Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III RC 285/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 lutego 2019 r.

Sąd Rejonowy w Legionowie III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w następującym składzie:

Przewodniczący: SSR Dorota Hańczyc-Górska

Protokolant: Marta Nowakowska

po rozpoznaniu w dniu 20 lutego 2019 roku w Legionowie na rozprawie

sprawę z powództwa M. P. reprezentowanej przez przedstawicielkę ustawową J. T.

przeciwko A. P.

o alimenty

I.  zasądza alimenty od A. P. na rzecz małoletniej córki M. P. urodzonej dnia (...) w W. w kwocie po 700 (siedemset) złotych miesięcznie płatne do rąk matki dziecka J. T. do dnia 15 każdego miesiąca z góry z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat poczynając od dnia 17 września 2018 roku;

II.  w pozostałej części powództwo oddala;

III.  umarza postępowanie ponad kwotę 750 (siedemset pięćdziesiąt) złotych;

IV.  zasądza od pozwanego A. P. na rzecz Skarbu Państwa – Kasa Sądu Rejonowego w L. kwotę 420 (czterysta dwadzieścia) złotych tytułem zwrotu nieuiszczonej opłaty od pozwu;

V.  koszty procesu pomiędzy stronami wzajemnie znosi;

VI.  wyrokowi w punkcie I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

UZASADNIENIE

W dniu 17 września 2018 roku powódka, małoletnia M. P., reprezentowana przez przedstawicielkę ustawową J. T., wniosła o zasądzenie od pozwanego A. P. na swoją rzecz alimentów w kwocie 2000 złotych miesięcznie za okres od 1 sierpnia 2018 roku płatnych do końca każdego następującego po sobie miesiąca, z odsetkami ustawowymi w razie zwłoki oraz obciążenie pozwanego kosztami procesu. W uzasadnieniu wskazała, iż ojciec dziecka porzucił ją i matkę w miesiącu lipcu 2018 roku. Wskutek tego utrzymanie, wychowanie, cała opieka i koszty utrzymania powódki spadły na jej matkę. Dziecko w tym wieku rozwija się intensywnie, spożywa nowe potrawy, szybko rośnie, wymaga częstych wizyt lekarskich. (dowód: pozew k. 3) Na rozprawie w dniu 5 grudnia 2018 roku matka małoletniej powódki do celów zawarcia ugody podała, iż jest w stanie zgodzić się na alimenty w kwocie 1 000 złotych miesięcznie, (k. 43) zaś na rozprawie w dniu 20 lutego 2019 roku cofnęła powództwo ponad kwotę 750 złotych. (dowód: k. 43, k. 46)

W odpowiedzi na pozew pozwany A. P. wniósł o oddalenie powództwa ponad kwotę 500 złotych miesięcznie. W uzasadnieniu podał, że kwota żądanych alimentów jest zbyt wysoka, bowiem w wykazie kosztów małoletniej powódki jej matka wskazała kwotę 1 180 złotych jako koszty utrzymania małoletniej powódki. Pozwany podał, że prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą w formie warsztatu mechaniki pojazdowej i osiągane przez niego dochody nie są znaczne. Od miesiąca sierpnia 2018 roku dobrowolnie uiszcza na rzecz córki alimenty. (dowód: odpowiedź na pozew k. 26 – 28) Na rozprawie w dniu 5 grudnia 2018 roku pozwany podtrzymywał swoje stanowisko zawarte w odpowiedzi na pozew, zaś na rozprawie w dniu 20 lutego 2019 roku uznał powództwo do kwoty 600 – 650 złotych. (dowód: k. 43, k. 46)

Na podstawie całokształtu materiału dowodowego zgromadzonego w aktach sprawy Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Małoletnia powódka M. P. urodzona dnia (...) w W. pochodzi z nieformalnego związku (...) oraz A. P.. (dowód: Odpis skrócony aktu urodzenia k. 7) Zamieszkuje z matką w jej domu rodzinnym. M. P. nie uczęszcza do złobka, pozostaje pod opieką swojej matki. Małoletnia powódka nie choruje, jedynie na choroby wieku dziecięcego. Nie jest karmiona piersią, aktualnie zjada już różne posiłki, w tym kaszki, mleko i pokarmy ze słoiczków. Używa pampersów.

