Pełny tekst orzeczenia

WYROK

1  W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 06 kwietnia 2018 r.

Sąd Rejonowy w Tczewie I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący Sędzia Sądu Rejonowego Anna Ściepuro

Protokolant starszy sekretarz sądowy Anna Kordecka

po rozpoznaniu w dniu 23 marca 2018 r. w Tczewie

na rozprawie

sprawy z powództwa Windykacja (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G.

przeciwko A. P.

o zapłatę

I. oddala powództwo,

II. zasądza od powoda Windykacja (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. na rzecz pozwanego A. P. kwotę 1.217 zł (tysiąc dwieście siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w sprawie.

Sygn. akt I C 430/17

UZASADNIENIE

Powód Windykacja (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. w dniu 20 września 2016 r. wniósł pozew przeciwko A. P. o zapłatę kwoty 1.880,23 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 19 grudnia 2015 r. do dnia zapłaty. Nadto wniósł o zasądzenie zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że eMediator.pl spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. (zleceniobiorca) zawarła z pozwanym umowę zlecenia, celem świadczenia na rzecz pozwanego usług oddłużeniowych. Zleceniobiorca zainicjował postępowanie w sprawie restrukturyzacji zobowiązań pozwanego, co stanowiło równocześnie wywiązanie się zleceniobiorcy z umowy. Pozwany nie wywiązał się z umowy, nie uiszczając całości należnego wynagrodzenia. Próby polubownego rozwiązania sprawy nie odniosły skutku. W dniu 11 czerwca 2015 r. eMediator.pl

dokonała warunkowego wypowiedzenia umowy zlecenia z zastrzeżeniem, że w przypadku braku płatności zaległości w terminie 7 dni od otrzymania pisma, umowa łącząca strony ulegnie automatycznemu rozwiązaniu. Pismo pozostało bez odpowiedzi. W dniu 17 grudnia 2015 r. eMediator.pl dokonała przelewu na rzecz powoda wierzytelności przysługującej jej od pozwanego. Powód poinformował pozwanego o przelewie wierzytelności i bezskutecznie wezwał go do zapłaty niezapłaconej części wynagrodzenia zleceniobiorcy w wysokości 1.880,23 zł oraz odsetek ustawowych za opóźnienie w kwocie 26,28 zł.

W dniu 16 marca 2017 r. referendarz sądowy wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości, podnosząc zarzut braku legitymacji procesowej czynnej, nieudokumentowania wysokości roszczenia, niewykazania roszczenia, naruszenia zasad współżycia społecznego i przedawnienia roszczenia. Z ostrożności procesowej wskazał, że wpłacił na rzecz eMediator.pl tytułem umówionego wynagrodzenia kwotę 400,00 zł, której zleceniobiorca do tej pory nie zwrócił. Nadto wniósł o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu według norm przepisanych.

Uzasadniając wskazał, że umowa przelewu z dnia 17 grudnia 2015 r. nie dotyczy pozwanego. Pod umową brak jest czytelnych podpisów stron i pieczęci. Pozwany aneksował umowę z eMediator.pl odnośnie wysokości wynagrodzenia (gdzie kwota wynagrodzenia została obniżona z kwoty 2.214,00 zł na 1.845,00 zł), tymczasem wierzytelność wskazana w umowie przelewu wierzytelności dotyczy kwoty 2.214,00 zł. Pozwany nie został poinformowany o przelewie i nie wyraził na niego zgody. Wskazał też, że umowa zawarta między pozwanym a eMediator.pl miała elementy umowy zlecenia i umowy o dzieło. eMediator.pl miał oddłużyć pozwanego w sześciu sprawach. Aneksem zmniejszono liczbę spraw do pięciu. Powód w pozwie nie wykazał, że cel umowy został osiągnięty. Pozwany temu zaprzecza. Działania eMediator.pl ograniczyły się jedynie do skierowania tego samego pisma do wierzycieli pozwanego. Po uzyskaniu decyzji odmownych eMediator.pl nie wykonał już żadnych czynności. Zażądał zapłaty wynagrodzenia. Pozwany nie zgadza się z obowiązkiem zapłaty, bowiem eMediator.pl nie uczyniła nic, by spełnić swoje świadczenie. nie podjęła prób negocjacji z wierzycielami pozwanego. Wskazał nadto, że wpłata kwoty 400,00 zł nie stanowiła uznania długu. Pozwany po powzięciu informacji, że eMediator.pl nie wykonuje żadnych czynności, przestał dokonywać dalszych wpłat.

W odpowiedzi na sprzeciw powód zaprzeczył twierdzeniom pozwanego. Wskazał, że pierwotny wierzyciel wykonał zobowiązanie określone w umowie i zgodnie z jej treścią. Podkreślił, że umowa była wyłącznie umową zlecenia – umową starannego działania, a osiągnięcie zamierzonego przez pozwanego rezultatu w postaci restrukturyzacji jego zobowiązań nie leżało w zakresie możliwości decyzyjnych pozwanego i w ogóle nie stanowiło przedmiotu zobowiązania eMediator.pl. (...) sposób uznać, że fakt niedokonania restrukturyzacji zobowiązań pozwanego, stanowi niewykonanie zobowiązania przez eMediator.pl, w sytuacji gdy eMediator.pl nie gwarantowała i nie mogła zagwarantować pozwanemu, iż jego zobowiązania zostaną zrestrukturyzowane. Przy wykonywaniu zlecenia eMediator.pl dochowała należytej staranności, a fakt niesporządzenia dalszych pism był efektem wyłącznie zaniechania pozwanego. Potwierdził fakt dokonania przez pozwanego wpłat w kwocie 400,00 zł. Dokonane wpłaty pomniejszyły dochodzoną należność do 1.814,00 zł. Ta kwota zaś została powiększona o koszty windykacji. Podkreślił, że w chwili składania pozwu wierzytelność powoda nie była przedawniona, nawet w odniesieniu do 1. raty dochodzonej należności. Powód wykazał dokumentem przejście na niego wierzytelności, co potwierdza fakt wydania przez Sąd nakazu zapłaty.

