Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I ACa 715/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 lutego 2014 r.

Sąd Apelacyjny w Lublinie, I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący - Sędzia

SA Danuta Mietlicka

Sędzia:

Sędzia:

SA Jerzy Nawrocki (spr.)

SA Walentyna Łukomska-Drzymała

Protokolant

sekr. sądowy Maciej Mazuryk

po rozpoznaniu w dniu 11 lutego 2014 r. w Lublinie na rozprawie

sprawy z powództwa E. W. i T. P.

przeciwko Skarbowi Państwa - Wojewodzie (...)

o zapłatę

na skutek apelacji powodów od wyroku Sądu Okręgowego w Radomiu

z dnia 5 lipca 2013 r., sygn. akt I C 913/12

I. zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że :

1.  w pkt X podwyższa zasądzoną na rzecz E. W. kwotę 13 590,11zł do kwoty 33971,27 (trzydzieści trzy tysiące dziewięćset siedemdziesiąt jeden 27/100) złotych ;

2.  w pkt XI podwyższa zasądzoną na rzecz T. P. kwotę
2.265 zł do kwoty 22646,16 (dwadzieścia dwa tysiące sześćset czterdzieści sześć 16/100) złotych;

(...). w pozostałej części apelację oddala;

III. zasądza od pozwanego Skarbu Państwa – Wojewody (...) na rzecz E. W. i T. P. po 1920 (tysiąc dziewięćset dwadzieścia) złotych na rzecz każdego z nich tytułem zwrotu kosztów procesu w postępowaniu odwoławczym.

Sygn. akt I ACa 715/13

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 5 lipca 2013 roku w sprawie z powództwa - między innymi - E. W. i T. P. przeciwko Skarbowi Państwa – Wojewodzie (...), Sąd Okręgowy w Radomiu zasądził od pozwanego na rzecz:

- E. W. 13.590,11 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 5 lipca 2013 roku do dnia zapłaty,

- T. P. kwotę 2.265 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 5 lipca 2013 roku do dnia zapłaty, a dalej idące żądania tych powodów oddalił.

Wyrok niniejszy zaskarżyli wyłącznie E. W. i T. P. w części oddalającej ich dalej idące roszczenia i w części rozstrzygnięcia o kosztach procesu. W części niezaskarżonej wyrok uprawomocnił się.

Przedmiotem orzeczenia było wynagrodzenie zasądzone na rzecz wszystkich powodów jako współwłaścicieli nieruchomości położonej w R. przy ulicy (...) z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia. Skarb Państwa na skutek likwidacji P.P. Zakładu Usług (...), wzbogacił się kosztem powodów, wskutek przejęcia majątku przedsiębiorstwa i niespłacenia jego długów wobec powodów.

W pkt X wyroku Sąd zasądził od pozwanego na rzecz E. W. 13 590,11zł . Natomiast w pkt XI zasądził od pozwanego na rzecz T. P. kwotę 2 265zł, tytułem należnego im wynagrodzenia z tytułu bezumownego korzystania przez przedsiębiorstwo z nieruchomości, której byli współwłaścicielami. Wysokość wynagrodzenia odpowiadała ich udziałom w nieruchomości wspólnej.

W pkt XL Sąd oddalił powództwo w pozostałym zakresie. W pkt L i LI zasądził na rzecz powódki koszty procesu w wysokości 3 936,74zł, zaś na rzecz pozwanego w wysokości 868,37zł.

W apelacji od tego wyroku powodowie zarzucili:

Powodowie E. W. i T. P., zaskarżyli wyrok w części oddalającej ich powództwo zarzucając w apelacji:

1.  sprzeczność ustaleń sądu z treścią zebranego materiału dowodowego poprzez nieprawidłowe ustalenie, że udział powódki E. W. we współwłasności nieruchomości położonej w R. przy ul. (...), w skład której wchodzi działka gruntu o numerze (...), a w konsekwencji nieprawidłowe przyjęcie udziału w tej wysokości do wyliczenia należności przysługującej powódce, wynosił (...), podczas gdy z wpisów w księdze wieczystej nr (...) wynika, że udział powódki wynosił (...);

