Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IIKa252/19

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

IIK115/19 Sąd Rejonowy w Sieradzu

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☒ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

Sąd Odwoławczy nie przeprowadzał dowodów.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

Sąd Odwoławczy nie przeprowadzał dowodów.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

Sąd Odwoławczy nie przeprowadzał dowodów.

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

Sąd Odwoławczy nie przeprowadzał dowodów.

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Prokurator:

Naruszenie przepisów postępowania mające wpływ na treść orzeczenia tj. art. 7 k.p.k. i art. 410 k.p.k. poprzez dowolną a nie swobodną ocenę dowodów z wyjaśnień oskarżonych F. K. i D. K. oraz zeznań świadków Z. M. (1), P. M., A. M., A. W., jak również dowodów z dokumentów w postaci opinii sądowo-lekarskiej B. R. i zeznań tegoż oraz dowodu z płyty CD i dokumentacji fotograficznej polegającą na bezkrytycznym uznaniu wyjaśnień oskarżonych za wiarygodne a pozostałego materiału aktowego za miarodajny dla sprawy jedynie w części dotyczącej istnienia podstaw do uniewinnienia oskarżonych od dokonania zarzucanych im czynów w sytuacji, gdy materiał dowodowy jest kompletny a zeznania świadków konsekwentne i logiczne, w części jaka pozwala na pewne przepisanie sprawstwa i winy oskarżonym, w efekcie czego doszło do błędnego stwierdzenia, że w niniejszej sprawie brak jest podstaw do wydania wyroku skazującego oskarżonych za występek oszustwa i bezpodstawnego zastosowania przepisów art. 5 § 2 k.p.k. i art. 17 §1 pkt 1 k.p.k. [apelacja oskarżyciela publicznego].

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Oskarżyciel publiczny nie ma racji, kwestionując dokonaną przez Sąd ocenę dowodów. Istotą nieuwzględnienia zarzutu pozostaje to, że zarzut „dowolności” w ocenie dowodów wymaga wskazania, jaka konkretna reguła logicznego rozumowania została przez Sąd naruszona. Przypomnieć przy tym należy powtarzaną wielokrotnie zasadę, z której wynika, że przekonanie Sądu o wiarygodności jednych i niewiarygodności innych dowodów pozostaje pod ochroną art. 7 k.p.k. zwłaszcza wtedy, gdy:

1)  jest poprzedzone ujawnieniem w toku rozprawy głównej całokształtu okoliczności sprawy (art. 410 k.p.k.), gdy podstawą wszelkich rozstrzygnięć są prawdziwe ustalenia faktyczne (art. 2 § 2 k.p.k.),

2)  stanowi wynik rozważenia wszystkich tych okoliczności przemawiających zarówno na korzyść jak i na niekorzyść oskarżonego (art. 4 k.p.k.),

3)  jest gruntownie i logicznie – z uwzględnieniem wskazać wiedzy i doświadczenia życiowego – uargumentowane w uzasadnieniu wyroku (art. 424 § 1 pkt 1 k.p.k.).

