Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 grudnia 2018 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący - Sędzia SO Tomasz Pawlik

Sędzia SO Leszek Dąbek (spr.)

SR (del.) Ewa Buczek - Fidyka

Protokolant Marzena Makoś

po rozpoznaniu w dniu 7 grudnia 2018 r. w Gliwicach

na rozprawie

sprawy z powództwa E. F. (F.)

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w J.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanej

od wyroku Sądu Rejonowego w Jastrzębiu-Zdroju

z dnia 25 października 2016 r., sygn. akt I Cgg 5/12

I.  zmienia zaskarżony wyrok:

1.  w punkcie 1 o tyle, że:

a)  w miejsce zasądzonych w punkcie 1 świadczeń zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 54.881,41 zł (pięćdziesiąt cztery tysiące osiemset osiemdziesiąt jeden złotych i czterdzieści jeden groszy) oraz od kwot:

- 47.140,35 zł (czterdzieści siedem tysiące sto czterdzieści złotych i trzydzieści pięć groszy) odsetki ustawowe od dnia 16 kwietnia 2012r. do dnia 31 grudnia 2015r. i odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016r.,

- 7.741,06 zł (siedem tysięcy siedemset czterdzieści jeden złotych i sześć groszy) odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia 2 czerwca 2016r.,

b)  oddala powództwo w pozostałej części,

2.  w punkcie 3 w ten sposób, że ustala, że powód ponosi koszty procesu oraz nieuiszczone koszty sądowe w 15% (piętnaście procent), a pozwany w 85% (osiemdziesiąt pięć) i pozostawia ich szczegółowe wyliczenie referendarzowi sądowemu przy Sądzie Rejonowym w Jastrzębiu – Zdroju,

II.  oddala apelację w pozostałej części;

III.  ustala, że powód ponosi koszty procesu oraz nieuiszczone koszty sądowe w postępowaniu apelacyjnym w 15% (piętnaście procent), a pozwany w 85% (osiemdziesiąt pięć) i pozostawia ich szczegółowe wyliczenie referendarzowi sądowemu przy Sądzie Rejonowym w Jastrzębiu – Zdroju.

SSR (del.) Ewa Buczek - Fidyka SSO Tomasz Pawlik SSO Leszek Dąbek

Sygn. akt III Ca 110/17

UZASADNIENIE

Powód E. F. żądał nakazania pozwanej (...) Spółce Akcyjnej w J. naprawienia szkód górniczych powstałych w budynku położonym w G. przy ulicy (...) oraz zwrotu kosztów procesu.

Uzasadniając powództwo twierdził, że uszkodzenia powstałe w należącym do niego budynku są następstwem prowadzonej przez pozwaną eksploatacji górniczej.

(...) Spółka Akcyjna w J. wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie na jej rzecz od powoda zwrotu kosztów procesu.

Pozwana podniosła, że uszkodzenie dachu nie zostało spowodowane prowadzoną przez pozwaną działalnością górniczą, lecz są spowodowane naturalnym oddziaływaniem drewnianej więźby dachowej, wywołanych zmianami wilgotności drewna oraz różnicy temperatur oddziaływujących na konstrukcję drewnianą, pokrycia dachu na znacznej powierzchni zwykłą papą asfaltową podatną na wszelkie mechaniczne uszkodzenia, odkształceń konstrukcji drewnianej więźby, braku prawidłowej zgodnej z zasadami sztuki budowlanej, corocznej konserwacji pokrycia dachowego.

W toku postępowania powód zmodyfikował powództwa żądając zasądzenia

- w miejsce dotychczas żądanych świadczeń - kwoty 64.774,42zł z ustawowymi odsetkami od dnia 16 04 2012r., podnosząc, że w czasie toczącego się postępowania naprawił we własnym zakresie uszkodzenia i z tego tytułu poniósł nakłady

w dochodzonej wysokości.

Sąd Rejonowy w Jastrzębiu Zdroju w wyroku z dnia25 10 2016r. zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 64.774,42zł z ustawowymi odsetkami od dnia 16 04 2012r. oraz od kwot:

- 47.140,35zł ustawowe odsetki od dnia 16 04 2012r. do dnia 31 12 2015r. i ustawowe odsetki za opóźnienie od dnia 1 01 2019r.,

- 17.634,07zł ustawowe odsetki za opóźnienie od dnia 2 06 2016r.,

Oddalił powództwo w pozostałej części oraz orzekł o nieuiszczonych kosztach sądowych.

