Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 grudnia 2019 roku

Sąd Rejonowy dla W. M.w W., XVI Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Sądu Rejonowego Tomasz Niewiadomski

Protokolant: Patrycja Karsznia

po rozpoznaniu w dniu 5 grudnia 2019 roku w W.

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) W.

przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. na rzecz powoda (...) W. kwotę 5 101,11 zł (pięć tysięcy sto jeden złotych i jedenaście groszy) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie:

a.  od kwoty 1 273,22 zł (tysiąc dwieście siedemdziesiąt trzy złote i dwadzieścia dwa grosze) od dnia 1 kwietnia 2016 roku do dnia zapłaty;

b.  od kwoty 768,87 zł (siedemset sześćdziesiąt osiem złotych i osiemdziesiąt siedem groszy) od dnia 1 kwietnia 2016 roku do dnia zapłaty;

c.  od kwoty 1 529,51 zł (tysiąc pięćset dwadzieścia dziewięć złotych i pięćdziesiąt jeden groszy) od dnia 1 kwietnia 2017 roku do dnia zapłaty;

d.  od kwoty 1 529,51 zł (tysiąc pięćset dwadzieścia dziewięć złotych i pięćdziesiąt jeden groszy) od dnia 1 kwietnia 2018 roku do dnia zapłaty;

II.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

III.  zasądza od pozwanego (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. na rzecz powoda (...) W. kwotę 795,64 zł (siedemset dziewięćdziesiąt pięć złotych i sześćdziesiąt cztery grosze) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt XVI C 2135/19

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 19 grudnia 2018 roku ( data prezentaty k. 1) (...) W. wniosło o zasądzenie od (...) spółki z ograniczona odpowiedzialnością z siedzibą w W. kwoty 7 647,55 złotych wraz z odsetkami od szczegółowo określonych kwot. Żądanie pozwu obejmowało także zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazano, iż pozwany jest współużytkownikiem wieczystym nieruchomości położnej przy ul. (...) w W., stanowiącej działkę o nr ewidencyjnym nr 8. Powód wypowiedział poprzedniemu współużytkownikowi wieczystemu opłatę pismem z dnia 27 listopada 2008 roku i zaproponował nową opłatę w wysokości 4 507,20 złotych. Kolejnego wypowiedzenia dokonano pismem z 13 listopada 2013 roku i nową opłatę określono na kwotę 3 639,08 złotych. Została ona zakwestionowana, tym niemniej stała się obowiązująca po wydaniu przez Samorządowe Kolegium Odwoławcze orzeczenia w tym przedmiocie w dniu 20 grudnia 2016 roku, (...). Pozwany mimo tego miał zalegać z zapłatą części należności w ww. tytułu za okres od 2014 do 2018 roku ( pozew k. 2 - 5)

W dniu 21 grudnia 2018 roku, tut. Sąd wydał pod sygn. akt II Nc 20098/19 nakaz zapłaty w sprawie uwzględniający żądanie pozwu w całości ( nakaz zapłaty k. 26).

Od powyższego orzeczenia pozwany wniósł skutecznie sprzeciw, wnosząc o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie od powoda na jego rzecz kosztów procesu, w tym ewentualnych kosztów zastępstwa procesowego. Podniósł zarzut przedawnienia roszczenia co do kwoty 1 273,22 złotych wraz z odsetkami od dnia 1 kwietnia 2014 roku oraz co do kwoty 1 273,22 złotych wraz z odsetkami od dnia 3 kwietnia 2015 roku.

W uzasadnieniu pozwany potwierdził, że od 2 grudnia 2013 roku jest współużytkownikiem wieczystym w udziale wynoszącym 25/118 nieruchomości położonej przy ul. (...) w W., objętej księgą wieczystą (...). Podniósł także, że uiszczał opłaty roczne z tego tytułu, zgodnie z pismami (...) W. w wysokości 636,61 złotych. Następnie pozwany wskazał, że w sierpnia 2018 roku powód skierował do niego pismo informujące o niedopłacie z tytułu przedmiotowych opłat za lata 2014-2018 w wysokości 2 166,12 złotych za każdy rok ( sprzeciw od nakazu zapłaty k. 33 - 35).

