Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 września 2010 roku

Sąd Apelacyjny w Katowicach w II Wydziale Karnym w składzie:

przy udziale Prokuratora Prok. Apel. Tadeusza Trzęsimiech

po rozpoznaniu w dniu 9 września 2010 roku sprawy

A. P. s. J. i A.

ur. (...) w G.

oskarżonego z art. 258 § 1 k.k., art. 291 § 1 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k.
i art. 64 § 1 k.k. i inne

na skutek apelacji obrońcy

od wyroku Sądu Okręgowego w Gliwicach

z dnia 22 kwietnia 2010 roku, sygn. akt. IV K 195/09

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

• 1.  przyjmuje, iż czynów przypisanych w punktach 2 i 3 oskarżony dopuścił
  się w warunkach art. 64 § 1 k.k., będąc uprzednio skazany prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Gliwicach z dnia 28 listopada 2000 roku,
  III K 736/00 za przestępstwo z art. 279 § 1 k.k. na karę 1 (jednego) roku
  i 4 (czterech) miesięcy pozbawienia wolności, którą odbył w ramach
  kary łącznej 2 (dwóch) lat pozbawienia wolności orzeczonej wyrokiem
  łącznym Sądu Rejonowego w Gliwicach z dnia 28 maja 2001 roku,
  sygn. III K 135/01 w okresie od dnia 11 lutego 2000 roku do dnia
  13 lutego 2000 roku i od dnia 22 maja 2000 roku do dnia 31 października 2001 roku;

  2.  orzeczoną w punkcie 3 karę pozbawienia wolności łagodzi do 2 (dwóch) lat;

II.  uchyla orzeczenie o karze łącznej zawarte w punkcie 4 i na mocy
art. 86 § 1 k.k. i art. 91 § 2 k.k. orzeka karę łączną 2 (dwóch) lat pozbawienia wolności;

III.  zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa wydatki postępowania odwoławczego i wymierza mu opłatę za obie instancje w kwocie
300,00 (trzysta) złotych.

Sygn. akt II AKa 261/10

UZASADNIENIE

Wyrokiem Sądu Okręgowego w Gliwicach z dnia 22 kwietnia 2010 roku A. P. został skazany:

1.  za przestępstwo z art. 258 § 1 k.k. na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności,

2.  za dwa przestępstwa wyczerpujące znamiona z art. 291 § 1 k.k. w zw. z art.
65 § 1 k.k. i art. 64 § 1 k.k., przy przyjęciu, że dopuścił się ich w podobny sposób, w krótkich odstępach czasu w warunkach ciągu przestępstw – na mocy art. 291 § 1 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k. na karę 1 roku pozbawienia wolności,

3.  za 9 przestępstw wyczerpujących znamiona art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k. i art. 64 § 1 k.k., przy przyjęciu, że dopuścił się ich w warunkach ciągu przestępstw – na mocy art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k. na karę 3 lat pozbawienia wolności.

Na mocy art. 86 § 1 k.k. i art. 91 § 2 k.k. Sąd orzekł wobec oskarżonego karę łączną 3 lat pozbawienia wolności. Na mocy art. 44 § 2 k.k. orzekł w przedmiocie dowodów rzeczowych. Obciążył oskarżonego kosztami sądowymi.

Powyższy wyrok w części dotyczącej kary zaskarżył apelacją obrońca oskarżonego . Zarzucił rażącą niewspółmierność orzeczonej kary w stosunku do stopnia społecznej szkodliwości czynu, stopnia winy oskarżonego oraz w relacji do celów, jakie kara ta winna spełnić w zakresie prewencji szczególnej, jakkolwiek okoliczności sprawy ocenione we wzajemnym ze sobą powiązaniu prowadzą nieodparcie do orzeczenia łagodniejszego wymiaru kary, w postaci sankcji
o charakterze wolnościowym.

