Rejonowy uchylił nakaz zapłaty w całości i oddalił powództwo, a także zasądził od powoda na rzecz pozwanego koszty procesu, ferując wyrok w oparciu o następujące ustalenia faktyczne i rozważania prawne.

(...) Bank (...) S.A. w K. (poprzednik prawny (...) Banku S.A.), w dniu 1 czerwca 2004 r. wszczął egzekucję należności z tytułu kredytu przeciwko J. M., na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego zaopatrzonego w klauzulę wykonalności. Wskutek złożenia przez wierzyciela wniosku o egzekucję tego świadczenia, termin przedawnienia tego roszczenia uległ przerwaniu, stosownie do art. 123 k.c. W dniu 27 marca 2006 r. Sąd Rejonowy (...) ogłosił upadłość J. M., obejmującą likwidację majątku upadłego. Postanowienie to uzyskało walor prawomocności w dniu 27 kwietnia 2006 r. Pismem z 3 kwietnia 2006 r. zarządca sądowy zawiadomił o ogłoszeniu upadłości komornika, który postanowieniem z 24 kwietnia 2006 r. zawiesił postępowanie egzekucyjne na podstawie art. 146 Prawa upadłościowego i naprawczego, natomiast postanowieniem z 28 sierpnia 2007 r. komornik umorzył postępowanie egzekucyjne, na podstawie tego samego przepisu.

W istocie jednak, zarówno zawieszenie, jak i umorzenie postępowania egzekucyjnego, nastąpiło z mocy samego prawa, tj. art. 146 Prawa upadłościowego i naprawczego, zgodnie z którym, postępowanie egzekucyjne dotyczące wierzytelności podlegającej zgłoszeniu do masy upadłości, wszczęte przed ogłoszeniem upadłości, ulega zawieszeniu z mocy prawa z dniem ogłoszenia upadłości. Postępowanie to umarza się z mocy prawa po uprawomocnieniu się postanowienia o ogłoszeniu upadłości. Od umorzenia postępowania egzekucyjnego, czyli od dnia 27 kwietnia 2006 r., zaczął bieg na nowo trzyletni termin przedawnienia roszczenia i zakończył on bieg w dniu 27 kwietnia 2009 r. Oznacza to, że pozew w sprawie niniejszej został wniesiony już po upływie terminu przedawnienia.

Powód zaskarżył wyrok w całości, zarzucając naruszenie art. 124 k.c. poprzez jego błędną wykładnię polegającą na uznaniu, że ponowny bieg przedawnienia w odniesieniu do przedmiotowego zobowiązania rozpoczął się z chwilą uprawomocnienia się postanowienia o ogłoszeniu upadłości. Pogląd swój skarżący uzasadniał tym, że wierzyciel nie mógł i nie miał obowiązku wiedzieć o uprawomocnieniu się postanowienia o ogłoszeniu upadłości, dlatego słuszniejszym jest założenie, że termin przedawnienia rozpoczął ponowny bieg dopiero z chwilą uprawomocnienia się postanowienia komornika i umorzeniu egzekucji. Wskazując na powyższy zarzut skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez utrzymanie nakazu zapłaty w mocy, ewentualnie uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu.

Sąd Okręgowy rozważył, co następuje:

Wykładnia literalna przepisu art. 146 ust. 1 Prawa upadłościowego i naprawczego nie pozostawia wątpliwości, że określony w nim skutek w postaci zawieszenia postępowania egzekucyjnego, jak również umorzenia tego postępowania, następuje z mocy prawa. W takim wypadku organ egzekucyjny nie wydaje postanowienia o zawieszeniu lub umorzeniu postępowania egzekucyjnego, gdyż ze względu na zaistnienie skutku zawieszenia i umorzenia postępowania z mocy prawa, wydawanie odpowiednich postanowień jest zbędne. Zgodnie z art. 827 k.p.c., organ egzekucyjny może w omawianej sytuacji wydać jedynie zaświadczenie o umorzeniu egzekucji. W zaświadczeniu tym organ powinien był określić datę umorzenia egzekucji na dzień uprawomocnienia się postanowienia o ogłoszeniu upadłości.

Skoro umorzenie postępowania egzekucyjnego dotyczącego przedmiotowej wierzytelności nastąpiło z mocy prawa z chwilą uprawomocnienia się postanowienia o ogłoszeniu upadłości, a postanowienie o umorzeniu egzekucyjni, wydane przez komornika egzekwującego tę wierzytelność, było zbędne (w istocie to nie ono doprowadziło do umorzenia egzekucji, lecz skutek ten nastąpił z mocy prawa z dniem 27 kwietnia 2006 r.), nie może znaleźć akceptacji pogląd powoda, że termin przedawnienia rozpoczął bieg na nowo dopiero z chwilą uprawomocnienia się postanowienia komornika o umorzeniu egzekucji.

Jeśli idzie o eksponowaną w apelacji kwestię naruszenia praw wierzyciela, który

wywodzi, że nie mógł wiedzieć o uprawomocnieniu się postanowienia o ogłoszeniu upadłości, wyjaśnić należy, że sąd prowadzący postępowanie egzekucyjne ma obowiązek dokonania ogłoszeń publicznych o prowadzonym postępowaniu upadłościowym, co ma na celu zagwarantowanie praw wierzycielom upadłego. Sam zaś powód wiedział o ogłoszonej upadłości J. M. przed upływem ponownego biegu terminu przedawnienia, choćby dlatego, że otrzymał odpis postanowienia komornika o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, i mógł w odpowiednim czasie podjąć działania mające na celu zapobieżenie przedawnieniu roszczenia. W konsekwencji zarzut naruszenia art. 124 § 2 k.c. należało uznać za bezzasadny.

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. orzekł, jak w sentencji wyroku.