Pismem z dnia 21 sierpnia 2019 roku strona powodowa podtrzymała stanowisko w sprawie ( pismo powoda k. 95 - 97). Z kolei na rozprawie w dniu 5 grudnia 2019 roku swoje stanowisko podtrzymał pełnomocnika pozwanego ( protokół k. 99).

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

(...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. była współużytkownikiem wieczystym w udziale wynoszącym 1/2 nieruchomości gruntowej położonej w W. przy ul. (...), oznaczonej numerem ewidencyjnym (...), obręb (...), o powierzchni 171 m ^{( 2)}, dla której Sąd Rejonowy dla W. M.w W. prowadzi księgę wieczystą (...). Właścicielem nieruchomości jest (...) W. ( umowa sprzedaży, Rep. (...)k. 8 – 15; odpis z księgi wieczystej k. 50 - 53).

Właściciel wypowiedział (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. opłatę z tytułu użytkowania wieczystego ww. nieruchomości pismem z dnia 27 listopada 2008 roku i zaproponował nową opłatę w wysokości 4 507,20 złotych. Wartość 1 m ² nieruchomości określono na 1757,20 złotych. Sposób ustalenia opłaty wyjaśniało następujące równanie: 171 m ² x 0, (...),20 x 3% ≈ (...),20 ( wypowiedzenie k. 16).

Kolejnego wypowiedzenia dokonano pismem z 13 listopada 2013 roku i nową opłatę określono na kwotę 3 639,08 złotych. W tym czasie udział (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. we współużytkowaniu wieczystym ww. nieruchomości wynosił 42/118 (tj. ≈ 0, (...)). Wartość 1 m ² nieruchomości określono na 1993 złotych. Sposób ustalenia opłaty wyjaśniało następujące równanie: 171 m ² x 0, (...) 3% ≈ 3 639,08 ( wypowiedzenie k. 18).

Powyższe wypowiedzenie zostało jednak zakwestionowane, tym niemniej Samorządowe Kolegium Odwoławcze orzeczeniem z dnia 20 grudnia 2016 roku oddaliło wniosek użytkownika wieczystego ( orzeczenie k. 20 - 21).

Na mocy umowy sprzedaży z dnia 2 grudnia 2013 roku, (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. nabyła od (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. udział wynoszący 42/118 części we współużytkowaniu wieczystym nieruchomości gruntowej położonej w W. przy ul. (...), oznaczonej numerem ewidencyjnym (...), obręb (...), dla której Sąd Rejonowy dla W. M.w W. prowadzi księgę wieczystą (...). Udział ten następnie uległ zmniejszeniu do 25/118. Właścicielem nieruchomości jest cały czas (...) W. ( umowa sprzedaży, Rep. (...)k. 8 -15; informacja z KRS k. 22 – 23; odpis z księgi wieczystej k. 50 - 53).

Pismami z dnia 13 marca 2014 roku, 17 lutego 2015 roku, 28 lutego 2017 roku oraz i 6 lutego 2014 roku (...) W. informowało (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W., że należność z tytułu opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste ww. nieruchomości wynosi 636,61 złotych ( pismo k. 49). Sposób ustalenia opłaty wyjaśniało następujące równanie: 171 m ² x 0, (...),20 x 1% ≈ 636,61 złotych. Wartość 1 m ² nieruchomości określono na 1757,20 złotych – zgodnie z ww. wypowiedzeniem z 27 listopada 2008 roku, ale stawkę błędnie określono na 1%, zamiast 3%. Opłaty w tej wysokości zostały uiszczone ( okoliczność bezsporna).