W pismach z dnia 01 marca 2018 r. i 15 marca 2018 r. strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska w sprawie.

Stanowiska stron nie uległy zmianie do czasu zamknięcia rozprawy.

S ąd ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwany A. P. w dniu 18 czerwca 2014 r. z eMediator.pl spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. umowę zlecenia nr (...), której przedmiotem było wykonanie usługi oddłużeniowej „Restrukturyzacja STANDARD (płatność ratalna)” dotyczącą sześciu spraw. Cena jednostkowa za każde zobowiązanie wynosiła 369 zł (łącznie 2.214,00 zł). Usługa oddłużeniowa dotyczyła sześciu wierzycieli tj.:

1) Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo – Kredytowej Rafineria/ (...) sp. z o.o.,

2) (...) sp. z o.o.,

3) (...) S.A.,

4) (...) Bank (...) S.A.,

5) (...) S.A./ (...) Finanse S.A.,

6) (...) S.A.

Zgodnie z załącznikiem nr 2 do umowy zlecenia – ogólnymi warunkami świadczenia usług oddłużeniowych przez (...) sp. z o.o. (dalej: „OWU”) - (...) oznaczała restrukturyzację zobowiązań wobec podmiotów takich jak banki, firmy chwilówkowe, (...)-i, dostawcy usług powszechnych (prąd, gaz, czynsz, abonament), jak również wobec osób prywatnych (np. wobec rodziny), za wyjątkiem wierzytelności hipotecznych, abonamentów RTV i rachunków (§1 pkt 2. lit. l) OWU).

Zgodnie z w/w umową eMediator.pl zobowiązała się do podjęcia działań mających na celu redukcję zadłużenia klienta wobec wierzycieli. Redukcja zadłużenia (§2 pkt 2 lit. I. I j. OWU) oznaczała każdą postać zmniejszenia lub złagodzenia obciążeń finansowych, a w szczególności: umorzenie zobowiązań, rozłożenie ich na raty lub większą liczbę rat, obniżenie raty, odroczenie (zawieszenie) terminu płatności, odstąpienie od czynności upominawczych, windykacyjnych lub egzekucyjnych, odnowienie zobowiązania i zawarcie ugody, gdy doszło do wypowiedzenia umowy, zmianę zabezpieczenia, czyszczenie BIK, zmianę waluty zobowiązania, rezygnację z ubezpieczenia, obniżenie, złagodzenie lub inną korzystną zmianę struktury i warunków spłaty zobowiązania – niezależnie od stopnia lub wpływu tych zmian na strukturę zadłużenia, sposobu wyrażenia woli przez wierzyciela oraz niezależnie od skorzystania przez klienta z wynegocjowanych w jego imieniu warunków zadłużenia. Spółka (...).pl zobowiązała się dołożyć należytej staranności, aby działania podejmowane na rzecz klienta były rzetelne i kompleksowe, by umożliwiły osiągnięcie zamierzonego przez strony celu w jak najkrótszym czasie oraz wykonywać czynności restrukturyzacyjne w sposób nienarażający dobrego imienia klienta, przy czym samodzielnie podejmując decyzje w zakresie rodzaju czynności podejmowanych na rzecz klienta i nie będąc zobowiązanym wnioskami klienta co do sposobu prowadzenia postępowania restrukturyzacyjnego (§2 pkt. 1. i 2. OWU). Czynności restrukturyzacyjne obejmowały każde działanie podejmowane w ramach postępowania restrukturyzacyjnego (tj. postępowania mającego na celu redukcję zadłużenia klienta), w szczególności doradztwo w zakresie restrukturyzacji, reprezentowanie klienta przed wierzycielami poprzez tworzenie i wysyłkę korespondencji w formie papierowej, jak i elektronicznej oraz prowadzenie negocjacji drogą telefoniczną.

Przedmiotem usługi oddłużeniowej była organizacja i przeprowadzenie postępowania restrukturyzacyjnego dotyczącego zadłużenia klienta, określonego w ankiecie informacyjnej, poprzez prowadzenie w imieniu klienta negocjacji z wierzycielami na drodze polubownej celem redukcji zadłużenia klienta.

W celu należytego wykonania zobowiązania klient zobowiązany był do dostarczenia eMediator.pl, w terminie 10 dni od dnia zawarcia umowy, pełnomocnictwa z podpisem notarialnie poświadczonym, w liczbie odpowiadającej liczbie wierzycieli oraz opisu historii kredytowej (§3 pkt. 2 OWU).

W przypadku dostarczenia pełnomocnictwa, czynności restrukturyzacyjne obejmowały doradztwo w zakresie restrukturyzacji, sporządzanie w imieniu klienta pism, oświadczeń i innych dokumentów do wierzycieli, reprezentowanie klienta we własnym imieniu przed wierzycielami, renegocjację warunków spłaty zadłużenia klienta wobec wierzycieli oraz odbieranie korespondencji związanej z zobowiązaniami klienta.

W razie niedostarczenia w/w pełnomocnictwa w terminie lub w niewystarczającej ilości, czynności restrukturyzacyjne obejmowały doradztwo w zakresie restrukturyzacji i sporządzanie klientowi projektów maksymalnie 3 pism, oświadczeń lub innych dokumentów do wierzycieli w stosunku do każdego zobowiązania, które eMediator.pl prześle klientowi celem ich wykorzystania przez klienta we własnym imieniu (§3 pkt 4 OWU).

