Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XII Ko 9/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 grudnia 2019 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie w XII Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący: Sędzia (del.) Stanisław Zdun

Protokolant: Urszula Karasewicz

w obecności Prokuratora Stanisława Wieśniakowskiego

po rozpoznaniu na rozprawie w dniach:18 kwietnia 2019 r., 27 czerwca 2019 r., 17 grudnia 2019 r. sprawy z wniosku A. G. o zasądzenie odszkodowania i zadośćuczynienia za krzywdę wynikłą z oczywistego niesłusznego tymczasowego aresztowania w sprawie Sądu Rejonowego dla Miasta Stołecznego Warszawy w Warszawie sygn. akt III K 202/17

na podstawie art. 552 § 4 k.p.k., 553 §4 i art. 554 § 2 k.p.k.

orzeka:

I.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz wnioskodawcy A. G. kwotę 108000 zł (stu ośmiu tysięcy) złotych wraz z ustawowymi odsetkami od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty, tytułem zadośćuczynienia za krzywdę wynikłą ze stosowania oczywiście niesłusznego tymczasowego aresztowania w sprawie III K 202/17 Sądu Rejonowego dla Miasta Stołecznego Warszawy w Warszawie,

II.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz wnioskodawcy A. G. kwotę 4050 zł (czterech tysięcy pięćdziesięciu) złotych wraz z ustawowymi odsetkami od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty, tytułem odszkodowania za szkodę wynikłą ze stosowania oczywiście niesłusznego tymczasowego aresztowania w sprawie III K 202/17 Sądu Rejonowego dla Miasta Stołecznego Warszawy w Warszawie,

III.  w pozostałym zakresie wniosek oddala,

IV.  zasądza na rzecz wnioskodawcy A. G. kwotę 646,44 zł (sześćset czterdzieści sześć 44/100 zł) tytułem ustanowienia jednego pełnomocnika w niniejszej sprawie.

V.  kosztami postępowania obciąża Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

Formularz (...)

Sygnatura akt

XII Ko 9/19

1. WNIOSKODAWCA

A. G.

1.ZWIĘZŁE PRZEDSTAWIENIE ZGŁOSZONEGO ŻĄDANIA

1.

Odszkodowanie (kwota główna)

Odsetki

28.000 zł

-

2.

Zadośćuczynienie (kwota główna)

Odsetki

135.000 zł

-

3.

Inne

Koszty postępowanie wg norm przypisanych

1.3. Ustalenie faktów

0.1.3.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Fakt

Dowód

Numer karty

1. 

1

2.

3.

A. G. został zatrzymany a następnie tymczasowo aresztowany w dniu 04.05.2016 r. i przebywał w areszcie śledczym do dnia 21.06.2017 r. do sprawy Sądu Rejonowego dla Miasta Stołecznego Warszawy w Warszawie o sygn. akt. III K 202/17

Prawomocnym wyrokiem Sadu Rejonowego dla Miasta Stołecznego Warszawy w Warszawie z dnia 19 stycznia 2018r. sygn. akt III K 202/17 wnioskodawca został uniewinniony.

W dniu 17.01.2019 r. pełnomocnik wnioskodawcy złożył wniosek o odszkodowanie (28.000 zł) i zadośćuczynienie (135.000) zł za niewątpliwie niesłuszne tymczasowe aresztowanie.

W trakcie zatrzymania w dniu 04.05.2016 r. funkcjonariusze policji podczas zakładania kajdanek spowodowali u wnioskodawcy naderwanie ścięgna lewego mięśnia grzbietowego. Wnioskodawca zgłaszał w jednostkach penitencjarnych dolegliwości związane z tym zdarzeniem zarówno ból jak i ograniczenie ruchomości. W areszcie śledczym przeprowadzono badanie obrazowe USG w dniu 23.12.2016 r. oraz stosowano leczenie zachowawcze (temblak, leki przeciwbólowe). W skutek zdarzenia odwidzenie stawu barkowego jest ograniczone do 100 stopni (ubytek 60 stopni) a rotacja wewnętrzna do 20 stopni (ograniczenie 0 20 stopni) i jest bolesna. Rehabilitacja mogłaby przywrócić lepszą ruchomość stawu i zmniejszyć natężenie dolegliwości bólowych.

Wnioskodawcza odbywał kary pozbawienia wolności orzeczone w innych sprawach: III K 1465/07 (6 miesięcy w okresie od 27.01.2012 do 27.07.2012), i w innych sprawach w okresach 23.10.2002 do 07.02.2003 .

Wnioskodawca do czasu przyjęcia do AŚ S. przebywał w izbie zatrzymań a następnie w 3 osobowej celi w AŚ S.. Cela była wyposażona w kącik sanitarny oraz regulaminową powierzchnię na osadzonego (nie mniej niż 3,5 m2 celi mieszkalnej). Wnioskodawca miał możliwość zażywania ciepłych kąpieli 3 razy w tygodniu, w trakcie posiłków otrzymywał wędliny i nabiał. W trakcie przybywania w AŚ nie miał do czynienia z przemocą ze strony współosadzonych czy funkcjonariuszy służby więziennej. Wnioskodawca miał obawy jak zareagują współosadzeni na informację, że tymczasowe aresztowania zostało zastosowane w związku z podejrzeniem przestępstwa zgwałcenia (197 § 1 kk). Jednakże nie doszło do ujawnienia tej okoliczności. Wnioskodawca miał ograniczoną ilość widzeń z matką (świadek w sprawie III K 202/17). Matka była na widzeniu dwa razy. Nie utrzymywał kontaktu korespondencyjnego. Po opuszczeniu AŚ do czasu uniewinnienia sąsiedzi odnosili się do wnioskodawcy z rezerwą.

