Protokolant: st. sekr. sąd. Marta Domurad
po rozpoznaniu 5 września 2019 r. w Ostrołęce na rozprawie
|
Sygn. akt I C 334/19
UZASADNIENIE WYROKU
wydanego 12 września 2019 r.
przez Sąd Okręgowy w Ostrołęce
w sprawie:
z powództwa
(...) Bank S.A. z siedzibą w W.
przeciwko
H. L. (1), H. L. (2) i Z. L. (1)
o zapłatę
|
Wniesienie pozwu do Sądu Okręgowego w Ostrołęce – 11 grudnia 2018 r.
Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z 18 lutego 2019 r., sygn. akt I Nc 183/18, Sąd Okręgowy w Ostrołęce uwzględnił powództwo (k. 69).
W przepisanym terminie każdy z pozwanych wniósł sprzeciw od ww. nakazu zapłaty (H. L. (1), k. 76-81, H. L. (2), k. 83-88, Z. L. (1), k. 95-100).
Roszczenie powoda.
(...) Bank S.A. z siedzibą w W. (dalej: Bank) wniósł o orzeczenie nakazem zapłaty w postępowaniu nakazowym, że H. L. (1), H. L. (2) i Z. L. (1), mają zapłacić solidarnie na jego rzecz 152.351,77 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w stosunku rocznym, liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, ale nie wyższymi niż odsetki maksymalne za opóźnienie w stosunku rocznym, z tym zastrzeżeniem, że spełnienie świadczenia przez któregokolwiek z pozwanych zwalnia pozostałych z zobowiązania wobec powoda w spłaconej części świadczenia, przy czym H. L. (2) i Z. L. (1) przysługuje prawo do powoływania się w toku postępowania egzekucyjnego na ograniczenie ich odpowiedzialności do nieruchomości, dla której Sąd Rejonowy w Ostrołęce VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...) (k. 4).
Powód wskazał, że 22 listopada 2013 r. zawarł z H. L. (1) umowę kredytu zabezpieczonego na nieruchomości (...) nr (...), na podstawie, której udzielił mu kredytu w wysokości 133.500,17 zł. Na podstawie tej umowy H. L. (1) otrzymał świadczenie oraz zobowiązał się do spłaty zadłużenia zgodnie z warunkami umowy. Zabezpieczenie hipoteczne zostało ustanowione na nieruchomości położonej w O., przy ul. (...) lok. (...), dla której Sąd Rejonowy w Ostrołęce VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr KW (...), należącej do H. L. (2) i Z. L. (1). Z uwagi na niewywiązanie się H. L. (1) z warunków umowy, została ona wypowiedziana, a pozwani wezwani do spłaty zadłużenia. W związku z brakiem spłaty, 17 marca 2017 r. całość roszczeń powoda stała się wymagalna. Saldo zadłużenia wynosi na dzień 4 grudnia 2018 r. łącznie 152 351,77 zł, na które składa się: należność główna (kapitał) – 127.445,87 zł, skapitalizowane odsetki umowne – 2 627,22 zł (naliczone od 30 października 2016 r. do 16 marca 2017 r.), skapitalizowane odsetki od zobowiązania przeterminowanego – 22 278,68 zł naliczone od 30 listopada 2015 r. do 3 grudnia 2018 r. (k. 5)
Po wniesieniu sprzeciwu, powód podtrzymał powództwo, nie wyrażając zgody na rozłożenie świadczenia na raty (k. 192).
Stanowisko pozwanych.
H. L. (1), H. L. (2) i Z. L. (1), pomimo wniesienia w złożonych sprzeciwach o oddalenie powództwa w całości (k. 102, 109, 119), nie kwestionowali istnienia wymagalnej wierzytelności (k. 176, 177, 184), ostatecznie uznając powództwo i wnosząc o rozłożenie dochodzonego roszczenia na raty, ze względu na sytuację finansową i rodzinną pozwanych, w kwotach po 2.500 zł miesięcznie, płatnych do ostatniego dnia każdego miesiąca (k. 192-193).
Fakty uznane przez Sąd Okręgowy za udowodnione.