W razie niedostarczenia opisu historii kredytowej eMediator.pl miał przygotować wnioski restrukturyzacyjne bazując na wszelkich posiadanych przez siebie informacjach o restrukturyzowanym zobowiązaniu.

Spółka (...).pl zobowiązała się do wykonania pierwszej czynności restrukturyzacyjnej w terminie 7 dni od dnia otrzymania pełnomocnictwa, nie później jednak niż w terminie 30 dni od dnia jej zawarcia pod warunkiem uprzedniego otrzymania podpisanego przez obie strony egzemplarza umowy.

W przypadku niedostarczenia pełnomocnictwa we wskazanym terminie, pierwsza czynność miała zostać wykonana w terminie 30 dni od dnia podpisania umowy (§4 pkt. 2. i 3. OWU).

Z tytułu wykonywania usług oddłużeniowych, klient miał uiścić na rzecz eMediator.pl wynagrodzenie w wysokości określonej w umowie, płatne jednorazowo z góry, jednocześnie z chwilą podpisania odpowiedniej umowy bądź do rąk kuriera lub pełnomocnika eMediator.pl (przy jednoczesnej obecności stron), bądź przelewem na rachunek eMediator.pl (w razie zawierania umowy przy braku jednoczesnej obecności stron), bądź też w sposób mieszany(§5 pkt. 2. OWU).

Niedostarczenie przez klienta pełnomocnictwa na zasadach i w formie opisanych w umowie, przy jednoczesnym wykonaniu przez klienta zobowiązań określonych na ten wypadek, nie stanowił podstawy do żądania obniżenia wynagrodzenia.

Wycofanie sprawy (zobowiązania) z postępowania restrukturyzacyjnego nie miało wpływu na możliwość żądania wynagrodzenia przez eMediator.pl, o ile strony nie postanowiły inaczej (§5 pkt. 8. – 12. OWU).

W razie opóźnienia w płatności wynagrodzenia w całości lub co do którejkolwiek z rat przez klienta, eMediator.pl przysługiwały odsetki umowne w maksymalnej wysokości, która jest równa czterokrotności wysokości stopy kredytu lombardowego NBP, naliczane za każdy dzień zwłoki, poczynając od pierwszego dnia po terminie zapłaty (§5 pkt. 12 OWU).

W przypadku opóźnień w płatności całości lub części wynagrodzenia, klient zobowiązany był ponieść dodatkowe koszty w postaci:

- telefonu windykacyjnego (11 zł brutto wykonanego w 4, 10, 20 i 30 dniu po terminie zapłaty);

- SMS-a przypominającego o zapłacie należności (4zł brutto wykonanego w 10, 20 i 30 dniu po terminie zapłaty);

- e-maila zawierającego wezwanie do zapłaty (3 zł wykonanego w 4, 10, 20 i 30 dniu po terminie zapłaty);

- pisemnego wezwania do zapłaty (14 zł brutto wykonanego w 20 i 30 dniu po terminie zapłaty);

co nie wyłączało jednakże prawa do dochodzenia odszkodowania na zasadach ogólnych (§5 pkt. 13. OWU). Suma powyższych miesięcznych kosztów windykacyjnych wynosi 82 zł, przy wysokości raty 100 zł.

Pozwany A. P. zobowiązał się do uiszczenia na rzecz eMediator.pl, za podjęcie i wykonanie czynności określonych w umowie, wynagrodzenia w 23 ratach miesięcznych po 100,00 zł każda (pierwsza w kwocie 1,00 zł, ostatnia w kwocie 113,00 zł) w okresie od 18 czerwca 2014 r. do 25 kwietnia 2016 r.

W dniu 21 lipca 2014 r. strony aneksem do umowy zlecenia o nr (...) zmieniły treść przedmiotowej umowy w ten sposób, że wycofały z postępowania restrukturyzacyjnego zobowiązanie klienta wobec (...) sp. z o.o. Wobec powyższego wynagrodzenie eMediator.pl z tytułu wykonania umowy, wynieść miało 1.845,00 zł i miało zostać zapłacone w 18 miesięcznych ratach po 100,00 zł każda (ostatnia w kwocie 145,00 zł) w okresie od 25 lipca 2014 r. do 24 grudnia 2015 r.

Spółka (...).pl miała prawo do wypowiedzenia umowy, aż do końca okresu jej obowiązywania, bez zachowania okresu wypowiedzenia, w przypadku opóźnienia klienta w zapłacie wynagrodzenia za co najmniej 2 pełne okresy płatności oraz w przypadku wysłania klientowi pisemnego wezwania do zapłaty po upływie okresu przekraczającego 14 dni opóźnienia w zapłacie wynagrodzenia i nieuregulowania płatności w terminie tygodnia od dnia otrzymania wezwania (§7 pkt. 4. OWU).

(dowody: umowa nr (...) – k. 15, ankieta informacyjna (załącznik nr 1 do umowy) – k. 16, ogólne warunki świadczenia usług oddłużeniowych przez e.Mediator.pl (załącznik nr 2 do umowy) – k. 17-23, harmonogram spłat (załącznik nr 3 do umowy – k. 24-25, aneks do umowy zawarty w dniu 21 lipca 2014 r. – k. 26-27, harmonogram spłat (załącznik nr 1 do aneksu – k. 28-29, pełnomocnictwo – k. 30, zeznania pozwanego słuchanego w charakterze strony – k. 191v-192, 193 [00:07:35-00:31:53])

Pozwany A. P. dokonał zgodnie z harmonogramem spłat następujących wpłat na rzecz eMediator.pl tytułem rat wynagrodzenia:

- 100,00 zł w dniu 18 lipca 2014 r.;

- 100,00 zł w dniu 20 sierpnia 2014 r.;

- 100,00 zł w dniu 19 września 2014 r.;

- 100,00 zł w dniu 27 października 2014 r.