Matka małoletniej powódki J. T. ma obecnie 29 lat. Posiada średnie wykształcenie ogólnokształcące, bez wyuczonego zawodu. Przebywa na urlopie macierzyńskim i otrzymuje zasiłek macierzyński w kwocie 1069,17 złotych miesięcznie. (dowód: karta wynagrodzeń k. 5), zasiłek rodzinny w kwocie 95 złotych miesięcznie oraz świadczenie 500+. J. T. pracowała na podstawie umowy zlecenia w Hotelu (...) Centrum (...) Sp. z o. o. z siedzibą w J. na stanowisku kelnerki w okresie od dnia 8 kwietnia 2017 roku do dnia 30 kwietnia 2019 roku z możliwością przedłużenia z wynagrodzeniem w kwocie około 1000 złotych netto miesięcznie. (dowód: zaświadczenie k. 6, zaświadczenie z załącznikiem k. 19 - 20) W 2017 roku osiągnęła przychód w kwocie 15 849,30 złotych, zaś dochód w kwocie 13 114,04 złotych. (dowód: kopia Pit – 37 k. 13 – 18) Zamierza po 30 kwietnia 2019 roku powrócić do pracy, a małoletnią powódką w tym czasie będzie zajmować się babka macierzysta dziecka nieodpłatnie. J. T. nie choruje, nie przyjmuje na stałe żadnych leków. Zamieszkuje wraz z małoletnią powódką w swoim domu rodzinnym, do którego utrzymania dokłada kwotę 200 – 300 złotych miesięcznie. Korzysta z pomocy własnej rodziny przy zawożeniu małoletniej powódki do lekarza i opiece nad dzieckiem. W wykazie kosztów utrzymania dołączonym do pozwu matka małoletniej powódki wskazała, iż miesięczny koszt jej utrzymania wynosi 1180 złotych. J. T. nie posiada majątku. Od pozwanego obecnie otrzymuje kwotę 500 złotych miesięcznie tytułem alimentów na utrzymania córki. Nie przyjęła pieluch przekazanych przez ojczystą babkę małoletniej, twierdząc, że takich nie używa. Nie przyjęła też zaproponowanej przez rodzinę ojca dziecka pomocy przy ewentualnym zawożeniu dziecka na wizyty lekarskie. W tym zakresie korzysta z pomocy swojego brata i ojca. (dowód: zeznań świadka I. P. k. 44 – 44 – verte, przesłuchanie świadka P. T. k. 44 – verte – 45, przesłuchanie J. T. k. 43 – 43 – verte, k. 45 – verte, przesłuchanie A. P. k. 43 – verte, k. 45 – verte – 46)