Na podstawie Umowy kredytu zabezpieczonego na nieruchomości (...) nr (...) z 22 listopada 2013 r. (dalej: Umowa) (...) Bank S.A. z siedzibą w W. udzielił H. L. (1) kredytu gotówkowego w wysokości 133.500,17 zł z przeznaczeniem na sfinansowanie dodatkowych kosztów z tytułu różnic dotyczących spłacanych zobowiązań (13.350,02 zł) oraz spłatę zobowiązań niezwiązanych z działalnością gospodarczą lub rolniczą kredytobiorcy, tj. spłata kredytu w A. Bank umowa (...), na warunkach określonych w Umowie oraz w Regulaminie udzielania kredytów zabezpieczonych na nieruchomości. Spłata kredytu miała nastąpić zgodnie z harmonogramem w 300 ratach (corocznie: 11 rat w wysokości 901,63 zł, 12 rata – 1.028,46 zł), płatnych do 30. każdego miesiąca, do 30 listopada 2038 r. Kredyt był oprocentowany według zmiennej stopy procentowej, która w dniu podpisania umowy wynosiła 6,45% w stosunku rocznym. Całkowity koszt kredytu na dzień zawarcia umowy wynosił 160.365,62 zł, zaś łączna szacunkowa całkowita kwota kredytu do zapłaty – 293.865,79 zł (§ 2.6 Umowy). Przyjęto, że w przypadku opóźnienia w terminowym regulowaniu rat Bank będzie pobierać od niespłaconego w terminie kredytu podwyższone odsetki, naliczane według stopy procentowej w wysokości 4-krotności stopy lombardowej NBP (§ 7 Umowy). Zabezpieczenie kredytu stanowiła hipoteka na nieruchomości położonej w O., przy ul. (...) lok. (...), o pow. 48,25 m
(
2), dla której Sąd Rejonowy w Ostrołęce, VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr KW (...), należącej do H. i Z. L. (1) (§ 2.5A Umowy).
Środki kredytu zostały wypłacone H. L. (1) zgodnie z postanowieniami umowy. Początkowo pozwany terminowo spłacał raty kredytu – do października 2015 r. Pracował, jako kierowca. Z uwagi na charakter pracy zarobione środki, w tym na spłatę kredytu, transferował do domu, gdzie dysponowała nimi ówczesna żona. Z uwagi na nieporozumienia z byłą już obecnie małżonką, która bez wiedzy H. L. (1) nie dokonywała wpłat na poczet kredytu z przekazywanych przez pozwanego pieniędzy, raty nie były regulowane. H. L. (1) dowiedział się o tym, gdy zaległość w spłacie wynosiła 8 miesięcy. Nie posiadał środków finansowych na ich jednorazowe uiszczenie. Pozwany rozstał się w tym czasie z żoną, zamknął prowadzoną działalność gospodarczą, wyjechał do pracy do Anglii. Z uwagi na potęgujące się problemy osobiste prowadzące ostatecznie do rozwiązania małżeństwa zaprzestał systematycznego spłacania rat zaciągniętego zobowiązania. Jedynie jednorazowo uiścił na poczet zadłużenia kwotę 2.500 zł (16 lutego 2018 r.).
Wobec niedotrzymania warunków umowy i nieregulowania zaległości z tytułu nieuiszczonych rat kredytu, pismami z 26 stycznia 2017 r. Bank wypowiedział pozwanym umowę kredytu. 23 marca 2017 r. Bank wystosował do pozwanych przedsądowe wezwania do zapłaty.
4 grudnia 2018 r. powód wystawił wyciąg z ksiąg bankowych nr (...). Do dnia wyrokowania, niespłacona, wymagalna wierzytelność z tytułu ww. kredytu wynosiła 152.351,77 zł i obejmowała: należność główną (kapitał) w kwocie 127.445,87, odsetki umowne w kwocie 2 627,22 zł naliczone od 30 października 2016 r. do 16 marca 2017 r.), odsetki od zobowiązania przeterminowanego w kwocie 22 278,68 zł naliczone od 30 listopada 2015 r. do 3 grudnia 2018 r.