Tym niemniej pismem z 14 sierpnia 2018 roku (...) W. poinformowało (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W., że należność z tytułu opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste ww. nieruchomości, z uwagi na prawomocne zakończenie postępowania aktualizacyjnego wynosi 2 166,12 złotych. Sposób ustalenia opłaty wyjaśniało następujące równanie: 171 m ² x 0, (...) 3% ≈ 2 166,12. Dodatkowo wysokość opłaty określona w poprzednich pismach na 636,61 złotych, wynikała z błędnego przyjęcia do rozliczeń stawki 1%, a nie 3% ( pismo k. 49).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie znajdujących się w aktach sprawy dokumentów i ich kopii, których wiarygodność i autentyczność nie była podważana przez żadną ze stron procesu. Również Sąd nie znalazł podstaw, by odmówić im wiarygodności i mocy dowodowej i dlatego uznał je za nie budzący wątpliwości, a przez to zasługujący w pełni na wiarę materiał dowodowy. Dodatkowo czyniąc ustalenia faktyczne Sąd uwzględnił zgodne twierdzenia stron w trybie art. 229 kpc oraz twierdzenia strony, którym przeciwnik nie zaprzeczył w trybie art. 230 kpc.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo jest zasadne i zasługuje na uwzględnienie w zakresie kwoty 5 101,11 złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie:

a.  od kwoty 1 273,22 złotych od dnia 1 kwietnia 2016 roku do dnia zapłaty;

b.  od kwoty 768,87 złotych od dnia 18 stycznia 2017 roku do dnia zapłaty;

c.  od kwoty 1 529,51 złotych od dnia 1 kwietnia 2017 roku do dnia zapłaty;

d.  od kwoty 1 529,51 złotych od dnia 1 kwietnia 2018 roku do dnia zapłaty. W pozostałym zakresie nie jest zasadne i podlega oddaleniu.

Na wstępie należy wyraźnie podkreślić, iż rozbieżności w zakresie naliczania opłat w niniejszej sprawie wynikały z dwóch przyczyn . Po pierwsze – powód do wyliczeń opłaty za lata 2014 - 2016 zastosował błędnie stawkę 1%, zamiast 3%. Po drugie - na wysokość opłat miał wpływ fakt, iż trwało postępowanie aktualizacyjne przed SKO.

Tym samym kwota 1273,22 złote, dochodzona za lata 2014 – 2016, dotyczyła tylko i wyłącznie tego, że stawkę określono błędnie na 1%, zamiast na 3%, co efekcie skutkować miało opłatą roczną za użytkowanie wieczyste w wysokości 636,61 złotych. Powód zorientował się w 2018 roku, iż stawka powinna wynosić jednak 3%, dlatego opłata powinna wynosić – nawet bez aktualizacji - 1909,83 zł (a więc 3 x 636,31). Pozwany uiścił jedynie kwotę 636,61 złotych, z zatem powód dochodził brakującej różnicy (tj. 1909,83 - 636,61 = 1 273,22). W tym zakresie powództwo podlegało oddaleniu z uwagi na skutecznie podniesiony zarzut przedawnienia roszczenia.

Dodatkowo powód dochodził kwot po 256,29 złotych za 2014, 2015 i 2016 rok, a wynikały one ze skutków postępowania aktualizacyjnego. Ostatecznie opłata została ustalona na 2166,12 złotych, zatem kwota 256,29 złotych to różnica między nową wysokością opłaty, a prawidłową wysokości przy stawce 3% ( (...),12 – 1909,93 = 256,29).

Wreszcie kwoty po 1529,51 złotych za lata 2017 i 2018 wynikały z różnicy między ostatecznie ustaloną kwotą opłaty w wysokości 2166,12 złotych, a kwota faktycznie uiszczoną przez pozwanego (tj. (...),12 - 636,61 = (...),51).

Należy wskazać, iż stosownie do art. 238 kc wieczysty użytkownik uiszcza przez czas trwania swego prawa opłatę roczną. Szczegółowe unormowania powyższej kwestii znajdują się w ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 roku o gospodarce nieruchomościami (tj. Dz. U. z 2018 roku, poz. 2204 ze zm., powoływana dalej w skrócie jako ugn). Zgodnie z jej art. 71 ust. 1, za oddanie nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste pobiera się pierwszą opłatę i opłaty roczne. Opłaty roczne wnosi się przez cały okres użytkowania wieczystego, w terminie do dnia 31 marca każdego roku , z góry za dany rok (art. 71 ust. 4).

