Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 listopada 2019 r.

Sąd Okręgowy w Sieradzu I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Przemysław Majkowski

Protokolant : staż. Agnieszka Sobolczyk

po rozpoznaniu w dniu 4 listopada 2019 r. w Sieradzu

na rozprawie

sprawy z powództwa M. T.

przeciwko (...) Towarzystwo (...) SA z siedzibą w W.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego (...) Towarzystwa (...) SA z siedzibą w W. na rzecz powoda M. T. kwotę 52.500,00 ( pięćdziesiąt dwa tysiące pięćset ) zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 10 sierpnia 2016 r. do dnia zapłaty,

2.  w pozostałym zakresie powództwo oddala,

3.  zasądza od powoda M. T. na rzecz pozwanego (...) Towarzystwa (...) SA z siedzibą w W. kwotę 2.700,00 ( dwa tysiące siedemset) zł tytułem zwrotu obciążającej go części kosztów zastępstwa prawnego,

4.  zasądza od pozwanego (...) Towarzystwa (...) SA z siedzibą w W. na rzecz powoda M. T. kwotę 750,00 ( siedemset pięćdziesiąt ) zł tytułem zwrotu obciążającej go części kosztów procesu,

5.  nakazuje pobrać od pozwanego (...) Towarzystwa (...) SA z siedzibą w W. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Sieradzu kwotę 468,00 ( czterysta sześćdziesiąt osiem ) zł tytułem zwrotu obciążającej go części wydatków w sprawie poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa,

6.  zasądza od Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Sieradzu na rzecz radcy prawnego D. D. kwotę 8.856,00 ( osiem tysięcy osiemset pięćdziesiąt sześć 00/100) zł brutto tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej ustanowionej dla powoda M. T. z urzędu.

Sygn. akt I C 352/17

UZASADNIENIE

W dniu 4 września 2017 r. pełnomocnik powoda wniósł do Sądu Rejonowego w Łasku pozew przeciwko pozwanemu (...) Towarzystwu (...) nas (...) SA z siedzibą w W. o zapłatę kwoty 202.500,00 zł tytułem odszkodowania z tytułu umowy ubezpieczenia nr (...) w związku z trwałym inwalidztwem ubezpieczonego oraz o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu pozwu zostało podniesione, iż w dniu 25 stycznia 2016r. powód poślizgnął się na oblodzonej ulicy (...) w Ł. skutkiem czego doznał 27 % uszczerbku na zdrowiu wskutek urazów o charakterze ortopedycznym i neurologicznym.

Postanowieniem z dnia 14 września 2017r. Sąd Rejonowy w Łasku stwierdził swą niewłaściwość rzeczową i przekazał sprawę do rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Sieradzu.

W złożonej do akt sprawy odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego. Uzasadniając swoje stanowisko zaprzeczył wszelkim twierdzeniom powoda z wyjątkiem wyraźnie przyznanych i zakwestionował obowiązek wypłaty świadczenia z tytułu zdarzenia ubezpieczeniowego w oparciu o treść umowy ubezpieczenia. Zakwestionował powództwo co do zasady jak i co do wysokości. Pozwany nie kwestionował, że strony w dacie zdarzenia objętego pozwem łączyła umowa ubezpieczenia potwierdzona polisą nr (...), podniósł natomiast, że powód w dniu 3 listopada 2014 r. brał udział w wypadku komunikacyjnym, w którym doznał m.in. skręcenia kręgosłupa szyjnego, za który strona pozwana przyjęła swoją odpowiedzialność i uznając 3 % uszczerbek na zdrowiu wypłaciła powodowi kwotę 30.000,00 zł. tytułem odszkodowania. W opinii strony pozwanej dolegliwości zgłoszone w obecnym pozwie są tożsame z tymi jakich powód doznał w wypadku w 2014r. zatem w ocenie strony pozwanej na skutek zdarzenia objętego pozwem nie doszło u powoda do pogorszenia funkcji kręgosłupa szyjnego i pogłębienia inwalidztwa powoda co skutkuje brakiem odpowiedzialności pozwanego za skutki zdarzenia objętego pozwem.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

Stosownie do treści art. 327 ¹§ 2 k.p.c. w brzmieniu obowiązującym od dnia 7 listopada 2019 r. uzasadnienie wyroku sporządza się w sposób zwięzły.