(okoliczno ści bezsporne, a nadto: dowody wpłaty – k. 142)

Pozwany nawiązując kontakt ze spółką (...).pl otrzymał zapewnienie, że wskutek jej działań dojdzie do zlikwidowania odsetek i umorzenia części zadłużenia wobec wierzycieli pozwanego. Skuteczność działań eMediator.pl była podstawową motywacją pozwanego przy zawarciu przedmiotowej umowy. Pozwany nie zawarłby przedmiotowej umowy, gdyby nie uzyskał wcześniej słownej gwarancji, że podejmowane przez eMediator.pl działania odniosą skutek.

W dniu 11 lipca 2014 r. pozwany udzielił eMediator.pl pełnomocnictwa i upoważnił do dokonywania wszelkich czynności faktycznych i prawnych w sprawach zobowiązań wobec Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo – Kredytowej Rafineria/ (...) sp. z o.o., (...) sp. z o.o., (...) S.A., (...) Bank (...) S.A., (...) S.A./ (...) Finanse S.A. i (...) S.A.

W dniu 28 lipca 2014 r. eMediator.pl doręczyła (...) S.A. wniosek o restrukturyzację zadłużenia pozwanego. Do wniosku dołączyła informacje o stanie zdrowia pozwanego. W dniu 01 sierpnia 2014 r. (...) S.A. nie wyraził zgody na proponowane przez eMediator.pl warunki ewentualnej ugody i propozycje spłaty zadłużenia.

W dniu 24 września 2014 r. eMediator.pl doręczyła (...) S.A. ponowny wniosek o restrukturyzację zadłużenia pozwanego.

Wobec braku odpowiedzi na ponowny wniosek o restrukturyzację zadłużenia, w dniu 13 stycznia 2015 r. eMediator.pl skierowała do (...) S.A. wniosek o udzielenie informacji o stanie sprawy.

W dniu 29 lipca 2014 r. eMediator.pl doręczyła (...) sp. z o.o. wniosek o restrukturyzację zadłużenia pozwanego. Do wniosku dołączyła informacje o stanie zdrowia pozwanego.

(...) sp. z o.o. nie udzieliła odpowiedzi na powyższy wniosek.

W dniu 29 lipca 2014 r. eMediator.pl doręczyła (...) Bankowi (...) S.A. wniosek o restrukturyzację zadłużenia pozwanego. Do wniosku dołączyła informacje o stanie zdrowia pozwanego.

W dniu 23 grudnia 2014 r. (...) Bank (...) S.A. poinformował, że jego wierzytelność została sprzedawana w dniu 23 marca 2014 r. na rzecz (...) Wierzytelności Detalicznych Niestandaryzowanemu Sekurytyzacyjnemu Funduszowi Inwestycyjnemu Zamkniętemu.

W dniu 28 lipca 2014 r. eMediator.pl doręczyła (...) S.A. wniosek o restrukturyzację zadłużenia pozwanego. Do wniosku dołączyła informacje o stanie zdrowia pozwanego. (...) S.A. nie udzieliła odpowiedzi na powyższy wniosek.

W dniu 28 lipca 2014 r. eMediator.pl doręczyła (...) sp. z o.o. wniosek o restrukturyzację zadłużenia pozwanego. Do wniosku dołączyła informacje o stanie zdrowia pozwanego. W dniu 13 sierpnia 2014 r. (...) sp. z o.o. nie wyraziła zgody na proponowane przez eMediator.pl warunki ewentualnej ugody i propozycje spłaty zadłużenia.

W dniu 25 września 2014 r. eMediator.pl doręczyła (...) sp. z o.o. ponowny wniosek o restrukturyzację zadłużenia pozwanego.

W dniu 20 października 2014 r. (...) sp. z o.o. ponownie nie wyraziła zgody na proponowane przez eMediator.pl warunki ewentualnej ugody i propozycje spłaty zadłużenia.

Kolejne pismo z dnia 04 listopada 2014 r., zawierające ponowną propozycję ugodową, pozostało bez odpowiedzi ze strony (...) sp. z o.o.

Wskutek działań samego pozwanego doszło do zawarcia ugody z (...) sp. z o.o. (Spółdzielczą Kasą Oszczędnościowo – Kredytową Rafineria).

W dniu 11 sierpnia 2014 r. eMediator.pl doręczyła (...) S.A. wniosek o restrukturyzację zadłużenia pozwanego. Do wniosku dołączyła informacje o stanie zdrowia pozwanego.

Wszystkie wnioski o restrukturyzację zostały oparte o identyczny formularz, w treści wniosku zmienione zostały jedynie kwoty rat zaproponowanych wierzycielowi do spłaty.

W wyniku działań podjętych przez eMediator.pl nie doszło do jakiegokolwiek umorzenia zadłużenia pozwanego. Zobowiązania pozwanego, obsługiwane przez eMediator.pl nie uległy zmniejszeniu lub rozłożeniu na raty. Nie doszło do odroczenia terminu płatności, odstąpienia od czynności upominawczych, windykacyjnych lub egzekucyjnych lub odnowienia. Nie zawarto również żadnych ugód z wierzycielami ani nie nastąpiło obniżenie, złagodzenie lub inna korzystna dla pozwanego zmiana struktury i warunków spłaty zobowiązań.