Jeśli chodzi o pozwanych, to dłużnik osobisty, H. L. (1), jest synem dłużników rzeczowych, H. i Z. L. (1). Pozwany zaciągnął kredyt w celu rozwinięcia prowadzonej działalności gospodarczej (transport międzynarodowy), rodzice pomogli mu w jego uzyskaniu zabezpieczeniem w postaci mieszkania. Z uwagi na problemy osobiste (rozstanie z żoną), pozwany zaniedbał działalność, którą zmuszony był zamknąć. Początkowo poszukiwał zatrudnienia w Anglii, od czerwca 2018 r. pracuje w Danii jako kierowca. Uzyskuje wynagrodzenie w wysokości ok. 10.000-12.500 zł miesięcznie. Pozwani H. i Z. L. (2) są właścicielami mieszkania przy ul. (...) lok. (...) w O.. Mają po (...) lat, są aktywni zawodowo. Pozwana jest zatrudniona jako pracownik porządkowy w spółdzielni mieszkaniowej, pozwany pracuje jako zawodowy kierowca, wozi cement cementowozem. Obydwoje otrzymują wynagrodzenia w wysokości minimalnej krajowej płacy (1.634 zł).
Dowody, na jakich oparł się Sąd Okręgowy.
Dowody wskazane przez strony oraz przeprowadzone z urzędu, objęte postanowieniami dowodowymi wydanymi na terminie rozprawy 23 lipca 2019 r. (k. 178) – na skutek wniosku powoda: dokumenty załączone do pozwu (k. 7-33, 46-51, na okoliczność wierzytelności powoda wobec pozwanych i jej genezy, aktualnej wysokości; z wniosku pozwanych: złożone dokumenty (k. 79-80, 86-87, 99, 105-106, 112-113), na okoliczność jednorazowej wpłaty przez pozwanych na poczet wierzytelności powoda 2.500 zł.
Dowody, jakim Sąd Okręgowy odmówił mocy dowodowej.
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wskazanych wyżej dokumentów, albowiem żadna ze stron nie zakwestionowała ich prawdziwości, a Sąd analizując zebrany w sprawie materiał dowodowy nie dopatrzył się okoliczności mogących skutkować powstaniem wątpliwości co do ich prawdziwości.
Podstawa prawna wyroku.
Roszczenie o zapłatę – punkt I wyroku.
Stan faktyczny w niniejszej sprawie co do istnienia, wymagalności, wysokości zadłużenia i konieczności jego spłaty przez pozwanych ostatecznie okazał się niesporny. Pozwani uznali powództwo w całości, wnosząc o rozłożenie zadłużenia na raty. Pozwany H. L. (1) (dłużnik osobisty) przyznał, że nie wywiązał się z zaciągniętego zobowiązania, wskazując jako przyczynę załamanie sytuacji osobistej spowodowane rozstaniem z żoną, zaniedbanie i w konsekwencji zamknięcie prowadzonej działalności gospodarczej, a w związku z tym problemy z bieżącym utrzymaniem.
Zgodnie z art. 213 § 2 k.p.c. sąd jest związany uznaniem powództwa, chyba że uznanie jest sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierza do obejścia prawa. Przywołany przepis wprowadza zasadę związania uznaniem powództwa, ale jednocześnie zakreśla granice rozporządzalności, nakładając na sąd obowiązek kontroli, czy uznanie nie jest sprzeczne z prawem, zasadami współżycia społecznego albo zmierza do obejścia prawa. Jak stwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z 9 listopada 2011 r., sygn. II CSK 70/11, uznanie powództwa, to czynność procesowa rezygnacji pozwanego z obrony, czyli akt jego dyspozycyjności, w którym nie tylko uznaje samo żądanie powoda, ale i to, że uzasadniają go przytoczone przez powoda okoliczności faktyczne i godzi się na wydanie wyroku uwzględniającego żądanie.
Dokonane w niniejszym procesie przez stronę pozwaną uznanie powództwa w zakresie zarówno należności głównej, jak odsetkowej, w ocenie Sądu nie było sprzeczne z prawem, zasadami współżycia społecznego, nie zmierzało nadto do obejścia prawa. Należy z całą stanowczością podkreślić, że zakres powinności pozwanych względem powoda wynikał jednoznacznie z łączącej strony umowy.
