Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII RC 570/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

S., dnia 1 marca 2019 r.

Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie VIII Wydział Rodzinny i Nieletnich w następującym składzie:

Przewodniczący: SSR Dorota Pękała

Protokolant: stażysta Patryk Kupis

po rozpoznaniu w dniu 15 lutego 2019 r. w Szczecinie

na rozprawie sprawy

z powództwa małoletniego Ł. W.

przeciwko A. K.

o alimenty

I.  zasądza od pozwanej A. K. na rzecz małoletniego powoda Ł. W. rentę alimentacyjną w kwocie po 100 (sto) złotych miesięcznie płatną z góry do dnia 5 każdego miesiąca, z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat, poczynając od dnia 1 marca 2019 roku;

II.  w pozostałej części powództwo oddala;

III.  odstępuje od obciążania pozwanej kosztami procesu;

IV.  nieuiszczonymi kosztami postępowania obciąża Skarb Państwa;

V.  wyrokowi w pkt I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

VIII R C 570/18

UZASADNIENIE

Dyrektor Miejskiego Ośrodka (...) w S. wniósł o zasądzenie od pozwanej A. K. na rzecz małoletniego Ł. W. przebywającego w rodzinie zastępczej u macierzystych dziadków, czyli u rodziców pozwanej.

Reprezentujący małoletniego Ł. W., rodzice zastępczy, T. i R. B., nie poparli powództwa.

Pozwana wniosła o oddalenie powództwa.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Małoletni Ł. W. liczy 12 lat. Chłopiec przebywa w rodzinie zastępczej u swoich dziadków ze strony matki. W tej samej rodzinie przebywa także pełnoletni siostra małoletniego, która liczy 20 lat i studiuje. Ojcostwo jej nie jest ustalone i na jej rzecz rodzina nie otrzymuje alimentów od ojca, a także od matki. U Ł. zdiagnozowane zostało (...), małoletni jest uczniem VI klasy szkoły podstawowej i nie ma problemów z nauką. D. Ł. otrzymują na rzecz małoletniego kwotę 500 zł miesięcznie z programu 500 plus oraz 832,80 zł z tytułu pełnienia funkcji spokrewnionej rodziny zastępczej na jego rzecz i na rzecz siostry Ł. – po 600 zł miesięcznie. Ojciec małoletniego powoda ma zasądzone na jego rzecz alimenty w kwocie po 300 zł miesięcznie. Te alimenty płaci od ubiegłego roku i utrzymuje kontakt z synem. Babcia małoletnia otrzymuje emeryturę w wysokości po 1011 zł miesięcznie, a jej małżonek po 1200 zł w skali miesiąca. Ponadto dziadek powoda jest zatrudniony jako pracownik ochrony i z tego tytułu uzyskuje wynagrodzenie w granicach od 2400 do 2500 zł miesięcznie. Czynsz mieszkaniowy rodzice zastępczy małoletniego płacą w kwocie po 727 zł miesięcznie. Opłata za energię elektryczną wynosi 400 zł co dwa miesiące, opłata za ogrzewanie wynosi 300 zł miesięcznie, a za zimną wodę i odprowadzanie ścieków – 400 zł co dwa miesiące. Aktualnie z małoletnim, jego rodzicami i siostrą zamieszkuje jeszcze syn rodziców zastępczych małoletniego wraz ze swoją żoną i dwójką ich dzieci. W związku z tym, co dwa miesiące dokłada się on kwotą po 600 zł z tytułu opłat mieszkaniowych.

Z pozwaną małoletni utrzymuje kontakt. Chłopiec jeździ do matki raz, dwa razy w miesiącu. Ponadto pozwana często przyjeżdża do miejsca zamieszkania małoletniego. Obecnie małoletni nie korzysta z żadnych odpłatnych zajęć pozalekcyjnych. Lubi się dobrze ubrać. Miesięcznie otrzymuje 100 zł kieszonkowego.