(por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 listopada 2002 roku – V K.K.N 333/01 – Prok. i Pr. wkł. 2003, nr 7-8, poz. 11 oraz system informacji prawniczej LEX nr 56856). W niniejszej sprawie Sąd opierając się na wyjaśnieniach złożonych przez oskarżonych zauważył konsekwencję ich stanowiska, którzy podtrzymywali, że posiadana przez nich wiertarka należała do pokrzywdzonego, który jednak sprzedał ją (oddał pod zastaw) w związku z udzieloną pokrzywdzonemu przez oskarżonego F. K. pożyczką. Fakt udzielenia pożyczki we wskazanej kwocie został uprawdopodobniony znalezieniem na terenie posesji pokrzywdzonego kwoty 2.800 zł (plus 2 banknoty po 100 zł znalezione między 01-07 października), o której to kwocie ani żona pokrzywdzonego, ani jego syn nie wiedzieli i nie potrafili podać, skąd taka suma pieniędzy znalazła się na parapecie w ich garażu. Znamiennym jest fakt reakcji żony pokrzywdzonego na znalezienie pieniędzy, która wskazała (nie będąc jednocześnie tak konsekwentną na etapie postępowania sądowego w swoich twierdzeniach): „wyciągam, a tam było 2.800 złotych, aż mi się nogi ugięły”. Świadczy to o tym, że Z. M. (1) zdała sobie sprawę, że pieniądze te prawdopodobnie stanowią udzieloną jej mężowi pożyczkę, o której mówili oskarżeni. Sąd I instancji trafnie przy tym zauważył, że oskarżyciel publiczny nie dopełnił staranności przy ustaleniu formy dokonanej transakcji, co miałoby znaczenie dla ustaleń faktycznych w sprawie. Niezrozumiałe są czynione przez skarżącego rozważania w ostatnim akapicie na stronie 7 uzasadnienia. Wszak Sąd nie ustalił, by oskarżeni kupili wiertarkę o wartości 1.200 zł za 3.000 zł, lecz wskazał jedynie, że doszło pomiędzy stronami do pożyczki pieniędzy oraz przeniesienia wiertarki z warsztatu pokrzywdzonego do warsztatu oskarżonych celem jej naprawy. Powyższe wynika z wyjaśnień oskarżonych, a zebrany materiał dowodowym ujawniony w toku rozprawy nie pozwala na zakwestionowanie tegoż. W konsekwencji, Sąd meriti obowiązany był przyjąć wersję zgodną z wyjaśnieniami oskarżonych za podstawę ustaleń. Stąd też trudno mówić o uchybieniu zasadzie domniemania niewinności oskarżonych. Sąd odwoławczy nie ma przy tym wątpliwości, że akt oskarżenia został oparty na niedopuszczalnych domniemaniach, których nie udowodniono w toku postępowania sądowego. Taka rzecz miała miejsce w związku z nieprawidłowym przyjęciem wartości wiertarki, której rzetelnej wyceny dokonał dopiero biegły powołany wskutek działań Sądu.

Trzeba przy tym z cała stanowczością podkreślić, iż przekonanie Sądu Rejonowego o bezpodstawności zarzutu było następstwem ustalenia, ze oskarżeni zwrócili pokrzywdzonemu [jego rodzinie] wiertarkę która uprzednio od niego – zgodnie z jego wolną – zabrali. Owo przekonanie Sąd Rejonowy oparł na ustaleniach opinii (...) i (...) (...) (k. 142-152), w której wskazano, że kąt nacięć śrub mocujących wrzeciennik do wiertarki w dowodowej wiertarce i wiertarce z fotografii jest w przypadku każdej z owych 4 śruby dokładnie taki sam. To zaś zważywszy na wiek urządzenia (każde nacięcie może mieć rożną pozycję w obrębie 180 ( °)) jest okolicznością potwierdzającą to, że zabezpieczona w sprawie wiertarka (mimo opisanych nielicznych różnic w oprzyrządowaniu jak rodzaj uchwytu) jest tą samą, którą utrwalono na fotografiach przedstawionych przez rodzinę pokrzywdzonego, per se jest wiertarką pokrzywdzonego. W zakresie tegoż skarżący nie podniósł żadnych zarzutów, a nawet okoliczność tę przemilczał koncentrując się na zaprezentowaniu alternatywnego ciągu zdarzeń, który ma tę wadę, że nie uwzględnia wszystkich istotnych okoliczności ujawnionych w toku rozprawy.

