Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Powódka – (...) sp. z o.o. w Ł. wniosła przeciwko pozwanej (...) SA pozew o zapłatę kwoty 4.354 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 28 marca 2012 r. do dnia zapłaty oraz zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wyjaśniła, iż pojazd powódki marki P. nr (...) został uszkodzony w wyniku kolizji drogowej, w związku z czym odpowiedzialność za szkodę komunikacyjną przejęło pozwane (...). Poszkodowany dostarczył wszystkie wymagane dokumenty i wniósł o wypłatę odszkodowania w kwocie odpowiadającej kosztom naprawy, udokumentowanymi fakturą na kwotę 7 651, 30 zł netto oraz żądał pokrycia kosztów wynajęcia pojazdu zastępczego w kwocie 2700 zł netto. Powódka wskazała, iż ubezpieczyciel uznał swoją odpowiedzialność co do zasady i wypłacił odszkodowanie w kwocie 4347, 85 zł. Zdaniem powódki pozwany zaniżył wysokość odszkodowania, nie uznając pełnych kosztów naprawy. Powódka zakwestionowała wyliczenia pozwanej, wskazując, iż koszty naprawy pojazdu były zgodne z zakresem naprawy. Powódka przedstawiła rachunek za naprawę pojazdu. Wskazała, iż faktura ta była wystawiona w oparciu o aktualnie obowiązujące stawki roboczogodzin dla warsztatu, który należy do Cechu (...). Powódka podkreśliła, iż pozwana nie uznała w ogóle roszczenia o wynajęcie pojazdu zastępczego pomimo przedstawienia odpowiednich dokumentów oraz uzasadnienia konieczności użytkowania z pojazdu zastępczego na potrzeby działalności gospodarczej. Na wysokość dochodzonego pozwem roszczenia złożyły się: dopłata tytułem kosztów naprawy pojazdu (3303, 45 zł netto) oraz koszty najmu (1050 zł netto). Powódka pismem z dnia 17 kwietnia 2012 r. wezwała pozwaną do zapłaty, jednak wyznaczony termin upłynął bezskutecznie a pozwana nie udzieliła odpowiedzi.

Nakazem zapłaty z dnia 4 czerwca 2012 r. Sąd Rejonowy w Bydgoszczy uwzględnił roszczenie powódki i orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwana wniosła o oddalenie powództwa oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu według norm przepisanych. Wskazała, iż przedmiotowa szkoda została przez powódkę zgłoszona oraz zostało przeprowadzone postępowanie likwidacyjne, na podstawie którego zadecydowano o wypłacie odszkodowania. Przedłożony przez powódkę kosztorys przedwykonawczy został przez pozwanego zweryfikowany przy uwzględnieniu do naprawy nowych części zamiennych alternatywnych. Zweryfikowano również przedłożoną fakturę poprzez obniżenie cen części zamiennych przy akceptacji przyjętych przez warsztat cen robocizny. Ustalone w ten sposób koszty naprawy wyniosły 4.347, 85 zł. Pozwana podnosiła, iż samochód powódki w chwili zdarzenia był pojazdem 9-letnim z przebiegiem 143.179 km, co uzasadniało dokonanie rozliczeń w oparciu o w/w kryteria. Pozwana zakwestionowała również roszczenie o zwrot kosztów najmu pojazdu zastępczego, ze względu na niewykazanie jego konieczności.

Pismem z dnia 9 stycznia 2013 r. powódka rozszerzyła powództwo o dalszą kwotę 1099,20 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 28 marca 2012 r. do dnia zapłaty. Tym samym powódka domagała się zapłaty łącznej kwoty 5452,65 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 28 marca 2012 r. do dnia zapłaty – na co składały się 2250 zł tytułem kosztów najmu pojazdu zastępczego i 3202, 65 zł tytułem dopłaty za naprawę pojazdu.