W dniu 3 listopada 2014r. powody brał udział w wypadku komunikacyjnym, w którym doznał m. in. skręcenia kręgosłupa szyjnego. W dacie tego zdarzenia pozwanego i powoda łączyła umowa ubezpieczeniowa potwierdzona polisą Nr (...). Umowa została zawarta na okres od 28 lipca 2014 r. do 28 lipca 2029 r. Strona powodowa w pozwie wskazała, że zgodnie z treścią łączącej strony umowy 1 % uszczerbku na zdrowiu wynosił 7.500,00 zł. Pozwana w toku procesu nie kwestionowała wysokości 1 % uszczerbku na zdrowiu wskazanego przez stronę powodową. W trakcie likwidacji szkody z 3 listopada 2014 r. oznaczonej numerem roszczenia (...), z tej polisy pozwany ustalił 3 % uszczerbku powoda na zdrowiu powoda i w oparciu o warunki umowy wypłacił powodowi kwotę 30.000,00 zł .

( bezsporne, umowa k.9 – 12, ogólne warunki ubezpieczenia k.57 – 60, tabela norm oceny procentowej k. 61-66)

Po likwidacji szkody oznaczonej numerem roszczenia (...) ochrona ubezpieczeniowa pozwanego Towarzystwa była kontynuowana.

( bezsporne)

W dniu 25 stycznia2016r. powód idąc ulicą (...) w Ł. poślizgnął się na oblodzonym chodniku. Po upadku powód został zawieziony do domu przez towarzyszącą mu osobę. Z uwagi na odczuwany ból w dniu 26 stycznia 2016 r. powód zgłosił się do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, który zlecił mu badania m. in. zdjęcie RTG odcinka szyjnego kręgosłupa. Po analizie zdjęcia zalecono powodowi noszenie kołnierza ortopedycznego i leczenie w poradni urazowej. Powód po tym zdarzeniu przebywał na zwolnieniu lekarskim do 30 kwietnia 2016r.

( bezsporne)

W związku ze zdarzeniem z dnia 25 stycznia 2016r. powód wystąpił do pozwanego wypłatę świadczenia zgodnie z umową ubezpieczeniową łączącą strony. Pozwany oznaczył roszczenie powoda z tytułu tego zdarzenia nr roszczenia (...). Pismem z dnia 9 sierpnia 2016 r. pozwane Towarzystwo odpowiedziało powodowi, że postępowanie roszczeniowe mające na celu ustalenie odpowiedzialności pozwanego zostało zakończone odmownie. W uzasadnieniu pisma strona pozwana podniosła, że występujące i ocenione zgodnie z decyzją z dnia 29 kwietnia 2015r. ( roszczenie nr (...)) częściowe inwalidztwo w obrębie kręgosłupa szyjnego, w łącznej wysokości 3% nie uległo zwiększeniu. Pozwany podniósł także, że uraz doznany przez powoda w dniu 25 stycznia 2016 r. nie spowodował pogorszenia funkcji kręgosłupa szyjnego stosunku do stanu z kwietnia 2015r., a tym samym nie można zwiększyć stopnia przyznanego wcześniej inwalidztwa.

( bezsporne, pismo k. 18 v.)

Do akt sprawy została załączona bogata dokumentacja medyczna dotycząca urazu odniesionego przez powoda w dniu 3 listopada 2014r. oraz 25 stycznia 2016r.

( dowód: dokumentacja k. 12v. -18, 67 – 89, 92 -93, 109- 116, 134 – 140)

W toku postępowania Sąd przeprowadził dowody z opinii biegłych sądowych z zakresu ortopedii i neurologii.