Sąd Okręgowy odmiennie od oskarżyciela publicznego, podchodzi także do kwestii celowości przesłuchania M. O. (1). Przeprowadzenie tego dowodu na etapie postępowania sądowego było związane z pojawieniem się wątpliwości Sądu po przeprowadzanych dowodach przedstawionych przez skarżącego na poparcie oskarżenia, a więc pozostaje zasadne w świetle art. 5 § 2 k.p.k. i art. 410 k.p.k. Nadto czynność przesłuchania ww. świadka, wbrew twierdzeniom oskarżyciela publicznego, należało zrealizować już w dochodzeniu. To świadek miał kontakt z obiema stronami sporu. On także podjął działania skutkujące zwrotem wiertarki rodzinie pokrzywdzonego. Są to okoliczności faktyczne naturalnie łączące się z wypowiadaniem przez strony twierdzeń, w tym i odzwierciedlających motywację działań oraz podstawę prawną objęcia spornej wiertarki w posiadanie przez oskarżonych. Ma to znaczenie skoro już w dochodzeniu oczywistym był zły stan psychofizyczny pokrzywdzonego. Należy przy tym zważyć, że M. O. wskazał, że istniały wątpliwości, co do tego czy zwrócono wiertarkę będąca własnością pokrzywdzonego. Wątpliwości te wg twierdzeń świadka zgłaszali najbliżsi pokrzywdzonego i A. W. – przy czym żadna z tych osób nie deklarowała by miała pewność, co do tego, że zwrócona wiertarkę nie jest wiertarką należącą do pokrzywdzonego. Osoby te jedynie wskazywały na kwestie sprawności urządzenia oraz wygląd oprzyrządowania.

Co tyczy się twierdzeń A. W. odnośnie prawa własności zwróconej wiertarki te nie są konsekwentne. Podczas interwencji Policji wskazywał, że zwrócone urządzenie prawdopodobnie jest wiertarką pokrzywdzonego. Następnie zmienił zdanie. W tej sytuacji trudno mówić, by zeznania zony pokrzywdzonego, jego syna czy A. W. faktycznie powalały na niebudzące wątpliwości ustalenie, że zwrócono inną wiertarkę niż pożyczona.

Podkreślić przy tym należy, że prowadzone przez Prokuratora rozważania na ten temat mają taki sam cel jak dywagacje na temat zasadności zastosowania w sprawie art. 396a k.p.k.

Z całą pewnością za dowolne nie można uznać ustalenia poczynionego przez Sąd I instancji, że osoba o dochodach 1.450 zł miesięcznie udzieliła pożyczki na kwotę 3.300 zł. Reguły logicznego myślenia i doświadczenia życiowego uczą, że osoby w zaawansowanym wieku lepiej radzą sobie z oszczędzaniem, co wynika zarówno z umiejętności ograniczenia potrzeb oraz konieczności gromadzenia środków na czas wymagający wyższych wydatków. Nie pozostawia też wątpliwości, że pożyczka takiej kwoty pomiędzy dobrymi znajomymi nie wymagała formy pisemnej. To, że pokrzywdzony nie poinformował najbliższych o pożyczce, również nie budzi zdumienia, ponieważ po pierwsze mógł o tym zapomnieć, uznając fakt za nieistotny (należy pamiętać, w jakim stanie zdrowia wówczas pokrzywdzony się znajdował), a po drugie mógł też ten fakt celowo zataić choćby dlatego, że nie chciał, aby ograniczono mu dostęp do zasobów gotówki (co jest okolicznością przyznaną przez żonę pokrzywdzonego).

Odnośnie wątpliwości prokuratora w kwestii oświadczenia oskarżonych o zwrocie – po pierwsze podrobienie dokumentu to przestępstwo, więc nie można zakładać, że oskarżeni się go dopuścili tylko dlatego, że treść oświadczenia nie koreluje z oczekiwaniami wyrażonymi przez oskarżyciela. Po wtóre, w trakcie procesu żadna ze stron nie podnosiła, aby ów dokument był nieautentyczny, a w ocenie Sądu nie zaistniały podstawy faktyczne nakazujące badanie jego autentyczności, chociażby poprzez dokonanie okazania Z. M. (1). Jeżeli zaś strona powzięła taką wątpliwość, wówczas powinna wykazać się odpowiednią inicjatywą w tym zakresie. Równie wątpliwy jest zarzut, odnośnie tego, jakoby oskarżeni byli odpowiedzialni za podrzucanie pieniędzy na teren nieruchomości pokrzywdzonego – jest to jedynie gołosłowne twierdzenie skarżącego, niczym zresztą nie poparte, noszące jedynie cechy dywagacji.