Przed zatrzymaniem wnioskodawca wykonywał proste prace dorywcze jak zbieranie złomu czy pomoc w sklepie warzywnym. W związku z powyższym zdobywał środki w przedziale 300 - 400 zł netto miesięcznie. Wnioskodawca nie posiadał jednorazowo środków większych niż około 20 zł, mieszkał z matką, która w zasadzie go utrzymywała, Czasami niewielkie środki przekazywał matce na utrzymanie a cześć środków przeznaczał na alkohol.

Postanowienia

WYROK

Wniosek k 6

Zeznania wnioskodawcy dokumentacja medyczna i dołączona do akt, opinia biegłego lekarza ortopedy wraz z opinią uzupełniającą

NOE SAD

zeznania wnioskodawcy.

Zeznania T. G.,

Zeznania M. N.

Oświadczenie podejrzanego A. G. w zakresie dochodów.

2, 89, 466, 491 akt III K 202/17

576 akt III K 202/17

6-15

38-40

48-54

74-76

38-40

56

56-57

76 akt III K 202/17

0.1.3.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Fakt

Dowód

Numer karty

1. 

Dochody na poziomie 1400 zł netto miesięcznie.

zeznania wnioskodawcy.

k 38-40

4.  ocena DOWODów

0.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 3.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.

2

.

3.

4, 6.

5.

7.

Postanowienia Sądu

WYROK

Wniosek

Zeznania wnioskodawcy k 38- 40, dokumentacja medyczna k 48- 54, i dołączona do akt, opinia biegłego lekarza ortopedy wraz z opinią uzupełniającą

NOE SAD

Zeznania T. G. k. 56,

Zeznania M. N. k 56 – 57 Oświadczenie podejrzanego A. G. w zakresie dochodów

Dokumenty urzędowe nie kwestionowane przez strony.

Dokument urzędowy nie kwestionowany przez strony

Dokument prywatny nie kwestionowany przez strony

W tym zakresie zeznania wnioskodawcy w pełni korespondują z dokumentacją medyczna jak i wnioskami opinii biegłego ortopedy.

Biegły sporządził opinię po zapoznaniu się z dokumentacją medyczną a opinie uzupełniającą po przeprowadzeniu badania wnioskodawcy. Opinia nie była kwestionowana przez strony. Niezwłoczne zgłoszenie dolegliwości i brak podobnych dolegliwości w barku prawym wskazuje, że do obrażeń stawu barkowego lewego doszło w wyniku czynności zatrzymania (skucia wnioskodawcy kajdankami z tyłu).

Dokument urzędowy nie kwestionowany przez strony

Zeznania te korespondują ze sobą jak i z oświadczeniem wnioskodawcy (jako podejrzanego ) o wysokości osiąganych dochodów. Co prawda T. G. nie miała pełnej wiedzy o osiąganych przez wnioskodawcę dochodach, ale wskazywała, ze otrzymywała od niego jedynie niewielkie kwoty.

Również M. N. nie miała informacji o dochodach wnioskodawcy, ale zeznała, że miał jedynie niewielkie kwoty na alkohol w wysokości 2-5 zł.

0.1.4.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów

0.2.(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 3.1 albo 3.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

1.

Zeznania wnioskodawcy

Zeznania sprzeczne z zeznaniami T. G., M. N. i oświadczenia A. G. w zakresie osiąganych dochodów w postepowaniu przygotowawczym (300 -400 zł). Kwoty posiadane przez wnioskodawcę 2 – 5 zł oraz fakt utrzymania go przez matkę uprawdopodabniają jego dochód na poziomie około 300 zł miesięcznie. Dochód ten koresponduje również z zakresem czynności wskazywanych przez świadków jak okazjonalna pomoc w warzywniaku (w niewielkim wymiarze czasu), czy okazyjne zbieranie złomu. Wnioskodawca nie przedstawił żadnego dowodu wskazującego na zarobki rzędu 1400 zł

1.PODSTAWA PRAWNA

Odszkodowanie

1.

Kwota główna

Odsetki

4050 zł

Zwięźle o powodach podstawy prawnej

Skarb Państwa zgodnie z art. 552 § 4 k.p.k. ponosi odpowiedzialność za szkodę majątkową (odszkodowania) jak i niemajątkową (zadośćuczynienie) związane z oczywiście niesłusznym tymczasowym aresztowaniem. Skoro postępowanie karne w sprawie III K 202/17 zakończyło się prawomocnym uniewinnieniem to stosowany przez 13,5 miesiąca areszt tymczasowy był niewątpliwie niesłuszny. Odpowiedzialność Skarbu Państwa jest na zasadzie ryzyka. W ocenie Sądu odsetki przysługują od chwili uprawomocnienia się wyroku

Zadośćuczynienie

2.

