Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 listopada 2019 r.

Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Legnicy

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Regina Stępień

Protokolant: star. sekr. sądowy Ewelina Trzeciak

po rozpoznaniu w dniu 6 listopada 2019 r. w Legnicy

sprawy z wniosku S. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

o wysokość emerytury

na skutek odwołania S. S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

z dnia 14 lutego 2019 r.

znak (...)

oddala odwołanie

Regina Stępień

Sygn. akt V U 201/19

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 14 lutego 2019 r., znak: (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. odmówił wnioskodawcy S. S. prawa do przeliczenia emerytury, wskazując w uzasadnieniu, że składając wniosek z dnia 22 stycznia 2019 r. o ponowne przeliczenie emerytury wnioskodawca nie przedłożył nowych dowodów i nie przedstawił okoliczności istniejących przed wydaniem decyzji o przyznaniu świadczenia, które miałyby wpływ na wysokość świadczenia. Organ rentowy podniósł, że brak jest możliwości przeliczenia podstawy wymiaru emerytury wnioskodawcy z zastosowaniem art. 110a ustawy emerytalnej. Emerytura ustalona na podstawie art. 183 ustawy emerytalnej w części obliczona na dotychczasowych zasadach, podlega ponownemu ustaleniu w przypadku zgłoszenia wniosku o przeliczenie podstawy jej wymiaru w myśl art. 111 ustawy może przypadać wyłącznie przed rokiem, w którym zgłoszono wniosek o emeryturę. Organ rentowy podał, iż wysokość świadczenia wnioskodawcy została ustalona w oparciu o wynagrodzenie z 3 lat kalendarzowych (1980-1982), wskaźnik wysokości podstawy wymiaru nadal jest najkorzystniejszy i wynosi 126,77%.

Odwołanie od powyższej decyzji złożył S. S., wnosząc o jej zmianę poprzez ponowne przeliczenie i ustalenie wysokości świadczenia emerytalnego. W uzasadnieniu wnioskodawca wskazał, że organ rentowy za okres od stycznia 1970 r. do grudnia 1979 r. przyjął dla ustalenia wynagrodzenia wnioskodawcy wysokość wynagrodzenia minimalnego. Okoliczność ta wynikała z faktu zniszczenia dokumentacji płacowej pracodawcy wnioskodawcy i niemożności ustalenia rzeczywistych zarobków. We wniosku o ponowne ustalenie emerytury wnioskodawca wskazał, że niezbędne jest przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego z zakresu rachunkowości i emerytur, celem odtworzenia, na podstawie dostępnej dokumentacji pracowniczej, rzeczywistego wynagrodzenia wnioskodawcy za sporne lata. Wnioskodawca podniósł, że przyjęcie wynagrodzenia minimalnego jest skrajnie niekorzystne i skutkuje obniżeniem jego wynagrodzenia emerytalnego. Wskazał, że był zatrudniony w (...) Przedsiębiorstwie (...) w charakterze montera urządzeń dźwigowych i pracował na wysokości. Zdaniem wnioskodawcy jego wynagrodzenie znacząco przewyższało wynagrodzenie minimalne.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując argumenty zawarte w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Sąd ustalił:

Wnioskodawca S. S. urodził się w dniu (...)

Wnioskodawca w 1968 r. ukończył naukę w (...) Szkole Zawodowej w G. na kierunku ślusarz maszynowy.

Po ukończeniu nauki wnioskodawca w okresie od 15 lipca 1968 r. do 9 stycznia 1970 r. był zatrudniony w Zakładach (...) w M. na stanowisku ślusarz.

Następnie od 27 stycznia 1970 r. do 22 sierpnia 1970 r. wnioskodawca pracował w Przedsiębiorstwie (...) Oddział w L. na stanowisku ślusarz pod ziemią.

W okresie od 11 września 1970 r. do 23 czerwca 1971 r. wnioskodawca pracował w (...) Przedsiębiorstwie (...)w M. na stanowisku pomocnik elektromonter.

Od 8 lipca 1971 r. do 13 listopada 1986 r. wnioskodawca był zatrudniony w (...) Przedsiębiorstwie (...) w L.. Do 1 września 1977 r. wnioskodawca był zatrudniony na stanowisku ślusarz, a od 1 września 1977 r. na stanowisku montażysta urządzeń dźwigowych.

W umowie o pracę z dnia 7 lipca 1971 r. wystawionej na nazwisko wnioskodawcy wskazano, że przyjmuje się go do pracy w (...) Przedsiębiorstwie (...) na 7-dniowy okres próbny, a po jego ustaniu na czas nieokreślony i powierza się wnioskodawcy obowiązki ślusarza remontowego maszyn. Wskazano, że do pracy wnioskodawca ma się zgłosić w dniu 8 lipca 1971 r. a w czasie trwania umowy wnioskodawca będzie otrzymywał wynagrodzenie w sposób i na warunkach przewidzianych w Układzie Zbiorowym Pracy w Budownictwie z dnia 15 marca 1958 r. a mianowicie: grupa VIII – 9,50 zł/godz. – stawka osobistego zaszeregowania.

Z wyjątkiem ww. umowy o pracę z dnia 7 lipca 1971 r. nie zachowała się żadna dokumentacja wskazująca w jakiej wysokości było przyznawane i według jakiej kwoty było wyliczane wynagrodzenie wnioskodawcy do 31 grudnia 1979 r. w (...) Przedsiębiorstwie (...) w L..

Gdy wnioskodawca pracował w jako ślusarz otrzymywał wynagrodzenie w wysokości 9,50 zł/godz. i miał też płacone „majsterskie” – premię za pracę po godzinach.

W okresie gdy wnioskodawca pracował jako montażysta otrzymywał wynagrodzenie akordowe.

Od października 1980 r. stawka godzinowa wnioskodawcy wynosiła 21 zł a od maja 1982 r. wnioskodawca otrzymywał wynagrodzenie zasadnicze w kwocie 6.500 zł miesięcznie, które następnie ulegało zmianie – od października 1982 r. w wysokości 6.800 zł, od lipca 1983 r. 7.200 zł, od lutego 1984 r. 7.600 zł, od maja 1985 r. 8.000 zł.

Podczas zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie (...) w L. wnioskodawca wykonywał od 1 marca 1973 r. do 13 listopada 1986 r. pracę w szczególnych warunkach.

Sąd Okręgowy w Legnicy wyrokiem z dnia 14 października 2010 r., sygn. akt V U 521/10, zmienił decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. z dnia 2 kwietnia 2010 r., znak (...) w ten sposób, że przyznaje wnioskodawcy S. S. prawo do emerytury od dnia 5 kwietnia 2010 r. Niniejszy wyrok jest prawomocny.

Organ rentowy decyzją z dnia 17 grudnia 2010 r. wykonując ww. wyrok przyznał wnioskodawcy zaliczkę na poczet przysługującej emerytury od 5 kwietnia 2010 r., tj. od daty określonej w wyroku.

Decyzją z dnia 8 listopada 2011 r. organ rentowy przeliczył emeryturę wnioskodawcy od 5 kwietnia 2010 r., tj. od daty określonej w wyroku.

Wnioskiem z dnia 22 stycznia 2019 r. (data wpływu do organu rentowego) S. S. wniósł o przeliczenie należnego mu świadczenia i ponowne ustalenie jego wysokości w oparciu o okres rozliczeniowy 1971-1980.

Decyzją z dnia 14 lutego 2019 r., zaskarżoną w niniejszej sprawie, organ rentowy odmówił wnioskodawcy prawa do przeliczenia emerytury, uzasadniając jak podano w części wstępnej.

Dowód: akta ubezpieczeniowe wnioskodawcy,

akta osobowe wnioskodawcy w (...) Przedsiębiorstwie (...),

opinia biegłej sądowej z zakresu rachunkowości emerytalno-rentowej T. C. k. 32-55,

przesłuchanie wnioskodawcy k. 77-77v., e-protokół z 06.11.2019 r. 00:05:28 i nast.

Sąd zważył:

Odwołanie nie jest zasadne.

W rozpoznawanej sprawie S. S. domagał się ponownego przeliczenia i ustalenia wysokości emerytury, wskazując, że organ rentowy przyjął wynagrodzenie minimalne za lata 1971 – 1980, w których wnioskodawca był zatrudniony w (...) Przedsiębiorstwie(...), co wynikało z faktu zniszczenia dokumentacji płacowej pracodawcy i niemożności ustalenia rzeczywistego wynagrodzenia. Wnioskodawca podniósł, że był zatrudniony w charakterze montera urządzeń dźwigowych, pracował na wysokości a jego wynagrodzenie znacząco przekraczało wynagrodzenie minimalne. W związku z powyższym wnioskodawca wniósł o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego z zakresu rachunkowości emerytalnej celem ustalenia jego rzeczywistego wynagrodzenia w spornym okresie.

Art. 110 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (dalej: ustawa emerytalna) stanowi, że wysokość emerytury lub renty oblicza się ponownie od podstawy wymiaru ustalonej w sposób określony w art. 15, z uwzględnieniem ust. 3, jeżeli do jej obliczenia wskazano podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe na podstawie przepisów prawa polskiego przypadającą w całości lub w części po przyznaniu świadczenia, a wskaźnik wysokości podstawy wymiaru jest wyższy od poprzednio obliczonego.

Zgodnie ust. 2 niniejszego artykułu warunek posiadania wyższego wskaźnika wysokości podstawy wymiaru nie jest wymagany od emeryta lub rencisty, który od dnia ustalenia prawa do świadczenia do dnia zgłoszenia wniosku o ponowne ustalenie świadczenia, w myśl ust. 1, nie pobrał świadczenia wskutek zawieszenia prawa do emerytury lub renty lub okres wymagany do ustalenia podstawy przypada w całości po przyznaniu prawa do świadczenia, a wskaźnik wysokości podstawy wynosi co najmniej 130%.

Ust. 3 cytowanego artykułu stanowi, że okres ostatnich 20 lat kalendarzowych, o których mowa w art. 15 ust. 1, obejmuje okres przypadający bezpośrednio przed rokiem, w którym zgłoszono wniosek o ponowne ustalenie wysokości świadczenia, z uwzględnieniem art. 176.

Zgodnie z art. 110a ust. 1 ustawy emerytalnej wysokość emerytury oblicza się ponownie od podstawy wymiaru ustalonej w sposób określony w art. 15, z uwzględnieniem art. 110 ust. 3, jeżeli do jej obliczenia wskazano podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe na podstawie przepisów prawa polskiego przypadającą w całości lub w części po przyznaniu świadczenia, a wskaźnik wysokości podstawy wymiaru przed zastosowaniem ograniczenia, o którym mowa w art. 15 ust. 5, jest wyższy niż 250%.

Art. 111 ust. 1 ustawy emerytalnej stanowi, że wysokość emerytury lub renty oblicza się ponownie, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, od podstawy wymiaru ustalonej w myśl art. 15, jeżeli do jej obliczenia wskazano podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe na podstawie przepisów prawa polskiego:

1) z liczby kolejnych lat kalendarzowych i w okresie wskazanym do ustalenia poprzedniej podstawy wymiaru świadczenia,

2) z kolejnych 10 lat kalendarzowych wybranych z 20 lat kalendarzowych, poprzedzających bezpośrednio rok kalendarzowy, w którym zgłoszono wniosek o przyznanie emerytury lub renty albo o ponowne ustalenie emerytury lub renty, z uwzględnieniem art. 176,

3) z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu, przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku o ponowne ustalenie emerytury lub renty

- a wskaźnik wysokości podstawy wymiaru jest wyższy od poprzednio obliczonego.

Zgodnie z ust. 2 niniejszego artykułu, wskaźnik wysokości podstawy wymiaru, obliczony na zasadach określonych w art. 15, mnoży się przez kwotę bazową ostatnio przyjętą do obliczenia świadczenia.

Ust. 3 niniejszego artykułu stanowi, że podstawa wymiaru emerytury lub renty, ustalona na zasadach określonych w ust. 1 i 2, podlega wszystkim waloryzacjom przysługującym do dnia zgłoszenia wniosku o ponowne ustalenie tej podstawy.

Odnosząc zacytowane wyżej przepisy do realiów niniejszej sprawy wskazać trzeba, że wniosek o ponowne przeliczenie wnioskodawcy jako niezasadny nie mógł zostać uwzględniony.

Aby ustalić korzystniejszą wysokość emerytury wnioskodawcy w oparciu o zacytowane wyżej przepisy należałoby wskazać korzystniejszą podstawę wymiaru świadczenia wnioskodawcy. Odnosząc się do zarzutów wnioskodawcy w pierwszej kolejności podnieść trzeba, że nie ma żadnych dowodów, choćby pośrednich, wskazujących na wysokość uzyskiwanego wynagrodzenia wnioskodawcy w okresie zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie (...) do 31 grudnia 1979 r., z wyjątkiem stawki godzinowej określonej w umowie o pracę z dnia 7 lipca 1971 r.

Na wniosek ubezpieczonego przeprowadzono w niniejszej sprawie dowód z opinii biegłej sądowej z zakresu rachunkowości emerytalno-rentowej. Opinia ta została sporządzona na podstawie wszelkich dostępnych dokumentów stanowiących materiał dowodowy w niniejszej sprawie, w tym z akt osobowych wnioskodawcy i jest w ocenie Sądu fachowa i kompletna. Biegła sądowa zgodziła się z oceną wnioskodawcy, że akta osobowe są niekompletne, gdyż z doświadczenia biegłej i zachowanej dokumentacji wynika, że następowały zmiany stawki godzinowej bądź płacy zasadniczej. W związku z powyższym biegła uznała za możliwe ustalenie hipotetycznego wynagrodzenia wnioskodawcy w oparciu o wskazany w umowie o pracę z dnia 7 lipca 1971 r. Układ Zbiorowy Pracy w Budownictwie z dnia 15 marca 1958 r. zaktualizowany na dzień 30 czerwca 1971 r. oraz o kolejny Układ Zbiorowy Pracy dla Budownictwa z dnia 23 grudnia 1974 r. – obowiązujący od 1 stycznia 1975 r., który zastąpił poprzedni UZP. Biegła uwzględniła również premię majstra, której kwoty wynikały z przepisów zawartych w tych układach. Na podstawie wyliczonych w opinii wynagrodzeń oraz zawartych w aktach organu rentowego, biegła dokonała ustalenia wskaźników wwpw, które są niższe od obecnie przyjętego na poziomie 126,77%. Tym samym brak było podstaw do przeliczenia podstawy wymiaru, jak również przeliczenia kapitału początkowego.

Wnioskodawca wskazywał w niniejszej sprawie, że pracował w systemie akordowym i jego wynagrodzenie podstawowe nie stanowiło głównego składnika wynagrodzenia. W związku z powyższym w każdym miesiącu wysokość wynagrodzenia wnioskodawcy była różna. Brak jest jakichkolwiek dowodów, choćby pośrednich, jakie dokładnie prace wykonywał wnioskodawca w spornym okresie i jakie otrzymywał wynagrodzenie. Samo przeświadczenie wnioskodawcy, że jego wynagrodzenie w tym okresie było na tyle wysokie, że powinno wpłynąć na zmianę podstawy wymiaru emerytury, nie może stanowić podstawy decyzji organu rentowego i Sądu.

Reasumując Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ §1 k.p.c. oddalił odwołanie wnioskodawcy, gdyż nie było podstaw prawnych do jego uwzględnienia z przyczyn wskazanych w niniejszym uzasadnieniu.

Regina Stępień