Niezależnie od powyższego zdumienie musi budzić fakt, że w głosach końcowych poprzedzających publikacje kwestionowanego wyroku wnosił o umorzenie postępowania z uwagi na znikomą społeczną szkodliwość czynu, argumentując to zwrotem wiertarki pokrzywdzonemu. Po pierwsze w samym zarzucie wskazano, że przyczyną jego postawienia było wykorzystanie u pokrzywdzonego niezdolności do rozpoznania przedsiębranego działania, a następnie wskutek żądania rodziny pokrzywdzonego zwrot innej podobnej wiertarki. W ocenie oskarżyciela publicznego zatem zwrot innej wiertarki (o nieustalonym pochodzeniu) jest wystarczającym do stwierdzenia, że czyn nie jest wystarczająco naganny, aby wymierzać za niego karę. Ta niekonsekwencja znajduje swoje ujście w kierowanej apelacji, w której oskarżyciel ponownie zmienia zdanie stwierdzając, że zaistniały przesłanki do skazania oskarżonych.

Wniosek

Uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek w świetle dokonanych ustaleń faktycznych i prawidłowego rozstrzygnięcia Sądu I instancji jest niezasadny. Sąd nie stwierdza, by oceny wiarygodności dowodów dokonano z uchybieniem zasadzie wyrażonej art. 7 k.p.k. Nie stwierdza także by dokonując ustaleń faktycznych sad uchybił zasadom logiki lub nie uwzględnił którejkolwiek z okoliczności ujawnionych w toku rozprawy. Jednocześnie trzeba podkreślić, że apelacja nie mogła zostać uwzględniona bowiem przemilcza kluczowy dla ustaleń faktycznych fakt, że położenie nacięć w śrubach mocujących wrzeciennik wiertarki do jej korpusu, co do stopnia odpowiadał nacięciom śrub w wiertarce funkcjonującej w warsztacie pokrzywdzonego od lat. Na powyższe zwrócił uwagę w swojej opinii (...) i (...) (...), któremu przygotowanie opinii zlecił prowadzący dochodzenie. Okoliczności tej nie można pomijać, skoro została ujawniona w toku rozprawy. To zaś, że skarżący nie akceptuje okoliczności w jakich dopuścił dowód z przedmiotowej opinii nie czyni jej nieistniejącą i nikogo nie zwalnia z obowiązku ustosunkowania się do niej skoro stanowi pełnoprawny materiał dowodowy. Odnośnie zaś zastosowania przez Sąd art. 396a k.p.k. – oskarżyciel nie akceptując decyzji Sądu mógł się jej nie podporządkować, a ewentualne obarczenie go konsekwencjami z art. 396a§4 k.p.k. kwestionować w apelacji. Zniesławianie Sądu w apelacji z tego powodu nie licuje z rangą ani pisma procesowego, ani urzędu który Autorka apelacji reprezentuje.

3.2.

Prokurator:

Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, mający wpływ na jego treść, a polegający na stwierdzeniu, że oskarżeni nie dopuścili się czynów zarzucanych im w akcie oskarżenia, mimo braku wątpliwości w tym względzie wynikających z zeznań wszystkich świadków oraz dowodów z dokumentów ocenionych kompleksowo i z poszanowaniem reguł z art. 7 k.p.k.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut ten jest nie tyle odrębnym zarzutem, co stanowi konsekwencję podniesionych uchybień ze sfery oceny dowodów i nie podlega odrębnym rozważaniom. Chodzi wszak o zakwalifikowanie tego samego uchybienia (wadliwej oceny wiarygodności dowodów) jako dwóch zarzutów odwoławczych: obrazy art. 7 k.p.k. przez błędną ocenę dowodu, jak i zarzutu błędu w ustaleniach faktycznych polegającego na przyjęciu, że oskarżeni nie są sprawcami zarzucanego im czynu. W takiej sytuacji zawsze jednak uchybieniem pierwotnym pozostaje naruszenie przepisu procesowego, tj. art. 7 k.p.k., a jego następstwem – niepoczynienie ustaleń faktycznych na podstawie dowodu uznanego przez Sąd za niewiarygodny. Sąd ustalił, że oskarżeni nie dopuścili się zarzucanych czynów bowiem wbrew twierdzeniem oskarżenia, na podstawie uznanych za wiarygodne dowodów ustalił, że przedmiotem zwrotu była wiertarka należąca do pokrzywdzonego a nie inna. Nie zachodzi antynomia pomiędzy treścią dowodów uznanych za wiarygodne, a ustaleniami Sądu, a tym samym chybionym jest zarzut oparcia rozstrzygnięcia na błędnych ustaleniach faktycznych.