Pozwany A. P. ma 27 lat, posiada wykształcenie techniczne - mechanik samochodowy. Prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą, warsztat samochodowy. Jest właścicielem lawety, którą, jak podał, użycza. Matka pozwanego, która wspomaga go przy prowadzeniu księgowości, oszacowała osiągane przez pozwanego w tego tytułu miesięczne dochody na kwotę 1000 – 1200 złotych. A. P. w 2017 roku osiągnął przychód w kwocie 95 902,50 złotych, a dochód w kwocie 2 614,61 złotych. (dowód: kopia Pit – 36 k. 30 – 38) W okresie od 1 dnia stycznia 2018 roku do dnia 30 września 2018 roku osiągnął dochód w kwocie 3563,46 złotych, a przychód w kwocie 63 355,23 złotych.(dowód: Zaświadczenie k. 29) Zajmuje się naprawą samochodów, ale także skupuje je i sprzedaje. Pozwany, jak podał, w 2018 roku zakupił dwa samochody i sprzedał jeden z nich za cenę 2000 złotych. Pozwany nie pozostaje w innym związku, nie ma innych osób na utrzymaniu poza małoletnią powódką. Od miesiąca sierpnia 2018 roku przekazuje na utrzymanie małoletniej powódki kwotę 500 złotych miesięcznie. (dowód: kopie dowodów wpłat k. 39 – 41) Poza przekazywanymi alimentami nie przekazuje córce dodatkowych pieniędzy ani prezentów. Zamieszkuje w domu rodzinnym i tam też prowadzi działalność gospodarczą. Dokłada kwotę 300 złotych miesięcznie do utrzymania domu. Jest właścicielem trzydziestoletniego samochodu marki m.. Jak podał, nie posiada innego majątku. Kontaktuje się z córką raz, dwa razy w miesiącu przez okres jednej do dwóch godzin zawsze w obecności swojej matki. Uważa, że taki kontakt jest wystarczający. Nie zabiegał o swoje indywidualne kontakty z córką ani o zwiększenie tych kontaktów. Matka pozwanego zakupiła na rzecz małoletniej powódki drobne prezenty za kwotę 209,62 złotych. (dowód: kopie potwierdzeń k. 42) W ocenie pozwanego miesięczny koszt utrzymania małoletniej powódki wynosi 1 000 złotych. A. P. jest zdrowy, nie przyjmuje żadnych lekarstw. (dowód: zeznań świadka I. P. k. 44 – 44 – verte, przesłuchanie świadka P. T. k. 44 – verte – 45, przesłuchanie J. T. k. 43 – 43 – verte, k. 45 – verte, przesłuchanie A. P. k. 43 – verte, k. 45 – verte – 46)

Sąd dał wiarę dowodowi z zeznań przesłuchanych w sprawie świadków I. P. i R. T., bowiem są zgodne w istotnych momentach sprawy. Wprawdzie świadkowie ci to członkowie najbliższej rodziny małoletniej powódki i pozwanego, jednak ich zeznania, choć nacechowane znacznymi emocjami związanymi z rozstaniem rodziców małoletniej powódki, korespondują ze sobą, są logiczne i przekonywujące.

Także dowód z przesłuchania J. T. i A. P. zasługuje na uwzględnienie, bowiem w istocie ich zeznania są zgodne i uzupełniają się wzajemnie. Oczywiście różnią się w części dotyczącej ustalenia kosztów utrzymania małoletniej powódki, jednak w sprawach o ustalenie alimentów zwykle takie okoliczności pozostają sporne. Bezsporne były ich twierdzenia dotyczące kontaktów ojca z córką, przekazywania na jej rzecz alimentów czy też znikomego udziału ojca w jej wychowaniu.

W ocenie Sądu uznać należy za wiarygodne dowody z dokumentów złożone do akt, bowiem ich wiarygodności i autentyczności nikt nie kwestionował.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Zgodnie z treścią art. 96 § 1 k. r. o. rodzice wychowują dziecko pozostające pod ich władzą rodzicielską i kierują nim. Obowiązani są troszczyć się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka i przygotowywać je należycie do pracy dla dobra społeczeństwa odpowiednio do jego uzdolnień. Z treści art. 128 k. r. o., wynika, iż obowiązek dostarczania środków utrzymania , a w miarę potrzeby także środków wychowania ( obowiązek alimentacyjny ) obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo.

Zgodnie z artykułem 133 § 1 k. r. o. rodzice zobowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Po myśli zaś artykułu 135 § 1 i 2 k. r. o. zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego, a wykonanie tegoż obowiązku może polegać na osobistych staraniach o jego utrzymanie i wychowanie.

Małoletnia powódka zamieszkuje ze swoją matką J. T., ma obecnie 10 miesięcy. Nie uczęszcza do żłobka. Pozostaje pod opieką matki. Bezspornym w sprawie jest, że pozwany jest ojcem powódki. Ciąży, zatem, na pozwanym obowiązek alimentacyjny względem powoda.

Małoletnia powódka nie przyjmuje na stałe żadnych leków. Choruje na choroby wieku dziecięcego. Rozwija się prawidłowo. W ocenie Sądu Rejonowego miesięczny koszt utrzymania dziecka w wieku małoletniej powódki waha się w granicach od 600 do 1100 złotych miesięcznie. J. T. wnosiła o zasądzenie alimentów na rzecz małoletniej M. P. w kwocie 2000 złotych miesięcznie, jednak nie wykazała, że na utrzymanie małoletniej powódki niezbędna jest taka kwota i nie wykazała, że takie kwoty miesięcznie przekazuje na utrzymanie córki.

