Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 sierpnia 2019r.

Sąd Rejonowy w Kłodzku Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący SSR Ewa Karp

Protokolant p.o. prot.sąd. Karolina Klijewska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 6 sierpnia 2019 roku w Kłodzku

sprawy z powództwa E.

przeciwko S. D.

o zapłatę

I.  Zasądza od pozwanej S. D. na rzecz strony powodowej E. kwotę 6 434 zł (sześć tysięcy czterysta trzydzieści cztery zł) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 26 marca 2019r. do dnia zapłaty oraz tytułem zwrotu kosztów procesu kwotę 1 217 zł (tysiąc dwieście siedemnaście zł);

II.  Dalej idące powództwo oddala.

(...)

UZASADNIENIE

Strona powodowa E. w G., wniosła o zasądzenie od pozwanej S. D. kwoty 12.433,02 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 26 marca 2019 r. oraz o zasądzenie zwrotu kosztów postępowania.

W uzasadnieniu wskazała, że wierzytelność powstała w wyniku zawarcia przez pozwaną z (...) S.A. w O. umowy pożyczki o nr (...). Podniosła, że pozwana nie wywiązała się z umowy, bowiem nie dokonywała spłat pożyczki. Następnie wierzyciel pierwotny przelał na rzecz strony powodowej przysługującą mu wobec pozwanej wierzytelność.

Na kwotę dochodzoną pozwem w wysokości 12.433,02 zł składają się : 6.000 zł - suma niespłaconej pożyczki, 193,01 zł – suma odsetek umownych, stanowiącą część odsetkową niespłaconych rat pożyczki do dnia wypowiedzenia umowy, 239,11 zł - suma odsetek umownych w wysokości odsetek maksymalnych naliczonych od przeterminowanych rat kapitałowych w trakcie obowiązywania umowy pożyczki oraz naliczonych od dnia następnego po wypowiedzeniu umowy pożyczki do dnia sporządzenia pozwu, 6.000 zł – prowizja za udzielenie pożyczki oraz prowizja operacyjna, naliczona zgodnie z warunkami umowy.

W dniu 18 kwietnia 2019 r. Referendarz Sądowy w Sądzie Rejonowym w Kłodzku w sprawie o sygn. akt (...), wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym.

Pozwana S. D. złożyła sprzeciw od opisanego powyżej nakazu zapłaty, zaskarżając go w całości i wniosła o oddalenie powództwa w całości.

W uzasadnieniu pozwana wskazała, że w umowie pożyczki znajdują się zapisy rażąco naruszające interesy ekonomiczne konsumenta – pożyczkobiorcy, gdyż po stronie pożyczkobiorcy powstał nienegocjowany obowiązek zapłaty wygórowanych opłat dodatkowych – prowizji za udzielenie pożyczki oraz prowizji operacyjnej, przy czym pożyczkobiorca – konsument nie jest w stanie ustalić, jakie w istocie świadczenia otrzymuje on od pożyczkodawcy. Opłaty te pozostają zatem zupełnie nieekwiwalentne w stosunku do ewentualnych nakładów, jakie pożyczkodawca, miałby poczynić w związku z zawarciem umowy pożyczki. Ponadto podniosła, że umowa, którą posługuje się powód, sporządzona została na nienegocjowalnym, przygotowanym wcześniej wzorcu.

Z ostrożności procesowej stwierdziła, że elementy umowy pożyczki zmierzają do obejścia prawa – art. 359 § 2 ¹ k.c.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka S. D. zawarła umowę pożyczki z (...) S.A. w O. w dniu 11 września 2018 roku. Całkowita kwota pożyczki wyniosła 6 000 zł, całkowity koszt pożyczki wyniósł 7167, 26 zł, a całkowita kwota do zapłaty wskazana w umowie wyniosła 13 167, 26 zł. Raty określono w harmonogramie do umowy, a ich płatność do 10 stycznia 2022 roku.

Dowód: umowa K- 14-22, harmonogram K- 24-26

Umowa zawarta została na wielostronicowym formularzu przygotowanym przez pożyczkodawcę i nie była konsultowana z pozwaną.

/ bezsporne/

Strona powodowa nabyła wierzytelność przysługująca od pozwanej umową sekurytyzacji z 21 września 2018 roku. Pożyczkodawca nadał pocztą wypowiedzenie umowy na adres pozwanej.10 grudnia 2018 roku, wskazując, że cała zaległa kwota wynosi 12 155, 74 zł.

Dowód: umowa- K- 55- 58, nadania przesyłek K- 52-54, wypowiedzenie K- 12

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd zważył:

Polski Kodeks cywilny, w ślad za ustawodawstwem unijnym, przewiduje specjalną ochronę konsumentów zawierających umowy cywilnoprawne z przedsiębiorcami. Ochrona ta dotyczy wprowadzania do tego typu kontraktów niedozwolonych postanowień umownych, a także skutków zamieszczenia przedmiotowych klauzul abuzywnych bezpośrednio w treści umowy, bądź wzorca dostarczonego przez kontrahenta konsumenta.

Postanowienia tego typu nie wiążą zatem konsumentów, jeżeli kształtują prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy, a przy tym nie zostały uzgodnione z nim indywidualnie.