Stosownie do art. 78 ust. 1 ww. ustawy aktualizacji opłaty rocznej dokonuje właściwy organ, wypowiadając w formie pisemnej wysokość dotychczasowej opłaty w terminie do dnia 31 grudnia roku poprzedzającego oraz przesyłając równocześnie ofertę przyjęcia nowej wysokości opłaty rocznej. Należy jednak wskazać, iż art. 79 ust. 4 stanowi, iż w przypadku oddalenia wniosku obowiązuje wysokość opłaty zaoferowana zgodnie z art. 78 ust. 1 . Ustalona w ten sposób nowa wysokość opłaty rocznej obowiązuje, począwszy od dnia 1 stycznia roku następującego po roku, w którym wypowiedziano wysokość dotychczasowej opłaty.

W realiach niniejszej sprawy opłata roczna z tytułu użytkowania wieczystego udziału w przedmiotowej nieruchomości gruntowej w wysokości 2166,12 złotych (a więc 1993 złote za 1 m ², przy stawce 3% i udziale wynoszącym 0, (...)) została ustalona orzeczeniem Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia 20 grudnia 2006 roku, (...), prawomocnym z dniem 17 stycznia 2017 roku. Sąd podziela stanowisko, iż ustalona orzeczeniem roczna z tytułu użytkowania wieczystego staje się wymagalna, w części przewyższającej opłatę dotychczasową, po uprawomocnieniu się orzeczenia (podobnie uznał Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 23 czerwca 2005 roku, III CZP 37/05, OSNC 2006 nr 5, poz. 82, str. 35).

Pozwany nie kwestionował żądania pozwu ani co do zasady, ani co do wysokości, podniósł natomiast zarzut przedawnienia dochodzonego roszczenia za lata 2014 i 2015 wskazując, iż pismo informujące o faktycznej wysokości opłat otrzymał w dniu sierpniu 2018 roku, a więc po upływie terminu przedawnienia żądania opłat za ww. lata.

Zarzut ten zasługiwał na częściowe uwzględnienie – ale tylko w zakresie kwot 1273,22 złotych - wynikających nie z aktualizacji opłaty, ale z ich błędnego wyliczenia przez powoda. Opłaty za 2014 i 2015 - jeszcze bez aktualizacji, wynosiły 1908,33 złotych, lecz zostały zapłacone do kwot po 636,11 złotych. Z pozostałym zakresie (tj. co do kwot 1273,22 złotych) terminy przedawnienia zaczęły biec odpowiednio 1 kwietnia 2014 i 1 kwietnia 2015 roku.

Stosownie do art. 117 § 1 i 2 kc z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, roszczenia majątkowe ulegają przedawnieniu; po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba że zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia. Jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat sześć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej – trzy lata (art. 118 kc). Zgodnie natomiast z art. 120 § 1 w zw. z art. 123 § 1 pkt 1 kc bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne, natomiast przerywa się przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia.

Nie ulega wątpliwości, że roszczenie strony powodowej o zapłatę opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego jest roszczeniem, dla którego przewidziany jest trzyletni termin przedawnienia – jako roszczenia o świadczenie okresowe. O takiej jego kwalifikacji decyduje już bowiem sam charakter opłaty za użytkowanie wieczyste, która jest opłatą roczną, płatną co rok w terminie do dnia 31 marca (analogiczne stanowisko zajął m. in. Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z dnia 11 kwietnia 2013 roku, I ACa 1337/12, LEX nr 1322769).

Z powyższego wynika również, że każdorazowo datą wymagalności opłaty rocznej jest dzień 1 kwietnia każdego roku, za który należy się opłata. W niniejszej sprawie roszczenie powoda o zapłatę kwot w dotychczasowej wysokości (art. 78 ust. 4 ugn) kwot za 2014 roku – stało się wymagalne w dniu 1 kwietnia 2014 roku, a za 2015 roku w dniu 1 kwietnia 2015 roku. Zatem bieg terminu przedawnienia upływał odpowiednio w dniach 1 kwietnia 2017 roku i 1 kwietnia 2018 roku. Z tego też względu żądanie powoda zapłaty tytułem opłaty za użytkowanie wieczyste za rok 2014 i 2015 w kwotach po 1273,22 złote - należało oddalić jako przedawnione.

