Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 1 kwietnia 2019 r.

Sąd Rejonowy w Gdyni I Wydział Cywilny

Sekcja do spraw rozpoznawanych w postępowaniu uproszczonym w składzie:

Przewodniczący: SSR Anna Stolarska

Protokolant: sekr. sąd. Tomasz Łukowicz

po rozpoznaniu w dniu 21 marca 2019 r. w Gdyni na rozprawie

sprawy z powództwa (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (...) z siedzibą w W.

przeciwko L. K.

o zapłatę

I zasądza od pozwanej L. K. na rzecz powoda (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (...) z siedzibą w W. kwotę 1.095,12 zł (jeden tysiąc dziewięćdziesiąt pięć 12/100 złotych) z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od dnia 29 sierpnia 2017 roku do dnia 1 kwietnia 2019 r.;

II zasądzone w pkt I świadczenie rozkłada pozwanej na 15 (piętnaście) rat: czternaście pierwszych w wysokości po 75,00 zł (siedemdziesiąt pięć złotych) każda i piętnastą ratę w wysokości 45,12 zł (czterdzieści pięć 12/100 złotych) płatną wraz z równowartością odsetek umownych w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od kwoty 1.095 zł od dnia 29 sierpnia 2017 roku do dnia 1 kwietnia 2019 r.;

– płatne miesięcznie, do ostatniego dnia miesiąca, poczynając od kwietnia 2019 roku, z zastrzeżeniem odsetek ustawowych za opóźnienie w przypadku opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat;

III zasądza od pozwanej L. K. na rzecz powoda (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (...) z siedzibą w W. kwotę 75,00 zł (siedemdziesiąt pięć złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu, w pozostałej części nie obciążając pozwanej tymi kosztami

Zarządzenia:

1.  odnotować i zakreślić w rep. C

2. przedłożyć z wpływem lub za 30 dni

UZASADNIENIE

(...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (...) z siedzibą w W. wniosła w dniu 29 sierpnia 2017 r. pozew w elektronicznym postępowaniu upominawczym przeciwko L. K. o zapłatę kwoty 1 095,12 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od dnia 29 sierpnia 2017 r. do dnia zapłaty oraz kosztami procesu, wskazując, że pozwana zawarła z (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. umowę pożyczki z dnia 12 czerwca 2015 r., nr (...) za pośrednictwem indywidualnego konta internetowego prowadzonego w ramach systemu elektronicznego udostępnionego przez pożyczkodawcę. Powodowa spółka wskazała także, że pożyczkodawca, tj. (...) Sp. z o.o. dokonał wniesienia wkładu niepieniężnego w postaci istniejących i wymagalnych wierzytelności, w tym wierzytelności przysługującej od pozwanej a objętej niniejszym pozwem, do powodowej spółki. Powódka podkreśliła, że pożyczkodawca udzielił pozwanej pożyczki po należytym dopełnieniu przez pozwaną wymogów formalnych, a także po uprzedniej weryfikacji wniosku pożyczkobiorcy, wypłacając w dniu 12 czerwca 2015 r. kwotę 3 000,00 zł. Zgodnie z treścią zawartej umowy pozwana w terminie do dnia 11 lipca 2015 r. winna dokonać zwrotu kwoty 3 660 zł. Powódka oświadczyła, że L. K. nie wywiązała się z zaciągniętego zobowiązania, a na dzień 29 sierpnia 2019 r. zaległość wynosi 1 092,50 zł

(pozew wraz z załącznikami – k. 3 – 5v)

Nakazem zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym z dnia 26 października 2017 r., sygn. akt: VI Nc-e 1631310/17 Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie, VI Wydział Cywilny uwzględnił żądanie pozwu.

(nakaz zapłaty z dnia 26 października 2017 r. – k. 6)

W dniu 9 sierpnia 2018 r. pozwana wniosła skutecznie sprzeciw, zaskarżając nakaz zapłaty wydany w elektronicznym postępowaniu upominawczym w całości i wnosząc o oddalenie powództwa, wskazując przy tym, że roszczenie objęte żądaniem pozwu nie istnieje.