Biegły z zakresu neurologii w treści swojej opinii wskazał, że w wyniku zdarzenia z dnia 25 stycznia 2016 r. powód doznał jedynie nawrotu uprzednio odczuwanych dolegliwości na odcinku szyjnym kręgosłupa o charakterze korzeniowym, obecnie z objawami ubytkowymi czuciowymi. Biegły podniósł także, że według dostępnej dokumentacji dolegliwości są odczuwane przez powoda od 2014 r. i w 2016 r. nie uległy nasileniu. W opinii biegłego powód nie doznał uszczerbku na zdrowiu w związku ze zdarzeniem z dnia 25 stycznia 2016r. W treści opinii uzupełniającej biegły podtrzymał swoje stanowisko.

( dowód: opinia biegłego neurologa k. 144 -145 v., opinia uzupełniająca k. 169 ).

Biegły z zakresu ortopedii w treści swojej opinii uznał, że w wyniku urazów odniesionych w 2014 r. i 2016 r. powód doznał łącznego uszczerbku na zdrowiu w wysokości 15 %. Biegły wskazał, że w związku z uznaniem 3 % uszczerbku na zdrowiu powoda w związku ze zdarzeniem z 2014 r. należy przyjąć, że powód w wyniku wypadku z 25 stycznia 2016 r. doznał długotrwałego uszczerbku na zdrowiu w wysokości 12 %. Dokonując oceny ustalonego uszczerbku w oparciu o przedłożoną w odpowiedzi na pozew przez stronę pozwaną tabelę norm oceny procentowej ( k. 63 v.) zdaniem biegłego trwały uszczerbek na zdrowiu powoda wynosi 7%. W treści opinii uzupełniającej biegły podtrzymał swoje stanowisko.

( dowod: opinia biegłego ortopedy k. 184 -185 v., opinia uzupełniająca k. 203 ).

Ustalając stan faktyczny w sprawie Sąd oparł się na dokumentach przedłożonych przez obie strony w postaci: dokumentacji z likwidacji szkód i leczenia powoda opisane wyżej w zakresie ustalonego stanu faktycznego, które to dokumenty były bezsporne pomiędzy stronami. Podstawą ustaleń faktycznych były także opinie biegłych: ortopedy i neurologa. Skutki wypadku jakiemu uległ powód i procentowy uszczerbek na zdrowiu, zostały ustalone na podstawie opinii powołanych w sprawie biegłych sądowych. Opinie przez nich sporządzone Sąd uznał za wiarygodne, albowiem są jasne, wewnętrznie niesprzeczne oraz naukowo i logicznie uzasadnione. Treść tych opinii oparta została na badaniu powoda i jego dokumentacji medycznej przy czym sporządzono je z uwzględnieniem zasad fachowej wiedzy i doświadczenia. Biegli szczegółowo i obszernie opisali stan zdrowia powoda zarówno ten po pierwszym wypadku, jak i po obecnym, bazując przy tym na dokumentacji medycznej powoda, a nadto na wnioskach wynikających z jego badań, ustalając procentowy uszczerbek na zdrowiu oraz charakter obrażeń powoda uwzględnili również swoje wieloletnie doświadczenie. Nie dostrzeżono przy tym żadnych czynników osłabiających zaufanie do wiedzy biegłych i ich bezstronności, ani żadnych ważnych powodów, które zmuszałyby do dopuszczenia dowodu z opinii innych biegłych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo częściowo zasługiwało na uwzględnienie. Na wstępie wskazać należy, iż poza sporem w niniejszej sprawie pozostawało, że w dniu 25 stycznia 2016 r. powód doznał urazu oraz, że w chwili wypadku był objęty ochroną ubezpieczeniową u pozwanego, bezsporna pozostawała również suma ubezpieczenia.