2.  sprzeczność ustaleń sądu z treścią zebranego materiału dowodowego poprzez nieprawidłowe przyjęcie do wyliczenia kwoty należności powódki E. W., że udział powódki we współwłasności nieruchomości położonej w R. przy ul. (...), w skład której wchodzą działki gruntu o numerze(...) i (...), wynosił (...), podczas gdy z wpisów w księdze wieczystej nr (...) wynika, że udział powódki wynosił (...);

3.  sprzeczność ustaleń sądu z treścią zebranego materiału dowodowego poprzez nieprawidłowe ustalenie, że udział powoda T. P. we współwłasności nieruchomości położonej w R. przy ul. (...), w skład której wchodzi działka gruntu o numerze (...), wynosił (...), a w konsekwencji nieprawidłowe przyjęcie udziału w tej wysokości do wyliczenia należności przysługującej temu powodowi, podczas gdy z wpisów w księdze wieczystej nr (...) wynika, że udział powoda wynosił (...);

4.  sprzeczność ustaleń sądu z treścią zebranego materiału dowodowego poprzez nieprawidłowe przyjęcie do wyliczenia kwoty należności przysługującej powodowi, że udział powoda we współwłasności nieruchomości położonej w R. przy ul. (...), w skład której wchodzą działki gruntu o numerze (...) i (...), wynosił (...), podczas gdy z wpisów w księdze wieczystej nr (...) wynika, że udział powoda wynosił (...).

Skarżący podnieśli również, że sąd błędnie przyjął w ustaleniach faktycznych, że wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości za (...)rok wynosi 25.500 zł, podczas gdy z opinii biegłej wynika, że jest to kwota 27.400 zł. Jednakowoż błąd ten nie miał znaczenia dla rozstrzygnięcia, ponieważ sąd za podstawę swoich wyliczeń przyjął – prawidłową – kwotę 168.700 zł stanowiącą sumę wartości rynkowych wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z rzeczy za okres od (...).

Powodowie wnosili o zmianę zaskarżonego orzeczenia poprzez zasądzenie dodatkowo rzecz powodów kwot 20.385,25 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 5 lipca 2013 roku do dnia zapłaty oraz o zmianę orzeczenia w zakresie rozstrzygnięcia o kosztach procesu i zasądzenie kosztów postępowania odwoławczego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy dokonując rozliczeń w sprawie niniejszej wskazał, że na podstawie decyzji Ministra Przemysłu i Handlu z dnia (...)roku nr (...) k. 8-11 i Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z dnia (...)numer(...)oraz postanowień o stwierdzeniu nabycia spadku powodów ujawniono jako współwłaścicieli nieruchomości stanowiącej działki gruntu o numerach (...) oraz (...) w dziale(...) księgi wieczystej numer (...) i wskazano ich udziały w nieruchomości:

- E. W. w wysokości (...) części,

- T. P. w wysokości (...) części /odpis zwykły księgi wieczystej numer (...) k. 72-103/.

Natomiast w dziale (...) księgi wieczystej numer (...) prowadzonej między innymi dla działki gruntu o numerze ewidencyjnym (...), powodów ujawniono jako współwłaścicieli nieruchomości, którym przysługuja udziały w wysokości (...) części /odpis z księgi wieczystej nr (...) k. 429-432/.

Wynagrodzenie na rzecz powodów Sąd ustalił jako iloczyn kwot należnych wszystkim powodom z tytułu wynagrodzenia za korzystanie z całej nieruchomości [ które nie były kwestionowane] i udziałów powodów w przedmiotowych nieruchomościach stanowiących działki gruntu o numerach (...), (...) oraz (...).

Ostatecznie na rzecz powódki E. W., która jest również spadkobierczynią H. P., zasądzono kwotę 13.590,11 złotych z następującego wyliczenia:

- (...) x 168.700 złotych +

- (...) x 2.400 zł +

- (...) x 1.900 zł +

- (...) x 168.700 zł +

- (...) x 2.400 zł +

- (...) x 1.900 zł.