(sprzeciw od nakazu zapłaty z dnia 28 listopada 2017 r. – k. 6v - 7)

W toku rozprawy w dniu 3 września 2018 r. pozwana podtrzymała dotychczasowe stanowisko, wnosząc o oddalenie żądania pozwu, natomiast w toku rozprawy w dniu 14 stycznia 2019 r. pozwana wniosła o nieobciążanie jej kosztami procesu z uwzględnieniem zasady słuszności.

(protokół rozprawy z dnia 3 września 2018 r. – k. 63, protokół rozprawy z dnia 14 stycznia 2019 r. – k. 80)

W toku rozprawy w dniu 21 marca 2019 r. L. K. oświadczyła, że podtrzymuje dotychczasowe stanowisko, jednak następnie oświadczyła, że otrzymała od pożyczkodawcy kwotę wypłaconą jej zgodnie z zawartą umową, potwierdzając również, że rachunek bankowy, którego numer został oznaczony w dokumentach złożonych przez powódkę jest prowadzony na jej rzecz. W toku rozprawy w dniu 21 marca 2019 r. pozwana oświadczyła, że jest świadoma istniejącego zobowiązania oraz, godząc się je spłacić, wniosła o rozłożenie należności na raty uzasadniając swój wniosek trudną sytuacja majątkową.

(protokół rozprawy z dnia 21 marca 2019 r. – k. 84)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

L. K. oraz (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. zawarli umowę pożyczki o numerze (...), w następstwie wypełnienia przez pozwaną wniosku za pośrednictwem indywidualnego konta internetowego prowadzonego przez pożyczkodawcę. Pożyczkobiorca był zobowiązany do zwrotu łącznie kwoty 3 660 zł, w tym kwoty 3 000 zł tytułem kapitału pożyczki wraz z kwotą należną pożyczkodawcy tytułem prowizji w wysokości 660,00 zł do dnia 11 lipca 2015 r. W dniu 12 czerwca 2015 r. pożyczkodawca wypłacił na rzecz L. K. kwotę 3 000 zł, jednak pozwana nie wywiązała się z zaciągniętego zobowiązania. Z treści § 7 ust. 1 umowy pożyczki gotówkowej nr (...) wynika, że odsetki naliczane są za czas opóźnienia albo zwłoki w spłacie pożyczki, od dnia następującego po wyznaczonym umową terminie spłaty, to jest od dnia wymagalności pożyczki do dnia uregulowania zaległości przez pożyczkobiorcę. Na dzień 29 sierpnia 2017 r. wierzytelność z tytułu zaciągniętej umowy pożyczki wynosi 1 092,50 zł.

Niesporne, a nadto umowa pożyczki nr (...) z dnia 12 czerwca 2015 r. wraz z regulaminem (k. 24 - 32v), potwierdzenie przelewu środków na rzecz pożyczkobiorcy (k. 38), elektroniczne potwierdzenie zawarcia umowy pożyczki (k. 33 – 37), zgoda L. K. na zawarcie umowy pożyczki (k. 41), wydruk z systemu elektronicznego prowadzonego przez pożyczkodawcę (k. 39 – 40)

(...) Sp. z o.o. dokonał wniesienia wkładu niepieniężnego w postaci istniejących i wymagalnych wierzytelności, w tym wierzytelności przysługującej od L. K. wynikającej z umowy pożyczki zawartej w dniu 12 czerwca 2015 r., nr (...) do (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (...) z siedzibą w W..