Wyrokiem z dnia 21 marca 2013 r. Sąd Rejonowy w Bydgoszczy zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 3202, 65 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 28 marca 2012 r. do dnia zapłaty, a w pozostałej części powództwo oddalił. Ponadto Sąd nakazał pobrać od powódki na rzecz Skarbu Państwa kwotę 134, 40 zł, zaś od pozwanego kwotę 191,35 zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych oraz zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 530 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sąd wydał rozstrzygnięcie w oparciu o następujące ustalenia i wnioski.

W dniu 9 lutego 2012 r. samochód powódki marki P. (...) o numerze rejestracyjnym (...) został uszkodzony przez kierowcę ubezpieczonego w zakresie ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody spowodowane ruchem pojazdów u pozwanego. Powódka zleciła naprawę pojazdu (...). Koszty naprawy pojazdu wyniosły 7651,30 zł netto. Zgodnie z umową najmu samochodu zastępczego zawartą z (...) powódka miała ponosić za każdą dobę wynajmu kwotę 150 zł netto. Pozwany dokonał weryfikacji kosztów naprawy pojazdu powódki i wypłacił odszkodowanie w wysokości 4347,85 zł. Koszty naprawy pojazdu marki P. (...) o numerze rejestracyjnym (...) z tytułu szkody zaistniałej w dniu 9 lipca 2012 r. wynoszą 7550,50 zł netto. Z danych zawartych w systemie E. wynika, że nie są dostępne dla pojazdu powódki części zamienne alternatywne o porównywalnej jakości. Zastosowanie części alternatywnych niższej jakości nie pozwoli na przywrócenie pojazdu do stanu sprzed kolizji. Z kolei całkowity czas związany z brakiem możliwości użytkowania pojazdu przez powódkę w wyniku kolizji z dnia 9 lutego 2012 r. wyniósł 15 dni i koszt związany z wynajmem samochodu zastępczego nie powinien przekroczyć 2250 zł (15 dni x 150 zł).

Sąd Rejonowy dokonał ustaleń faktycznych na podstawie okoliczności bezspornych, powołanych przez strony dokumentów prywatnych oraz w oparciu o pisemną opinię biegłego sądowego G. M.. Dokumenty prywatne nie budziły wątpliwości co do ich autentyczności, a Sąd Rejonowy uznał je za wiarygodne.

Sąd I instancji podkreślił, iż poza sporem w sprawie pozostawał fakt odpowiedzialności pozwanego za szkodę w mieniu powódki w dniu 9 lutego 2012 r. Pozwany uznał bowiem roszczenie powódki co do zasady, jak i w wysokości do wypłaconej kwoty 4347,85 zł. Sąd wskazał zatem, iż sporna w sprawie była kwestia wypłaty odszkodowania ponad kwotę wypłaconą przez pozwanego. Sąd Rejonowy postanowieniem z dnia 19 października 2012 r. dopuścił dowód z opinii biegłego sądowego z dziedziny motoryzacji G. M. na okoliczność czy poniesione przez powódkę kosztów naprawy i najmu mieszczą się w lokalnych cenach rynkowych oraz ustalenia uzasadnionego okresu korzystania z pojazdu zastępczego. Powołany przez Sąd biegły ustalił, że oględziny samochodu powódki wykonane przez przedstawiciela ubezpieczyciela nie ujawniły, aby przed zdarzeniem były w nim zamontowane niepełnowartościowe lub nieoryginalne części zamienne, tzw. części alternatywne i przywrócenie pojazdu do stanu sprzed kolizji wymaga zastosowania w procesie naprawy części zamiennych oryginalnych – oznaczonych symbolem O lub części zamiennych alternatywnych o porównywalnej jakości – oznaczonych symbolem (...). Ponadto biegły dodał, iż z danych zawartych w systemie E. wynika, że do przedmiotowego pojazdu nie są dostępne części zamienne o porównywalnej jakości oraz iż zastosowanie części alternatywnych niższej jakości nie pozwoli na przywrócenie pojazdu do stanu sprzed kolizji. Koszty naprawy pojazdu powódki wynoszą zaś 7550,50 zł netto.