J. T. ma 29 lata, posiada wykształcenie średnie bez wyuczonego zawodu. Pracowała jako kelnerka, a obecnie przebywa na zasiłku wychowawczym w kwocie nieznacznie przekraczającej 1 000 złotych. Nie choruje, zamieszkuje wraz z córką w jej rodzinnym domu. Korzysta z pomocy rodziny przy opiece nad dzieckiem.

Natomiast pozwany A. P. ma 27 lat, posiada średnie wykształcenie, z zawodu jest mechanikiem samochodowym. Prowadzi własną działalność gospodarczą – naprawę samochodów. Sporadycznie zakupuje samochody i je sprzedaje. Z tego tytułu osiąga dochody w kwocie 1000 – 1200 złotych miesięcznie. Zamieszkuje wraz z rodzicami i przekazuje na utrzymanie domu kwotę 300 złotych miesięcznie. Nie ma nikogo na utrzymaniu poza małoletnią powódką. Jedynie sporadycznie kontaktuje się z małoletnią córką.

W ocenie Sądu Rejonowego sytuacja majątkowa i zarobkowa pozwanego nie jest trudna. Pozwany posiada stały dochód z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej. Matka małoletniego powoda także uzyskuje stałe dochody – zasiłek macierzyński. Małoletnia powódka ma zaledwie dziesięć miesięcy i nie ma żadnego majątku, a zatem, w ocenie Sądu Rejonowego, nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie. Powinna, więc, być utrzymywany przez swoich rodziców.

Jak powyżej wskazano zakres świadczeń alimentacyjnych uzależniony jest od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionej, które, już tylko z uwagi na wiek powódki, są znaczne oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.(art. 135 k. r. o. ). Zdaniem Sądu Rejonowego uzasadnione potrzeby małoletniej oscylują na poziomie około 600 – 1100 złotych miesięcznie. Nie poparte żadnymi dowodami jest twierdzenie matki dziecka, że na jej utrzymanie przeznacza większą kwotę. Wprawdzie matka małoletniej powódki niewątpliwie chce, aby jej córka żyła na wysokim poziomie, jednak sama nie osiąga wysokich dochodów. Także ojciec małoletniej powódki wykazał, że nie osiąga ponadprzeciętnych dochodów. Możliwości zaś zarobkowe zobowiązanego nie zawsze mogą być utożsamiane z faktycznie osiąganymi zarobkami; obejmują one, bowiem, także wysokość zarobków lub dochodów, które zobowiązany jest w stanie uzyskać. ( Tak: OSNCP 1988, nr 4, poz. 42 ).