W ustalonym stanie faktycznym w motywach orzeczenia przywołał regulację
art. 435 k.c. i art. 361 k.c. po czym ocenił, że w świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego, a w szczególności opinii biegłego sądowego R. P. (1) uszkodzenia występujące w budynku powoda mają związek przyczynowy z przepro-wadzoną i prowadzoną eksploatacją górnicza pozwanej. Następnie odwołał się do opinii sporządzonej przez biegłą A. S., która po-twierdziła wnioski opinii biegłego R. P. (1), ocenił, że w jej świetle nie zachodzi potrzeba powoływania w prawie innego biegłego z zakresu budownictwa, o co wnioskowała strona pozwana. Mając na uwadze wyniki przeprowadzonego postępowania dowodowego przyjął, powód skutecznie zmodyfikował powództwo i w części dotyczącej żądania głównego uznał powództwo za w pełni uzasadnione.

O odsetkach za opóźnienie się w spełnieniu świadczenia orzekał na pod-stawie regulacji art. 481 § 1 k.c. z uwzględnieniem zmian jakie dokonały w się w zawartej w nim regulacji z dniem 1 01 2016r. i zasądził je od kwoty 47.140,35zł od daty wytoczenia powództwa, od kwoty 17.634,07zł, a pozostałej od dnia doręczenia pozwanej dodatkowej opinii uzupełniającej biegłego, w pozostałej części uznał powództwo

za nieuzasadnione.

O kosztach procesu orzekł na podstawie art. 100 zd. 2 k.p.c., biorąc pod uwagę,

że powód uległ tylko w nieznacznej części żądania i pozwana powinna ponieść w całości koszty procesu, a o nieuiszczonych kosztach sądowych orzekał stosując regulację art. 113 ust 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w związku z art. 100 zd. 2 k.p.c.

Orzeczenie zaskarżyła pozwana (...) Spółka Akcyjna w J., która wnosiła o jego zmianę poprzez oddalenie powództwa, bądź jego uchylenie i przekazanie sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania oraz zasądzenie na jej rzecz od powoda zwrotu kosztów procesu za obie instancje.

Zarzucała, że przy ferowaniu wyroku naruszono prawo procesowe a to regulacje:

art. 227 k.p.c. w związku z art. 227 k.p.c. w związku z art. 278 k.p.c. i 279 k.p.c.

i art. 233 k.p.c. w związku z art. 6 k.c. oraz prawo materialne: regulacje art. 362 k.c.

w związku z art. 386 § 4 k.p.c. – w sposób wskazany w apelacji.

Ponadto wnosiła o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego z zakresu budownictwa na okoliczność przyczynienia się powoda do spowodowania szkody.

Powód E. wniósł o oddalenie apelacji oraz zasądzenie na jego rzecz od pozwanej i zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sąd Odwoławczy ustalił i zważył co następuje:

Sąd pierwszej instancji trafnie zakwalifikował roszczenia powoda przyjmując, że ma ono źródło w reżimie odpowiedzialności deliktowej za szkody górnicze, lecz wadliwie rozpoznała sprawę nie uwzględniając zasadnego wniosku pozwanej o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z opinii innego biegłego na oko-liczność zakresu szkody powstałej w majątku powoda.

Sąd Okręgowy sanując tę wadliwość dopuścił na posiedzeniu niejawnym

w dniu 27 10 2017r. dowód z opinii kolejnego biegłego z zakresu budownictwa

na okoliczność sposobu i kosztów naprawy objętych pozwem uszkodzeń dachu

w budynku powoda oraz dodatkowo w celu rozwiązania wszelkich występujących wątpliwości dotyczących przyczyn ich powstania, także na okoliczność czy są one spowodowane eksploatacją górniczą.

Powołany przez Sąd biegły M. W. we wnioskach opinii sporządzonej w czerwcu 2018r. między innym uznał, że:

- przedmiotowa nieruchomość położona jest na obszarze górniczym pozwanej,

- uszkodzenia pokrycia papowego dachu zostały wywołane bezpośrednią eksploatacją górnicza, która trwała do 2014r.,

- „odrzucił” roszczenia powoda związane ze zmianą rodzaju pokrycia dachowego

oraz wymianą rynien dachowych, jako nie związanych z prowadzoną przez pozwaną eksploatacją górniczą,

- łączny koszt remontu pokrycia dachowego w budynku powoda określił na kwotę 54.881,41zł.

Następnie w opiniach uzupełniających sporządzonych w sierpniu 2018r.

i we wrześniu 2018r. ustosunkował się do zastrzeżeń podniesionych przez powoda

do jego wcześniejszej opinii oraz opinii uzupełniającej, potrzymał te opinie i między innymi wyjaśnił, że podatek od towarów i usług naliczanych od robót budowlanych uzależniony jest od rodzaju budynku w jakim zostały one wykonane i jeżeli zostały one wykonane w budynku mieszkalnym (takim jak budynek powoda) wynosi on 8%.

Pozwana nie kwestionowała tych opinii.

Wskazane powyżej opinie zostały prawidłowo sporządzone przez biegłego,

a zawarty w niej wniosek dotyczący przyczyn powstania uszkodzeń w budynku powoda koresponduj z wcześniejszymi opiniami biegłych, zaś pozostałe jej wnioski są logicznym następstwem prawidłowo przeprowadzonych przez biegłego czynności.

Dlatego na podstawie zawartych w nich informacji zmieniono poczynione przez Sąd Rejonowy ustalenia faktyczne ustalając, że konsekwencją prowadzonej

przez pozwaną działalności górniczej so tylko uszkodzenia budynku wskazane w opinii biegłego powołanego w toku niniejszego postępowania a uzasadnione koszty ich usunięcia wynoszą 54.881,41zł.

Pozostałe ustalenia Sądu Rejonowego mają podstawę w zgromadzonym

w sprawie materiale dowodowym, który w tej części jest logiczny oraz wewnętrznie spójny, a informacje zawarte w poszczególnych źródłach dowodowych wzajemnie się uzupełniaj i potwierdzają i jako takie są w pełni wiarygodne.

Z tych też względów Sąd odwoławczy ze wskazaną powyżej modyfikacją przyjął za własne ustalenia faktyczne Sądu pierwszej instancji .

Dokonana przez Sąd Rejonowy ocena prawna ustalonego stanu faktycznego jest prawidłowa w swym zasadniczym zarysie dotyczącym odpowiedzialności pozwanej za skutki powstałych uszkodzeń w budynku powoda i w tej części Sąd odwoławczy ją podziela i przyjmuje za własną (orzecz. SN z dn. 26 04 1935r. III C 473/34, ZB. Urz. 1935r. nr 12, poz. 496).

Źródłem dochodzonych roszczeń stanowi regulacja art., 435 k.c. w związku art. 144 ust. 1, art. 145 i art. 146 ustawy z dnia 9 06 2011r. – Prawo górnicze

i geologiczne (Dz.U. z 2015r. poz. 196), statuująca odpowiedzialność pozwanej

za szkody powstałe na skutek prowadzonej przez nią działalności górniczej (ruchu przedsiębiorstwa), która na obecnym etapie – co do zasady - nie jest już przez pozwaną kwestionowana.

Zakres jej odpowiedzialności wyznacza regulacja art. 361 § 1 i 2 k.c.,

co między innymi – z mocy regulacji art. 6 k.c. - rodziło po stronie powoda obowiązek udowodnienia, że do powstania poszczególnych uszkodzeń w budynku powoda doszło na skutek ruchów górotworu.

Z tego obowiązku wywiązał się on tylko w części (w zakresie wskazanym

w opinii biegłego M. W.).

Łączny koszt usunięcia wykazanych w toku niniejszego postępowania uszkodzeń budynku powoda wynosi 54.881,41zł i w tej części powództwo jest uzasadnione.

Nie znalazło to prawidłowe odzwierciedlenie w zaskarżonym wyroku a czyni to apelację w części uzasadnioną i prowadziło do zmiany wyroku w oparciu o regulację art. 386 § 1 k.p.c.

Reasumując zaskarżone wyrok jest w części wadliwy i dlatego w tym za-

kresie apelację pozwanej jako uzasadnioną uwzględniono orzekając jak w sen-tencji w oparciu o regulację art. 386 § 1 k.p.c. a w pozostałej części oddalono ją stosując regulację art. 385 k.p.c.

SSR (del.) Ewa Buczek - Fidyka SSO Tomasz Pawlik SSO Leszek Dąbek