W uzasadnieniu Sąd Rejonowy powołał się na treść art.363 kc, art. 822 kc, 824 ¹ § 1 k.c., art. 34 ust. 1 oraz 36 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli (Dz. U. Nr 124, poz. 1152 ze zm.)

Sąd podkreślił ponadto, iż w przedmiotowym stanie faktycznym mamy do czynienia z kolizją drogową i powstałą w ten sposób szkodą majątkową. Pojazd należący do powódki uległ uszkodzeniu – i co za tym idzie – naprawienie doznanego w ten sposób przez powoda uszczerbku wymaga zapłacenia określonej sumy pieniężnej.

Powołując się na uchwałę Sadu Najwyższego z 13 czerwca 2003 r., sygn. III CZP 32/03, OSNC 2004/4/51, Sąd wskazał, iż odszkodowanie przysługujące od ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej za uszkodzenie pojazdu mechanicznego obejmuje niezbędne i ekonomicznie uzasadnione koszty naprawy pojazdu, ustalone według cen występujących na lokalnym rynku”. Jedynym ograniczeniem, jakie zostało przewidziane przez ustawodawcę wprowadza art. 824 ¹ § 1 k.c., który stanowi, że o ile nie umówiono się inaczej suma pieniężna wypłacona przez ubezpieczyciela z tytułu ubezpieczenia nie może być wyższa od poniesionej szkody.

Zdaniem Sądu I instancji, w świetle cytowanej opinii biegłego sądowego G. M. z dnia 29 listopada 2012 r. nie budziło wątpliwości, że wypłacone dotychczas powódce odszkodowanie nie stanowi pełnego naprawienia poniesionej przez nią szkody. Biegły jednoznacznie bowiem wskazał, że zastosowanie części alternatywnych niższej jakości nie pozwoli na przywrócenie pojazdu powódki do stanu sprzed kolizji. Dodatkowo biegły ustalił, że do przedmiotowego pojazdu nie są dostępne części zamienne o porównywalnej jakości. W tym kontekście Sąd wskazał, iż zakład ubezpieczeń zobowiązany jest na żądanie poszkodowanego do wypłaty, w ramach odpowiedzialności z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego, odszkodowania obejmującego celowe i ekonomicznie uzasadnione koszty nowych części i materiałów służących do naprawy uszkodzonego pojazdu. Tak ustalone odszkodowanie może ulec obniżeniu jedynie w przypadku wykazania przez ubezpieczyciela, że powoduje to wzrostu wartości pojazdu (por. uchwałę składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2012 r., sygn. III CZP 80/11).

W tym świetle Sąd Rejonowy zważył, iż pozwany nie wykazał aby naprawa pojazdu powódki marki P. (...) o numerze rejestracyjnym (...) z wykorzystaniem części oryginalnych doprowadziła do ewentualnego wzrostu wartości tego pojazdu. Co więcej, biegły ustalił, że części zamienne o porównywalnej jakości do tego samochodu są niedostępne.

W zakresie natomiast kosztów wynajmu pojazdu zastępczego Sąd Rejonowy uznał w całości za właściwe i uzasadnione ustalenia biegłego, który wskazał, że całkowity czas związany z brakiem możliwości użytkowania pojazdu przez powódkę w wyniku kolizji z dnia 9 lutego 2012 r. wyniósł 15 dni i koszt związany z wynajmem samochodu zastępczego nie powinny przekroczyć 2250 zł (15 dni x 150 zł). W tym kontekście Sąd Rejonowy wskazał na treść art. 3 kpc oraz ustanowioną w nim regułę kontradyktoryjności.

