Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 września 2019r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący – Sędzia SSO Jerzy Zalasiński

Sędziowie: SO Katarzyna Antoniak (spr.)

SSO Jacek Witkowski

Protokolant st.sekr.sądowy Dorota Malewicka

po rozpoznaniu w dniu 25 września 2019 r. w Siedlcach

na rozprawie

sprawy z wniosku B. B.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w S.

o prawo do zasiłku chorobowego

na skutek apelacji organu rentowego

od wyroku Sądu Rejonowego w Siedlcach IV Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 28 listopada 2018r. sygn. akt IV U 296/18

oddala apelację

K. A. J. J. W.

Sygn. akt: IV Ua 2/19 (...)

Wyrokiem z 28 listopada 2018r. Sąd Rejonowy w Siedlcach zmienił decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. z 3 września 2018r. w ten sposób, że przyznał ubezpieczonej B. B. prawo do zasiłku chorobowego za okres od 2 sierpnia 2018r. do 7 sierpnia 2018r.

Rozstrzygnięcie to było wynikiem następujących ustaleń i wniosków Sądu Rejonowego:

Decyzją z 3 września 2018r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. odmówił ubezpieczonej B. B. prawa do zasiłku chorobowego za okres od 2 sierpnia 2018r. do 7 sierpnia 2018r. Organ rentowy podniósł, że w okresie korzystania ze zwolnienia lekarskiego, w imieniu płatnika składek ubezpieczona podpisała zaświadczenie ZUS Z-3 i tym sposobem wykorzystała zwolnienie lekarskie niezgodnie z celem.

Odwołanie od powyższej decyzji wniosła ubezpieczona B. B. wskazując, że druk Z-3 podpisała na prośbę księgowej (...) Zespołu (...) obsługującego Poradnię P.-Pedagogiczną w Ł., której jest dyrektorem. Zrobiła to pozostając w domu, gdyż dokument do podpisu przywiózł jej syn i on odwiózł go z powrotem. Nie było przy tym innej osoby, która mogła ją w tym zastąpić.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, powtarzając argumentację z uzasadnienia zaskarżonej decyzji.

Sąd Rejonowy ustalił, że B. B. jest osobą podlegającą obowiązkowym ubezpieczeniem społecznym z tytułu stosunku pracy. Jest zatrudniona na stanowisku dyrektora Poradni P.-Pedagogicznej w Ł.. W okresie od 25 lipca 2018r. do 7 sierpnia 2018r. ubezpieczona była niezdolna do pracy i przebywała na zwolnieniu lekarskim. W dniu 3 sierpnia 2018r. podpisała przywieziony jej do domu przez syna druk ZUS Z-3, który następnie syn odwiózł z powrotem do (...) Zespołu (...) w Ł. obsługującego Poradnię P.-Pedagogiczną w Ł..

W przedstawionym stanie faktycznym Sąd Rejonowy stwierdził, że odwołanie B. B. okazało się uzasadnione i dlatego należało je uwzględnić. Sąd pierwszej instancji wskazał, że zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (t.j. Dz. U. z 2017r., poz. 1368) zasiłek chorobowy przysługuje ubezpieczonemu, który stał się niezdolny do pracy z powodu choroby w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego. W myśl zaś art.17 ust.1 w/w ustawy ubezpieczony wykonujący w okresie orzeczonej niezdolności do pracy pracę zarobkową lub wykorzystujący zwolnienie od pracy w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia traci prawo do zasiłku chorobowego za cały okres tego zwolnienia.

Sąd Rejonowy podniósł, że zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego pracą zarobkową jest każda aktywność ludzka zmierzająca do osiągnięcia zarobku, w tym pozarolnicza działalność gospodarcza, choćby nawet polegająca na czynnościach nieobciążających w istotny sposób organizmu pracownika pozostającego na zwolnieniu lekarskim (tak SN w wyroku z 5 kwietnia 2005r., I UK 370/04, OSNP 2005/21/342). Z kolei w wyroku z 9 października 2006r. (w sprawie II UK 44/06, OSNP 2007, nr 19-20, poz.295) Sąd Najwyższy podkreślił, że nie każdy przejaw aktywności stanowi wypełnienie przesłanki z art.17 ust.1 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, powodujące utratę prawa do zasiłku chorobowego. Nie dochodzi do wypełnienia przesłanek z art.17 przywołanej ustawy, gdy były to zachowania o charakterze incydentalnym, wymuszone okolicznościami.

W przedstawionych okolicznościach, Sąd Rejonowy ocenił, że w przypadku ubezpieczonej nie zachodzą okoliczności wyłączające jej prawo do zasiłku chorobowego w spornym okresie, gdyż czynności podjęte przez ubezpieczoną w okresie zwolnienia lekarskiego miały charakter incydentalny, wymuszony okolicznościami. Ubezpieczona jest bowiem dyrektorem Poradni P.-Pedagogicznej w Ł., a więc wykonuje za pracodawcę czynności wobec zatrudnionych tam pracowników. Jedną z wielu takich czynności jest m. in. podpisywanie dokumentu ZUS Z-3 dla potrzeb osób korzystających z dłuższych zwolnień lekarskich od pracy. Ubezpieczona podpisała jeden taki dokument w okresie spornego zwolnienia lekarskiego. Nie było przy tym osoby, która mogłaby ją w tym zastąpić w imieniu Poradni P.-Pedagogicznej w Ł.. Sąd pierwszej instancji argumentował dalej, że czynności tej nie można uznać za przejaw niezgodnego z celem wykorzystania zwolnienia lekarskiego. Nie wymagała, zdaniem Sądu Rejonowego, korzystania z wiadomości specjalnych kwestia, czy złożenie podpisu na dokumencie stanowi czynność, która mogłaby negatywnie wpłynąć na przebieg leczenia i przedłużyć okres niezdolności do pracy ubezpieczonej, gdyż jest to jednorazowa, trwająca maksymalnie kilka sekund, błaha z punktu widzenia zaangażowania sił organizmu czynność, którą ubezpieczona wykonała, nie opuszczając przy tym miejsca zamieszkania. Racjonalnie oceniając nie mogło to więc negatywnie wpłynąć na przebieg rekonwalescencji ubezpieczonej. W realiach niniejszej sprawy czynność podjęta przez ubezpieczoną była więc usprawiedliwiona okolicznościami, miała charakter incydentalny i nie stanowiła niezgodnego z celem wykorzystania zwolnienia lekarskiego.