(dowody: pe łnomocnictwo – k. 41-42, upoważnienia – k. 33, 48, 62, 75, 89, 108, 113, wnioski o restrukturyzację zadłużenia z potwierdzeniami odbioru – k. 38-40, 35, 51, 52-54, 64, 66-68, 78, 79-81, 91, 92, 96, 98-100, 111, 116-117, 133, dokumentacja medyczna – k. 44-46, 55-57, 71-73, 82-84, 101-103, 118-120, pismo (...) S.A. wraz z potwierdzeniem nadania – k. 37, 50, pismo (...) S.A. wraz z potwierdzeniem nadania – k. 65, 77, pisma (...) sp. z o.o. z potwierdzeniami nadania – k. 94, 97, 110, 112, wniosek o udzielenie informacji o stanie sprawy – k. 32, zeznania pozwanego słuchanego w charakterze strony – k. 191v-192, 193 [00:07:35-00:31:53])

W dniu 30 kwietnia 2015 r. eMediator.pl wezwał pozwanego do zapłaty, w terminie 7 dni od otrzymania wezwania, wynagrodzenia za cztery pełne okresy płatności (styczeń kwiecień 2015 r.) wraz z kosztami monitów i wezwania, w łącznej kwocie 537,68 zł.

(dow ód: wezwanie do zapłaty – k. 126)

W dniu 11 czerwca 2015 r. eMediator.pl wypowiedział pisemnie pozwanemu przedmiotową umowę z zachowaniem siedmiodniowego okresu wypowiedzenia, z uwagi na niedotrzymanie ustalonych warunków płatności. Wypowiedzenie miało charakter warunkowy. Brak zapłaty w terminie 7 dni od otrzymania pisma oznaczał automatyczne rozwiązanie umowy.

(dow ód: wypowiedzenie umowy nr (...) – k. 127)

W dniu 17 grudnia 2015 r. powód Windykacja (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. zawarł z eMediator.pl spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w G. umowę przelewu wierzytelności (cesji), której przedmiotem była między innymi wierzytelność wobec pozwanego A. P. wynikająca z umowy nr (...). Pozwany został poinformowany o fakcie dokonania przelewu wierzytelności.

Powód w dniu 26 lutego 2016 r. bezskutecznie wzywał pozwanego do uregulowania zadłużenia z tytułu przedmiotowej umowy.

(dowody: umowa przelewu wierzytelno ści wraz z załącznikiem nr 1 – k. 161-174, odpisy pełne z KRS – k. 12-13v, 159-160v, zawiadomienie o cesji wierzytelności – k. 130, ostateczne przedsądowe wezwanie do zapłaty wraz z potwierdzeniem doręczenia – k. 131-132)

S ąd zważył, co następuje:

Stan faktyczny w sprawie Sąd ustalił w oparciu o dokumenty złożone przez stronę powodową (umowa nr (...), ankieta informacyjna, ogólne warunki świadczenia usług oddłużeniowych przez e.Mediator.pl, aneks do umowy zawarty w dniu 21 lipca 2014 r., harmonogramy spłat, wnioski o restrukturyzację), których prawdziwości i autentyczności nie kwestionował pozwany. Zgodnie z treścią art. 229 kpc nie wymagają dowodu fakty przyznane w toku postępowania przez stronę przeciwną, jeżeli przyznanie nie budzi wątpliwości co do swej zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy. Pozwany przyznał, że podpisy pod przedmiotową umowę nr (...), aneksem, harmonogramami spłat, ogólnymi warunkami umowy złożone zostały przez niego. Stąd też fakty te, jak i dokumenty Sąd uznał w pełni za wiarygodne.

Sąd dał również wiarę zeznaniom pozwanego słuchanego w charakterze strony. Pozwany jasno, logicznie i prosto przedstawił przyczyny, które skłoniły go do zawarcia umowy, jak też fakt, że początkowo wywiązywał się z umowy, dopokąd nie stwierdził, że druga strona nie wykonuje rzetelnie swojej części tejże umowy.

Pozwany zakwestionował dokument w postaci umowy cesji z dn. 17.12.2015 r. oraz załącznika nr 1 do cesji z dnia 17.12.2015 r., zawierającego wykaz wierzytelności przelanych mocą tej umowy na rzecz powoda. Podniósł, że pod umową cesji brakuje pieczątek i podpisów, zatem nie ma możliwości zweryfikowania, czy umowa została skutecznie zawarta i czy jest ważna. Nadto załącznik do cesji nie może być traktowany jako dokument, gdyż jest wygenerowany elektronicznie, jest wydrukiem komputerowym, a co za tym idzie, może być dowolnie modyfikowany. Brakuje też na nim podpisów osób umocowanych do zawarcia umowy cesji. Podsumowując, podniósł zarzut braku legitymacji czynnej powoda.

W ocenie Sądu argument ten nie jest zasadny, nadto w ocenie Sądu wskazane dokumenty są wiarygodne i można z nich wywieść ustalenia w przedmiocie przejścia uprawnień do dochodzenia spornej wierzytelności na powodową spółkę.

Po pierwsze, wraz z umową cesji i załącznikiem do niej, powód także złożył uwierzytelnioną umowę zlecenia nr (...) wraz z aneksem do tej umowy, OWU, harmonogramy spłat, wezwanie do zapłaty skierowane do pozwanego, a zatem dokumenty, który pierwotny wierzyciel zobowiązał się przekazać powodowi w formie pisemnej w §2. umowy cesji. Brak jest logicznych podstaw do uznania, ażeby powód miał jakikolwiek dostęp do tych dokumentów wcześniej, tj. przed dokonaniem cesji, gdyż nie był stroną umowy zlecenia.

Nadmienić w tym miejscu należy, że zgodnie z art. 509 § 1 K.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Zgoda pozwanego nie była zatem potrzebna i nie miała wpływu na skuteczność cesji.

