Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

K., dnia 05.12.2018 roku

Sąd Rejonowy w Kaliszu w V Wydziale Gospodarczym w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Jadwiga Dobrowolska

Protokolant: Agnieszka Zapart

po rozpoznaniu w dniu 05 grudnia 2018 w Kaliszu

na rozprawie

sprawy z powództwa Ł. L.

przeciwko (...) S.A. z siedzibą w W.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz powoda Ł. L. kwotę 6.783 zł (sześć tysięcy siedemset osiemdziesiąt trzy złote) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 05.03.2016 roku do dnia zapłaty;

II.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 4652,35 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 1800 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego;

III.  zwraca powodowi kwotę 1483,61 zł tytułem nadpłaconej zaliczki na poczet wydatków sądowych.

Sygn. akt V GC 2224/17

UZASADNIENIE

Powód Ł. L. wniósł w pozwie złożonym w dniu 12 lipca 2017 roku o zasądzenie od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w W. kwoty 6.783,00 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 05 marca 2016 roku do dnia zapłaty oraz o zasądzenie zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazał, że w dniu 05 grudnia 2015 roku zawarł z poszkodowaną umowę najmu pojazdu marki O. (...) o nr rej. (...). Poszkodowana wynajęła auto zastępcze w związku ze szkodą z dnia 04 grudnia 2015 roku. Umowa została zawarta do dnia zawarcia umowy przelewu wierzytelności tj. zdania samochodu. Na usługę powód wystawił fakturę VAT nr (...) ustalając termin zapłaty na dzień 04 marca 2016 roku. Umową przelewu z dnia 03 lutego 2016 roku przy zwrocie wynajmującego pojazdu, poszkodowana dokonała przelewu wierzytelności jaka jej przysługiwała w stosunku do pozwanej w zakresie pokrycia kosztów wynajmu pojazdu zastępczego. Pełnomocnik poszkodowanej złożył dnia 03 lutego 2016 roku oświadczenie, iż auto było niezbędne do prowadzonej działalności gospodarczej i wyjazdów służbowych. Dochodzone roszczenie powstało w wyniku doznanej szkody w postaci uszkodzenia pojazdu mechanicznego marki V. o nr rej. (...). Sprawca szkody posiadał ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych u pozwanej.

W dniu 14 września 2017 roku Sąd Rejonowy w Kaliszu Wydział V Gospodarczy wydał w sprawie nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, w którym nakazał pozwanemu, aby zapłacił powodowi dochodzoną pozwem kwotę wraz z kosztami procesu.

Odpis nakazu zapłaty został skutecznie doręczony pozwanemu w dniu 19 września 2017 roku, co wynika ze zwrotnego potwierdzenia odbioru.

W wyznaczonym terminie pozwany wniósł sprzeciw od nakazu zapłaty wydanego w dniu 14 września 2017 roku domagając się oddalenie powództwa oraz zasądzenia zwrotu kosztów postępowania według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pisma procesowego wskazał, że właścicielka pojazdu, którym kierował sprawca szkody zawarła umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych z pozwanym. Z tytułu kosztów wynajmu pojazdu zastępczego pozwany wypłacił kwotę 4.590,00 złotych uznając za uzasadniony czas używania pojazdu zastępczego przez okres 27 dni, w tym 4 dni – oględziny pojazdu, 9 dni – technologiczny czas naprawy, 3 dni – czas oczekiwania na część, 3 dni – uzgodnienie kosztów naprawy, 4 dni – ustalenie kosztów naprawy, 4 dni wolne od pracy. Pozwany poinformował poszkodowanego o możliwości wynajęcia pojazdu zastępczego za pośrednictwem pozwanego, a także o tym, że w przypadku wynajmu takiego pojazdu, pozwany dokona weryfikacji stosowanej stawki za wynajem.

W dalszych pismach procesowych powód wskazał, że informacja o zasadach wynajmu, na którą powoływała się pozwana pochodziła dopiero z dnia 07 grudnia 2015 roku natomiast szkoda powstała w dniu 04 grudnia 2015 roku, w związku z tym, że poszkodowany potrzebował pojazdu zastępczego niezwłocznie wynajął go od powoda. Podtrzymał także wniosek o powołanie biegłego i zlecenie mu ustalenia realnego czasu naprawy.

Sąd ustalił, następujący stan faktyczny.

Powód Ł. L. prowadzi działalność gospodarczą pod nazwą L. Ł. A.-F., której przedmiotem jest wynajem i dzierżawa samochodów osobowych i furgonetek. Pozwany (...) S.A. z siedzibą w W. prowadzi działalność gospodarczą w zakresie działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej.