Wniosek

Tożsamy z przytoczonym w pkt. 3.1 (uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania).

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek niezasadny z uwagi na fakt, że ustalenia faktyczne przyjęte za podstawę orzeczenia są logicznym następstwem treści dowodów uznanych za wiarygodne.

3.3.

Pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego:

Obraza przepisów postępowania mająca istotny wpływ na treść orzeczenia, a to art. 4 k.p.k., art. 7 k.p.k. w zw. z art. 410 k.p.k. i art. 424§1 pkt 1 k.p.k. poprzez:

-

błędną ocenę wyjaśnień oskarżonych polegającą na przyznaniu im waloru wiarygodności, podczas gdy wyjaśnienia te są niespójne, nielogiczne, niekonsekwentne i momentami wzajemnie się wykluczają;

-

przyjęcie, że dołączone w poczet materiału dowodowego nagranie z przebiegu wizyty oskarżyciela posiłkowego i rozmowy z oskarżonymi potwierdza wersję zdarzeń relacjonowaną przez oskarżonych, podczas gdy w ogóle nie dowodzi ono twierdzeń oskarżonych, ponieważ wypowiadane na nagraniu kwestie są słabo słyszalne i niezrozumiałe, przez co nagranie to nie może stanowić w sprawie rzetelnego środka dowodowego;

-

bezzasadną odmowę waloru wiarygodności zeznaniom krewnych oskarżyciela posiłkowego (w szczególności zeznaniom Z. M. (1)), którzy potwierdzili fakt wykorzystania przez oskarżonych złego stanu zdrowia oskarżyciela posiłkowego, spowodowanego chorobą Parkinsona, jak i to, że oskarżeni zwrócili S. M. inną wiertarkę aniżeli ta, która była jego własnością, a nadto zaprzeczyli, aby oskarżyciel posiłkowy otrzymał jakiekolwiek pieniądze od oskarżonych - podczas gdy ich zeznania są spójne i logiczne, a także znajdują poparcie w pozostałym materiale dowodowym zgromadzonym w sprawie;

-

błędną ocenę i wybiórczą analizę zeznań świadka A. W., polegającą na przyjęciu, że świadek ten potwierdził, iż zwrócona przez oskarżonych wiertarka prawdopodobnie należy do oskarżyciela posiłkowego, podczas gdy z zeznań tego świadka, popartych zeznaniami innych świadków, w szczególności Z. M. (1), wynika jednoznacznie, że świadek ten od początku kwestionował to, że zwracana wiertarka stanowi własność oskarżyciela posiłkowego;

-

dowolną i wybiórczą ocenę zeznań świadka M. O. (3), polegającą na zupełnym pominięciu faktu, że świadek ten - jako naoczny świadek zdarzenia - przyznał, iż nie miał pewności, czy oskarżeni zwrócili oskarżycielowi posiłkowemu tę samą wiertarkę;

-

błędną ocenę treści i wniosków wynikających z opinii wydanej w niniejszej sprawie przez biegłego rzeczoznawcę, polegającą na uznaniu, że zwrócona przez oskarżonych wiertarka stanowi własność oskarżyciela posiłkowego, podczas gdy biegły nie przesądził tej okoliczności w sposób jednoznaczny;

-

dowolną i wybiórczą analizę materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie dotyczącego stanu zdrowia oskarżyciela posiłkowego polegającą na błędnym przyjęciu przez Sąd, że kontakt z oskarżycielem posiłkowym w okresie, kiedy doszło do popełnienia zarzucanego oskarżonym czynu, był możliwy, podczas gdy zarówno świadkowie przesłuchiwani w trakcie postępowania, jak i biegły B. R. (podczas przesłuchania w postępowaniu przygotowawczym) wskazali, że kontakt ten był trudny ze względu na chorobę oskarżyciela posiłkowego, a możliwość rozpoznania znaczenia zachowania oskarżonych – zniesiona.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Sad uznał zarzut za niezasadny nie znajdując podstaw do uwzględnienia choćby jednego ze skonkretyzowanych uchybień.