Niesporne, a nadto akt notarialny (k. 46 - 56)

L. K. prowadzi gospodarstwo domowe wraz z mężem – A. K. i uzyskuje miesięczne wynagrodzenie w wysokości około 3 330 zł netto, jednak wypłacana jest jej jedynie kwota wolna od zajęcia w związku z egzekucją prowadzoną z wynagrodzenia za pracę. Mając na uwadze, że również z wynagrodzenia za pracę A. K. prowadzona jest egzekucja, a nadto małżonkowie spłacają kredyt i prowadzone są przeciwko nim liczne postępowania egzekucyjne, łącznie jedynie kwota 1200 zł jest przeznaczona na pokrycie bieżących kosztów utrzymania. Na wysokość miesięcznych kosztów utrzymania składają się: kwota 570 zł tytułem czynszu oraz opłat eksploatacyjnych za mieszkanie, kwota około 200 zł tytułem opłat za energię elektryczną, należność z tytułu opłat za gaz w wysokości 30 zł miesięcznie i abonament telefoniczny w wysokości 200 zł miesięcznie. Pozwana nie posiada oszczędności, a składniki majątku zostały zajęte przez komornika sądowego w związku z prowadzonymi postępowaniami egzekucyjnymi.

Dowód: zeznania L. K. w toku rozprawy w dniu 21 marca 2019 r. (k. 84)

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny, który był między stronami niesporny, Sąd ustalił na podstawie wyżej wskazanych dowodów z dokumentów przedłożonych przez strony w toku postępowania oraz na podstawie przesłuchania pozwanej L. K.. Dowody z dokumentów uznane zostały za wiarygodne w całości, albowiem nie budziły one zastrzeżeń Sądu, co do autentyczności i prawdziwości twierdzeń w nich zawartych, nadto nie były kwestionowane przez stronę przeciwną.

Sąd ocenił jako wiarygodne zeznania pozwanej L. K., która oświadczyła, że jest świadoma istnienia zobowiązania objętego żądaniem pozwu, a nadto zeznała na okoliczność sytuacji majątkowej i życiowej jej rodziny. Zeznania pozwanej są w ocenie Sądu wiarygodne, albowiem jej twierdzenia w zakresie okoliczności umożliwiających ocenę sytuacji życiowej oraz majątkowej są spójne, a także nie zawierają wewnętrznych sprzeczności. Wobec powyższego, Sąd ocenił zeznania pozwanej jako wiarygodne, mając na uwadze, iż nie stoją one w sprzeczności z zebranymi dowodami z dokumentów, których autentyczność i prawdziwość nie była kwestionowana przez obie strony.

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.

W niniejszej sprawie powód domagał się zasądzenia od pozwanej kwoty 1 095,12 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od dnia 29 sierpnia 2017 r. do dnia zapłaty, powołując się na umowę pożyczki nr (...) zawartą między pozwaną a pierwotnym wierzycielem oraz wskazując, że wierzytelność wynikająca z ww. umowy została na niego przeniesiona w związku z wniesieniem przez pierwotnego wierzyciela wkładu niepieniężnego w postaci istniejących i wymagalnych wierzytelności do powodowej spółki. Podstawę prawną roszczenia powoda stanowi więc przepis art. 720 kc.

Odnosząc się w pierwszej kolejności do kwestii legitymacji procesowej powódki, wskazać należy, iż z dokumentów przedłożonych przez stronę powodową w sposób niebudzący wątpliwości wynika, iż następca prawny podmiotu udzielającego pozwanej pożyczki – (...) Sp. z o.o. – dokonał wniesienia wkładu niepieniężnego w postaci istniejących i wymagalnych wierzytelności, w tym wierzytelności objętej niniejszym pozwem, do powodowej spółki. Wobec czego należy uznać, że doszło do skutecznego przeniesienia na rzecz powódki wierzytelności objętej żądaniem pozwu, co zostało potwierdzone w akcie notarialnym z dnia 8 grudnia 2015 r., rep. 1 nr (...). Tym samym, w ocenie Sądu, uprawnienie powódki do wystąpienia z żądaniem objętym niniejszym pozwem, zostało w sposób dostateczny przez nią wykazane.

