Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 maja 2019 r.

Sąd Rejonowy w Pruszkowie, III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Marta Węglewska

Protokolant: Agnieszka Curyl

po rozpoznaniu w dniu 15 maja 2019 r.

w P.

na rozprawie

sprawy z powództwa z Dyrektora Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w P. wytoczonego na rzecz małoletniej W. W. (1) pozostającej w rodzinie zastępczej u B. J. oraz B. J. działającej jako rodzina zastępcza małoletniej W. W. (1)

przeciwko G. W.

o alimenty

1.  Zasadza alimenty od pozwanego G. W. na rzecz jego małoletniej córki W. W. (1) urodzonej (...) w G. w kwocie po 70 (siedemdziesiąt) złotych miesięcznie płatne do 15-go dnia każdego miesiąca z odsetkami ustawowymi za opóźnienie na wypadek uchybienia w terminie płatności którejkolwiek z rat do rąk B. J. będącej rodziną zastępczą małoletniej poczynając od (...) roku;

2.  W pozostałym zakresie oddala powództwo;

3.  Nadaje wyrokowi w punkcie 1 rygor natychmiastowej wykonalności;

4.  Nakazuje pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Kasa Sądu Rejonowego w Pruszkowie 60 (sześćdziesiąt) złotych tytułem kosztów sądowych.

UZASADNIENIE

W dniu 16 stycznia 2019 roku (data nadania) Dyrektor Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w P. – występując w imieniu małoletniej W. W. (1) – wniósł o zasądzenie na rzecz małoletniej od pozwanego G. W. tytułem alimentów kwoty 400 złotych miesięcznie, płatnych z góry do dnia 15-tego każdego miesiąca do rąk rodziny zastępczej wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w razie uchybienia terminowi którejkolwiek z rat, poczynając od dnia wniesienia pozwu. W uzasadnieniu pozwu wskazano, że pozwany jest biologicznym ojcem małoletniej powódki, która postanowieniem Sądu Rejonowego w Pruszkowie z dnia (...) roku została umieszczona w rodzinie zastępczej. Pozwany ma natomiast (...). Przebywa w (...) Od dnia (...) r. pozwany został skierowany do pracy odpłatnej, wobec czego ma możliwość aby partycypować w kosztach utrzymania małoletniej córki. W. W. (1) pozostaje pod opieką (...). Na dochód rodziny składa się świadczenie w wysokości 694 zł z PCPR, dodatek w wysokości 211 zł oraz dodatek wychowawczy w kwocie 500 zł. Małoletnia legitymuje się (...) wydanym na okres do dnia (...) r. Pozostaje pod stałą opieką (...). Obecnie, W. jest uczennicą Szkoły Podstawowej w R.. Uczy się dobrze, jest zawsze przygotowana do zajęć. Uczęszcza na zajęcia dodatkowe. Jej miesięczne koszty utrzymania oscylują wokół kwoty 2 000 złotych (pozew, k. 3-4). W odpowiedzi na pozew z dnia 30 kwietnia 2019 roku (data nadania) pozwany – działając przez profesjonalnego pełnomocnika – uznał żądanie pozwu do kwoty 100 złotych miesięcznie i wnosił o oddalenie powództwa w pozostałym zakresie. W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew wskazano, że pozwany nie partycypował w kosztach utrzymania córki z uwagi na trudną sytuację finansową i brak możliwości zarobkowania. Zatrudniony został dopiero w (...) roku na podstawie umowy o pracę na 6/8 etatu w (...). Do (...)roku otrzymywał z tego tytułu wynagrodzenie w stawce godzinowej. Na skutek przeniesienia do (...) utracił możliwość wykonywania pracy. Toczy się przeciwko niemu postępowanie egzekucyjne, w którym całkowita zaległość wynosi 43 584,14 złotych. Komornik zajął wierzytelności przysługujące pozwanemu od Naczelnika Urzędu Skarbowego, wynagrodzenie za pracę oraz wierzytelności zgromadzone na rachunkach bankowych. Ponadto, wskazano, iż pozwany co do zasady nie kwestionuje obowiązku alimentacyjnego względem małoletniej córki, dobrowolnie chce ponosić koszty utrzymania i wychowania dziecka, a górną granicą jego możliwości zarobkowych jest kwota 100 złotych. W ocenie pozwanego w pozwie zawyżone zostały koszty utrzymania małoletniej, a ich wysokość nie została w żaden sposób wykazana przez stronę powodową (odpowiedź na pozew, k. 46-50). Na rozprawie w dniu 15 maja 2019 roku, B. J. przystąpiła do niniejszego postepowania w charakterze powoda (protokół elektroniczny z dnia 15 maja 2019 roku, protokół skrócony, k. 66-66v). W toku postępowania i do momentu zamknięcia rozprawy strona powodowa popierała powództwo, natomiast pozwany powództwa nie uznawał i wnosił o jego oddalenie w całości (protokół elektroniczny z dnia 15 maja 2019 roku, protokół skrócony, k. 66-66v).