Sąd Rejonowy wskazał, iż zgodnie z zasadami procesu cywilnego ciężar gromadzenia materiału procesowego spoczywa na stronach (art. 232, art. 3 k.p.c., art. 6 k.c.). Jego istota sprowadza się do ryzyka poniesienia przez stronę ujemnych konsekwencji braku wywiązania się z powinności przedstawienia dowodów. Skutkiem braku wykazania przez stronę prawdziwości twierdzeń o faktach istotnych dla sprawy jest to, że twierdzenia takie zasadniczo nie będą mogły leżeć u podstaw sądowego rozstrzygnięcia. Strona, która nie udowodni przytoczonych twierdzeń, utraci korzyści, jakie uzyskałaby aktywnym działaniem. Samo twierdzenie strony nie jest dowodem, a twierdzenie dotyczące istotnej dla sprawy okoliczności powinno być udowodnione przez stronę to twierdzenie zgłaszającą. Tymczasem powódka w zakresie wynajmu pojazdu zastępczego przedstawiła wyłącznie umowę najmu samochodu zastępczego zawartą z (...) zgodnie z którą miała ponosić za każdą dobę wynajmu koszty w kwocie 150 zł netto. W tym kontekście Sąd I instancji podkreślił, że roszczenie o zwrot kosztów wynajmu pojazdu zastępczego ma inny charakter niż roszczenie o zwrot kosztów naprawy pojazdu. W tym drugim przypadku poszkodowany ponosi szkodę już w momencie zaistnienia zdarzenia i powstania uszkodzeń, w tym bowiem momencie powstaje uszczerbek w jego majątku. W przypadku zwrotu kosztów wynajmu pojazdu zastępczego sprawa ma się o tyle inaczej, że szkoda powstaje nie w momencie zaistnienia szkody, lecz dopiero wówczas, gdy poszkodowany koszty te już poniesie. Szkodę w tym wypadku można wiązać jedynie z wydatkami poniesionymi przez poszkodowanego na wynajem, a nie z samym faktem, iż on pozbawiony możliwości korzystania z rzeczy. Wynagrodzenie za przejściową utratę możliwości korzystania z rzeczy oznaczałoby w istocie nieprzewidywane prawem zadośćuczynienie za doznaną krzywdę w postaci odczucia przykrości i dyskomfortu. Ta dolegliwość nie stanowi szkody majątkowej albowiem nie prowadzi do zmniejszenia majątku właściciela uszkodzonego pojazdu. Odszkodowanie za wynajem pojazdu zastępczego przysługuje zatem poszkodowanemu jedynie w przypadku, gdy poniesie wydatki związane z tym wynajmem. Wydatki tego rodzaju należy uznać za wydatki poniesione w następstwie zdarzenia szkodowego, które by nie powstały bez tego zdarzenia, prowadzące do powypadkowego zmniejszenia majątku poszkodowanego, czyli straty w rozumieniu art. 361 § 2 k.c. Takie stanowisko zaprezentowano również w uzasadnieniu uchwały Sądu Najwyższego z dnia 17 listopada 2011 r., sygn. akt III CZP 5/11. OSNC 2012/3/28.

Sąd I instancji, uwypuklił, iż w przedmiotowej sprawie powódka nie przedstawiła dowodów na poniesienie wydatków na pokrycie kosztów wynajmu pojazdu zastępczego, a tym samym nie wykazała, że w tym zakresie powstała po jej stronie szkoda, która podlegałaby restytucji przez pozwane towarzystwo ubezpieczeń. Wobec tego Sąd Rejonowy, uwzględniając opinię biegłego i wcześniej wypłacone powódce odszkodowanie w wysokości 4347,85 zł, w pkt 1 wyroku zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 3202,65 zł.

O odsetkach Sąd orzekł w oparciu o art. 481 § 1 k.c. i mając na uwadze treść art. 14 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli zasądzając je zgodnie z żądaniem pozwu od dnia 28 marca 2012 r. do dnia zapłaty. W pozostałej części powództwo jako niezasadne zostało oddalone.

O kosztach procesu Sąd I instancji orzekł na podstawie art. 100 k.p.c., który przewiduje w razie częściowego uwzględnienia żądania stosunkowe rozdzielenie kosztów procesu wskazując iż powódka wygrała sprawę w 58,74 %.