(dowód: wydruk z (...) powoda k. 8; odpis z Rejestru Przedsiębiorców KRS pozwanego k. 9 – 11v.)

W dniu 04 grudnia 2015 roku, w K., miało miejsce zdarzenie drogowe, w wyniku którego uszkodzeniu uległ pojazd marki V. (...) o nr rej. (...). Właścicielem pojazdu był Idea (...), zaś użytkownikiem (...) spółka z o.o. z siedzibą w K.. W chwili zdarzenia kierującym pojazdem był R. B.. Sprawcą zdarzenia był kierujący pojazdem marki H. (...) o nr rej. (...) M. O., który wymusił pierwszeństwo, w wyniku którego doszło do zderzenia z samochodem V.. Pojazd sprawcy zdarzenia, w momencie kolizji drogowej był ubezpieczony w zakładzie ubezpieczeń pozwanego. Poszkodowany zgłosił szkodę ubezpieczycielowi.

(dowód: druk zgłoszenia szkody k. 180 v. – 182 v. notatka informacyjna o zdarzeniu drogowym k. 156)

W dniu 05 grudnia 2015 roku R. B. zawarł z powodem Ł. L. umowę najmu samochodu marki O. (...) o nr rej. (...). Czynsz najmu pojazdu wyniósł 170,00 złotych powiększony o podatek od towarów i usług. Strony ustaliły, że zapłata czynszu nastąpi w formie przelewu wierzytelności przysługującej najemcy z tytułu szkody poniesionej w wyniku zdarzenia.

(dowód: umowa najmu samochodu z dnia 05.12.2015 roku k. 12 – 15)

Na podstawie zawartej umowy najmu pojazdu zastępczego, powód wystawił (...) spółka z o.o. z siedzibą w K., fakturę VAT nr (...), której przedmiotem był wynajem samochodu O. (...) o nr rej. (...)SC w okresie od dnia 05 grudnia 2015 roku do dnia 03 lutego 2016 roku, na kwotę 12.546,00 złotych.

(dowód: faktura VAT nr (...) k. 17)

W dniu 03 lutego 2016 roku R. B. reprezentujący (...) spółka z o.o. z siedzibą w K. zawarł z powodem umowę przelewu, której przedmiotem był przelew wierzytelności przysługującej (...) spółka z o.o. z siedzibą w K. z tytułu szkody poniesionej w wyniku zdarzenia mającego miejsce w dniu 04 grudnia 2015 roku w K. w postaci uszkodzenia pojazdu mechanicznego marki V. o nr rej. (...), na skutek którego utracił możliwość korzystania z pojazdu. Cedentowi przysługiwała wierzytelność w stosunku do pozwanego, w którym sprawca szkody posiadał aktualne w dniu zdarzenia ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych.

(dowód: umowa przelewu z dnia 03.02.2016 roku k. 18 – 19; protokół zdawczo – odbiorcy k. 20)

Pismem z dnia 07 kwietnia 2016 roku, powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 6.783,00 złotych w terminie 3 dni od dnia otrzymania wezwania do zapłaty. Pismo zostało nadane za pośrednictwem operatora pocztowego.

(dowód: wezwanie do zapłaty z dnia 07.04.2016 roku k. 23 – 23 v.; potwierdzenie nadania k. 24 – 24v.)

Pozwany wypłacił odszkodowanie w kwocie ogólnej 44.787,49 złotych, w tym z tytułu kosztów pojazdu zastępczego lub wynajęcia pojazdu zastępczego w kwocie 4.590,00 złotych.

(dowód: pismo pozwanego z dnia 13.06.2016 roku k. 52)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zebranych w sprawie dokumentów oraz opinii biegłego sądowego. Dokumenty w ocenie Sądu nie budziły wątpliwości co do ich rzetelności i zgodności z treścią łączącego strony stosunku prawnego, zaś w toku postępowania nie pojawiły się żadne okoliczności rzutujące na ich autentyczność. Opinię biegłego Sąd uznał za wyczerpującą, rzetelną, stąd w całości Sąd podzielił złożoną opinię.

Sąd zważył, co następuje.