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Małoletnia W. W. (1), urodzona w dniu (...) w G. pochodzi ze związku małżeńskiego G. W. i A. W.. Matka małoletniej nie żyje, zmarła w dniu (...) roku. Postanowieniem Sądu Rejonowego w Pruszkowie z dnia (...) roku (sygn. akt III Nsm 465/15) małoletnia W. W. (1) została umieszczona w (...)rodzinie zastępczej w osobie(...) – B. J.. Sąd (...) G. W. nad córką. W. W. (1) uczęszcza do Szkoły Podstawowej w R.. Dobrze radzi sobie z obowiązkami szkolnymi, jest zdyscyplinowana, nawiązuje pozytywne kontakty wśród rówieśników. Jest zawsze przygotowana do lekcji, czasami ma jedynie problemy z koncentracją uwagi. Uczestniczy w dodatkowych zajęciach – koło plastyczne, koło kreatywne, koło taneczne, korektywa. Jest objęta pomocą (...), korzysta z zajęć z (...)oraz zajęć dydaktyczno-wyrównawczych. W. W. (1) ma bliskie i serdeczne relacje z (...)sprawującą funkcję rodziny zastępczej. B. J. jest w stałym kontakcie z wychowawcą (...). Małoletnia jest pod stałą opieką (...) Posiada (...), które zostało wydane do dnia (...) roku. Koszt wizyty prywatnej u (...)(średnio 2 razy do roku bądź przy zmianie obuwia) wynosi 150-180 złotych. Uczęszcza na korepetycje z języka angielskiego, których koszt wynosi 50 złotych za godzinę, dwa razy w tygodniu. Zaliczona została do osób niepełnosprawnych, wymaga (...). Miesięczny koszt jej utrzymania to kwota około 2000 zł. miesięcznie. Wymaga specjalnego(...), dwa razy w roku odbywa prywatną wizytę u (...). G. W. ma obecnie 39 lat. Z wykształcenia jest (...). Przebywa w (...). (...). (...) Od dnia (...) roku G. W. skierowany został przez (...) do pracy odpłatnej w (...), na stanowisku: (...). Otrzymywał z tego tytułu do dyspozycji 108 złotych po potrąceniu zajęć komorniczych. Na potrzeby postepowania w sprawie o alimenty został przewieziony do (...). Toczy się przeciwko niemu postępowanie egzekucyjne na wniosek wierzyciela (...) w W.. Do wyegzekwowania pozostała kwota ok. 43 000 złotych. Ogółem posiada długi w wysokości 200 000 złotych. Przed osadzeniem prowadził (...). Nie ma innych osób na utrzymaniu. (...) małoletniej – B. J., pełni dla W. funkcję rodziny zastępczej (...). Ma (...)lat. Pracuje jako (...). Uzyskuje dochodu na poziomie 1 600 złotych. Korzysta z pomocy finansowej od syna. Otrzymuje świadczenie na pokrycie kosztów utrzymania dziecka w wysokości 694 złote oraz dodatek do świadczenia w kwocie 500 złotych. Przyznano jej także dodatek na pokrycie zwiększonych kosztów utrzymania małoletniej w wysokości 211 złotych. Koszty utrzymania wnuczki szacuje na kwotę ok. 2 000 złotych miesięcznie, a w tym: wyżywienie – 600 zł, obiady w szkole – 200 zł, środki czystości – 150 zł, odzież i (...) – 400 zł, art. szkolne – 100 zł, wyjazdy wakacyjne/wycieczki – 150 zł, profilaktyka/leczenie/(...)– 200 zł, czesne za szkołę – 100 zł, kieszonkowe – 100 zł.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o następujące dowody: kopia odpisu zupełnego aktu urodzenia, k. 5-5v; kopia postanowienia, k. 6; kopia postanowienia, k. 7-7v; kopia zaświadczenia, k. 8; kopia pisma, k. 9-9v, k. 11, k. 12, k. 13; kopia oświadczenia, k. 14; kopia opinii, k. 15-16; kopie decyzji, k. 17-19v; kopia orzeczenia, k. 20; kopia kosztorysu, k. 21; kopia wniosku, k. 22; kopie dokumentów z akt komorniczych, k. 52-54v; zeznania B. J. i G. W. złożone w ramach dowodu z przesłuchania stron, protokół elektroniczny z dnia 15 maja 2019 roku, protokół skrócony, k. 67.