Kwota główna

Odsetki

108.000 zł

Zwięźle o powodach podstawy prawnej

Skarb Państwa zgodnie z art. 552 § 4 k.p.k. ponosi odpowiedzialność za szkodę majątkową (odszkodowania) jak i niemajątkową (zadośćuczynienie) związane z oczywiście niesłusznym tymczasowym aresztowaniem. Skoro postępowanie karne w sprawie III K 202/17 zakończyło się prawomocnym uniewinnieniem to stosowany przez 13,5 miesiąca areszt tymczasowy był niewątpliwie niesłuszny. Odpowiedzialność Skarbu Państwa jest na zasadzie ryzyka. W ocenie Sądu odsetki przysługują od chwili uprawomocnienia się wyroku

Inne

3.

Zwięźle o powodach podstawy prawnej

1.ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU W PRZEDMIOCIE ŻĄDANIA

Zwięźle o powodach rozstrzygnięcia

Odszkodowanie

1.

Kwota główna

Odsetki

4050 zł. Skarb Państwa odpowiada za utracony zarobek w czasie tymczasowego aresztowania przez okres 13,5 miesiąca, który ustalono (oszacowano) na kwotę 300 zł miesięcznie co daje sumę wskazaną przez Sąd. Dlatego zasadzono kwotę 4050 zł. wnioskodawca nie przedstawił żadnego dowodu pozwalającego na ustalenie zarobków przed tymczasowym aresztowaniem. Jednakże z zeznań świadków wynika, że jakieś dochody osiągał (wystarczające na zakup niewielkich ilości niedrogiego alkoholu czy sporadyczne dokładanie do kosztów utrzymania). Podkreślić należy, że ciężar wykazania szkody ciąży na wnioskodawcy.

Zadośćuczynienie

2.

Kwota główna

Odsetki

108.000 zł. Skarb Państwa ponosi odpowiedzialność za szkodę niemajątkową (zadośćuczynienie). Na wysokość zadośćuczynienia miał wpływ okres tymczasowego aresztowania trwający 13,5 miesiąca. Istotną okolicznością dla zwiększenia zadośćuczynienia były skutki zdrowotne związane z zatrzymaniem wnioskodawcy. A. G. doznał w wyniku zdarzenia poważnego uszkodzenia stawu barkowego ręki lewej, co wiązało się z dolegliwościami bólowymi oraz uszczerbkiem na zdrowiu. Z opinii biegłego wynika, że celowe jest przeprowadzenie rehabilitacji, która może poprawić wynik leczenia. W areszcie śledczym zastosowano leczenie tylko w koniecznym zakresie. W niewielkim stopniu na podwyższenie zadośćuczynienia miał fakt obawy związany z przedmiotem prowadzonego wobec wnioskodawcy postępowania. W pozostałym zakresie (warunki bytowe, sanitarne czy żywieniowe) wykonywanie tymczasowego aresztowania nie wiązało się z żadnymi szczególnie negatywnymi warunkami.

Jednocześnie wskazać należy, że wnioskodawca kilkukrotnie odbywał kare pozbawienia wolności a ostatni raz 4 lata przed tymczasowym aresztowaniem w niniejszej sprawie. Tym samym z całą pewnością łatwiej mu było dostosować się do warunków panujących w areszcie śledczym. Tym samym jest to okoliczność umniejszająca szkodę niemajątkową.

Ponadto wnioskodawca nie miał stałej pracy, był utrzymywany przez matkę, procował dorywczo i nadużywał alkoholu. Dlatego tymczasowe aresztowanie jedynie w niewielkim stopniu pogorszyło jego wizerunek. Z zeznań wnioskodawcy wynika, że jego reputacja po uniewinnieniu powróciła do poziomu poprzedzającego tymczasowe aresztowania. W związku z powyższym Sąd zasądził na rzecz wnioskodawcy 108.000 zł tytułem zadośćuczynienia (9.000 zł za miesiąc tymczasowego aresztowania).

Inne

3.

1.Inne ROZSTRZYGNIĘCIA Zawarte w WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

3

Oddalanie wniosku w pozostałej części. Sąd nie uwzględnił w pełni wniosku pełnomocnika wnioskodawcy w związku z powyższym w pozostałej części wniosek należało oddalić.

1.KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

4,5

Koszty postepowania ponosi Skarb Państwa. Na koszty zastępstwa procesowego składały się wydatki (zgodnie ze spisem k 98) a także wynagrodzenie pełnomocnika. Zgodnie z § 11 pkt 6 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie stawka minimalna za postepowania w przedmiocie odszkodowania za oczywiście niesłuszne tymczasowe aresztowanie wynosi 240 zł. biorąc pod uwagę, ze w niniejszej sprawie były 4 terminy rozpraw oraz konieczność zapoznania się z opinią biegłego Sąd podniósł wynagrodzenie pełnomocnika do kwoty 480 zł.

1.PODPIS