Co tyczy się oceny wiarygodności wyjaśnień oskarżonych Sąd nie stwierdza, by były one niespójne, nielogiczne, niekonsekwentne a także by wzajemnie się wykluczały. Skarżąca w uzasadnieniu orzeczenia powyższy zarzut uzasadniła jedynie poprzez wskazanie na rozbieżności w relacjach obu oskarżonych co do celu/podstawy przekazania oskarżycielowi kwoty 3.300 zł. Warto tu zaznaczyć, że oskarżeni tylko jeden raz składali wyjaśnienia (pierwszy termin rozprawy k. 133v-134v). F. K. opisując przekazania pokrzywdzonemu 33 banknotów stuzlotowych stwierdził, że został poproszony o pożyczkę, której faktycznie udzielił. Znamiennym przy tym pozostaje fakt, iż opisując szczegółowo jak doszło do przekazania pieniędzy ww. posłużył się czasownikiem „dałem” czego oczywiście, zważywszy na kontekst wypowiedzi nie należy utożsamiać z nieodpłatnym przeniesieniem posiadania, czy darowizną a wyłącznie czynnością wykonawczą w odniesieniu do umowy pożyczki. Analogicznie wypowiedzi D. K.: „…byłem świadkiem jak ojciec dawał panu S. pieniądze” nie można utożsamiać z darowizną. Rzecz w tym, że D. K. owo stwierdzenie poprzedził innym: …słyszałem wyjaśnienia ojca. Ja je potwierdzam” – wyjaśnienia w których F. K. wprost wskazał na to, że przekazanie pokrzywdzonemu 33 banknotów stuzlotowych wynikało z pożyczki.

Zarzut sprecyzowany w tirét drugim pozostaje niezrozumiały. Wszak z uzasadnienia Sądu I instancji wynika wprost, że rzeczone nagranie nie zostało przyjęte za podstawę jakiegokolwiek z ustaleń faktycznych. Sąd Rejonowy nie odnosi się do płyty z nagraniem jako dowodu na potwierdzenie wersji oskarżonych. Wskazał jedynie ogólnie, że uznaje w całości za wiarygodny nieosobowy materiał dowodowy zgromadzony w sprawie. Także w uzasadnieniu własnej apelacji pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego w żaden sposób nie odnosi się do tego dowodu. Stąd też Sąd Okręgowy nie może poddać go merytorycznej kontroli. Na marginesie należy jedynie dodać, że w świetle całokształtu materiału dowodowego jest to dowód pomocniczy, a relewantne ustalenia faktyczne były dokonywane na podstawie innych dowodów.