Ustalenia Sądu znajdują uzasadnienie w przeprowadzonych dowodach. Wskazać należy, że dokumenty złożone do sprawy przez strony nie budziły wątpliwości Sądu. Większość z nich została złożona w kserokopiach, jednak nie było podstaw do kwestionowania ich prawdziwości. Zeznania stron postępowania w zakresie istotnym dla rozstrzygnięcia były w wiarygodne. Ocena wysokości kosztów utrzymania małoletniej powódki została podyktowana zasadami wiedzy ogólnej i doświadczenia życiowego, pozwalającymi na określenie kosztów utrzymania osoby w wieku zbliżonym do W. W. (1). Należy zaznaczyć, iż pomimo tego, że materiał dowodowy zgromadzony w sprawie nie był bogaty, to jednak okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia były możliwe do uzyskania w ramach postępowania dowodowego przeprowadzonego w sprawie.

Sąd pominął wniosek pełnomocnika pozwanego o zwrócenie się do Komornika Sądowego w przedmiocie zobowiązania do nadesłania akt sprawy komorniczej prowadzonej przeciwko pozwanemu na okoliczność ograniczonych możliwości majątkowych G. W., przyjmując stan faktyczny w niniejszej sprawie za dostatecznie wyjaśniony i uznając, iż przeprowadzenie ww. dowodu prowadziłoby jedynie do niezasadnego przedłużenia niniejszego postępowania.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje: Ocenę żądania zasądzenia alimentów na rzecz małoletniej powódki należy rozpocząć od wskazania, iż na obydwojgu rodzicach ciąży obowiązek łożenia na utrzymanie dzieci, które nie są jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie (art. 133 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, dalej k.r.o.). Zakres tego obowiązku, zgodnie z art. 135 k.r.o., wyznaczają z jednej strony usprawiedliwione potrzeby osoby uprawnionej, z drugiej zaś zarobkowe i majątkowe możliwości osoby zobowiązanej, przy czym wykonywanie obowiązku alimentacyjnego może polegać także – w całości lub w części – na osobistych staraniach o utrzymanie lub wychowanie dziecka. Przez usprawiedliwione potrzeby należy rozumieć nie tylko elementarne potrzeby polegające na zapewnieniu minimum egzystencji, ale także takie, które stworzą uprawnionemu normalne warunki bytowania odpowiadające jego wiekowi, stanowi zdrowia i statusowi rodziców. Należy mieć zatem na względzie zarówno koszty utrzymania dziecka (wyżywienie, mieszkanie, leczenie, odzież) jak i koszty jego wychowania (pielęgnacja, opieka, dbałość o rozwój fizyczny i intelektualny). W niniejszej sprawie, z żądaniem zasądzenia alimentów na rzecz małoletniej W. W. (1) wystąpił Dyrektor Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w P., którego uprawnienie w tym zakresie przewiduje art. 38 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 roku o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Zgodnie z powyższym, kierownik powiatowego centrum pomocy rodzinie, po zasięgnięciu opinii koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej, może wytoczyć na rzecz dziecka przebywającego w pieczy zastępczej powództwo o zasądzenie świadczeń alimentacyjnych. Kierownik