W tym stanie rzeczy Sąd Rejonowy na podstawie art.477 ¹⁴§2 kpc zmienił zaskarżoną decyzje i przyznał ubezpieczonej prawo do zasiłku chorobowego za sporny okres.

Od powyższego wyroku apelację wniósł Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. zaskarżając go w całości i zarzucając mu:

1.  naruszenie przepisów postępowania mające istotny wpływ na wydane orzeczenie ,tj. art.233§1 kpc poprzez wyprowadzenie ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wniosków z niego niewynikających poprzez przyjęcie, że w przedmiotowej sprawie zachodzą przesłanki do przyznania ubezpieczonej prawa do zasiłku chorobowego,

2.  naruszenie przepisów prawa materialnego ,tj. art.17 ust.1 ustawy z 25 czerwca 1999r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa poprzez błędną wykładnię i przyjęcie, że ubezpieczona spełnia przesłanki do przyznania jej prawa do zasiłku chorobowego.

Wskazując na powyższe organ rentowy wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie odwołania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. podlegała oddaleniu.

Sąd Okręgowy podziela ustalenia faktyczne i ocenę prawną przedstawione przez Sąd Rejonowy w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku. W przekonaniu Sądu Okręgowego, Sąd pierwszej instancji nie dopuścił się zarzucanych mu w apelacji naruszeń prawa procesowego i materialnego. W okolicznościach sprawy niesporne jest, że w dniu 3 sierpnia 2018r. ubezpieczona podpisała w imieniu płatnika składek – Poradni P.-Pedagogicznej w Ł. zaświadczenie ZUS Z-3. Fakt ten nie przesądza jednak automatycznie o zastosowaniu sankcji z art.17 ust.1 ustawy z 25 czerwca 1999r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Sąd Rejonowy prawidłowo stwierdził, powołując się na ugruntowane orzecznictwo Sądu Najwyższego, że utrata prawa do zasiłku chorobowego nie odnosi się do sytuacji, w której aktywność osoby ubezpieczonej ma charakter czynności incydentalnej, wymuszonej okolicznościami. Z niekwestionowanych ustaleń Sądu Rejonowego wynika, że ubezpieczona podpisała druk ZUS Z-3 nie opuszczając miejsca zamieszkania, gdyż dokument do podpisu przywiózł jej syn i on odwiózł go z powrotem do (...) Zespołu (...) w Ł. obsługującego Poradnię P.-Pedagogiczna w Ł.. Czynności tej ubezpieczona dokonała na prośbę księgowej (...) Zespołu (...) w Ł. i nie było przy tym innej osoby, która mogła ją w tym zastąpić (zeznania ubezpieczonej k.11v akt sprawy). W ocenie Sądu Okręgowego czynność podjęta przez ubezpieczoną w okresie zwolnienia lekarskiego miała charakter incydentalny, wymuszony okolicznościami. Nie można zatem zgodzić się z apelującym, że podpisanie dokumentu ZUS Z-3 stanowi przejaw niezgodnego z celem wykorzystania zwolnienia lekarskiego, jak również wykonywania przez ubezpieczoną pracy zarobkowej ukierunkowanej na uzyskanie wynagrodzenia. Podpisanie zaświadczenia ZUS Z-3 było związane z zatrudnieniem ubezpieczonej w ramach stosunku pracy i z pełnioną przez nią funkcją dyrektora Poradni P.-Pedagogicznej w Ł.. Dodatkowo wskazać należy, że czynność na którą powołuje się organ rentowy ostatecznie została uznana za niewywołującą skutków. W dniu 21 sierpnia 2018r. płatnik składek złożył bowiem korektę zaświadczenia ZUS Z-3, która podpisana została przez kierownika (...) Zespołu (...) w Ł. (vide: korekta zaświadczenia ZUS Z-3 z 21 sierpnia 2018r. k.8-11 akt organu rentowego). Słusznie, zdaniem Sądu Okręgowego Sąd Rejonowy stwierdził, że jednorazowe złożenie podpisu na dokumencie nie mogło negatywnie wpłynąć na przebieg rekonwalescencji ubezpieczonej, gdyż tego rodzaju czynność trwa maksymalnie kilkanaście sekund i nie mogła przedłużyć okresu niezdolności ubezpieczonej do pracy. W tych okolicznościach Sąd Rejonowy prawidłowo stwierdził, że podpisania przez ubezpieczoną dokumentu ZUS Z-3 nie można uznać za przejaw niezgodnego z celem wykorzystania zwolnienia lekarskiego.

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd Okręgowy na podstawie art.385 kpc apelację organu rentowego oddalił.

K. A. J. J. W.