Przelew wierzytelności jest umową, na podstawie której dotychczasowy wierzyciel przenosi wierzytelność ze swojego majątku do majątku osoby trzeciej. Przedmiotem cesji mogą być przede wszystkim wierzytelności, rozumiane jako prawa podmiotowe przysługujące wierzycielowi do żądania od dłużnika spełnienia świadczenia (w tym zarówno całe wierzytelności, jak i ich części) – zob. szerzej J. M., komentarz do art. 509 [w:] K. P. (red.), Kodeks cywilny. Komentarz, T. 2, W. 2013.

Umowa ta nie musi być zawarta w formie pisemnej, ażeby była ważna i skuteczna. Art. 511 kc stanowi bowiem, że jeżeli wierzytelność jest stwierdzona pismem, przelew tej wierzytelności powinien być również pismem stwierdzony. Jak podnosi się w orzecznictwie -

art. 511 kc odnosi się do "stwierdzenia" przelewu wierzytelności pismem, a nie o zawarciu przelewu w formie pisemnej. Czym innym jest dokonanie czynności prawnej w formie pisemnej, a czym innym "stwierdzenie" pismem, iż określona czynność została dokonana.
"Stwierdzenie pismem" nie odnosi się bowiem do formy czynności prawnej, a jedynie do istnienia pisma stwierdzającego, że umowa przelewu została przez strony zawarta (np. wyrok SA w Katowicach I ACa 1516/04 z dnia 08.03.2005 r. OSA 2005/12/44).

Ponadto, w aktach sprawy zawarty jest odpis zawiadomienia z dnia 05 stycznia 2016 r., skierowanego do pozwanego przez pierwotnego wierzyciela – eMeditor.pl, informującego o przelewie wierzytelności i o obowiązku dokonania zapłaty do rąk w nowego wierzyciela (k. 130). Stąd wywieść należy, że obie strony umowy cesji potwierdziły fakt zawarcia tej umowy. Jak wyżej wspomniano, w wykonaniu tej umowy wierzyciel pierwotny przekazał powodowi całą dokumentację związaną z wierzytelnością wobec pozwanego. W przestawionym załączniku jednoznacznie została zindywidualizowana umowa zlecenia – przez wskazanie jej numeru, danych personalnych i adresowych pozwanego jak i kwoty wynagrodzenia. Nie jest zdaniem Sądu przekonujący pogląd o braku wiarygodności i mocy dowodowej tego wyciągu. Stanowi on dokument prywatny, który ocenić należało w realiach sprawy, tym bardziej, że – jak już wskazano wyżej - w procesie o zapłatę tytułem wierzytelności nabytej w drodze cesji nie zachodzi wymóg udokumentowania przelewu za pomocą szczególnych środków dowodowych, opisanych np. w odniesieniu do art. 788 k.p.c. (dokument urzędowy lub prywatny z podpisem urzędowo poświadczonym), wymaganych dla nadania klauzuli wykonalności na rzecz następcy prawnego dotychczasowego wierzyciela.

Za decydujące trzeba uznać oświadczenie dotychczasowego wierzyciela, które nie pozostawia wątpliwości, że do cesji rzeczywiście doszło. Wyjątkiem od związania stanowiskiem cedenta byłyby oczywiście przesłanki wskazujące na bezwzględną nieważność przelewu, jednak w rozpoznawanej sprawie tego typu okoliczności nie wystąpiły.

Podsumowując, okoliczności faktyczne ustalone przez Sąd oraz dowody w zakresie cesji przedstawione przez powoda są spójne i brak jest podstaw do stwierdzenia braku legitymacji czynnej powoda. Zarzut takowy jest chybiony.

Nie jest również zasadny podniesiony przez pozwanego zarzut przedawnienia roszczenia. Zgodnie z art. 118 kc, jeśli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - trzy lata.

Bieg przedawnienia przerywa się przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwzięta bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia (art. 123 § 1 pkt 1kc). Po każdym przerwaniu przedawnienia biegnie ono na nowo (art. 124 § 1 kc). W razie przerwania przedawnienia przez czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym albo przez wszczęcie mediacji, przedawnienie nie biegnie na nowo, dopóki postępowania to nie zostanie zakończone (art. 124 § 2 kc).

W badanej sprawie nie upłynął okres trzech lat pomiędzy dniem wypowiedzenia umowy (najwcześniej 7 dni od wystosowanego wypowiedzenia warunkowego – tj. 18.05.2015 r.), jak też nie upłynęły 3 lata od daty płatności każdej z rat wynagrodzenia. Sąd podziela argumentację strony powodowej w tym zakresie, podniesioną w odpowiedzi na sprzeciw.

Niemniej jednak, powództwo podlegało oddaleniu, o czym poniżej.

W pierwszej kolejności wskazać należy, że już z dokumentu przedłożonego przez samego powoda – bezspornego i niekwestionowanego przez żadną ze stron– w postaci aneksu do umowy z dnia 21 lipca 2014 r. (k. 26) wynika, że strony ukształtowały wynagrodzenie eMediator.pl w wysokości niższej niż wskazana w pierwotnej umowie, tj. wynagrodzenie obniżone zostało do kwoty 1.845,00 zł. Obie strony aneks podpisały i nie zostały przedstawione okoliczności które wskazywałyby na jego bezskuteczność bądź nieważność. Z treści aneksu wynika, że z postępowania restrukturyzacyjnego wycofane zostało zobowiązanie klienta wobec (...) sp. z o.o. Mimo tego eMediator podjął działania wobec I. I. w imieniu pozwanego – wysyłając do w/w spółki pismo w sprawie restrukturyzacji. Działanie to było ewidentnym wyjściem poza zakres umowy zlecenia zawartej przez strony, trudno więc przyjąć, ażeby pozwany zobowiązany był do zapłaty za nie, gdyż co innego wynika z umowy zawartej przez strony oraz z zeznań pozwanego. Sąd przyjął, że wynagrodzenie należne spółce (...).pl zostało skutecznie obniżone do kwoty 1.845,00 zł.

Po drugie, bezspornym w sprawie jest, że powód w trakcie obowiązywania umowy, zgodnie z harmonogramem spłat, uiścił w terminie 4 pierwsze raty łącznie w kwocie 400 zł. Tak też suma ewentualnego dochodzonego roszczenia powinna być obniżona o tą kwotę, stąd powództwo w tym zakresie zasługiwało na oddalenie.

Po trzecie – odnieść się należy do argumentacji związanej ze stwierdzeniem, czy zawarta między stronami umowa była umową zleceniem czy umową o dzieło.

Wyrażona w art. 353[1] kc zasada swobody umów, w myśl której stronom umowy gwarantuje się możliwość wyboru rodzaju stosunku prawnego, który będzie je łączył, nie oznacza dowolności kreowania stosunków prawnych, ponieważ już z treści art. 353[1] kc wynika, że ta zasada doznaje ograniczeń w zakresie treści i celu umowy ze względu na właściwość (naturę) stosunku prawnego, ustawę oraz zasady współżycia społecznego, z którymi nie mogą one pozostawać w sprzeczności. Wbrew zatem twierdzeniom pełnomocnika powoda, nazwa umowy nie przesądza o tym , do jakiej kategorii umów prawa cywilnego należy ją zaliczyć, gdyż decydującym czynnikiem jest zawsze treść umowy. Art. 65 §2 kc wskazuje, że w umowach należy raczej badać, jaki był zgodny zamiar stron i cel umowy, aniżeli opierać się na jej dosłownym brzmieniu

Rozważyć zatem należało czy zawarta między stronami umowa stanowiła umowę zlecenia (co podnosi powód) i jaki był zakres owego zlecenia, czy też umowę o charakterze mieszanym umowy o dzieło i umowy – zlecenia (co podnosi pozwany).

Orzecznictwo rozgranicza te typy umów. Wskazuje się przede wszystkim na to, że umowa o dzieło to umowa o pewien określony rezultat pracy i umiejętności ludzkich. Dlatego też celem tej umowy nie jest samo wykonywanie umówionych czynności, lecz wytworzenie dzieła, czyli osiągnięcie konkretnego, indywidualnie oznaczonego rezultatu, który musi mieć charakter samoistny i być ucieleśniony, czyli przybrać określoną postać w świecie zjawisk zewnętrznych. Rezultat ten musi być obiektywnie osiągalny i pewny, a przy tym sprawdzalny, czyli zdatny do poddania sprawdzianowi na istnienie wad fizycznych i prawnych. Innymi słowy, dzieło musi posiadać określone cechy indywidualne oraz wyodrębniony byt faktyczny lub prawny. Musi ono istnieć w postaci postrzegalnej, pozwalającej nie tylko odróżnić je od innych przedmiotów, ale i uchwycić istotę osiągniętego rezultatu. Jeżeli natomiast czynności wykonywane w ramach łączącej strony umowy do konkretnego, indywidualnie oznaczonego rezultatu nie prowadzą, możemy mówić jedynie o świadczeniu usług, do których stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu, gdzie wykonujący umowę nie bierze na siebie ryzyka pomyślnego wyniku spełnianej czynności, a jego odpowiedzialność za właściwe wykonanie umowy oparta jest na zasadzie starannego działania. Granica między usługami a dziełem bywa płynna, zwłaszcza gdy umowa dotyczy usług, których przedmiotem jest wykonanie pewnych czynności, które mają doprowadzić do ogólnie określonego celu. Cechą wyróżniająca staje się wówczas możliwość wyodrębnienia faktycznego i prawnego rezultatu czynności dokonywanych w ramach tej umowy (tak wypowiedział się przykładowo Sąd Apelacyjny w Krakowie w orzeczeniu z dn. 29.11.2017 r. w sprawie III AUa 779/16, w orzecznictwie sadów powszechnych pogląd ten jest ugruntowany, a i Sąd meritii pogląd ten podziela).

Analizując treść umowy będącej przedmiotem sprawy, stwierdzić należy, że jest to umowa o charakterze umowy zlecenia, a zatem umowy starannego działania. Na podstawie treści umowy żaden sposób nie można wyodrębnić konkretnego, indywidualnie oznaczonego rezultatu, który miałby mieć charakter samoistny i być ucieleśniony, czyli przybrać określoną postać w świecie zjawisk zewnętrznych. Rezultat musiałby być obiektywnie osiągalny i pewny, a przy tym sprawdzalny. Tymczasem pracownicy spółki (...).pl zobowiązani byli w imieniu pozwanego jedynie podjąć czynności (wprawdzie przykładowo, ale jednak opisane) w umowie zlecenia, polegające na działaniu, mającym spowodować zrestrukturyzowaniu długów klienta, w żaden jednak sposób nie wskazano, ażeby taki rezultat miał być przez nich osiągnięty i ażeby to było przedmiotem umowy, jak to ocenił pozwany po rozmowie z pracownikiem spółki.

Wskazać tu należy, że pozwany jest człowiekiem dorosłym, świadomym podejmowanych przez siebie działań i umiejącym przedsiębrać kroki celem oddłużenia samego siebie, a zatem posiadającym pewną świadomość prawną (przykładowo pozwany sam zawarł ugodę z (...) sp. z o.o.). Bacząc więc na doświadczenie życiowe samego pozwanego, trudno przyjąć, ażeby pozwany uwierzył, że działania podmiotu trzeciego skierowane do jego wierzycieli miałyby spowodować jego oddłużenie, przy świadomości swojej sytuacji majątkowej i zdrowotnej oraz wysokości jego zadłużenia u poszczególnych podmiotów.