Podstawę żądania powoda wobec pozwanego H. L. (1) (dłużnik główny) stanowił art. 69 ust. 1 Prawa bankowego z 29 sierpnia 1997 r. (Dz.U.2018.2187), zgodnie z którym przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. Przepis ten w związku z umową z 22 listopada 2013 r. dawał powodowi prawo domagania się zwrotu udzielonego kredytu i należności ubocznych. Jeśli chodzi o pozwanych H. L. (2) i Z. L. (1), to podstawę żądania powoda stanowił przepisy art. 65 ust. 1 ustawy z 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece, stanowiący, że w celu zabezpieczenia oznaczonej wierzytelności wynikającej z określonego stosunku prawnego można nieruchomość obciążyć prawem, na mocy którego wierzyciel może dochodzić zaspokojenia z nieruchomości bez względu na to, czyją stała się własnością, i z pierwszeństwem przed wierzycielami osobistymi właściciela nieruchomości (hipoteka). Tym samym hipoteka, ustanowiona na nieruchomości w związku z zabezpieczeniem spłaty wierzytelności, stanowiła samodzielną podstawę dochodzenia zaległej wierzytelności przez Bank od dłużnika rzeczowego, z ograniczeniem odpowiedzialności do nieruchomości objętej zabezpieczeniem.
Mając powyższe w uwadze, w oparciu o dowody przedstawione przez powoda oraz oświadczenie pozwanych, Sąd uwzględnił powództwo w całości na mocy art. 69 ust. 1 ustawy Prawo bankowe i art. 65 u.k.w.h. – przy zastosowaniu art. 213 § 1 k.p.c. wobec uznania roszczenia – i zasądził solidarnie od pozwanych na rzecz powoda (...) Bank S.A. z siedzibą w W. 152.351,77 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 11 grudnia 2018 r. do 12 września 2019 r. Jednocześnie odpowiedzialność pozwanych H. L. (2) i Z. L. (1) została ograniczona do egzekwowania tej należności z nieruchomości położonej w O. przy ul. (...) lok. (...), dla której Sąd Rejonowy w Ostrołęce VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą Nr (...).
Rozłożenie roszczenia na raty – punkt II wyroku.
Przedmiotem rozważań pozostawało jedynie, czy w sprawie zachodzą przesłanki uwzględnienia wniosku pozwanych o rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty.
Zgodnie z art. 320 k.p.c., w szczególnie uzasadnionych wypadkach, sąd może w wyroku rozłożyć na raty zasądzone świadczenie. Przepis tego artykułu, obok charakteru proceduralnego, ma także – mimo zamieszczenia go w kodeksie postępowania cywilnego – cechy normy materialno-prawnej. Uprawnia bowiem sąd do modyfikacji treści łączącego strony stosunku zobowiązaniowego, dając sądowi możliwość orzekania o sposobie spełnienia świadczenia w sposób bardziej dogodny dla zobowiązanego, aniżeli wynikałby to z regulacji prawno-materialnej. Sąd, rozkładając na raty należne wierzycielowi świadczenie, dokonuje modyfikacji dotychczasowego stosunku cywilno-prawnego łączącego strony. Uprawnienia do rozłożenia zasądzonego świadczenia na raty przysługuje sądowi w szczególnie uzasadnionych wypadkach, a więc w sytuacjach w których ze względu na stan majątkowy, rodzinny czy zdrowotny spełnienie zasądzonego świadczenia byłoby dla pozwanego niemożliwe do wykonania lub w każdym razie bardzo utrudnione i narażałby go na niepowetowane szkody. Trudności w spełnieniu świadczenia mogą być obiektywne bądź subiektywne, w tym spowodowane działaniem samego dłużnika (
v. wyrok SN z 9 kwietnia 2015 r. II CSK 409/14, wyrok SN z 3 kwietnia 2014 r. V CSK 302/13, wyrok SN z 30 kwietnia 2015 r. II CSK 383/14).
Przepis art. 320 k.p.c. określa zatem szczególną regułę wyrokowania, dotyczącą przedmiotu orzekania, dającą sądowi możliwość uwzględnienia także interesu pozwanego w zakresie czasu wykonania wyroku, a interesu powoda, przez uniknięcie bezskutecznej egzekucji. Ze swej istoty norma ta ingeruje w słuszne prawa wierzyciela odsuwając termin, od którego uprawniony może egzekwować swoje prawo w drodze przymusu (
v. wyrok SN z 3 kwietnia 2014 r. V CSK 302/13).