Ustawodawca wprowadził zasady oceny przesłanek bezskuteczności tychże klauzul oraz listę przykładowych postanowień umownych, które powinny zostać uznane za niedozwolone. Klauzule abuzywne to postanowienia nadużywające uprawnień lub silniejszej pozycji przez kontrahenta. Nie każde jednak postanowienie tego typu nie wiąże konsumenta. Konieczne jest łączne zaistnienie przesłanek ustawowych (art. 385 1 – 385 2 k.c.) dotyczących ocenianej klauzuli, która, nie jest indywidualnie uzgodnione z konsumentem, kształtuje jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco narusza interesy konsumenta i nie określa głównych świadczeń stron w sposób jednoznaczny.

Zgodnie z ustawą, nie uzgodnione indywidualnie są te postanowienia umowy, na których treść konsument nie miał rzeczywistego wpływu. W szczególności odnosi się to do postanowień umowy przejętych ze wzorca umowy zaproponowanego konsumentowi przez kontrahenta.

Postanowienia uzgodnione, to te, na których treść konsument miał rzeczywisty wpływ.

Klauzule nieuzgodnione indywidualnie to np. klauzule sporządzone z wyprzedzeniem, w sytuacji gdy kontrahent nie miał wpływu na ich treść, nawet jeżeli są one zawarte we wzorcu wykorzystanym tylko jednorazowo, a ciężar dowodu, że postanowienie zostało uzgodnione indywidualnie, spoczywa na tym, kto się na to powołuje, a o indywidualnym uzgodnieniu danego postanowienia nie przesądza nawet zamieszczenie pod nim zgody konsumenta na daną treść.

W stosunkach z konsumentami dobre obyczaje winny wyrażać się informowaniem o wynikających z umowy uprawnieniach, niewykorzystywaniem uprzywilejowanej pozycji profesjonalisty przy zawieraniu umowy i jej realizacji.

Za sprzeczne z dobrymi obyczajami można uznać działania zmierzające do niedoinformowania, wywołania błędnego przekonania u konsumenta, wykorzystania jego niewiedzy lub naiwności. Działania te określa się jako nieuczciwe i nierzetelne. Sprzecznymi z dobrymi obyczajami są zatem postanowienia, które zmierzają do naruszenia równorzędności stron stosunku umownego, nierównomiernie rozkładając uprawnienia i obowiązki między partnerami umowy.

Rażące naruszenie interesów konsumenta zachodzi w sytuacji, w której w rażący sposób została naruszona równowaga interesów stron umowy przez to, że jedna z nich wykorzystała swoją przewagę formułując konkretny wzorzec. "Interesy" konsumenta należy natomiast rozumieć szeroko, nie tylko jako niekorzystne ukształtowanie jego sytuacji ekonomicznej.

Mając na względzie powyższe rozważania Sąd uznał za uzasadnione zarzuty sprzeciwu pozwanej w zakresie obecności w umowie klauzul niedozwolonych, rażąco naruszających interesy pozwanej jako konsumenta z uwagi na posłużenie się nienegocjowanym wzorcem umowy, nie uzgodnionym z pozwaną, zawarcie w umowie wygórowanych świadczeń dodatkowych, przewyższających wartość udzielonej pożyczki, posługiwanie się skomplikowanym wzorcem, nieczytelnym dla konsumenta, a zatem działania niezgodne z art. 385 i 385 1 k.c.

W § 2. art. 385 k.c. wskazano:” Wzorzec umowy powinien być sformułowany jednoznacznie i w sposób zrozumiały. Postanowienia niejednoznaczne tłumaczy się na korzyść konsumenta.”

Na podstawie art. 385 1. § 1. K.c. Postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne). Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny.

§ 3. Nieuzgodnione indywidualnie są te postanowienia umowy, na których treść konsument nie miał rzeczywistego wpływu. W szczególności odnosi się to do postanowień umowy przejętych z wzorca umowy zaproponowanego konsumentowi przez kontrahenta.

Na podstawie przytoczonych przepisów i rozważań Sąd uwzględnił częściowo sprzeciw pozwanej.

Zasądzona została od pozwanej kwota świadczenia głównego i odsetek bowiem zgodnie z art. 385 1 § 2. K.c. Jeżeli postanowienie umowy zgodnie z § 1 nie wiąże konsumenta, strony są związane umową w pozostałym zakresie.

Nadto Sąd miał na względzie, że Ustawodawca wyłączył skutek bezskuteczności abuzywnych klauzul co do głównego świadczenia stron i postanowień umownych, które określają główne świadczenia stron, o ile zostaną one sformułowane w sposób jednoznaczny.

Nie budzi w sprawie wątpliwości, że w umowie jednoznacznie wskazano kwotę udzielonej pożyczki na 6 000 zł i ta kwota oraz wyliczone odsetki została uwzględniona.

O kosztach orzeczono po myśli art. 100. K.p.c., który wskazuje, że w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Sąd może jednak włożyć na jedną ze stron obowiązek zwrotu wszystkich kosztów, jeżeli jej przeciwnik uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania albo gdy określenie należnej mu sumy zależało od wzajemnego obrachunku lub oceny sądu.