W niniejszej sprawie kwestia tego, czy zwrócona wiertarka rzeczywiście należała do pokrzywdzonego czy nie, była przedmiotem opinii biegłego rzeczoznawcy, który w jej treści wskazał: „jakkolwiek należałoby zakwalifikować uzyskane w wyniku oględzin wiertarki dane, to identyczne położenie nacięć śrub wrzeciennika może stanowić, że zwrócona wiertarka należy do pokrzywdzonego”. Dowód ten, jako pochodzący od profesjonalisty, ma większą moc aniżeli twierdzenia krewnych i przyjaciół pokrzywdzonego, którzy nie operowali pewnikami a jedynie prawdopodobieństwem uzasadnionym przy tym brakiem gruntownej wiedzy (z tego grona wyłącznie A.W. i to sporadycznie miał kontakt z wiertarką). Jeżeli zaś chodzi o znaczenie twierdzeń świadków należy wskazać, że żadne z nich nie uczestniczyło w rozmowie na temat pożyczki pomiędzy pokrzywdzonym, a F. K., ani przekazania pieniędzy w ramach wspomnianej umowy, ani też wydania wiertarki oskarżonym. Ich twierdzenia w tej materii opierają się na domniemaniach, przede wszystkim związanych z subiektywną oceną stanu zdrowia pokrzywdzonego. W szczególności trudno uznać, w świetle znalezienia w garażu pokrzywdzonego kwoty 2.800 zł, aby twierdzenia oskarżonych o przekazaniu pokrzywdzonemu pieniędzy, można było zdeprecjonować poprzez arbitralne stwierdzenie o tym, że oskarżony nie otrzymał żadnej kwoty. Zeznania wskazanych świadków nie są konsekwentne, jak postrzega je pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego. Przede wszystkim zachodzą zmiany pomiędzy tym, co świadkowie zeznali w postępowaniu przygotowawczym, a tym co zeznali w postępowaniu sądowym. Niekonsekwencja postaw i twierdzeń Z. M. (1) i A. W. opisana w uzasadnieniu przez Sąd Rejonowy dotyczy okoliczności istotnych i jako taka nie może być bagatelizowana.

Co do zeznań M. O. (3) zaznaczyć należy, że świadek jako funkcjonariusz Policji nie mógł mieć żadnej wiedzy ani pewności, co do tego, czy oskarżeni zwrócili pokrzywdzonemu tę samą wiertarkę – ta ocena mogła być dokonana jedynie przez właściciela, który jednak znajdował się w stanie uniemożliwiającym takie rozważania. Stąd też ocena dokonana przez świadka nie ma żadnego znaczenia dla poczynionych ustaleń faktycznych. Relacja świadka ma znaczenie dla (...).W. i Z. M., ale i one znaczą jedynie tyle, że istniały wątpliwości co do tego, czy oskarżeni zwrócili tą samą czy też tylko taką samą wiertarkę.

Niewątpliwym atutem apelacji pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego jest dostrzeżenie dowodu z opinii (...) - (...) autorstwa rzeczoznawcy A. C.. Faktem jest przy tym, że biegły nie przesądził w sposób jednoznaczny o tym, że zwrócona wiertarka należy do pokrzywdzonego (czego zresztą uczynić nie mógł), jednak w świetle pozostałych ustaleń faktycznych dokonanych na podstawie zgromadzonych dowodów istotnym jest to, że w ten sposób wersja oskarżonych została potwierdzona. Sąd badając całościowo materiał zgromadzony w sprawie, brał pod uwagę szereg dowodów potwierdzających wersję przedstawioną przez oskarżonych (takich jak ich wyjaśnienia czy różnice pomiędzy zeznaniami świadków złożonymi w postępowaniu przygotowawczym i sądowym). W tym zakresie Sąd odsyła do uwag własnych poczynionych w pkt. 3.1 odnośnie do apelacji prokuratora.

Wniosek

Uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek w świetle dokonanych ustaleń faktycznych i prawidłowego rozstrzygnięcia Sądu I instancji jest niezasadny.

3.4.

Pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego:

Błąd w ustaleniach faktycznych będący wynikiem wyżej wymienionych uchybień procesowych polegający na uznaniu oskarżonych za niewinnych przypisywanych im czynów w sytuacji, gdy materiał dowodowy zebrany w sprawie nie dawał do tego wystarczających i przekonywujących podstaw.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut ten – podobnie jak zarzut podniesiony przez prokuratora, a opisany w pkt. 3.2 nie jest odrębnym zarzutem, a stanowi konsekwencję podniesionych przez pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego uchybień przepisom postepowania. Aktualność w tym zakresie zachowują uwagi poczynione w pkt. 3.2.

Wniosek

Uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

wniosek w świetle dokonanych ustaleń faktycznych i prawidłowego rozstrzygnięcia Sądu I instancji jest niezasadny.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Nie stwierdzono.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

Nie uwzględniono.

