Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III RC 325/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 października 2019 r.

Sąd Rejonowy w Legionowie III Wydział Rodzinny i Nieletnich

W składzie następującym:

Przewodniczący: Sędzia Dorota Hańczyc-Górska

Protokolant: Mateusz Goślicki

po rozpoznaniu w dniu 16 października 2019r. na rozprawie

sprawy z powództwa M. S. (1)

przeciwko K. S.

o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego

1.  powództwo oddala;

2.  odstępuje od obciążenia powoda obowiązkiem zwrotu kosztów procesu na rzecz pozwanego.

UZASADNIENIE

W dniu 18 lipca 2018 roku M. S. (1) złożył do Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy w Warszawie pozew przeciwko K. S. o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności wyroku z dnia 26 marca 2013 roku sygn. akt VI RC 567/12 zaopatrzonego w klauzulę wykonalności z dnia 17 kwietnia 2013 roku z wnioskiem o zabezpieczenie poprzez zawieszenie egzekucji komorniczej prowadzonej na podstawie wyroku Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy w Warszawie z dnia 26 marca 2013 roku, sygn. akt VI RC 567/12, zaopatrzonego w klauzulę wykonalności z dnia 17 kwietnia 2013 roku. Następnie w dniu 13 sierpnia 2018 roku wpłynął do tegoż Sądu pozew o pozbawienie klauzuli wykonalności i uchylenie obowiązku alimentacyjnego w części tj. od dnia 29 września 2014 roku do dnia 31 lipca 2018 roku z wnioskiem o zabezpieczenie poprzez zawieszenie egzekucji komorniczej wyroku z dnia 26 marca 2013 roku sygn. akt VI RC 567/12 zaopatrzonego w klauzulę wykonalności z dnia 17 kwietnia 2013 roku, oraz o uchylenie obowiązku alimentacyjnego z dniem 29 września 2014 roku zasądzonego wyrokiem z dnia 26 marca 2013 roku, sygn. akt VI RC 567/12. W uzasadnieniu pozwu podał, że w okresie od marca 2013 roku do 29 września 2014 roku wybrany przez syna komornik prowadził egzekucję z jego wynagrodzenia tytułem alimentów w kwocie 500 złotych na rzecz pozwanego K. S.. Postanowieniem z dnia 29 września 2014 roku komornik przy Sądzie Rejonowym dla m. st. w W. M. S. (2) umorzyła postępowanie egzekucyjne na wniosek wierzyciela K. S.. Następnie pozwany złożył wniosek o wszczęcie egzekucji do komornika przy Sądzie Rejonowym w Legionowie A. B., który wszczął egzekucję na podstawie tego samego wyroku opatrzonego klauzulą wykonalności z wpisaną wartością wyegzekwowanych na jej podstawie należności na rzecz wierzyciela do dnia 29 września 2014 roku. (dowód: pismo k. 5 – 7, pozew k. 24 – 27)

W toku postępowania powód M. S. (1) popierał powództwo. (k. 87, 270)

Pozwany K. S. wniósł o oddalenie powództwa i zastosowanie art. 100 k.p.c. (k. 87, k. 270), umorzenie postępowania (k. 268 – verte).

Na podstawie całokształtu materiału dowodowego zgromadzonego w aktach sprawy Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Postanowieniem z dnia 24 sierpnia 2018 roku Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie wydanym w sprawie o sygnaturze akt VI RC 268/18 wyłączył do odrębnego rozpoznania sprawę w zakresie powództwa M. S. (1) przeciwko K. S. o ustalenie wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego stwierdzonego wyrokiem Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy w Warszawie z dnia 26 marca 2013 roku, sygn. akt VI RC 567/12, a nadto uznał swoją niewłaściwość i sprawę w zakresie powództwa o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności przekazał według właściwości Sądowi Rejonowemu w Legionowie, III Wydziałowi Rodzinnemu i Nieletnich. (k. 21 – 23 akt)

Prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy w Warszawie z dnia 29 marca 2013 roku wydanym w sprawie o sygnaturze akt VI RC 567/12 zostały ustalone alimenty od M. S. (1) na rzecz syna K. S. na kwotę po 500 złotych miesięcznie płatne z góry do 10 dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami na wypadek uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat. (dowód: kopia wyroku Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy w Warszawie k. 8, bezsporne)

Na podstawie tegoż wyroku toczyło się postępowanie egzekucyjne prowadzone przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla m. st. Warszawy w Warszawie M. S. (2) pod sygnaturą akt Kmp 3/13, które zakończyło się umorzeniem postępowania na wniosek wierzyciela K. S. w dniu 10 października 2014 roku. (dowód: kopia postanowienia z dnia 10 października 2014 roku wydanego w sprawie o sygnaturze akt 3/13 k. 9, bezsporne)

