Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 stycznia 2019 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach, Wydział VI Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący SSO Marcin Mierz

Protokolant Igor Ekert

przy udziale Marty Muszyńskiej-Potaczek Prokuratora Prokuratury Rejonowej (...)w G.

po rozpoznaniu w dniu 11 stycznia 2019 r.

sprawy J. P. ur. (...) w Z.

syna M. i D.

oskarżonego z art. 157§1 kk

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Gliwicach

z dnia 23 maja 2018 r. sygnatura akt III K 572/17

na mocy art. 437 kpk i art. 438 kpk

uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Sądowi Rejonowemu w Gliwicach do ponownego rozpoznania.

Sygn. akt VI Ka 915/18

UZASADNIENIE

wyroku Sądu Okręgowego w Gliwicach z dnia 22 stycznia 2019 roku

Apelacja obrońcy od wyroku Sądu Rejonowego w Gliwicach z dnia 23 maja 2018 roku (III K 572/17), którym sąd ten uznał oskarżonego J. P. za winnego popełnienia przestępstwa z art. 157 § 1 k.k. wymierzając mu karę 6 miesięcy pozbawienia wolności, okazała się trafna, a w konsekwencji skutkować musiała uchyleniem zaskarżonego wyroku i przekazaniem sprawy sądowi rejonowemu do ponownego rozpoznania. W konsekwencji niewyjaśnionych w toku postępowania rozbieżności w dowodach przeprowadzonych w dotychczasowym postępowaniu oraz niezbędności jego uzupełnienia poprzez wyjaśnienie wynikających z dowodów okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, konieczne jest bowiem przeprowadzenie na nowo postępowania dowodowego w całości, a nawet jego uzupełnienie poprzez podjęcie czynności zmierzających do wyjaśnienia wszystkich istotnych okoliczności sprawy (art. 366 § 1 k.p.k.).

Jedynym bezpośrednim, a przez to i najistotniejszym dowodem wskazującym na J. P. jako sprawcę czynu objętego aktem oskarżenia pozostają zeznania pokrzywdzonej W. O.. Jest ona jedynym bezpośrednim świadkiem zdarzenia, który wskazuje na J. P. jako sprawcę popełnionego na jej szkodę przestępstwa. Pozostali świadkowie wskazujący na okoliczności obciążające oskarżonego, swoją wiedzę odnośnie jego sprawstwa czerpią wyłącznie z informacji pochodzących od innych osób. Samodzielnie zatem dowody z ich zeznań nie mogą stanowić podstawy przypisania oskarżonemu sprawstwa w zakresie zarzuconego mu przestępstwa. Mogłyby one zostać ocenione jako wspierające wersję oskarżenia wówczas, gdyby dowód podstawowy – zeznania W. O. nie budził wątpliwości co do wiarygodności. Z kolei pojawienie się w toku postępowania jakichkolwiek wątpliwości w kwestii wiarygodności zeznań W. O., z uwagi na niepodważalną doniosłość jej zeznań dla rozstrzygnięcia sprawy, rodziło konieczność dążenia do ich wyjaśnienia mającego na celu zweryfikowanie wiarygodności zeznań tego świadka. Z uwagi na to, że W. O. jest jedynym bezpośrednim świadkiem zdarzenia, wiarygodność złożonej przez nią relacji poddana zostać musi szczególnie wnikliwej ocenie.

Składając zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa W. O. zeznała, że do zdarzenia doszło po tym, jak w dniu swoich urodzin, około godziny 22.00 wyszła ze swojego mieszkania po to, by udać się do miejsca zamieszkania J. P. w celu odebrania od niego, jako swojego byłego partnera, należących do niej rzeczy, które pozostawiła w jego mieszkaniu. Realizując ten zamiar, pojechała ona swoim samochodem do miejsca jego zamieszkania. Jak zeznała, około 22.30 była pod drzwiami mieszkania J. P.. Zapukała, lecz wedle jej zeznań J. P. nie otworzył jej drzwi. Ponieważ widziała ona stojący w pobliżu samochód J. P., podeszła do tego samochodu i, jak zeznaje, będąc przekonaną, że jest on w swoim samochodzie, otworzyła drzwi pojazdu nie widząc, czy ktokolwiek jest w jego wnętrzu. Po otwarciu drzwi włączył się alarm, a wówczas W. O. stanęła obok swojego samochodu i oczekiwała, aż J. P. podejdzie do swojego samochodu. Kiedy po chwili J. P. przyszedł do swojego samochodu, uderzył ją pięścią w twarz powodując utratę przytomności. Wskazała, że na miejscu zdarzenia obecna była także aktualna partnerka oskarżonego o imieniu M. oraz jego kolega J. G.. Żadna z tych osób przesłuchana w charakterze świadka nie potwierdza jednak zdarzenia opisanego przez W. O.. Na rozprawie W. O. zeznała, że J. P. na miejsce zdarzenia przyjechał samochodem wraz z J. G., a następnie na pytanie Przewodniczącego dodała, że w samochodzie tym była także dziewczyna o imieniu M..

W toku postępowania przygotowawczego uzyskano dane na temat logowania się aparatów telefonicznych W. O. oraz J. P.. Z informacji o lokalizacji telefonu W. O. wynikało, iż w godzinach od 18.47 dnia 4 lutego 2017 roku do godziny 02.01 dnia 5 lutego 2017 roku telefon W. O. logował się do stacji położonej w dużej odległości od jej miejsca zamieszkania, a także w innej dzielnicy G. niż ta w której zamieszkuje J. P.. Ponadto nie przemieszczał się na terenie G.. Ponieważ ustalenia te nie korelują z treścią zeznań W. O., zapytano o nie W. O., która wskazała, że mając na myśli swój dom, mówiła w rzeczywistości o mieszkaniu D. B.. Swoją imprezę urodzinową, którą opuściła, by udać się do J. P., zorganizowała ona w mieszkaniu D. B. ze względu na większą powierzchnię jego mieszkania na której mogli „swobodnie pomieścić się goście” (k. 64). Ojciec W. O. będący również świadkiem w sprawie wskazał natomiast, że w czasie zdarzenia zamieszkiwała ona z A. B., co pozostaje w sprzeczności z relacją W. O., która podczas kolejnego przesłuchania (k. 64) wyraźnie stwierdziła, że mieszka w ojcem. Na żadnym etapie postępowania nie zapytano natomiast samego A. B. zarówno o miejsce w którym organizowane były urodziny W. O., a w przypadku potwierdzenia przez tego świadka, że impreza urodzinowa odbyła się w jego mieszkaniu, o przyczyny jej zorganizowania w tym mieszkaniu. Relacja ojca W. O. pozostaje sprzeczna z zeznaniami pokrzywdzonej oraz A. B. również co do czasu w którym miała ona pojechać do J. P. po odbiór należących do niej rzeczy. W postępowaniu przygotowawczym wskazał on, że W. O. wyjechała jeszcze przed rozpoczęciem imprezy nie określając jednak godziny, a przed sądem zeznał, że było to na początku tej imprezy, który to początek określił na godzinę 17.00-18.00.. Należyta ocena wiarygodności zeznań tego świadka ma znaczenie w sprawie o tyle, że wskazuje on w swoich zeznaniach na rozmowę z oskarżonym o zdarzeniu i na jego przyznanie się do popełnienia przestępstwa na szkodę W. O..

Po uzyskaniu danych o stacjach bazowych do których logował się telefon należący do W. O. wyjaśniła ona także dlaczego z danych tych wynika, że odmiennie niż wynika to z jej zeznań, punkty logowania telefonu nie potwierdzają przemieszczania się jej na terenie G., a co za tym idzie nie korespondują z treścią jej zeznań obciążających oskarżonego. W. O. wskazała wówczas, że wyjeżdżając do J. P. zapomniała zabrać ze sobą telefonu, który pozostawiła na łóżku w salonie u A. B.. Z zestawienia połączeń przynależnego jej numeru telefonu wynika z kolei, że w czasie, gdy opuściła ona swoją imprezę urodzinową udając się do J. P., a zatem w czasie, gdy jak wynika z jej zeznań, nie miała ona przy sobie telefonu komórkowego - o godzinie 22.58 - z jej numeru telefonu doszło do próby nawiązania połączenia głosowego z numerem (...). Odnosząc się do tej okoliczności W. O. wskazała, że „ może A. B. lub któryś z gości przez przypadek” wybrał ten numer. Rzecz jednak w tym, że ani A. B., ani ojciec W. O., który mógłby posiadać w tym względzie informacje jako osoba obecna na imprezie urodzinowej swojej córki, nie zostali w toku postępowania zapytani, czy W. O. zapomniała telefonu wychodząc z mieszkania w celu udania się do J. P., a jeśli tak, czy ktokolwiek używał tego telefonu w czasie jej nieobecności, w szczególności, czy próbował nawiązać połączenie. Trzeba nadto zauważyć, że wykaz połączeń numeru telefonu W. O. wskazuje nie tylko na próbę nawiązania połączenia głosowego w czasie w którym miała ona bez telefonu znajdować się w pobliżu miejsca zamieszkania J. P. i w czasie w którym miał on dokonać zarzuconego mu przestępstwa na jej szkodę, lecz także na nawiązane z jej numeru telefonu kilku połączeń internetowych z których jedno - wykonane o godzinie 22.54 trwało ponad pół godziny. Do tej okoliczności także powinna odnieść się sama W. O. oraz osoby obecne na jej urodzinach. Od uznania sądu ponownie rozpoznającego sprawę zależeć będzie podjęcie działań mających na celu ustalenie do kogo należy numer telefonu wybierany z aparatu W. O. w czasie w którym bez telefonu pojechała ona do oskarżonego. Tej okoliczności także nie weryfikowano. Ponadto, z wykazu połączeń wynika, że z numerem telefonu W. O. w nocy następującej po zdarzeniu, po godzinie 4.00, zostało zainicjowane połączenie przez innego abonenta.

W kontekście weryfikacji twierdzeń W. O. o pozostawieniu jej telefonu w mieszkaniu A. B. istotna pozostaje jeszcze jedna okoliczność nie będąca dotychczas przedmiotem postępowania dowodowego. Przesłuchani w niniejszej sprawie świadkowie Z. O. i A. B. wskazali, że po powrocie do mieszkania w którym odbywała się jej impreza urodzinowa, W. O. będąc wówczas pobitą od razu jako sprawcę pobicia wskazała J. P.. Skoro na imprezie urodzinowej miało być więcej osób niż tylko A. B., którego status wobec pokrzywdzonej nie jestjasny, i jej ojciec, to bez wątpienia także i te osoby powinny być świadkiem sytuacji, którą raczej trudno zapomnieć, a w której pokrzywdzona wróciła do mieszkania pobita wskazując na J. P. jako sprawcę pobicia. Z zeznań W. O. wynika przecież, że zorganizowała ona imprezę urodzinową u A. B. aby pomieścić gości, których jak należy wnioskować musiało być więcej. Trudno uwierzyć, że wszystkie te osoby są bliżej nieznane ani W. O., ani jej ojcu i A. B. w mieszkaniu którego miała odbyć się impreza urodzinowa. Przesłuchanie tych osób będzie konieczne w przypadku niewyjaśnienia poprzez przesłuchanie A. B. i Z. O. kwestii związanych z pozostawieniem przez W. O. telefonu w mieszkaniu w którym odbywała się jej impreza urodzinowa i używania w tym czasie jej telefonu przez te osoby.

Podczas przesłuchania w dniu 9 maja 2017 roku (k. 46) W. O. wskazała, że przypadkowo usunęła ze swojego telefonu wszystkie wiadomości i korespondencję prowadzoną drogą wiadomości sms, w tym wiadomości od J. P.. Zadeklarowała wówczas, że podejmie u operatora próby uzyskania informacji o połączeniach i wiadomościach sms. Zapytana na rozprawie o przyczyny złożenia takiej treści zeznań świadek wskazała, że zeznawała o wiadomościach tekstowych, ponieważ J. P. w wiadomościach sms groził jej, że jak W. O. złoży zawiadomienie o popełnieniu przez niego przestępstwa, zrobi jej krzywdę. Jak zeznała W. O., groźby te dotyczyły tej sprawy, J. P. chciał na nią wpłynąć. Miały one stanowić przyczynę złożenia przez W. O. zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa dopiero po 8 dniach od zdarzenia, a także wskazania lekarzom udzielającym jej pomocy po pobiciu, że obrażeń doznała podczas spaceru z psem, który ją pociągnął wskutek czego się przewróciła. Konieczne pozostaje zatem, o ile zajdzie taka potrzeba przy udziale specjalisty, przeanalizowanie pełnych, znajdujących się na płytach CD załączonych do akt, wykazów połączeń uwzględniających także wiadomości sms przychodzące na numer W. O. po czasie w którym miała ona zostać pobita przez J. P.. Analiza obszernych wykazów nie potwierdziła przesyłania przez J. P. wiadomości sms W. O. po zdarzeniu z dnia 4 lutego 2017 roku. Nie zapytano natomiast W. O., czy zgodnie ze swoją zapowiedzią usiłowała ona u operatora uzyskać informacje o połączeniach z jej numerem telefonu, a jeśli tego nie zrobiła, to z jakich powodów. Warto odnotować, że składając zeznania przed sądem wskazała ona, że po zdarzeniu ma problemy z pamięcią (k. 81 odwrót).

Całokształt wskazanych powyżej niejasności i sprzeczności wynikających ze zgromadzonych dowodów rodzi konieczność podjęcia czynności dowodowych zmierzających do wyjaśnienia wszystkich istotnych okoliczności sprawy, a w konsekwencji do powtórzenia przewodu sądowego w całości. Ponownie rozpoznając sprawę sąd pierwszej instancji powtórzy zatem postępowanie dowodowe w całości, poszerzając je w niezbędnym zakresie wynikającym z zawartych powyżej uwag. Prowadząc postępowanie dowodowe będzie miał na względzie okoliczności wskazane w niniejszym uzasadnieniu. Zgromadzone dowody podda wnikliwej ocenie nie pomijającej żadnej z okoliczności, która z dowodów tych będzie wynikać. Do ustaleń poczynionych w toku ponownego postępowania oraz zeznań świadków w kwestiach wskazanych w niniejszym uzasadnieniu będzie się musiała także odnieść W. O..