Zgodnie z dyspozycją art. 6 k.c. i 232 k.p.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Zatem ten, kto, powołując się na przysługujące mu prawo, żąda czegoś od innej osoby, jest obowiązany udowodnić fakty uzasadniające to żądanie, ten zaś, kto odmawia uczynienia zadość żądaniu, a więc neguje uprawnienie żądającego, jest obowiązany udowodnić fakty wskazujące na to, że uprawnienie żądającemu nie przysługuje. Należy podkreślić, że w przepisach tych chodzi nie o każdy fakt, lecz o fakty mające istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, a więc o fakty prawotwórcze, czyli wykazujące istnienie prawa, oraz o fakty niweczące lub tamujące prawo, czyli wskazujące na to, iż żądanie strony jest nieuzasadnione. O tym, co która ze stron stosunku cywilnoprawnego ma udowodnić w sporze toczącym się przed sądem, decydują przede wszystkim: przedmiot sporu, prawo materialne regulujące określone stosunki prawne oraz prawo procesowe normujące zasady postępowania dowodowego, w tym znaczenie domniemania faktycznego i prawnego (tak: J. Gudowski Kodeks cywilny. Komentarz. Księga Pierwsza. Cześć Ogólna, uwaga do art. 6 k.c., System Informacji Prawnej LEX OMEGA dla Sądów 2015).

Zgodnie z dyspozycją art. 509 § 1 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki (§ 2 art. 509 k.c.).

Powód wszedł jako wierzyciel pozwanego, w miejsce (...) spółka z o.o. z siedzibą w K., w oparciu o umowę cesji wierzytelności z dnia 03 lutego 2016 roku. Co do zasady przysługiwało mu zatem roszczenie w stosunku do pozwanego w takim zakresie w jakim je posiadał zbywca wierzytelności.

Odpowiedzialność pozwanego wynika z zawartej przez niego umowy ubezpieczenia obowiązkowego odpowiedzialności cywilnej. Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (tekst jednolity Dz. U. z 2013 r., poz. 392 ze zmianami) umowa ubezpieczenia obowiązkowego odpowiedzialności cywilnej obejmuje odpowiedzialność cywilną podmiotu objętego obowiązkiem ubezpieczenia za szkody wyrządzone czynem niedozwolonym oraz wynikłe z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, o ile nie sprzeciwia się to ustawie lub właściwości (naturze) danego rodzaju stosunków. Umowa ubezpieczenia obowiązkowego odpowiedzialności cywilnej, o którym mowa w art. 4 pkt 1 i 2, obejmuje również szkody wyrządzone umyślnie lub w wyniku rażącego niedbalstwa ubezpieczającego lub osób, za które ponosi on odpowiedzialność (ust. 2 art. 9 ustawy). Umowa ubezpieczenia obowiązkowego odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody, o jakich mowa w art. 9, będące następstwem zdarzenia, które miało miejsce w okresie ubezpieczenia (art. 9a ustawy). Zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie (art. 14 ust. 1 ustawy). W przypadku gdyby wyjaśnienie w terminie, o którym mowa w ust. 1, okoliczności niezbędnych do ustalenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania okazało się niemożliwe, odszkodowanie wypłaca się w terminie 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe, nie później jednak niż w terminie 90 dni od dnia złożenia zawiadomienia o szkodzie, chyba że ustalenie odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania zależy od toczącego się postępowania karnego lub cywilnego. W terminie, o którym mowa w ust. 1, zakład ubezpieczeń zawiadamia na piśmie uprawnionego o przyczynach niemożności zaspokojenia jego roszczeń w całości lub w części, jak również o przypuszczalnym terminie zajęcia ostatecznego stanowiska względem roszczeń uprawnionego, a także wypłaca bezsporną część odszkodowania (art. 14 ust. 2 ustawy). Umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody będące następstwem przewidzianego w umowie zdarzenia, które miało miejsce w okresie ubezpieczenia (art. 822 §2 k.c.). O ile nie umówiono się inaczej, suma pieniężna wypłacona przez ubezpieczyciela z tytułu ubezpieczenia nie może być wyższa od poniesionej szkody (art. 824 ¹ k.c.).

W przedmiotowej sprawie nie budzi wątpliwości, że pozwany ubezpieczyciel ponosi odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną przez sprawcę wypadku, którego odpowiedzialność oparta jest na treści przepisu art. 415 k.c. w zw. z art. 436 § 2 k.c. Bezspornym pozostaje również, iż odpowiedzialność pozwanego wynika z art. 822 § 1 i 2 k.c. oraz art. 9 i 9a ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych. Powód zaś będąc osobą uprawnioną do odszkodowania mógł dochodzić roszczenia bezpośrednio od pozwanego (art. 822 § 4 k.p.c.). Sporna pomiędzy stronami procesu pozostawała wysokość przyznanego odszkodowania z tytułu odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych.

