Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII Gz 74/19

POSTANOWIENIE

Dnia 17 czerwca 2019 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy, VIII Wydział Gospodarczy

w następującym składzie:

Przewodniczący: SSO Artur Fornal

Sędziowie: SO Marek Tauer

SR del. Marcin Winczewski (sprawozdawca)

po rozpoznaniu w dniu 17 czerwca 2019 r. w Bydgoszczy

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku nadzorcy wykonania układu częściowego

o uchylenie układu częściowego zawartego w przyspieszonym postępowaniu układowym dłużnika (...)
w B.

na skutek zażalenia dłużnika (...) w B. na postanowienie Sądu Rejonowego w Bydgoszczy z dnia 20 lutego 2019 r., sygn. akt XV GReu 1/19

postanawia:

oddalić zażalenie.

Marek Tauer Artur Fornal Marcin Winczewski

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Rejonowy w Bydgoszczy uchylił układ częściowy przyjęty dnia 28 sierpnia 2018 r. na zgromadzeniu wierzycieli (...) w B., który został zatwierdzony postanowieniem Sądu Rejonowego w Bydgoszczy z dnia 24 października 2018 r. w sprawie XV GRp 2/17. Sąd Rejonowy wskazał, że postanowieniem z dnia 22 listopada 2017 r. otworzył przyspieszone postępowanie układowe dłużnika w celu zawarcia układu częściowego i wyznaczył nadzorcą sądowym T. F.. Postanowieniem z dnia 24 października 2018 r. w sprawie XV GRp 2/17 zatwierdził układ częściowy zawarty na zgromadzeniu wierzycieli w dniu 28 sierpnia 2018 r. Do dnia 31 grudnia 2018 r. dłużnik powinien był zapłacić pierwsze raty dla wierzycieli z grupy I w kwocie 21.872,56 zł, grupy II w kwocie 38.430,74 zł i grupy III w kwocie 254.819,70 zł, czego jednak nie uczynił. Z informacji od nadzorcy wykonania układu wynika, że kondycja dłużnika bardzo się pogorszyła, na rachunku bankowym posiada kwotę 8.239,01 zł, a środki nie pozwalają nawet na zaspokojenie bieżących zobowiązań. Dłużnik nie reguluje zadłużenia z tytułu podatków i składek do ZUS na łączną kwotę 600.000,00 zł. Reprezentant dłużnika potwierdził, że nie dokonał wpłat wynikających z układu częściowego, zaległości z tytułu podatku od towarów i usług wynoszą około 487.000,00 zł i nie jest w stanie wypłacać wynagrodzenia pracownikom, z których 4 złożyło wypowiedzenia. Z tych względów Sąd Rejonowy uchylił układ częściowy przyjęty dnia 28 sierpnia 2018 r. na zgromadzeniu wierzycieli.

Zażalenie na powyższe postanowienie wniósł dłużnik (...) w B., zaskarżając je w całości i domagając się jego uchylenia. Skarżący zarzucił Sądowi brak przyjęcia wyjaśnień dłużnika w sprawie oraz brak analizy sytuacji i oparcie decyzji wyłącznie na opinii nadzorcy sądowego. W uzasadnieniu stanowiska wskazano, iż w dniu 26 lutego 2019 r. został odwołany dotychczasowy Prezes Zarządu, a skala nieprawidłowości sprawiła, że dłużnik musi mocno zrewidować dotychczasowe kroki. Zaniechano odzyskania 1.500.000,00 zł od wierzycieli, ale nowy Zarząd podjął działania mające na celu szybkie uzyskanie środków na spłatę zobowiązań i złożenie skargi nadzwyczajnej w sprawie roszczenia Miasta B., gdyż proces ten był prowadzony nieprawidłowo, a kwota 4.500.000,00 zł jest nienależna. Dotychczasowy Zarząd nie podejmował żadnych starań o pozyskanie nowych kontraktów i nie realizował prawidłowo już zawartych. Z dwoma pracownikami udało się podpisać porozumienia o dalszej współpracy, a na dwa stanowiska trwa rekrutacja. Spółka jest nadal w stanie doprowadzić do wyjścia z trudnej sytuacji i stanąć na nogi.

Sąd zważył, co następuje:

Zażalenie należało uznać za niezasadne.

Stosownie do art. 176 ust. 1 ustawy z dnia 15 maja 2015 r. Prawo restrukturyzacyjne (j.t.: Dz. U. z 2019 r., poz. 243 ze zm.), Sąd uchyla układ na wniosek wierzyciela, dłużnika, nadzorcy wykonania układu albo innej osoby, która z mocy układu jest uprawniona do wykonania lub nadzorowania wykonania układu, jeżeli dłużnik nie wykonuje postanowień układu albo jest oczywiste, że układ nie będzie wykonany. Domniemywa się, że jest oczywiste, że układ nie będzie wykonany, jeżeli dłużnik nie wykonuje zobowiązań powstałych po zatwierdzeniu układu.

Przepisy wskazują więc na dwie alternatywne podstawy uchylenia układu:

1) dłużnik nie wykonuje postanowień układu,

2) oczywiste jest, że układ nie będzie wykonany.