W ujęciu kodeksu cywilnego pożyczka jest umową konsensualną, polegającą na zgodnym oświadczeniu woli stron – dającego i biorącego pożyczkę – mocą którego dający zobowiązuje się przenieść na biorącego własność określonej ilości pieniędzy albo innych rzeczy oznaczonych co do gatunku, natomiast biorący zobowiązuje się zwrócić takie rzeczy, jakie otrzyma (takie same i w takiej samej ilości) więc pomimo że umowa pożyczki jest umową obligacyjną, wywołuje skutki w sferze prawa rzeczowego. Ze sformułowania „zwrócić” wynika, że obowiązek oddania pożyczki przez biorącego powstaje tylko wtedy, gdy jej przedmiot został wydany przez dającego, oraz że między wydaniem a zwrotem musi upłynąć pewien okres przeznaczony na uczynienie użytku z pożyczonych pieniędzy albo rzeczy. Ze względu na to, że obie strony umowy pożyczki zaciągają zobowiązania, umowa ta jest umową dwustronnie zobowiązującą. Nie jest jednak umową wzajemną, gdyż będący obowiązkiem dłużnika zwrot przedmiotu pożyczki ani nie stanowi świadczenia wzajemnego, ani nie jest przyczyną ( causa) lub odpowiednikiem świadczenia dającego pożyczkę. Istotą zobowiązania wynikającego z umowy pożyczki jest przeniesienie przez pożyczkodawcę jej przedmiotu na własność pożyczkobiorcy. Dotyczy to również zwrotu pożyczki, przy czym przedmiotem powrotnego przeniesienia własności nie muszą być te same pieniądze lub te same rzeczy zamienne, byle miały tę samą ilość i jakość. Przeniesienie własności przedmiotu pożyczki może nastąpić w każdy prawem przewidziany sposób. W wypadku pieniędzy wchodzi w grę wydanie gotówki, przelew bankowy, otwarcie kredytu na rachunku bankowym itp.

W okolicznościach niniejszej sprawy bezsporne było, że pozwaną i pierwotnego wierzyciela łączyła umowa pożyczki z dnia 12 czerwca 2015 r., nr (...). Bezsporny był również fakt, że pożyczkodawca wypłacił na rzecz L. K. kwotę 3 000 zł, po uprzednim zaakceptowaniu przez nią warunków udzielenia i spłaty pożyczki oraz fakt, że pozwana nie wywiązała się z zaciągniętego zobowiązania.

Przekładając powyższe rozważania na okoliczności niniejszej sprawy należy stwierdzić, że pozwana za pośrednictwem indywidualnego konta internetowego prowadzonego w ramach systemu elektronicznego udostępnionego przez pożyczkodawcę złożyła wniosek o udzielenie pożyczki, który to został pozytywnie rozpatrzony. Pozwana dokonując przelewu na kwotę 0,01 zł w dniu 4 grudnia 2014 r. oświadczyła, że zapoznała się z warunkami regulaminu umowy pożyczki oraz akceptuje je, co zostało przez powódkę wykazane za pomocą wydruku stanowiącego potwierdzenie przelewu. W następstwie powyższego, w dniu 12 czerwca 2015 r. (...) Sp. z o.o. w wykonaniu zawartej umowy pożyczki nr (...) dokonał przelewu kwoty 3 000 zł na rzecz pożyczkobiorcy. Powyższa okoliczność została potwierdzona przez pozwaną w toku rozprawy, a także wykazana za pomocą dokumentów przedłożonych przez powodową spółkę. Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że powódka należycie wykazała istnienie zobowiązania co do zasady, a nadto pozwana w toku rozprawy oświadczyła, iż ma ona świadomość istnienia zobowiązania, a kwota pożyczki została wypłacona przelewem na rachunek bankowy widniejący w dokumentach przedłożonych przez powódkę.