Okresowa natura opłat z tytułu użytkowania wieczystego przesądza, że wymagalne są co roku, a w podwyższonej wysokości – w roku następującym po wypowiedzeniu. Opłaty roczne wnosi się z góry za dany rok, w terminie do 31 marca każdego roku (art. 71 ust. 4 ustawy o gospodarce nieruchomościami). Zatem użytkownik wieczysty popada w opóźnienie – w rozumieniu art. 481 w zw. z art. 455 kc – gdy nie spełnia świadczenia opłaty z tytułu użytkowania wieczystego do 31 marca danego roku.

W pozostałej części powództwo, tj. co do żądania zapłaty za lata 2016 - 2018, zostało wytoczone przed upływem terminu przedawnienia. Dotyczy to także kwot po 256,29 złotych wynikających z aktualizacji opłat za 2014 – 2016. W tym zakresie należy zgodzić się z twierdzeniem powoda i powołaną wyżej uchwałą Sądu Najwyższego z 23 czerwca 20005 roku (III CZP 37/05), że początek biegu terminu przedawnienia należy wiązać z prawomocnością orzeczenia Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia 20 grudnia 2016 roku, (...), tj. 17 stycznia 2017 roku.

Mając na względzie powyższe okoliczności Sąd orzekł jak w pkt. I i II sentencji, zasądzając od pozwanego na rzecz powoda kwotę 5 101,11 złotych i oddalając powództwo w pozostałym zakresie. Zasądzona kwota stanowi sumę kwot: należnych za 2016 rok – bez uwzględnienia aktualizacji (tj. 1273,22 zł), należności za lata 2014 – 2016 wynikające z aktualizacji w wysokości 768,87 (tj. 3 x 256,29 = 768,87) oraz należności za lata 2017 i 2018 w wysokości po 1529,51 złotych. Termin wymagalności roszczeń należności za lata 2014 – 2016 wynikające z aktualizacji w wysokości 768,87 (tj. 3 x 256,29 = 768,87), określony w pkt I.b sentencji wyroku, tj. 18 stycznia 2017 roku, wynika z daty prawomocności orzeczenia SKO z 20 grudnia 2016 roku, (...), tj. 17 stycznia 2017 roku – zgodnie z żądaniem pozwu. Z kolei terminy wymagalności pozostałych kwot wynikają z art. 71 ust. 4 ugn.

O kosztach postępowania w pkt. III sentencji Sąd orzekł na podstawie art. 100 kpc, wobec częściowego uwzględnienia powództwa. Powód domagał się zasadzenia kwoty 7647,55 złotych, ale ostatecznie Sąd zasądził kwotę 5 101,11 złotych. Należy przyjąć, iż pozwane (...) W. wygrało sprawę w ok. 66,70%.

Koszty w niniejszej sprawie wyniosły: 300 złotych uiszczona przez powoda tytułem opłaty od pozwu, 1 800 złotych tytułem wynagrodzenia pełnomocnika strony pozwanej (ustalona zgodnie z § 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych, tj. Dz. U. z 2018 roku, poz. 265 ze zm.) w brzmieniu obowiązującym na datę wniesienia pozwu. Koszty pozwanego to wynagrodzenie pełnomocnika w wysokości 1800 złotych powieszone o opłatę skarbową od dokumentu pełnomocnictwa w wysokości 17 złotych, tj. łącznie 1817 złotych.

Łącznie koszty wyniosły więc 3 917 złotych. Mając na uwadze wynik sprawy, Sąd w punkcie III sentencji zasądził od strony pozwanej na rzecz strony powodowej kwotę 795,64 złotych (tj. (...) 66,70% - (...) ≈ 795,64) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Mając na uwadze powyższe okoliczności i treść przepisów prawa, Sąd orzekł jak w sentencji.

Zarządzenie: (...).