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1

Przedmiot utrzymania w mocy

Wyrok Sądu I instancji uniewinniający oskarżonych

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Wyrok Sądu I instancji jest prawidłowy i zasadny. Podstawą takiego rozstrzygnięcia jest przede wszystkim to, że zgodnie z opinią (...) i (...) (...) uzyskanej w wyniku oględzin wiertarki dane, to jest stwierdzone identyczne położenie nacięć śrub mocujących wrzeciennik wsparte logiką i doświadczeniem życiowym (mającymi tu istnie znaczenie z uwagi na zakres regulacji śrub, ich liczbę oraz wiek wiertarki) stanowi o tym, że zwrócona wiertarka należy do pokrzywdzonego. To - w świetle także pozostałych okoliczności sprawy stanowi o tym, że nie istnieją dane pozwalające na przypisanie oskarżonym zarzucanych im czynów (w istocie czynu). Przede wszystkim zaś zwrot tej samej wiertarki świadczy o braku w zachowaniu oskarżonych znamion zarzucanego czynu, bowiem okolicznością stanowiącą istotę czynów zarzucanych oskarżonym było wykorzystanie niezdolności pokrzywdzonego do pojmowania przedsiębranego działania i zwrócenie mu celowo innej wiertarki niż wcześniej odebrana. Zarzuty podniesione zarówno przez oskarżyciela publicznego, jak i pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego w świetle całokształtu materiału dowodowego nie pozwalają na przyjęcie, że oskarżeni dopuścili się zarzucanego im czynu. Przede wszystkim należy wykluczyć wyczerpanie przez oskarżonych znamion zarzucanego im występku oszustwa czy też innego występku. Zwłaszcza dopatrywanie się jakiegokolwiek naruszenia prawa przy zwrocie wiertarki. Jak zostało wskazane wyżej, zwrócona przez oskarżonych wiertarka jest tą samą, którą wzięli od pokrzywdzonego. Żona pokrzywdzonego oraz A. W. nie posiadają fachowej wiedzy dotyczącej tego typu urządzeń, a brak pewności wyrażonej przez świadka A. W. co do tego, czy zwrócone urządzenie faktycznie należało do pokrzywdzonego (co wynika w sposób oczywisty z notatki sporządzonej przez funkcjonariusza Policji), a także okoliczności znalezienia kwoty 2.800 zł w garażu pokrzywdzonego nie pozwalają na obalenie zasady domniemania niewinności. Trudno przy tym nie zgodzić się z Sądem I instancji, że ewentualny spór pomiędzy stronami ma charakter li tylko cywilny, nie zaś karny, i tylko w ten sposób istnieje możliwość dochodzenia przez rodzinę pokrzywdzonego roszczeń (ewentualny zwrot wiertarki w innym stanie technicznym). Reasumując - Sąd uznał, że zgromadzony materiał dowodowy nie pozwala na przypisanie oskarżonym odpowiedzialności za zarzucany im czyn zabroniony, przede wszystkim zaś pojawiające się wątpliwości należy rozstrzygnąć na ich korzyść.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

Nie stwierdzono.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie dotyczy.

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

Nie dotyczy.

5.3.1.4.1.

Nie dotyczy.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie dotyczy.

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Brak.

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Brak – pomijając rozstrzygnięcia o kosztach omówione w części 6.

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2.

Pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego wniósł o zasądzenie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżycielowi posiłkowemu z urzędu wskazując, że koszty te nie zostały pokryte ani w całości ani w części. Wniosek ten z racji swej zasadności wymagał uwzględnienia zgodnie z ogólnymi regułami procedury karnej.

3.

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art 636 § 1 k.p.k. obciążając nimi oskarżyciela posiłkowego (koszty reprezentacji przez pełnomocnika ustanowionego z urzędu (wg pkt. 2. ) oraz ½ ryczałtu z tytułu doręczeń) i Skarb Państwa (½ ryczałtu z tytułu doręczeń).

7.  PODPIS

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

oskarżyciel posiłkowy (pełnomocnik)

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

uniewinnienie

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana