Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I AGa 499/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 kwietnia 2019 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie – I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący:

SSA Paweł Rygiel (spr.)

Sędziowie:

SSA Zbigniew Ducki

SSO (del.) Izabella Dyka

Protokolant:

sekr. sądowy Krzysztof Malinowski

po rozpoznaniu w dniu 26 kwietnia 2019 r. w Krakowie na rozprawie

sprawy z powództwa Przedsiębiorstwa (...) spółki z o.o. w G.

przeciwko(...) S.A. (...)
w W.

o zapłatę

na skutek apelacji strony pozwanej

od wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie

z dnia 20 czerwca 2018 r. sygn. akt IX GC 294/18

1. oddala apelację;

2. zasądza od strony pozwanej na rzecz strony powodowej kwotę 8.100 zł (osiem tysięcy sto złotych) tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.

SSA Zbigniew Ducki SSA Paweł Rygiel SSO (del.) Izabella Dyka

sygn. akt I AGa 499/18

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 26 kwietnia 2019 r.

Zaskarżonym wyrokiem, w uwzględnieniu w całości powództwa Przedsiębiorstwa (...) Spółki z o.o. w G., Sąd Okręgowy zasądził od strony pozwanej (...) S.A. (...)w W. na rzecz strony powodowej kwotę 1.056.147,20 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 26 października 2016 r. do dnia zapłaty oraz zasądził od pozwanej na rzecz powódki koszty procesu.

Sąd I instancji ustalił, że powodowa spółka była członkiem konsorcjum, które - na podstawie umowy z dnia 10 marca 2014 r. zawartej ze Skarbem Państwa reprezentowanym przez Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad - realizowało inwestycję zaprojektowania i budowy drogi łącznikowej klasy GP pomiędzy węzłem B. na autostradzie (...) a droga krajową (...), jako docelowego przebiegu (...). Elementem umowy były Warunki Ogólne Kontraktu, w których zapisano mi.in., że „ Strona ubezpieczająca ubezpieczy Roboty, Urządzenia, Materiały i Dokumenty Wykonawcy na sumę nie niższą od pełnego kosztu odtworzenia (…) Ubezpieczenie to będzie w mocy od daty, do której mają być przedłożone dowody według podpunktu a Subklauzli 18.1 [Ogólne wymagania w odniesieniu do ubezpieczeń] aż do daty wystawienia Świadectwa Przejęcia dla Robót. Strona ubezpieczająca będzie przedłużała to ubezpieczenie tak, aby zapewnić aż do daty Wystawienia Świadectwa Wykonania, pokrycie straty lub szkody, za którą jest odpowiedzialny Wykonawca, a wynikającej z przyczyny lub szkody spowodowanej przez Wykonawcę w trakcie prowadzenia jakichkolwiek innych działań (włącznie z tymi według Klauzuli 11 [Odpowiedzialność za wady] i Klauzuli 12 [Próby Eksploatacyjne]. Zgodnie z subklauzulą 10 roboty będą przejęte przez zamawiającego, kiedy zostaną ukończone zgodnie z kontraktem roboty oraz zostanie wystawione lub będzie się uważało, że zostało wystawione Świadectwo Przejęcia Robót. O wydanie Świadectwa Przejęcia także w odniesieniu do odcinków robót, wykonawca mógł wystąpić nie wcześniej niż 14 dni przed ukończeniem robót gotowych do przejęcie. Inżynier kontraktu miał obowiązek wystawić Świadectwo Przejęcia, podając datę, z którą roboty lub odcinek zostały zakończone zgodnie z kontraktem, pomijając zaległą pracę i wady niemające wpływu na użycie Robót lub Odcinka przeznaczonego im celu. Dalej, w treści Subklauzuli 18. 2 strony zastrzegły, że Strona ubezpieczająca przedłuży to ubezpieczenie, przed dniem wystawienia Świadectwa Przejęcia, do daty wystawienia Świadectwa Wykonania (…) W przypadku nie przedłużenia przez Wykonawcę ubezpieczenia Zamawiający jest uprawniony do ubezpieczenia Robót, Urządzeń, materiałów i Dokumentów Wykonawcy na koszt Wykonawcy..”