Ochrona, jaką zapewnia dłużnikowi art. 320 k.p.c. wymaga jednak uwzględnienia wszystkich okoliczności sprawy, w tym uzasadnionego interesu podmiotu inicjującego proces. Decydując o rozłożeniu zasądzonego w wyroku świadczenia na raty należy odpowiednio wyważyć interesy obu stron. Rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty jest racjonalne, gdy dłużnik wykaże, że dysponować będzie środkami umożliwiającymi tak zmodyfikowanego obowiązku w sposób odczuwalny ekonomicznie przez wierzyciela (
v. wyrok SA w Gdańsku z 31 maja 2012 r. I ACa 242/12 i wyrok SA w Warszawie z 14 maja 2014 r. I ACa 1681/13). Rozłożenie na raty może więc mieć miejsce wtedy, gdy w sprawie ustalone zostało, że pozwany będzie w stanie realizować spłatę w ratach, że będzie dysponował środkami dla wykonania zmodyfikowanego obowiązku. Tylko to bowiem gwarantuje wykonanie wyroku bez wszczęcia i prowadzenia postępowania egzekucyjnego, a więc cel, któremu przyświeca regulacja wynikająca z art. 320 k.p.c.
Rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty ma jednak ten skutek, że wierzycielowi nie przysługują odsetki od ratalnych świadczeń za okres od daty wyroku do daty płatności poszczególnych rat (
v. uchwała składu siedmiu sędziów SN - zasada prawna z 22 września 1970 r., III PZP 11/70).
W niniejszej sprawie, w ocenie Sądu, zasądzone roszczenie na mocy art. 320 k.p.c. należało rozłożyć na raty, przy czym nie z uwagi na trudną sytuację materialną pozwanych, ale właśnie polepszenie tej sytuacji w przypadku H. L. (1) (dłużnika głównego) i prognozę, że spłata należności w ciągu kilku lat – w ratach po 2.500 zł – jest realna. Pozwany ustabilizował swoją sytuację życiową, jest po rozwodzie z małżonką. Pracuje jako zawodowy kierowca w Danii, uzyskuje miesięczne wynagrodzenie w wysokości ponad 10.000 zł. Po odjęciu kosztów utrzymania, pozostaje mu do dyspozycji kwota pozwalająca na regularne spłacanie zadłużenia. Jednocześnie nie ma wątpliwości, że ani H. L. (1), ani H. i Z. L. (2), nie są w stanie wywiązać się z zobowiązania wobec Banku jednorazowo; nie mają zasobów finansowych, jakie by na to pozwoliły, ani realnej perspektywy ich pozyskania w przewidywalnym czasie. Taki obowiązek, przy wykorzystaniu instrumentów egzekucyjnych, spowodowałby licytację mieszkania dłużników rzeczowych, które stanowi jedyny wartościowy składnik ich majątku, co nastąpiłoby ze znaczną szkodą społeczną (przede wszystkim o charakterze bezpośrednio niemajątkowym, z powodu zaburzenia funkcjonowania rodziny i panujących w niej relacji). Aby uniknąć egzekucji komorniczej i umożliwić pozwanym (a w istocie pozwanemu H. L. (1)) dobrowolne uregulowanie swoich zobowiązań, przy przyjęciu, że nie ucierpią na tym interesy wierzycielskie powoda, w ocenie Sądu, celowym było rozłożenie spłaty zasądzonego świadczenie na raty. Stan wymagalności wierzytelności nie był, bowiem w stopniu oczywistym skutkiem niedbalstwa pozwanego H. L. (1), lecz następstwem okoliczności przynajmniej w części dla niego obiektywnych, przede wszystkim wiążących się z nieporozumieniami z byłą żoną odnośnie zasad spłacania zobowiązania z tego tytułu. Ich wyjaśnienie dla tego pozwanego nastąpiło w chwili, kiedy wierzytelność była wymagalna w całości. Wszelkie próby pozwanych, odnośnie sposobu jej zapłacenia w sposób inny, niż jednorazowy, były przez powoda torpedowane. Taka postawa powoda, wobec deklaracji pozwanych sygnalizujących wolę spłaty wierzytelności w ratach jeszcze przed niniejszym procesem, była tym bardziej niezrozumiała, że propozycja objęła kwotę rat ponad dwukrotnie wyższych, niż wynikające z umowy, z zastrzeżeniem natychmiastowej wymagalności całej wierzytelności w razie opóźnienia spłaty choćby jednej z rat. W istocie zatem, w obliczu tak zarysowanej sytuacji, powód dążył do licytacji mieszkania pozwanych Z. L. (1) i H. L. (2), jako jedynego składnika majątkowego pozwalającego na jednorazową spłatę, kosztem pozbawienia ich lokalu mieszkalnego i stworzenia choćby jednej możliwości wykonania zobowiązania na innych zasadach, lepszych od pierwotnie określonych w umowie. Taka postawa, sprowadzająca się do maksymalizacji oczekiwania korzyści finansowej, bez uwzględnienia argumentów strony pozwanej racjonalizowanych umiejscowionym w idei solidaryzmu społecznego dążeniem do utrzymania dotychczasowego ogniska domowego w zasobach rodziny, nie zasługuje na aprobatę i ochronę.