Z treści zawartej umowy pożyczki wynika, że L. K. była zobowiązana do zwrotu łącznie kwoty 3 660,00 zł, w tym kwoty 3 000 zł tytułem kapitału pożyczki oraz kwoty 660 zł tytułem prowizji w terminie do dnia 11 lipca 2015 r. Natomiast z treści wydruku z systemu elektronicznego prowadzonego przez pożyczkodawcę w celu obsługi wierzytelności wynika, iż pozwana nie wywiązała się z zaciągniętego zobowiązania w zakresie kwoty 1 095,12 zł. Powyższa okoliczność faktyczna nie została zaprzeczona przez pozwaną, a nadto oświadczyła ona, iż ma świadomość istnienia zobowiązania stanowiącego źródło roszczenia objętego żądaniem pozwu. Mając na uwadze powyższe, należy stwierdzić, że powódka wykazała również wysokość roszczenia objętego żądaniem pozwu, a nadto pozwana nie zakwestionowała jego wysokości. Pozwana była zobligowana do zwrotu kwoty 3 660,00 zł w terminie do dnia 11 lipca 2015 r. i nie wywiązała się z zaciągniętego zobowiązania, wobec czego powództwo o zapłatę kwoty 1 095,12 zł jest uzasadnione w całości.

W punkcie I niniejszego wyroku Sąd zasądził na podstawie art. 720 § 1 kc od pozwanej L. K. na rzecz powódki kwotę 1 095,12 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od dnia 29 sierpnia 2017 r. do dnia 1 kwietnia 2019 r., to jest do dnia wydania niniejszego wyroku. Należy wskazać, iż okres zasądzonych odsetek jest wynikiem zastosowanego przez Sąd w pkt. II wyroku rozłożenia zasądzonego świadczenia na raty. Sąd uwzględnił żądanie pozwu również w zakresie żądania umownych odsetek biorąc pod uwagę § 7 ust. 1 umowy pożyczki gotówkowej nr (...), z którego wynika, że odsetki naliczane są za czas opóźnienia albo zwłoki w spłacie pożyczki, od dnia następującego po wyznaczonym umową terminie spłaty, to jest od dnia wymagalności pożyczki do dnia uregulowania zaległości przez pożyczkobiorcę. Mając na uwadze powyższe, należy przyjąć, że powód zaoferował dowód świadczący o tym, iż strony indywidualnie ustaliły stopę odsetek maksymalnych, wobec czego Sąd uwzględnił żądanie pozwu również w zakresie odsetek.

Na podstawie zaś art. 320 k.p.c. w szczególnie uzasadnionych wypadkach sąd może w wyroku rozłożyć na raty zasądzone świadczenie. Niniejszy przepis zezwala, więc Sądowi na dokonanie modyfikacji sposobu spełnienia zasądzonego świadczenia poprzez ustalenie rat spłaty, dając możliwość orzekania o sposobie spełnienia świadczenia w sposób bardziej dogodny dla zobowiązanego, aniżeli wynikałoby to z regulacji prawa materialnego. Nie ulega wątpliwości, iż skorzystanie z tego uprawnienia możliwe jest tylko w szczególnie uzasadnionych przypadkach i Sąd powinien korzystać z tego uprawnienia wyjątkowo i ze szczególną ostrożnością. Za szczególnie uzasadnione uznać należy sytuacje, w których ze względu na stan majątkowy, rodzinny, czy zdrowotny spełnienie zasądzonego świadczenia byłoby dla pozwanej niemożliwe do wykonania lub w każdym razie bardzo utrudnione. Trudności w spełnieniu świadczenia mogą być nie tylko obiektywne, ale również spowodowane działaniem samego dłużnika.

Zdaniem Sądu w niniejszej sprawie zachodzi szczególnie uzasadniony wypadek dający podstawę do skorzystania przez Sąd z dobrodziejstwa art. 320 k.p.c. Przemawia za tym przede wszystkim sytuacja materialna pozwanej nie pozwalająca na jednorazową spłatę zadłużenia wobec powódki.