Obrońca wniósł o zmianę wyroku w zakresie kary poprzez orzeczenie łagodniejszego wymiaru kary w postaci kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja obrońcy okazała się zasadna jedynie w części.

Wprawdzie z treści zarzutów nie wynika jednoznacznie, czy przedmiotem zaskarżenia jest wymiar kary łącznej, czy też wszystkich kar jednostkowych, niemniej wnioski apelacji, jak też treść jej uzasadnienia dowodzi, że obrońca kwestionuje każdą z tych kar. Zresztą zakres zaskarżenia powoduje, że kontrolą odwoławczą zgodnie
z treścią art. 447 § 2 k.p.k. objęto całość rozstrzygnięcia o karze.

Uwzględniając poczynione przez Sąd Okręgowy prawidłowe ustalenia faktyczne – nie kwestionowane zresztą przez strony, prawidłową ocenę prawną zachowania oskarżonego, a także poprawną kwalifikację prawną przypisanych czynów, Sąd Apelacyjny poddał wnikliwej ocenie wymierzone oskarżonemu kary przez pryzmat przyczyny określonej w art. 438 pkt 4 k.p.k.

Stwierdzić należy, że lektura pisemnego uzasadnienia wyroku w części dotyczącej orzeczenia o karze dowodzi, że Sąd I instancji miał na względzie wszystkie czynniki i okoliczności mające wpływ na stopień zawinienia i społecznej szkodliwości czynu, rzutujące na wymiar kar jednostkowych. Ocena ta oparta została na całokształcie okoliczności mających znaczenie dla wymiaru kary w aspekcie przepisu art. 53 k.k. Sąd wskazał zarówno na okoliczności łagodzące, jak i obciążające, zatem powtarzanie ich w tym miejscu należy uznać za zbędne. O ile okoliczności te znalazły odpowiednie przełożenie w wymiarze kar orzeczonych za przestępstwa przypisane
w pkt 1 – z art. 258 § 1 k.k. i w pkt 2 – z art. 291 § 1 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k.
i art. 64 § 1 k.k. przy zastos. art. 91 § 1 k.k., o tyle kara 3 lat pozbawienia wolności orzeczona za przestępstwa z art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k. i art. 64 § 1 k.k. przy zastos. art. 91 § 1 k.k. wydaje się nadmiernie surowa. Wprawdzie przypisanych
w pkt 3 czynów oskarżony dopuścił się w warunkach recydywy, a także działając
w zorganizowanej grupie przestępczej, niemniej nie może ujść uwadze przy wymiarze kary szereg okoliczności łagodzących. Postawa oskarżonego w toku przedmiotowego postępowania, przyznanie się do winy, wyrażenie skruchy, zerwanie
z dotychczasowym procederem przestępczym, dążenie do stabilizacji życiowej, to istotne elementy, których nie sposób pominąć przy wymiarze kary. Nie można też tracić z pola widzenia tego, że za część przestępstw powiązanych przedmiotowo
i czasowo z działalnością przestępczą objętą niniejszym postępowaniem, oskarżony został już skazany wyrokiem sądu niemieckiego i poniósł konsekwencje karne.

Nie oznacza to, że zasługują na akceptację wywody obrońcy, wskazujące, iż oskarżony odbył już karę za tożsame przestępstwa. Treść przypisanych czynów
w odrębnie prowadzonych postępowaniach przez sąd niemiecki i przez sąd polski dowodzi, że nie można mówić o tożsamości czynów. Zapewne autor apelacji miał na uwadze to, że wszystkie czyny popełnione były przeciwko mieniu, przedmiotem przestępstwa były samochody, a oskarżony działał w zorganizowanej grupie przestępczej. To jednak nie uwalnia od odpowiedzialności karnej, zwłaszcza, że brak było podstaw do rozważenia ujemnej przesłanki procesowej, skoro nie zachodzą przesłanki do przyjęcia działania w warunkach czynu ciągłego.