Wracając jednak do oceny samej umowy zlecenia, słusznie w ocenie Sądu pozwany podniósł zarzut niestarannego działania spółki (...).pl, niewłaściwego wykonywania przezeń umowy, jak też niezgodności zawartej umowy z zasadami współżycia społecznego oraz naturą stosunku umownego – umowy zlecenia ocenionej w szczególności przez pryzmat art. 353 (1) kpc oraz art. 355 kc. W ocenie Sądu przy umowie skonstruowanej jak występująca w niniejszej sprawie, w żaden sposób nie można zweryfikować, czy eMediator.pl wykazał się należytą starannością działania. Zasada starannego działania, określona w art. 355 kc określona jest w ten sposób, że dłużnik obowiązany jest do staranności ogólnie wymaganej w stosunkach danego rodzaju (należyta staranność), przy czym należytą staranność dłużnika w zakresie prowadzonej przez niego działalności gospodarczej określa się przy uwzględnieniu zawodowego charakteru tej działalności.

Spółka (...).pl niewątpliwie prowadzi działalność gospodarczą opierającą się na doradztwie w zakresie usług (...), proponując osobom fizycznym usługi polegające na swoistym doradztwie oddłużeniowym, restrukturyzacyjnym. Konia jednak z rzędem temu, kto stwierdzi, jakiego rodzaju mają to być działania, w jakim terminie mają być zdziałane, do czego mają doprowadzić i jak je zweryfikować, zważywszy na zawarte w OWU klauzule (§2 – zasady ogólne wykonywania usług oddłużeniowych), w których firma (...).pl zastrzegła sobie m.in. możliwość działania niezależnie od wniosków i zaleceń klienta, w sposób, który uzna za właściwy, kierując się swoim doświadczeniem oraz dobrem klienta. Nie sposób znaleźć jakiegokolwiek abstrakcyjnego wzorca starannego działania, który pozwoliłby stwierdzić, że firma (...).pl wykazała się starannym rzetelnym działaniem.

W okolicznościach tej sprawy, gdzie ustalono, że firma (...).pl wysłała pięciu wierzycielom pozwanego identyczne w swej treści pisma oraz jako załączniki dokumenty przesłane przez samego pozwanego – w ocenie Sądu wymóg działania starannego nie został spełniony. W orzecznictwie sądów powszechnych utrwalony został pogląd, że w stosunkach gospodarczych przy określaniu wzorca należytej staranności należy uwzględniać wyższe, surowsze wymagania, z uwagi na zawodowy charakter działalności danego podmiotu, prowadzonej w sposób ciągły, co do zasady oparty na szczególnych umiejętnościach, wiedzy i doświadczeniu. W odniesieniu do stosunków o charakterze zawodowym uzasadnia to wymaganie staranności dłużnika na poziomie wyższym od przeciętnego. Przy tym wymaganie takie należy stosować zarówno do umów jednostronnie, jak i dwustronnie profesjonalnych (przykładowo wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 07 listopada 2017 r. w sprawie I ACa 697/17 i inne).

Sąd niniejszy pogląd ów podziela. Sam zleceniobiorca eMediator.pl w OWU zawarł klauzulę w §3 pkt 4, iż w przypadku niedostarczenia przez klienta pełnomocnictwa do działania, czynności restrukturyzacyjne co w odniesieniu do zobowiązań dotkniętych brakami obejmują doradztwo w zakresie restrukturyzacji oraz sporządzenie klientowi projektów maksymalnie 3 pism, oświadczeń lub innych dokumentów do Wierzycieli w stosunku do każdego zobowiązania, które Zleceniobiorca prześle klientowi celem ich wykorzystania we własnym imieniu. Zakładać więc należy, że jest to minimalny standard rzetelnego działania określony przez eMediator.pl w stosunku do zleceń, w których klient nie wykazał się żadną aktywnością i nie wywiązał z obowiązku przedłożenia dokumentów niezbędnych do działania w jego imieniu.

W niniejszej sprawie pozwany przesłał żądane dokumenty – pełnomocnictwo i dane dotyczące swojej sytuacji życiowej , a mimo tego w stosunku do restrukturyzowanych wierzytelności firma oddłużeniowa nie wykazała się w ocenie Sądu minimum należytej staranności, wysyłając do wierzycieli pozwanego maksymalnie 2 pisma, tożsamej treści do każdego – tak wynika z dokumentacji przedstawionej przez samego powoda.

Powód nabył skutecznie od wierzyciela pierwotnego wierzytelność wobec pozwanego niemniej jednak umowa cesji potwierdza jedynie fakt przelewu wierzytelności, nie jest natomiast dowodem na to, w jakiej wysokości wierzytelność ta faktycznie pierwotnemu wierzycielowi przysługiwała. Zgodnie z art. 513ó1 kc dłużnikowi przeciwko nabywcy wierzytelności przysługują wszelkie zarzuty , które miał przeciwko zbywcy w chwili powzięcia wiadomości o przelewie. W ocenie Sądu pozwany je podniósł skutecznie, kwestionując zasadność dochodzonego roszczenia, gdyż przy jego wykonaniu spółka (...).pl nie dochowała należytej staranności.

Tak zatem powództwo podlegało oddaleniu.

W punkcie II. Sąd orzekł o kosztach niniejszego procesu. Mając na uwadze fakt, że powód przegrał proces w całości, w całości został obciążony kosztami niniejszego postępowania. Na mocy art. 98 § 1 kpc oraz § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2015 r., poz. 1804), w wersji obowiązującej w dniu wniesienia pozwu, na zasądzone na rzecz pozwanego koszty złożyła się kwota 1.200,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego oraz kwota 17,00 zł tytułem uiszczonej opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.