Natomiast na rzecz powoda T. P. kwotę 2.265 zł z następującego wyliczenia

- (...) x 168.700 zł+

- (...) x 2.400 zł +

- (...) x 1.900 zł

Dalej idące roszczenia powodów Sąd oddalił. O odsetkach od zasądzonej kwoty Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c.

Koszty procesu Sąd rozliczył stosunkowo, na podstawie art. 100 k.p.c., wskazując, że powodowie wygrali niniejszy proces w 40,7 %. Wobec tego Sąd na rzecz każdego z powodów zasądził tytułem zwrotu kosztów procesu kwoty stanowiące 40,7 % poniesionych przez nich opłat i wydatków w sprawie oraz tytułem kosztów zastępstwa procesowego kwoty stawek minimalnych według norm przepisanych.

Powodowie popierali apelację.

W odpowiedzi na apelację strona pozwana wniosła o jej oddalenie i zasądzenie kosztów postępowania odwoławczego według norm przepisanych. Pozwany podniósł, że zarzuty dotyczące nieprawidłowego ustalenia udziałów E. W. i T. P. we współwłasności nieruchomości nie mogą stanowić zarzutu apelacji, gdyż mogły być już wcześniej zgłoszone w postępowaniu przed sądem I instancji. Poza tym zarzuty nie znajdują uzasadnienia w świetle akt sprawy /k. 1100/.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje:

Apelacja jest uzasadniona. Sąd Okręgowy wskazując wielkości udziałów powodów w nieruchomościach przyjął, że w działkach oznaczonych nr (...) powodom przysługuje udział wynoszący (...) części, co jest zgodne z odpisem z księgi wieczystej (...) [k. 76v i 88-89v, p.13,14]. Jednakże wyliczając należną powodom kwotę Sąd przyjął wielkość udziału wynoszący (...) [ s. 18 uzasadnienia sądu].

Natomiast ustalając udział powodów w nieruchomości oznaczonej nr działki (...) Sąd przez pomyłkę zaniżył ten udział w stosunku do wpianego w księdze wieczystej, wskazując go na (...), podczas gdy jego rzeczywista wielkość wynikająca z odpisu księgi wieczystej nr (...) [k. 429 i n.] wynosi (...) części [ poz. 13i 14 k. 430]. Taki też zaniżony udział przyjął Sąd przy obliczaniu należnej powodom kwoty, co doprowadziło do jej zaniżenia [s. 18 uzasadnienia wyroku].

Obniżenie wielkości udziałów skutkowało obniżeniem należnego powodom wynagrodzenia, o kwotę 20 381,16zł w stosunku do każdego z nich, a nie jak wskazywano w apelacji 20.385,25 zł.

Mając powyższe na uwadze Sąd Apelacyjny na podstawie art. 386 § 1 kpc zmienił zaskarżony wyrok w pkt X, XI i XL podwyższając zasądzone na rzecz powódki i powoda kwoty o 20 381,16zł i ostatecznie zasądzając na rzecz powódki kwotę 33 971,27zł i na rzecz powoda kwotę 22 646,16zł.

W pozostałej części apelację powodów oddalił jako bezzasadną. Rozstrzygnięcie w zakresie dotyczącym kosztów procesu przed sądem pierwszej instancji jest korzystne dla powodów gdyż nie uwzględnia wszystkich kosztów poniesionych przez strony procesu, a jedynie koszty poniesione przez powodów. Z tego względu przyznane powodom kwoty są wyższe niż należne im w przypadku ich prawidłowego rozliczenia w stosunku do zakresu w jakim powodowie wygrali proces [ niespełna 41%].

Sąd Apelacyjny wobec uwzględnienia apelacji w zasadzie w całości zasądził od pozwanego na rzecz powodów koszty procesu, na które złożyły się opłata od uwzględnionej części apelacji w wysokości 1020zł oraz koszty zastępstwa prawnego w jednej wysokości 1800zł ustalonej w § 2 ust. 2 , § 6 pkt 5 i § 12 ust. 1 pkt 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu [ Dz. U. Nr 163, poz. 1349]. Na tej podstawie Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powodów po 1920zł.