W punkcie II niniejszego wyroku, Sąd rozkładając, pozwanej zasądzone świadczenie na raty miał na celu nie tylko uchronienie pozwanej od kolejnego postępowania egzekucyjnego, ale również umożliwienie jej wykonania wyroku w sposób dobrowolny. Uwzględniając realne możliwości finansowe pozwanej, ale także mając na względzie interes wierzyciela w uzyskaniu w możliwie krótkim czasie całej zaległości, Sąd zasądzone świadczenie rozłożył na 15 rat kształtujących się na poziomie: 14 pierwszych rat w wysokości po 75,00 zł każda a także ostatnią 15 ratę w wysokości 45,12 zł płatną wraz z równowartością odsetek umownych w wysokości odsetek maksymalnych z aopóźnienie od kwoty 1 095,12 zł za okres od dnia 29 sierpnia 2017 r. do dnia 1 kwietnia 2019 r. - płatnych miesięcznie, do ostatniego dnia miesiąca, poczynając od kwietnia 2019 r., z zastrzeżeniem odsetek ustawowych za opóźnienie w przypadku opóźnienia w płatności, którejkolwiek z rat. Zdaniem Sądu, przyjęcie takiej wysokości poszczególnych rat umożliwi pozwanej spłatę zadłużenia w terminach określonych wyrokiem i jednocześnie nie pozbawi jej środków niezbędnych do utrzymania siebie i rodziny (w tym bieżącego regulowania należności z tytułu zaciągniętego kredytu oraz bieżących wydatków). W ocenie Sądu, zastosowanie dobrodziejstwa z art. 320 kpc stanowi w okolicznościach niniejszej sprawy jedyną możliwość na uzyskanie przez powódkę zasądzonej na jej rzecz należności, bez konieczności wszczynania przeciwko pozwanej kolejnego postępowania egzekucyjnego, które to spowoduje powstanie dalszych należności z tytułu kosztów jego prowadzenia a z okoliczności niniejszej sprawy wynika, że uiszczenie zasądzonej należności w całości jest niemożliwe bez uszczerbku dla innych realizowanych zobowiązań.

W punkcie III niniejszego wyroku Sąd orzekł w przedmiocie kosztów procesu na podstawie art. 102 kpc zgodnie z zasadą słuszności i zasądził od pozwanej na rzecz powódki kwotę 75,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, w pozostałej części nie obciążając pozwanej tymi kosztami. Koszty poniesione przez powoda wyniosły łącznie 317 zł i obejmowały kwotę 30 zł tytułem uiszczonej opłaty od pozwu, kwotę 17 zł tytułem uiszczonej opłaty skarbowej od pełnomocnictwa oraz kwotę 270 zł tytułem zastępstwa procesowego strony reprezentowanej przez radcę prawnego. Artykuł 102 urzeczywistnia zasadę słuszności i stanowi wyłom w zasadzie odpowiedzialności za wynik procesu, a jego zastosowanie jest uzależnione do stwierdzenia wystąpienia przez Sąd szczególnie uzasadnionego wypadku. W ocenie Sądu, za ustaleniem, że w niniejszej sprawie mamy do czynienia z szczególnie uzasadnionym przypadkiem przemawia nie tylko poczucie sprawiedliwości, ale również stan majątkowy i sytuacja życiowa strony a także fakty związane z samym przebiegiem procesu. Podkreślenia wymaga, że pozwana w toku rozprawy już nie kwestionowała żądania pozwu, oświadczając, że ma świadomość istnienia zobowiązania, a nadto wyraziła chęć spłaty należności na rzecz powódki w ratach. Ponadto sytuacja życiowa i stan majątkowy pozwanej, które to okoliczności stanowiły podstawę orzeczenia w przedmiocie rozłożenia na raty zasądzonej kwoty, uzasadniają zasądzenie od L. K. na rzecz powódki jedynie część kosztów. Należy podkreślić należy, że przeciwko pozwanej prowadzone są liczne postępowania sądowe a także postępowania egzekucyjne w związku, z którymi zajęte zostało jej wynagrodzenie za pracę. Nadto z kwoty wypłaconej tytułem wynagrodzenia za pracę, pozwana uiszcza bieżące miesięczne wydatki związane z prowadzeniem gospodarstwa domowego a także wraz z mężem spłaca zaciągnięty kredyt. W ocenie Sądu, w okolicznościach niniejszej sprawy, uzasadnione było zasądzenie od pozwanych na rzecz powódki jedynie kwoty 75,00 zł zgodnie z zasadą słuszności, której zastosowanie uzasadniają ww. okoliczności.