W Subklauzuli 11.9 2 strony zastrzegły, że Wykonanie wszystkich zobowiązań Wykonawcy wynikających z Kontraktu, za wyjątkiem zobowiązań gwarancyjnych, nie zostanie uznane za ukończone dopóki Inżynier nie wystawi na wniosek Wykonawcy Świadectwa Wykonania, zawierającego datę, z którą Wykonawca wywiązał się z tych zobowiązań (…) Inżynier wystawi Świadectwo Wykonania w terminie 28 dni od daty złożenia wniosku Wykonawcy pod warunkiem, że Wykonawca dostarczy wszystkie wcześniej nie przekazane Dokumenty Wykonawcy oraz ukończy wszystkie Roboty i dokona ich prób, włącznie z usunięciem wszelkich wad i usterek oraz wszystkich zaległych prac opisanych w Świadectwie Przejęcia (…) Wyłącznie Świadectwo Wykonania będzie dokumentem stanowiącym akceptację wykonania Robót zgodnie ze wszystkimi wymogami Kontraktu.

W wykonaniu obowiązku ubezpieczenia zastrzeżonego umową o roboty budowlane, lider konsorcjum, na podstawie udzielonego mu umocowania, złożył 17 marca 2014 r. w imieniu wszystkich wykonawców oraz inwestora wniosek o przygotowanie oferty na ubezpieczenia ryzyk budowlanych.

Polisą nr (...) z datą 22 kwietnia 2013 r. strona pozwana jako ubezpieczyciel oraz wszyscy wykonawcy robót kontraktowych i Skarb Państwa – Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad jako ubezpieczeni, stwierdzili zawarcie umowy ubezpieczenia. Jako zdarzenie główne (ryzyko) objęte umową oznaczono m.in. powódź, zalanie wskutek opadów atmosferycznych, zapadanie i usuwanie się ziemi z limitem odpowiedzialności 44.994.910,65 zł. Okres ubezpieczenia oznaczono w ten sposób, że odwołano się do umowy kontraktowej i okresu realizacji robót kontraktowych tj. od 23 kwietnia 2014 r. do 9 listopada 2015 r. plus 28 dni na wydanie Świadectwa Przejęcia. Strony zastrzegły, że integralną część polisy stanowi m.in. wniosek z dnia 17 marca 2014 r., OWU CAR/EAR z dnia 05 października 2010 r. i klauzule indywidualne.

W dalszej kolejności Sąd I instancji odwołał się do treści Ogólnych Warunków Ubezpieczenia Ubezpieczenie Ryzyk Budowlanych (CAR)/ Montażowych (EAR), w tym § 4 ust. 6, w którym wskazano, iż „ umowę ubezpieczenia zawiera się na okres trwania kontraktu budowlanego montażowego (od dnia rozpoczęcia robót i podpisania Protokołów Wprowadzenia na Budowę / Montaż do dnia zakończenia robót wraz z wcześniej wykonanymi testami, próbami, rozruchem i podpisania Protokołu Końcowego/Ostatecznego Odbioru Robót ustalony w umowie kontraktowej na dzień zawarcia umowy ubezpieczenia, chyba że strony umówiły się inaczej”. W § 5.okreslono, że odpowiedzialność Ubezpieczyciela ustaje z dniem: 1) upływu okresu Ubezpieczenia; 2) rozwiązania umowy kontraktowej; 3) końcowego odbioru przez zleceniodawcę robót/ etapu robót kontraktowych (po wykonanych próbach, testach i rozruchu)i/lub rozpoczęcia eksploatacji/ użytkowania- nie później niż w terminie podanym w umowie ubezpieczenia.