Od powyższego rozstrzygnięcia apelację wywiodła powódka, zaskarżając go w części, tj. co do pkt 2 w zakresie oddalenia powództwa oraz pkt 3, 4, 5 – w zakresie kosztów postępowania. Orzeczeniu Sądu Rejonowego powódka zarzuciła naruszenie prawa materialnego w postaci art. 361§2 kc oraz art. 6 kc, oraz art. 232 kpc poprzez ich niewłaściwe zastosowanie. Powódka wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku w pkt 2 i zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda dalszej kwoty 2250 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 22 marca do dnia zapłaty, zmianę zaskarżonego wyroku w pkt 3 i 4 poprzez nakazanie pobrania od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa kwoty 325, 75 zł i w pkt 5 poprzez zasądzenie od pozwanej na rzecz powódki kosztów procesu w całości. Apelująca domagała się również zasądzenia kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja okazała się bezzasadna.

W pierwszej kolejności podkreślić należy, że w postępowaniu pierwszoinstancyjnym Sąd Rejonowy dokonał ustaleń faktycznych i zastosował prawo materialne odpowiednio do zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego. Ustalenia te sąd odwoławczy przyjął za własne bez konieczności ich ponownego dokonywania i przytaczania.

Zarzuty apelacyjne dotyczą naruszenia art. 232 kpc oraz art. 361 § 2 kc i art. 6 kc i opierają się głównie na twierdzeniach, iż za szkodę uznać należy określony uszczerbek w majątku, rozumiany jako zestawienie aktywów i pasywów.

Z tych to twierdzeń apelująca spółka wywodziła zasadność roszczeń o zwrot kosztów najmu samochodu zastępczego, zachodzącą już z momentem wykazania istnienia wymagalnego zobowiązania z tego tytułu, a tym samym brak konieczności faktycznej zapłaty. Takie stanowisko nie zasługuje jednak na aprobatę.

Zarzuty naruszenia art. 6 kc i art. 232 kpc okazały się bezzasadne. Zaznaczyć należy, że zgodnie z art. 232 kpc to same strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Z kolei art. 6 kc stanowi, że ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Przepis ten odnosi się do materialnoprawnego aspektu zagadnienia ciężaru udowodnienia faktu (ciężaru dowodu). Instytucja ciężaru dowodu w tym znaczeniu (materialnym) służy do kwalifikacji prawnej negatywnego wyniku postępowania dowodowego. Przepis regulujący rozkład ciężaru dowodu określa, jaki wpływ na wynik procesu ma nieudowodnienie pewnych faktów, inaczej mówiąc kto poniesie wynikające z przepisów prawa materialnego negatywne konsekwencje ich nieudowodnienia. Ciężar wykazania tych przesłanek spoczywa na powodzie, zgodnie z ogólnymi regułami rozkładu ciężaru dowodzenia wynikającym z art. 6 kc i art. 232 kpc. Nieuzasadniony jest więc zarzut apelującego, iż dopóki pozwany w toku procesu nie wykaże, że powód został zwolniony z obowiązku zapłaty należności z tytułu zawartej umowy najmu, dopóty takie zobowiązanie na nim ciąży. Powód miał obowiązek wykazania, iż poniósł koszty najmu pojazdu zastępczego, natomiast samo przedstawienie dowodu zawarcia umowy, nie jest wystarczające dla uznania zasadności roszczenia odszkodowawczego z tego tytułu.

Podkreślić należy wyraźnie, iż w niniejszym postępowaniu powódka opierała swe roszczenie w zakresie żądania zasądzenia odszkodowania z tytułu najmu pojazdu zastępczego w kwocie 2250 zł (po rozszerzeniu żądania pozwu), na podstawie zawartej umowy najmu pojazdu zastępczego i przedstawionej zbiorczej faktury nr (...) dołączonej do pozwu .

Sąd Rejonowy po dokonaniu ustaleń w oparciu o przeprowadzone dowody, w tym w oparciu o wyżej wskazane dokumenty doszedł do słusznego wniosku, iż wobec niewykazania rzeczywistego poniesienia kosztów najmu, powództwo podlegało oddaleniu.