Z tych przyczyn, ważąc interes każdej ze stron postępowania, Sąd doszedł do przekonania, że wniosek pozwanych o rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty zasługuje na uwzględnienie, co znalazło odzwierciedlenie w pkt II wyroku. W taki sposób zaspokojony zostanie również interes Banku, który dzięki temu będzie miał realną możliwość uzyskania zaspokojenie swojego roszczenia w ratach ponad dwukrotnie wyższych, niż określone pierwotnie umową kredytową. Podkreślić przy tym trzeba, że powód jest przedsiębiorcą, którego działalność – ze swojej natury – w znacznej części opiera się na ratalnym zaspokajaniu jego wierzytelności. Zasądzona należność rozłożona została zatem przez Sąd na miesięczne raty w kwotach po 2.500 zł, przy czym pierwsza płatna do 30 września 2019 r., zaś kolejne (od drugiej do ostatniej) płatne co jeden miesiąc do ostatniego dnia miesiąca – do wyczerpania całej kwoty należności głównej wraz z odsetkami naliczonymi do dnia wydania wyroku według punktu I wyroku. Nadmienić należy, że obowiązek zapłaty przez pozwanych obwarowany został zastrzeżeniem, że w razie uchybienia płatności którejkolwiek z rat całe zasądzone świadczenie staje się natychmiast wymagalne wraz z należnymi odsetkami. W sytuacji zatem, gdyby okazało się, że pozwany H. L. (1) – wbrew deklaracjom – nie traktuje poważnie swojego zobowiązania względem Banku, ten będzie uprawniony do jednorazowego wyegzekwowania przysługującego mu roszczenia, zapewne kierując ją do nieruchomości stanowiącej własności jego rodziców.
Zasądzając świadczenie, Sąd przyznał powodowi odsetki od zasądzonego roszczenia za okres do dnia wydania wyroku. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Sądu Najwyższego, rozłożenie na raty ma ten skutek, że wierzycielowi nie przysługują odsetki od ratalnych świadczeń za okres od daty wyroku do daty płatności poszczególnych rat (
v. uchwała składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z 22 września 1970 r. III CZP 11/70). Wyrok rozkładający na raty na podstawie art. 320 k.p.c. świadczenie należne wierzycielowi modyfikuje bowiem treść łączącego strony stosunku cywilnoprawnego. Obowiązek jednorazowego uiszczenia całego świadczenia zostaje zastąpiony obowiązkiem zapłaty poszczególnych rat w kolejno przypadających terminach. Wyrok sądu w części orzekającej o rozłożeniu zasądzonego świadczenia na raty ma więc charakter konstytutywny.
Koszty procesu – punkt III wyroku.
O kosztach postępowania Sąd Okręgowy orzekł w oparciu o art. 98 § 1 i 3 k.p.c., kierując się zasadą odpowiedzialności za wynik procesu. Sąd uznał zasadność poniesionych przez powoda, celem dochodzenia jego praw, kosztów postępowania, na które składała się: opłata od pozwu w wysokości 7.618 zł oraz wynagrodzenie za czynności pełnomocnika w kwocie 5.400 zł (według stawki minimalnej określonej w §2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 265) wraz w opłata skarbową od pełnomocnictwa 17 zł. Łącznie powód poniósł więc koszty w wysokości 13.035 zł i kwotę tę, jako zwrot kosztów procesu, Sąd zasądził na jego rzecz od przegrywających postępowanie pozwanych solidarnie, orzekając jak w punkcie III wyroku.
Tomasz Deptuła