Jeśli chodzi o niewykonywanie postanowień układu, hipoteza normy zawiera zarówno niecałkowite wykonywanie przyjętych zobowiązań, jak również nienależyte wykonywanie tychże zobowiązań. Przepis nie ogranicza charakteru tej wadliwości, czy to wartościując sposób ich niewykonania (rażąco, istotnie itp.), jak też nie limituje możliwości sankcjonowania wadliwości w czasie, odnosząc się jedynie do okresu wykonywania układu. Natomiast ogranicza on ewentualne nienależyte wykonanie zobowiązania jedynie do osoby dłużnika bądź zarządcy przymusowego wykonania układu czy innej osoby uprawnionej do jego wykonywania. Jeśli więc inne niż sprawujące zarząd w imieniu dłużnika podmioty nie spełniają świadczeń albo spełniają je niewłaściwe, to dłużnik (i restrukturyzacja jego zobowiązań w ramach układu) nie powinien na tym cierpieć.

Drugą przesłanką uchylenia układu jest taka zmiana okoliczności – dotyczących dłużnika bezpośrednio czy też mających szerszy wydźwięk (np. kryzys na rynku właściwym), ale oddziałujących na dłużnika – która uprawnia do wysnucia wniosku, że układ w sposób nieulegający wątpliwości nie będzie wykonany. Chodzi tu o nowe okoliczności, które powstały po zatwierdzeniu układu, bowiem wcześniej istniejące sąd bierze pod uwagę już z mocy art. 165 ust. 1 Prawa restrukturyzacyjnego (por. Filipiak Patryk (red.), Hrycaj Anna (red.), Prawo restrukturyzacyjne. Komentarz, WK 2017). Oczywistość niewykonania układu polega na tym, że na podstawie obiektywnych okoliczności jasne jest (tj. zachodzi wyraźne wysokie prawdopodobieństwo), że układ nie będzie wykonany. Nie chodzi tu o uprawdopodobnienie pewnej okoliczności, ale ów negatywny wniosek musi być oczywisty. Może to być wynikiem zmiany możliwości technicznych czy innych zmian danego przedsiębiorstwa, które rzutują na zakres (obniżenie) możliwego zaspokojenia wierzytelności, czy utrata prawem wymaganych zezwoleń i tym podobnych wymogów pozwalających dłużnikowi zarobkować. Istotną zmianą w porównaniu z poprzednią regulacją prawną jest wprowadzenie domniemania, zgodnie z którym fakt niewykonywania zobowiązań powstałych po zatwierdzeniu układu jest uznany za uzasadniający przyjęcie oczywistości jego niewykonania.

W niniejszej sprawie, niewątpliwe wypełnione zostały przez dłużnika obie, alternatywne przesłanki uchylenia układu. Poza sporem pozostawało, czego nie kwestionowano nawet w zażaleniu, iż do dnia 31 grudnia 2018 r. dłużnik powinien był zapłacić pierwsze raty dla wierzycieli z grupy I w kwocie 21.872,56 zł, grupy II w kwocie 38.430,74 zł i grupy III w kwocie 254.819,70 zł, czego jednak nie uczynił, a co stanowi już wystarczającą podstawę uchylenia układu. Ponadto, z informacji od nadzorcy wykonania układu, ale również – wbrew zarzutom zażalenia – z oświadczeń ówczesnego Prezesa Zarządu dłużnika wynika, że kondycja podmiotu bardzo się pogorszyła, na rachunku bankowym posiada kwotę 8.239,01 zł, przy czym konto to i tak jest zablokowane przez komornika sądowego, a środki nie pozwalają nawet na zaspokojenie bieżących zobowiązań. Dłużnik nie reguluje dalej zadłużenia z tytułu podatków i składek do ZUS na łączną kwotę 600.000,00 zł. W piśmie do nadzorcy z dnia 9 stycznia 2019 r. jednoznacznie wskazano przy tym, iż dłużnik nie jest w stanie wypełnić układu częściowego, co związane jest m.in. z rozwiązaniem umów z kontrahentami, a spółka zmuszona jest złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości, co też nastąpiło.

Podkreślenia wymaga, iż w sytuacji stwierdzenia okoliczności wskazanych w art. 176 ust. 1 Prawa restrukturyzacyjnego, sąd jest zobligowany do uchylenia układu. O ile przesłanka oczywistości niewykonywania układu ma do pewnego stopnia charakter ocenny, o tyle ustanowione domniemanie znacząco ogranicza swobodę uznania sądu. Przesłanka niewykonywania zobowiązań (zarówno w ramach pierwszej przesłanki, jak i domniemania z drugiej) ma z kolei charakter zobiektywizowany i – co do zasady – nie ma znaczenia, jak duża jest skala niewykonywania zobowiązań. Skoro więc bezspornym pozostawało, że dłużnik po pierwsze w ogóle nie wykonuje postanowień układu, a po drugie nie wykonuje zobowiązań powstałych po zatwierdzeniu układu, to obowiązkiem Sądu Rejonowego było uchylenie układu częściowego zawartego w przyspieszonym postępowaniu układowym dłużnika. Całkowicie bez znaczenia w tej sytuacji pozostawać musi argumentacja (...) w B. dotycząca zmian w Zarządzie, czy prób ratowania sytuacji materialnej. Nie są to bowiem przesłanki mające wpływ na konieczność uchylenia układu.

Z uwagi na powyższe, Sąd Okręgowy oddalił zażalenie orzekając na zasadzie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. w zw. z art. 209 ustawy Prawo restrukturyzacyjne.

Marek Tauer Artur Fornal Marcin Winczewski

VIII Gz 74/19

Podstawa prawna:

Powołane przepisy:

Korekty wprowadzone przez SAOS:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

UZASADNIENIE