Wskazać należy, że Sąd Okręgowy podziela pogląd Sądu Najwyższego zawarty w uchwale z dnia 17 listopada 2011 r. (III CZP 5/11, Lex nr 1011468) przytoczony również w uzasadnieniu Sądu Rejonowego, iż zwrotowi za najem samochodu zastępczego podlegać mogą tylko wydatki rzeczywiście poniesione z tytułu najmu pojazdu zastępczego. Chodzi tu zatem o sytuację, w której doszło już do poniesienia przez poszkodowanego wydatków na uzyskanie pojazdu zastępczego w okresie remontu uszkodzonego pojazdu albo przez okres niezbędny do nabycia nowego pojazdu, co prowadzi do zmniejszenia majątku poszkodowanego, czyli straty (art. 361 § 2 kc).

Odwrotnie niż w przypadku naprawy samochodu, która nie jest warunkiem wypłaty odszkodowania (istotne znaczenie ma tu fakt powstania szkody), w sytuacji najmu pojazdu zastępczego, strata majątkowa jak wyżej wskazano powstaje dopiero z chwilą rzeczywiście poniesionych kosztów z tego tytułu.

W przedmiotowej sprawie, na co słusznie zwrócił uwagę Sąd I instancji, nie zostało wykazane w toku postępowania pierwszoinstancyjnego, iż koszty najmu samochodu zastępczego zostały przez powódkę faktycznie poniesione.

Zarzut zatem apelującego, naruszenia przepisu art. 361 § 2 kc, poprzez przyjęcie, iż zwiększenie pasywów nie wchodzi w zakres pojęciowy szkody już z momentem wykazania istnienia wymagalnego zobowiązania z tego tytułu jest bezzasadny. Jedynie ubocznie należy zauważyć, że powód nie dołączył do pozwu faktury stanowiącej potwierdzenie obciążenia powoda kosztami najmu konkretnego pojazdu wskazanego w umowie najmu samochodu zastępczego.

Podkreślić należy, że strona powodowa w toku postępowania przed Sądem I instancji nie wskazywała, iż rzeczywiście poniosła koszty najmu pojazdu zastępczego. Powyższa kwestia nie mogła być więc poddana ocenie Sądu I instancji. Z utrwalonego już orzecznictwa Sądu Najwyższego wynika, że wydanie niekorzystnego dla strony wyroku nie może stanowić samoistnej podstawy powołania się w postępowaniu apelacyjnym na nowe fakty i dowody. Strona nie może bowiem skutecznie żądać uzupełniania dowodu w postępowaniu apelacyjnym tylko dlatego, że spodziewała się, że zaoferowany materiał będzie wystarczający do pozytywnego dla niej rozstrzygnięcia sprawy, w sytuacji gdy ostatecznie okazało się, iż Sąd pierwszej instancji w takim materiale faktycznym i dowodowym, jakim dysponował, nie wydał korzystnego dla tej strony orzeczenia. Stąd też brak było podstaw z art. 381 kpc do uwzględnienia zgłoszonego w apelacji wniosku dowodowego w przedmiocie przeprowadzenia dowodu z dokumentu – pokwitowania zapłaty z dnia 21.03.2013 r.

Zaznaczyć trzeba natomiast, iż w związku z dokonaniem faktycznej zapłaty z tytułu najmu pojazdu zastępczego, a tym samym niewątpliwie w wyniku zmiany okoliczności faktycznych, powód będzie mógł domagać się zapłaty od ubezpieczyciela z tytułu poniesionych już kosztów związanych z najmem tego pojazdu.

Mając na uwadze wszystkie wskazane wyżej okoliczności, wyrok Sądu pierwszej instancji należało uznać za prawidłowy i apelacja jako bezzasadna - na mocy art. 385 k.p.c. - podlegała oddaleniu.

O kosztach procesu orzeczono w myśl art. 98 k.p.c., tj. na zasadzie odpowiedzialności za wynik sprawy, stosownie do stawek rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenie przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu.

.