Następnie w dniu 15 lipca 2018 roku Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Legionowie A. B. wszczął, na wniosek wierzyciela K. S., postępowanie egzekucyjne na podstawie tytułu wykonawczego w postaci wyroku Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy w Warszawie z dnia 26 marca 2013 roku wydanego w sprawie o sygnaturze akt VI RC 567/12 zaopatrzonego w klauzulę wykonalności z dnia 17 kwietnia 2013 roku. Sprawa ta została zarejestrowana pod sygnaturą akt Kmp 4/18. Wierzyciel wskazał zaległość alimentacyjną w kwocie 23000 złotych oraz odsetki. (dowód: kopia zawiadomienia o wszczęciu egzekucji k. 13, bezsporne) W toku postępowania egzekucyjnego Komornik zajął wierzytelności dłużnika oraz wynagrodzenie za pracę M. S. (1), wezwał go do dobrowolnych potrąceń z renty lub emerytury. (kopie dokumentów k. 36 – 42, k. 96 - 97) Dokonywane były potrącenia ze świadczenia emerytalno – rentowego oraz wynagrodzenia za pracę, rachunku bankowego dłużnika. (dowód: kopia zaświadczeń k. 65 – 66, k. 118 – verte – 119, kopie zaświadczeń k. 206 – 208, 211- 213)

Powód M. S. (1) ma 55 lat. Otrzymuje świadczenie emerytalno – rentowe z Wojskowego Biura Emerytalnego w W. oraz wynagrodzenie z Jednostki Wojskowej w W.. W 2018 roku osiągnął przychód w kwocie 109 491,99 złotych, zaś dochód w kwocie 107 823,27 złotych. (dowód: kopia PIT 37 k. 203 – verte – 205) Zdaniem powoda egzekucja prowadzona przez Komornika przy Sądzie Rejonowym w Legionowie A. B. prowadzona była z naruszeniem prawa, niezasadnie wyegzekwowano od niego alimenty na rzecz syna, który już w 2014 roku był w stanie utrzymać się samodzielnie. W toku postępowania egzekucyjnego wyegzekwowano od niego łącznie kwotę 37 631,47 złotych, Komornik zwrócił mu kwotę 22 942,47 złotych. Ś. w kwocie 16 223 złote zostały mu bezprawnie zabrane. Powód podał, iż aktualnie toczy się postępowanie ze skargi na czynności komornika oraz postępowanie w Prokuraturze w związku z powyższym. (dowód: przesłuchanie powoda M. S. (1) k. 268 – verte – 269)

Pozwany K. S. ma 25 lat, pracuje jako stażysta w Sądzie Apelacyjnym w Warszawie. Ponadto podjął studia zaoczne na kierunku prawo. Jako że otrzymywane wynagrodzenie za pracę nie wystarczało mu na utrzymanie, skierował wniosek egzekucyjny do Komornika A. B. przy Sądzie Rejonowym w Legionowie. (dowód: przesłuchanie pozwanego K. S. k. 269 – verte – 270)

Sąd Rejonowy ustalił, iż w Sądzie Rejonowym w Nowym Dworze Mazowieckim pod sygnaturą akt III RC 117/18 toczyła się sprawa z powództwa M. S. (1) o zmianę orzeczenia w zakresie alimentów przeciwko K. S.. Prawomocnym wyrokiem z dnia 13 marca 2019 roku Sądu Rejonowego w Nowym Dworze Mazowieckim wydanym w sprawie o sygnaturze akt III RC 117/18 ustalił, że obowiązek alimentacyjny M. S. (1) wobec K. S. ustalony wyrokiem Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy w Warszawie z dnia 26 marca 2013 roku sygn. akt VI RC 567/12 wygasł z dniem 29 marca 2014 roku. (dowód: odpis wyroku k. 181, wyrok k. 114 akt Sądu Rejonowego w Nowym Dworze Mazowieckim o sygnaturze III RC 117/18)

Powyższy stan faktyczny Sąd Rejonowy ustalił na podstawie powołanych powyżej dowodów z dokumentów oraz dowodu z przesłuchania powoda M. S. (1) oraz pozwanego K. S..

Sąd Rejonowy dał wiarę dowodowi z przesłuchania stron, bowiem zeznali oni zgodnie w istotnych momentach w sprawie, a ich zeznania korespondują z pozostałymi dowodami zgromadzonymi w aktach.

Ponadto Sąd Rejonowy uwzględnił dowód z dokumentów złożonych do akt sprawy, bowiem ich wiarygodności i autentyczności nikt nie kwestionował.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługuje na uwzględnienie.

Powód M. S. (1) swoje roszczenie w niniejszej sprawie oparł o treść art. 840 k.p.c. Po myśli art. 840 § 1 k.p.c. w brzmieniu obowiązującym w dacie orzekania w sprawie, dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia, jeżeli:

1) przeczy zdarzeniom, na których oparto wydanie klauzuli wykonalności, a w szczególności gdy kwestionuje istnienie obowiązku stwierdzonego tytułem egzekucyjnym niebędącym orzeczeniem sądu albo gdy kwestionuje przejście obowiązku mimo istnienia formalnego dokumentu stwierdzającego to przejście;

2) po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane; gdy tytułem jest orzeczenie sądowe, dłużnik może oprzeć powództwo także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy, na zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zgłoszenie tego zarzutu w sprawie było z mocy ustawy niedopuszczalne, a także na zarzucie potrącenia;

3) małżonek, przeciwko któremu sąd nadał klauzulę wykonalności na podstawie art. 787, wykaże, że egzekwowane świadczenie wierzycielowi nie należy się, przy czym małżonkowi temu przysługują zarzuty nie tylko z własnego prawa, lecz także zarzuty, których jego małżonek wcześniej nie mógł podnieść.

Natomiast § 2. tego artykułu stanowi, iż jeżeli podstawą egzekucji jest tytuł pochodzący od organu administracyjnego, do stwierdzenia, że zobowiązanie wygasło lub nie może być egzekwowane, powołany jest organ, od którego tytuł pochodzi.

Powództwa przeciwegzekucyjne są środkami merytorycznej obrony przed egzekucją, przysługującymi dłużnikowi oraz osobom trzecim. Ich podstawą jest zasadność i wymagalność obowiązku stwierdzonego tytułem egzekucyjnym. (tak: „Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz.” Tom V, Postępowanie egzekucyjne, wydanie V pod redakcją, WK 2016, pod redakcją Tadeusza Erecińskiego)

Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego oraz przeważającej części praktyków, zmiany wysokości albo ograniczenia czasu trwania obowiązku alimentacyjnego można żądać wyłącznie w drodze powództwa przewidzianego w art. 138 k. r. o. Przepis ten, jako przepis szczególny, wyłącza powództwo opozycyjne przewidziane w art. 840 k.p.c. Takie stanowisko zajął Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 16 listopada 1954 roku, w orzeczeniu z dnia 14 stycznia 1972 roku, III CRN 446/71, OSNCP 1972, nr 6 poz. 120 oraz w tezie VII uchwały z 1987 w sprawach alimentacyjnych. (tak: Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz pod redakcją Kazimierza Piaseckiego, Wydanie 5, Warszawa 2011, Wielkie Komentarze LexisNexis, s. 990) Sąd rozpoznający sprawę ocenia, na podstawie ustalonego stanu faktycznego, czy sprawę należy rozpoznać na podstawie art. 138 k. r. o. jako sprawę o zmianę orzeczenia w zakresie obowiązku alimentacyjnego czy też na podstawie art. 840 k.p.c. jako sprawę o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności.

Z powyżej przedstawionych ustaleń wynika, iż nie mogą się toczyć jednocześnie dwa postępowania dotyczące tych samych stron postępowania oparte o treść art. 138 k. r. o. i o treść art. 840 k. p. c. Skoro prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Nowym Dworze Mazowieckim z dnia 13 marca 2019 roku wydanym w sprawie o sygnaturze akt III RC 117/18 ustalił, iż obowiązek alimentacyjny M. S. (1) wobec K. S. ustalony wyrokiem Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy w Warszawie z dnia 26 marca 2013 roku sygn. akt VI RC 567/12 wygasł z dniem 29 września 2014 roku, powód nie może żądać ochrony swych praw w przedmiotowej sprawie. Powód żąda, bowiem, pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w postaci opisanego powyżej wyroku Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy w Warszawie z dniem 29 września 2014 roku. Powództwo opozycyjne oparte o treść art. 840 k. p. c. ma zastosowanie do merytorycznej obrony dłużnika przed egzekucją, a jego podstawą jest zasadność i wymagalność obowiązku stwierdzonego tytułem egzekucyjnym. Jako że Sąd Rejonowy w Nowym Dworze Mazowieckim prawomocnym wyrokiem uchylił obowiązek alimentacyjny powoda wobec pozwanego stwierdzony wyrokiem Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy w Warszawie z dnia 26 marca 2013 roku, sygn. akt VI RC 567/12 z dniem dochodzonym w niniejszej sprawie, nie istnieje obecnie wymagalny obowiązek stwierdzony tytułem egzekucyjnym, a zatem powództwo nie może być uwzględnione. Z tych przyczyn Sąd Rejonowy orzekł, jak w punkcie I wyroku.

O kosztach Sąd Rejonowy orzekł na podstawie art. 101 k.p.c.

z/odpis wyroku wraz z uzasadnieniem proszę doręczyć powodowi z pouczeniem o apelacji.