Podstawę prawną żądań powoda stanowią art. 805 § 2 k.c. i art. 829 k.c. Zgodnie z treścią art. 805 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę. Natomiast § 2 pkt 2 przywołanego przepisu stanowi, że świadczenie ubezpieczyciela polega w szczególności na zapłacie przy ubezpieczeniu osobowym - umówionej sumy pieniężnej, renty lub innego świadczenia w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku w życiu osoby ubezpieczonej. Artykuł 829 § 1 pkt 2 k.c. stanowi natomiast, że ubezpieczenie osobowe może w szczególności dotyczyć: przy ubezpieczeniu następstw nieszczęśliwych wypadków - uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia lub śmierci wskutek nieszczęśliwego wypadku. Ubezpieczenia osobowe nie mają charakteru odszkodowawczego, natomiast osobie ubezpieczonej przysługuje świadczenie pieniężne w razie wystąpienia zdarzenia ubezpieczeniowego. Wpływ na wysokość świadczenia w związku z nieszczęśliwym wypadkiem przypadku takich ubezpieczeń mają zatem tylko ustalony przez orzekających lekarzy stopień trwałego uszczerbku na zdrowiu oraz suma ubezpieczenia.

Strona pozwana kwestionowała swoją odpowiedzialność za skutki zdarzenia z dnia 25 stycznia 2016r. wywodząc, że w jej ocenie powód nie doznał w wyniku tego zdarzenia żadnego uszczerbku na zdrowiu, a jego dolegliwości mają związek ze skutkami wypadku z 2014r, w zakresie którego likwidacja szkody została zakończona. W tych okolicznościach Sąd poprzez dowod z opinii biegłego ortopedy ustalił, że powód doznał jednak wskutek wypadku z dnia 25 stycznia 2016r nowego uszczerbku na zdrowiu i ten uszczerbek wynosi 7 % . Ustalenie stopnia inwalidztwa odbywa się w oparciu o tabelę norm oceny procentowej trwałego i częściowego inwalidztwa wskutek nieszczęśliwego wypadku, stanowiącą załącznik do owu. Nie ma więc charakteru uznaniowego, lecz jest wymierne. Biegły ortopeda w treści opinii w sposób przekonywujący wykazał sposób wyliczenia uszczerbku powoda i w ocenie Sądu tak ustalony uszczerbek mógł być podstawa orzekania. W tych okolicznościach zasądzeniu na rzecz powoda podlegała kwota 52.500,00 zł ( 7 % uszczerbku x 7.500,00 zł) .

W pozostałym zakresie co do roszczenia głównego, powództwo należało oddalić. Jedynie na marginesie wskazać należy, że bez znaczenia dla przedmiotowej sprawy był podnoszony przez powoda argument, że w toku sprawy w Sądzie Rejonowym w Łasku dochodzi od Gminy Ł. zadośćuczynienia za 27 % uszczerbku na zdrowiu w związku z wypadkiem z dnia 25 stycznia 2016r. posiłkując się w tym przedmiocie opiniami biegłych. Wskazać należy, że powód, zawierając umowę dodatkową, w ramach zasady swobody kontraktowania (art. art.353 ¹ k.c.) zaakceptował również tabele, w oparciu o które biegły ustalił w niniejszym postępowaniu procentowy uszczerbek na zdrowiu.

Uzasadnione było natomiast żądanie przez powoda odsetek ustawowych od dnia 13.08.2016 r. roku do dnia zapłaty. Zgodnie z treścią art. 817 k.c. :

§ 1. Ubezpieczyciel obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie trzydziestu dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku.

§ 2. Gdyby wyjaśnienie w powyższym terminie okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności ubezpieczyciela albo wysokości świadczenia okazało się niemożliwe, świadczenie powinno być spełnione w ciągu 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe. Jednakże bezsporną część świadczenia ubezpieczyciel powinien spełnić w terminie przewidzianym w § 1.

§ 3. Umowa ubezpieczenia lub ogólne warunki ubezpieczenia mogą zawierać postanowienia korzystniejsze dla uprawnionego niż określone w paragrafach poprzedzających.