Dowód: zeznania T. B. k. 35-36

opinia (...) k.8-12

decyzja (...) k.13-14; 16

Pozwana liczy 47 lat. Nie posiada wyuczonego zawodu. Kobieta zamieszkuje z dwójką dzieci i z mężem. Mąż jej pracuje za granicą i przyjeżdża co dwa tygodnie w weekendy. Dzieci, które mieszkają z pozwaną pochodzą z obecnego małżeństwa. Jeden syn pozwanej ma 4 lata, a drugi 2,5 roku. A. K. nie pracuje zawodowo. Jej czteroletni syn jest dzieckiem autystycznym. Pozwana przez trzy godziny dziennie rehabilituje chłopca. Uczęszcza do integracyjnego przedszkola. Do tego samego przedszkola uczęszcza również młodszy syn pozwanej. Przedszkole jest czynne w godzinach od 7.00 do 17.00. dzieci pozwanej przebywają w przedszkolu w godzinach od 9.00 do 16.00. Pozwana uskarża się na problemy zdrowotne, aczkolwiek nie posiada żadnego orzeczenia o niezdolności do pracy. Obecnie pozwana odbywa kurs prawa jazdy. Mąż A. K. tygodniowo zarabia około 1500 zł. Opłata za czynsz mieszkaniowej wynosi u pozwanej 740 zł miesięcznie, za energie elektryczną – 180 zł, co dwa miesiące, a za ogrzewanie wody i mieszkania – 250 zł miesięcznie. Koszt przedszkola t o 950 zł w skali miesiąca, albowiem przedszkole, do którego uczęszczają młodsi synowie pozwani jest przedszkolem prywatnym. Pozwana przed urodzeniem syna K. pracowała, jako osoba sprzątająca. Kobieta nie otrzymuje zasiłków na dzieci w Polsce, albowiem jej mąż jest zatrudniony za granicą. Mąż pozwany jest w trakcie oczekiwania na decyzję w kwestii zasiłków na dzieci w Holandii.

A. K. na syna nie łoży. Sporadycznie robi mu jakieś prezenty lub daje drobne kwoty pieniężne. Na mocy decyzji Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w S. z dnia 19 września 2018 r. wobec pozwanej odstąpiono od ustalenia opłaty za pobyt małoletniego Ł. W. w rodzinie zastępczej za okres od dnia 1 września 2018 r. do dnia 31 sierpnia 2019 r.

Dowód: przesłuchanie pozwanej k. 35

decyzja (...) k. 17

Sąd dokonał oceny zgromadzonych dowodów w oparciu o art. 233 § 1 k.p.c. Strony nie kwestionowały prawdziwości przedkładanych w toku postępowania dokumentów, kwestia ta nie budziła także wątpliwości Sądu. Sąd dał wiarę zeznaniom świadka i pozwanej. Zeznania te korespondowały ze sobą, były spójne i logiczne Nie pozostawały w sprzeczności z dowodami z dokumentów.

Sąd zważył co następuje:

Powództwo zostało oparte o art. 133 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 788 ze zm. – cyt. dalej jako k.r.o.). Zgodnie z powołanym unormowaniem, rodzice są obowiązani do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Rozmiar tych świadczeń uregulowany został w art. 135 § 1 i 2 kro. Przepis ten stanowi, iż zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionych oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Jednocześnie wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie może polegać także w całości lub części na osobistych staraniach o jego utrzymanie lub wychowanie. Powołany przepis nie określa górnej granicy wiekowej dziecka, wobec, którego rodzic zobowiązany jest do alimentacji. Wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymywać się samodzielnie, może polegać także, w całości lub w części, na osobistych staraniach o jego utrzymanie lub wychowanie (art. 135 § 2 kro).

Rodzice w zależności od swoich możliwości są obowiązani zapewnić dziecku środki do zaspokojenia zarówno jego potrzeb fizycznych (wyżywienia, mieszkania, odzieży, higieny osobistej, leczenia w razie choroby), jak i duchowych i kulturalnych, także środki wychowania (kształcenia ogólnego, zawodowego) według zdolności, dostarczania rozrywek i wypoczynku. Przy ocenie, które z potrzeb uprawnionego powinny być uznane za potrzeby usprawiedliwione, należy z jednej strony brać pod uwagę możliwości zobowiązanego, z drugiej zaś zakres i rodzaj potrzeb uprawnionego. Zawsze każde dziecko musi mieć zapewnione podstawowe warunki egzystencji w postaci wyżywienia, zapewniającego jego prawidłowy rozwój fizyczny, stosowną do wieku odzież, środki na ochronę zdrowia, kształcenie podstawowe i zawodowe oraz na ochronę jego osoby i majątku. Wyjście poza wymienione potrzeby zależy już tylko od osobistych cech dziecka oraz od zamożności i przyjętego przez zobowiązanego modelu konsumpcji.

Możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego określają zarobki
i dochody, jakie uzyskiwałby on przy pełnym wykorzystaniu swych sił fizycznych
i zdolności umysłowych, nie zaś rzeczywiste zarobki i dochody. Dzieci mają prawo
do równej stopy życiowej z rodzicami; niezależnie od tego, czy wyżyją z nimi wspólnie, czy też oddzielnie ((por. orzeczenie Sądu Najwyższego z 5 stycznia 1956 r., III Cr 919/55, OSN 1957, poz. 74).

W ocenie Sądu, przeprowadzone w niniejszej sprawie postępowanie dowodowe wykazało, że usprawiedliwione koszty związane z utrzymaniem małoletniego powoda opiewają co najmniej na kwotę po 1500 zł miesięcznie. Sprawująca pieczę nad małoletnim jako rodzina zastępcza, T. B., zeznała, że pieniądze jakie obecnie otrzymuje na rzecz wnuka wystarczają jej na utrzymanie dziecka. Nie wskazała konkretnych kwot jakie wydatkuje na rzecz dziecka miesięcznie. Sąd ustalając koszt utrzymania Ł. oparł się na zasadach doświadczenia życiowego, przyjmując przeciętny koszt utrzymania zdrowego dziecka w jego wieku, uwzględniając koszty związane z zakupem wyżywienia – 500 zł, zamieszkiwaniem – 350 zł, ochroną zdrowia – 50 zł, wydatkami na potrzeby szkolne – 100 zł, zakup odzieży i obuwia 300 zł, zaspokojenie potrzeb kulturalnych i wypoczynek – 150 zł, zakup środków czystości – 50 zł.

Jeżeli chodzi o rozmiar zarobkowych możliwości pozwanej, Sąd uznał, że A. K. nie wykorzystuje swoich możliwości zarobkowych. Kobieta nie wykonuje żadnej pracy i nie jest zarejestrowana jako bezrobotna i poszukująca pracy. Pozwana znajduje się w wieku aktywności zawodowej. Nie posiada orzeczenia o niepełnosprawności. W toku postępowania twierdziła, iż cierpi na liczne dolegliwości; nie przedstawiła jednakże jakichkolwiek dowodów na poparcie swoich twierdzeń w tym przedmiocie. Jednakże w ocenie Sądu A. K. posiada ograniczone możliwości zarobkowania wynikające z faktu posiadania dwójki małych dzieci, które praktycznie sama wychowuje. Ojciec tych dzieci pracuje za granicą i cały ciężar ich wychowania i zaspokojenia codziennych potrzeb spoczywa na ich matce. Ponadto A. K. rehabilituje swego cierpiącego na autyzm syna przez 3 godziny codziennie. Wymaga to czasu i siły. Trudna sytuacja życiowa, w jakiej znajduje się pozwana nie powoduje jednakże, zdaniem Sądu, że w ogóle nie może ona wykonywać pracy. Rynek pracy aktualnie oferuje możliwości zatrudnienia dla osób także bez kwalifikacji i na rozmaitych zasadach; w tym w niepełnym wymiarze czasu. Pozwana, w ocenie Sądu, w oparciu o zasady doświadczenia życiowego, przy uwzględnieniu sytuacji życiowej, w jakiej się znajduje, mogłaby zarobić około 1000 zl miesięcznie. Pozwana posiada na utrzymaniu dwoje dzieci z obecnego związku, małoletniego powoda i jego starsza siostrę. Biorąc powyższe pod uwagę Sąd uznał, że kwota 100 zł z tytułu alimentów od pozwanej na rzecz małoletniego powoda jest adekwatna do dyrektywy wynikającej z art. 135 § 1 k.r.o.

Na podstawie art. 102 k.p.c. Sąd odstąpił od obciążania pozwanej kosztami postępowania.

W przedmiocie rygoru natychmiastowego wykonalnego Sąd orzekł w punkcie IV wyroku, mając na względzie treść art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c., w myśl którego sąd z urzędu nada wyrokowi przy jego wydaniu rygor natychmiastowej wykonalności, jeżeli zasądza alimenty, co do rat płatnych po dniu wniesienia powództwa.