Podkreślić należy, iż na obojgu rodzicach ciąży obowiązek utrzymania dzieci. Matka powódki również powinna wykorzystywać swe możliwości zarobkowe, aby poprawić sytuację materialną zarówno swoją jak i dziecka. W ocenie Sądu zasądzona kwota alimentów jest kwotą umożliwiającą zaspokojenie usprawiedliwionych potrzeb małoletniej powódki na poziomie standardowym, takich jak normalne warunki bytowania i prawidłowy rozwój fizyczny, przy przyjęciu kryterium równej stopy życiowej rodziców i dzieci, oraz zapewni jej odpowiedni do jej wieku i uzdolnień prawidłowy rozwój umysłowy, a także rozrywki i wypoczynek. Zasądzone alimenty pokrywają niemal całe miesięczne kosztów utrzymania małoletniej powódki, zapewniając jej możliwość zaspokojenia ponadprzeciętnych potrzeb. Ustalając wysokość alimentów Sąd miał też na względzie okoliczność, że pozwany jedynie sporadycznie, w obecności swojej matki, kontaktuje się z dzieckiem, nie przekazuje na utrzymanie córki żadnych pieniędzy ani prezentów poza ustalonymi alimentami. Cały ciężar wychowania i utrzymania małoletniej powódki spoczywa na jej matce. Z uwagi na wiek małoletniej powódki przyjąć należy, że matka małoletniej spełnia swój obowiązek poprzez osobiste starania o utrzymanie i wychowanie małoletniej córki. Ponadto Sąd Rejonowy ocenił też możliwości zarobkowe ojca powódki. Pozwany ma zaledwie 27 lat, nie ma nikogo innego na utrzymaniu, posiada dochody z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej. Jest osobą młodą, zdrową, posiada wyuczony zawód. Zasądzona kwota alimentów nie może abstrahować od możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanych. Zdaniem Sądu Rejonowego ustalone świadczenie alimentacyjne nie doprowadzi pozwanego do niedostatku. Nie pozbawi też pozwanego możliwości zaspokojenia swoich potrzeb. Zasądzona w wyroku kwota alimentów stanowi część całkowitego, miesięcznego kosztu utrzymania małoletniej powódki ocenionego przez Sąd Rejonowy na kwotę od 600 do 1 100 złotych miesięcznie. W tym stanie rzeczy Sąd uznał, że pozwany powinien w większym zakresie partycypować finansowo w kosztach utrzymania powódki, zwłaszcza że obecnie nie spełnia swojego obowiązku poprzez osobiste starania o jej utrzymanie i wychowanie.

W pozostałym zakresie w kosztach utrzymania córki powinna partycypować jej matka. Sąd Rejonowy ustalając wysokość alimentów na rzecz dziecka nie może naruszać zasady równej stopy życiowej dziecka i jego rodziców. Przy zasądzeniu alimentów w wyższej kwocie w ocenie Sądu Rejonowego, doszłoby do jej naruszenia.

W tym stanie rzeczy Sąd w wyroku orzekł jak w punkcie I wyroku z mocy artykułu 128, 135 i 133 kro, oddalając powództwo w pozostałej części jako zbyt wygórowane. W orzecznictwie i doktrynie ugruntował się pogląd, że uprawniony może domagać się alimentów za czas od wniesienia powództwa, a w wyjątkowych wypadkach – przy zaistnieniu jednak dodatkowych przesłanek określonych w art. 137§ 2 kro – także za okres poprzedzający jego wytoczenie. Po myśli zaś art. 137 § 2 k. r. o. niezaspokojone potrzeby uprawnionego z czasu przed wytoczeniem o nie powództwa o alimenty sąd uwzględnia zasądzając odpowiednią sumę pieniężną. Jednakże strona powodowa winna wykazać, że jakiekolwiek potrzeby powoda nie zostały dotychczas zaspokojone lub pozostały zobowiązania zaciągnięte na ich pokrycie. J. T. nie wykazała, aby jakiekolwiek z tych okoliczności zaistniały w niniejszej sprawie, dlatego Sąd Rejonowy zasądził alimenty od pozwanego na rzecz córki od dnia wytoczenia o nie powództwa.

Jako że na rozprawie w dniu 20 lutego 2019 roku J. T. cofnęła powództwo ponad kwotę 750 złotych miesięcznie, wobec czego pozwany nie oponował, Sąd Rejonowy w punkcie III wyroku umorzył postępowanie ponad kwotę 750 złotych na podstawie art. 355 § 1 k.p.c.

O rygorze natychmiastowej wykonalności w punkcie pierwszym wyroku Sąd orzekł na zasadzie artykułu 333 § 1 punkt 1 k. p. c.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c. Sąd miał na uwadze, że strony uległy w swych żądaniach stronie przeciwnej w podobnym zakresie. W tym stanie rzeczy należało znieść wzajemnie koszty postępowania pomiędzy stronami. Ponadto z mocy art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2004 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych Sąd zasądził od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa nieuiszczoną opłatę od pozwu w części uwzględnionego żądania.

W tych okolicznościach Sąd Rejonowy orzekł jak w wyroku.

z/odpis wyroku wraz z uzasadnieniem proszę doręczyć pozwanemu z pouczeniem o apelacji.

L. dnia 5 marca 2019 roku