W okolicznościach przedmiotowej sprawy zostało wykazane, że pozwany w piśmie z dnia 9 sierpnia 2016 r. kierowanym do powoda, po uprzednim zgłoszeniu mu szkody, odmówił wypłaty świadczenia ( k. 18 v.) Z kolei pismem z dnia 21 października 2016 r. kierowanym do pełnomocnika powoda, ubezpieczyciel, po dokonaniu ponownej analizy całości dokumentacji zgromadzonej w toku postępowania roszczeniowego podtrzymał dotychczasową decyzję w sprawie i odmówił wypłaty ubezpieczonemu dochodzonego roszczenia. Tym samym, pozwany w dniu 10.08.2016 r., wskazanym w pozwie jako początkowa data naliczania odsetek był już w zwłoce. Natomiast naliczanie odsetek ustawowych co do zasady uzasadnia treść art. 481 § 1 i 2 k.c.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c. Powód wygrał proces w 25 % i w takiej proporcji wygrana – przegrana Sąd rozliczył koszty sprawy. Powód uiścił tytułem opłaty sądowej kwotę 3.000,00 zł. Sąd zasądził powodowi od pozwanego 25 % tej sumy tj. kwotę 750.00 zł. Wynagrodzenie pełnomocnika pozwanego z wyboru wyliczone od wartości przedmiotu sporu wynosiło 10.800,00 zł ( Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 r. (Dz.U. z 05.11.2015 r. poz. 1804; zm. Dz.U. z 12.10.2016 r. poz. 1667, § 2 pkt 7 ). Wynagrodzenie pełnomocnika powoda ustanowionego z urzędu wyliczone od wartości przedmiotu sporu wynosiło 7.200,00 zł ( Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu Dziennik Ustaw z 2016 r. poz. 1715, § 8 pkt 7 ). Sąd zasądził od powoda na rzecz pozwanego kwotę 2.700,00 zł ( 10.800,00 x 25% ) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego. Sąd nakazał pobrać od pozwanego kwotę 468,00 zł ( 1872,34 x 25 % ) tytułem zwrotu obciążającej go części wydatków sprawie poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa. Koszty należne pełnomocnikowi powoda ustanowionemu z urzędu powiększono o należny 23 % VAT. W ocenie Sądu nakład pracy pełnomocnika nie uzasadniał zasądzenia na jego rzecz stawki w wysokości 150 %. Pełnomocnik sporządził lakoniczny pozew, przy czym zawyżył znacznie wartość przedmiotu sporu wskazując na uszczerbki na zdrowiu powoda wyliczane w innej sprawie w zupełnym oderwaniu od przedmiotu niniejszej sprawy, jej kontraktowego charakteru i tabeli norm oceny procentowej trwałego i częściowego inwalidztwa. Postępowanie dowodowe ograniczyło się tylko do opinii dwóch biegłych lekarzy przy czym w zakresie tezy dowodowej dla nich większą inicjatywę wykazał pozwany. W sprawie odbyły się tylko trzy terminy rozpraw, z których jedna trwała 30 minut, druga 12 minut, a trzecia 10. W odniesieniu zaś do żądania zwrotu kosztów dojazdu pełnomocnika do Sądu wyjaśnić należy, że nie zostały one dostatecznie wykazane. Nie można przyjąć, że koszty przejazdu samochodem na trasie Ł. - S. stanowiła wartość ustalona w oparciu o przyjętą w spisie kosztów stawkę wynikającą z przepisów rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 25 marca 2002 r. Problematyka ta została omówiona w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 29 czerwca 2016 r. ( sygn. akt III CZP 26/16). Tymczasem zwrotowi podlegają wydatki rzeczywiste, a nie stanowiące wynik pewnej symulacji opartej na wykorzystaniu wskaźników normatywnych. Należy podzielić zaprezentowaną w uzasadnieniu Sądu Najwyższego argumentację, a wobec wyczerpującego jej charakteru zrezygnować z powtórzenia jej w ramach niniejszego uzasadnienia. Wobec tego, że przedłożony spis kosztów nie obejmuje wartości odnoszących się do wydatków rzeczywiście poniesionych na przejazd (m.in. brak danych samochodu, dowodów potwierdzenia zakupu paliwa np. paragonu, faktury), nie było możliwe dokonanie kontroli ich wysokości. Negatywne skutki tego stanu rzeczy spoczywają na pełnomocniku prowadząc ostatecznie do odmowy uwzględnienia jego wniosku w omawianym zakresie.