Wskazane powyżej okoliczności mają jednak znaczenie o tyle, że uzasadniały złagodzenie orzeczonej kary jednostkowej za przestępstwa przypisane w pkt 3 wyroku do 2 lat pozbawienia wolności. Kara w tym rozmiarze jest karą wyważoną, współmierną do stopnia zawinienia i społecznej szkodliwości czynów, uwzględniającą wszystkie przesłanki i dyrektywy wymiaru kary.

Konsekwencją obniżenia wymiaru tejże kary jednostkowej, było orzeczenie wobec oskarżonego nowej kary łącznej 2 lat pozbawienia wolności. Sąd Apelacyjny, zresztą tak jak Sąd Okręgowy, przy jej wymiarze zastosował pełną absorpcję. Takie rozstrzygnięcie ma swoje uzasadnienie w charakterze popełnionych czynów, w ich łączności podmiotowo-przedmiotowej, w zwartości czasowej.

O ile zasadnym było obniżenie wymiaru wskazanej kary jednostkowej i kary łącznej, o tyle Sąd Apelacyjny nie znalazł podstaw do warunkowego zawieszenia wykonania tej kary. Odbycie przez skazanego kary orzeczonej przez Sąd Niemiecki
w niepełnym wymiarze po jego wcześniejszym zwolnieniu, nie może stanowić wystarczającej przesłanki do zastosowania tej instytucji. Faktem jest, że przedłożone przez obrońcę dokumenty, mogą wskazywać na to, że oskarżony zmierza do stabilizacji życiowej, niemniej twierdzenie obrońcy jakoby został on w pełni zresocjalizowany, a cele kary zostaną osiągnięte, mimo warunkowego zawieszenia wykonania kary, wydaje się przedwczesne. Nie można tracić z pola widzenia tego, że funkcją kary jest nie tylko prewencja indywidualna, ale również prewencja ogólna, a ta niewątpliwie przemawia przeciwko warunkowemu zawieszeniu. Nie bez znaczenia jest i to, że oskarżony był już uprzednio karany za przestępstwa przeciwko mieniu,
a przedmiotowych czynów dopuścił się w warunkach recydywy.

Obrońca zdaje się nie dostrzegać i tego, że oskarżony dopuścił się czynów
w warunkach art. 65 § 1 k.k., a więc stosuje się wobec niego reżim karny przewidziany dla recydywistów wielokrotnych. Skoro tak, to również przepis
art. 69 § 3 k.k., zgodnie z którym wobec tych sprawców z zasady nie stosuje się zawieszenia wykonania kary, chyba że zachodzi wyjątkowy wypadek uzasadniony szczególnymi okolicznościami. Sąd odwoławczy nie stwierdził, by takie zachodziły,
a podnoszona przez obrońcę okoliczność nie może uchodzić za wyjątkową
w rozumieniu tego przepisu.

Sąd I instancji prawidłowo winien powołać przepis art. 65 § 1 k.k. nie tylko
w kwalifikacji prawnej czynu, ale również w podstawie wymiaru kary, ale skoro tego nie uczynił, to w sytuacji zaskarżenia orzeczenia jedynie na korzyść, sąd odwoławczy nie znalazł podstaw do dokonania zmiany w tym zakresie. Sąd Apelacyjny
natomiast dokonał korekty w zakresie redakcji przypisanej oskarżonemu recydywy
z art. 64 § 1 k.k., bo jej opis nie odpowiada warunkom recydywy określonym
w tym przepisie. Sąd Okręgowy powołał jedynie wyrok łączny, który ma znaczenie dla odbycia kary, natomiast opis należało poszerzyć o skazanie jednostkowe stanowiące podstawę przyjęcia recydywy.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Apelacyjny w oparciu o przepis art.
437 § 1 k.p.k. orzekł jak w sentencji wyroku. Sąd obciążył oskarżonego kosztami postępowania odwoławczego, przy czym z uwagi na orzeczenie nowej kary łącznej wymierzył jedną opłatę za obie instancje.