powiatowego centrum pomocy rodzinie wytacza powództwo o zasądzenie świadczeń alimentacyjnych, w przypadku gdy od umieszczenia dziecka w pieczy zastępczej upłynął rok. W postępowaniu przed sądem do kierownika powiatowego centrum pomocy rodzinie stosuje się odpowiednio przepisy o udziale prokuratora w postępowaniu cywilnym. Małoletnia W. W. (1) postanowieniem Sądu Rejonowego w Pruszkowie z dnia (...) roku (sygn. akt III Nsm 465/15) została umieszczona w (...)rodzinie zastępczej w osobie (...) B. J.. Jak wynika z ustaleń poczynionych w toku postepowania pozwany G. W. w żaden sposób nie przyczyniał się do utrzymania córki, nie uiszczał na jej rzecz żadnych kwot tytułem alimentów. Został zobowiązany przez Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie do wskazania, czy będzie wywiązywał się z płacenia na rzecz córki dobrowolnych alimentów (k. 9-9v). W odpowiedzi na powyższe wskazał, że nie dysponuje żadnymi dochodami ani oszczędnościami, które mógłby przeznaczać na utrzymanie córki (k. 13). Z tego względu, koordynator rodzinnej pieczy zastępczej wystąpił do zespołu ds. realizacji świadczeń i instytucjonalnej pieczy zastępczej z wnioskiem o wszczęcie postępowania o zasądzenie alimentów od biologicznego ojca małoletniej (k. 22). Przechodząc do oceny zasadności zgłoszonego w niniejszej sprawie żądania, w pierwszej kolejności należało ocenić jak kształtuje się na chwilę obecną kwestia usprawiedliwionych potrzeb małoletniej W. W. (2). Do akt sprawy zostały dołączone materiały będące w dyspozycji Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w P., a wśród nich znajduje się zestawienie kosztów utrzymania małoletniej W. W. (1) sporządzony na potrzeby postępowania przed PCPR. Wynika z niego, że (...) sprawująca funkcję (...) rodziny zastępczej szacuje koszty utrzymania małoletniej na łączną kwotę 2 000 złotych miesięcznie. Ustalając zatem zakres usprawiedliwionych potrzeb małoletniej Sąd miał na uwadze, iż oszacowane przez B. J. wydatki na jej utrzymanie w zasadzie nie przewyższają znacząco przeciętnych kosztów utrzymania dzieci w podobnym wieku. Sąd miał przy tym na względzie, iż małoletnia ma problemy zdrowotne, co generuje bez wątpienia dodatkowe wydatki w skali miesiąca. B. J. w toku postępowania podkreślała, iż W. wymaga specjalistycznego leczenia, zakupu (...) niedawno przeszła (...), oczekuje na wyniki badania (...). Z tego względu Sąd przyjął, iż koszty utrzymania małoletniej szacowane przez B. J. co do zasady odpowiadają faktycznym kosztom utrzymania dziecka, a zatem czynnikiem decydującym w zakresie wysokości należnych małoletniej alimentów była ocena sytuacji zarobkowo-majątkowej pozwanego G. W.. Zakres świadczeń alimentacyjnych zależy nie tylko od usprawiedliwionych potrzeb osoby uprawnionej, ale również od możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji, gdyż górną granicą świadczeń alimentacyjnych są zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego. W sprawie tej więc Sąd badał również jak aktualnie przedstawia się sytuacja zarobkowo-majątkowa