Przede wszystkim sąd zauważa, iż sposób naprawienia szkody został uregulowany przez ustawodawcę w art. 361 § 2 k.c. i obejmuje straty, które poszkodowany poniósł oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono i stosownie do wyboru poszkodowanego, powinno nastąpić bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej (art. 363 § 1 k.c.). Odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń ogranicza się jednak do zapłaty określonej w umowie kwoty odszkodowania (art. 822 § 1 k.c.). W bogatym orzecznictwie Sądu Najwyższego uwieńczonym Uchwałą składu siedmiu sędziów z dnia 17 listopada 2011 roku, w sprawie o sygn. akt III CZP 5/11, potwierdzoną Uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 22 listopada 2013 roku, w sprawie o sygn. akt III CZP 76/13 ukształtowany został pogląd, zgodnie z którym poniesienie przez poszkodowanego wydatków na uzyskanie pojazdu zastępczego w okresie remontu uszkodzonego pojazdu albo przez okres niezbędny do nabycia nowego pojazdu, stanowią wydatki poniesione w następstwie zdarzenia szkodzącego, które by nie powstały bez tego zdarzenia, prowadzące do powypadkowego zmniejszenia majątku poszkodowanego, czyli straty (art. 361 § 2 k.c.). Szkodę stanowią również konieczne wydatki związane ze zdarzeniem szkodzącym. Przy takim ujęciu, stratą w rozumieniu art. 361 § 2 k.c. są objęte także te wydatki, które służą ograniczeniu negatywnych następstw majątkowych przez poszkodowanego w wyniku uszkodzenia (zniszczenia) pojazdu. Negatywnym następstwem majątkowym jest tu utrata możliwości korzystania z rzeczy, a więc utrata uprawnienia stanowiącego atrybut prawa własności. W takiej sytuacji poszkodowanemu przysługuje roszczenie o zwrot wydatków na najem pojazdu zastępczego, nieprzeznaczonego do kontynuowania działalności gospodarczej lub zawodowej, można je bowiem uznać za stratę (art. 361 § 2 k.c.). Strata majątkowa powstaje tu dopiero z chwilą poniesienia kosztów najmu pojazdu zastępczego. Nie wszystkie jednak wydatki pozostające w związku przyczynowym z wypadkiem komunikacyjnym mogą być refundowane, istnieje bowiem obowiązek wierzyciela zapobiegania szkodzie i zmniejszania jej rozmiarów (art. 354 § 2, art. 362 i 826 § 1 k.c.). Na dłużniku ciąży w związku z tym obowiązek zwrotu wydatków celowych i ekonomicznie uzasadnionych, pozwalających na wyeliminowanie negatywnych dla poszkodowanego następstw, niedających się wyeliminować w inny sposób, z zachowaniem rozsądnej proporcji między korzyścią wierzyciela a obciążeniem dłużnika. W zakres szkody pozostającej w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem szkodzącym, wchodzą koszty najmu pojazdu zastępczego poniesione przez poszkodowanego. Ustalenie, jakie skutki pozostają w adekwatnym związku przyczynowym ze zderzeniem szkodzącym , następuje bowiem przy uwzględnieniu zasad doświadczenia życiowego, czy też, niekiedy, zasad nauki oraz na podstawie indywidualnej sytuacji poszkodowanego i konkretnych okoliczności sprawy.

Uzasadniony czas wynajmu pojazdu zastępczego składa się z czasu naprawy pojazdu oraz czasu likwidacji szkody przez ubezpieczyciela. W niniejszym wypadku, uzasadniony czas naprawy pojazdu wynosił 12 dni. Czas likwidacji szkody przez ubezpieczyciela wynosił 92 dni, gdyż trwał od 5 grudnia 2015r. do 7 marca 2016r.

W świetle powyższych okoliczności, czas wynajmu pojazdu zastępczego przez poszkodowanego, w okresie od 5 grudnia 2015r. do 3 lutego 2016r. , był zasadny.

Średnia stawka najmu pojazdu zastępczego na lokalnym rynku w klasie pojazdu uszkodzonego, w okresie zaistnienia zdarzenia drogowego wynosiła 234, 00zł brutto.

Roszczenie powoda okazało się więc w całości zasadne.

Z powyższych względów orzeczono jak w pkt. I wyroku.

Orzeczenie w przedmiocie kosztów postępowania (pkt II sentencji wyroku) postanowiono na podstawie art. 98 k.p.c. Pozwany w całości przegrał proces, dlatego Sąd obciążył kosztami postępowania tylko pozwanego. Na koszty te składają się opłata sądowa od pozwu w wysokości 340,00zł, wynagrodzenie pełnomocnika powoda wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa w łącznej kwocie 1817,00zł., koszty opinii biegłego poniesione przez powoda.

Z powyższych względów orzeczono jak w części dyspozytywnej wyroku.