pozwanego. Przez ustawowe określenie „możliwości zarobkowe i majątkowe” rozumie się nie tylko zarobki i dochody rzeczywiście uzyskiwane ze swojego majątku, lecz również te zarobki i dochody, które osoba zobowiązana do alimentacji może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności i przestrzeganiu zasad prawidłowej gospodarki oraz stosownie do swoich sił umysłowych i fizycznych. Ustalone zostało, iż pozwany jest osobą (...). Przebywa w (...). Nie posiada oszczędności ani majątku. W związku z udziałem w czynnościach procesowych w sprawie niniejszej, został (...), gdzie wykonywał odpłatną pracę, do (...). W dniu (...)został wycofany z zatrudnienia. Po zakończeniu czynności w niniejszej sprawie, pozwany miał zostać z powrotem (...), gdzie możliwym będzie podjęcie przez niego odpłatnej pracy. Pomimo, że dochody jakie osiągał i prawdopodobnie będzie osiągał z tego tytułu są niewielkie, to jednak pozwany winien liczyć się z tym, iż rodzic jest zobowiązany do dzielenia się z małoletnim dzieckiem wszystkimi, nawet najmniejszymi swoimi dochodami. Nie pozostaje również bez znaczenia, że to własnym, zawinionym działaniem pozwany znalazł się w obecnej sytuacji. Małoletnia nie może zaś ponosić konsekwencji tego działania, zwłaszcza, że w jego wyniku zostało jej odebrane prawo do wychowywania się w pełnej rodzinie i możliwość dorastania w obecności matki. Pozwany musi mieć świadomość, iż potrzeby małoletnich w wieku jego córki sukcesywnie zwiększają się. W takiej sytuacji pozwany winien poczynić wszelkie starania by choć w minimalnym stopniu wywiązywać się z obowiązku alimentacyjnego na rzecz W., zwłaszcza, że nie sprawuje nad nią żadnej przeczy, a wszelkie obowiązki związane z jej wychowaniem i zapewnieniem jej opieki spoczywają na rodzinie zastępczej. Niemniej jednak, w przedmiotowej sytuacji dochody i majątek pozwanego nie pozwalają na zasądzenie alimentów w wyższej wysokości, aniżeli kwota 70 złotych miesięcznie. Mając na względzie, iż rodzina zastępcza prawidłowo wywiązuje się z obowiązku zapewnienia dziecku środków utrzymania, Sąd przyjął, iż kwota powyższa, choć niewielka, pozwoli na pokrycie chociażby kosztów związanych z zapewnieniem dziecku rozrywki czy umożliwieniem uczestnictwa w zajęciach dodatkowych. Pozwany ma bardzo dobry zawód (...), przed (...)prowadził (...), zatem jego możliwości zarobkowe są znaczne; gdyby nie (...) dochody pozwanego mogłyby być wysokie albo nawet bardzo wysokie. Bezzasadne jest zatem stanowisko prezentowane przed sadem, że powództwo powinno być oddalone. Z wszystkich wyżej wymienionych względów na podstawie art. 133 k.r.o. w zw. z art. 135 k.r.o., Sąd orzekł jak w punkcie 1 wyroku i oddalił powództwo w pozostałym zakresie. Rygor natychmiastowej wykonalności Sąd nadał wyrokowi w punkcie 1 na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c. O kosztach sądowych orzeczono natomiast na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art. 98 § 1 k.p.c., zasądzając od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 60 złotych.