Sąd wskazał, że łącząca strony umowa ubezpieczenia była wielokrotnie aneksowana, skutkiem czego ostatecznie w umowie określono okres ubezpieczenia na daty od 24 marca 2014 r. do 13 maja 2016 r. (w tym okres prób i testów) plus 28 dni na wydanie Świadectwa Przejęcia.

Sąd Okręgowy ustalił także, że w dniu 12 maja 2016 r. sporządzony został protokół odbioru końcowego wykonywanych przez konsorcjum robót, w którym wskazano m.in., że roboty zostały wykonane w terminie zgodnym z zapisami w umowach tj. do 13 maja 2016 r. Wskazano w nim, że do wykonania pozostaje - po uzyskaniu pozwolenia na użytkowanie - wykonanie zakresu ul. (...) wraz z elementami (...) po zlikwidowaniu wjazdu na (...). Roboty te zostaną wykonane do 10 dni od puszczenia ruchu, oraz ustanowienie słupków prowadzących ze znakami kilometrowymi i hektometrowymi.

W dniu 13 maja 2016 r. Inżynier Kontraktu wystawił Świadectwo Przejęcia Robót, natomiast dokument przekazania - wydania wykonawcy Świadectwa Przejęcia nosi datę 6 czerwca 2016 r.

Decyzją z dnia 13 maja 2016 r. (...) Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego udzielił inwestorowi - Generalnemu Dyrektorowi Dróg Krajowych i Autostrad pozwolenia na użytkowanie obiektu budowlanego przed wykonaniem wszystkich robót budowlanych.

W dniu 23 maja 2016r. dopuszczono do użytku wszystkich kierujących pojazdami budowaną przez konsorcjum jezdnię na odcinku w kierunku B..

Sąd I instancji ustalił, że w dniu 31 maja 2016 r. doszło do deszczu nawalnego, w wyniku którego doszło do szkód w robotach wykonanych lub wykonywanych przy realizacji umowy z dnia 10 marca 2014 r.

Decyzją z dnia 29 sierpnia 2016 r. strona pozwana odmówiła wypłaty odszkodowania za szkody w robotach powstałe w następstwie tego deszczu, ustalając jednocześnie, że roszczenie odszkodowawcze obejmuje kwotę netto 1.199.186,48 zł, przy czym zgodnie z zakresem oznaczonym umową ubezpieczenia na Przedsiębiorstwo (...) sp. z o.o. przypada kwota 1.056.147,02 zł.

Pismem z dnia 14 października 2016 r. członkowie konsorcjum, reprezentowani przez wspólnego pełnomocnika, wezwali stronę pozwaną do zapłaty w terminie 7 dni kwoty 1.199.186,48 zł.

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy uznał zgłoszone roszczenie za uzasadnione, jako znajdujące oparcie w treści zawartej przez strony umowy. W świetle ustalonego stanu faktycznego nie budzi bowiem wątpliwości, że okres ubezpieczenia obejmował alternatywnie i wyłącznie datę końcową obowiązywania umowy, a więc odpowiedzialności ubezpieczyciela i przedmiotową datę określono na dzień 13 maja 2016 r., jednak tylko o tyle, o ile Świadectwo Przejęcia wydano wcześniej, albo także okres po 13 maja 2016 r. do daty wydania Świadectwa Przyjęcia, albo także okres od 13 maja 2016 r. i upływ kolejnych 28 dni. Daty te były powiązane z kontraktem budowlanym, z uwagi na który zawarto umowę ubezpieczenia i związane były z przejęciem robót (odpowiedzialności) przez inwestora, jak również wystawieniem Świadectwa Przejęcia.

Sąd ocenił, że w zakresie ustania odpowiedzialności ubezpieczyciela nie mogło znaleźć zastosowanie postanowienie zawarte w § 5 ust.4 pkt 3 ogólnych warunków umów. Odnosząc się do treści art. 385 § 1 k.c., art. 812 § 8 k.c. i art. 72 § 1 k.c. Sąd wskazał, że ustalenie okresu ubezpieczenia i końcowej daty odpowiedzialności ubezpieczyciela było przedmiotem indywidualnych uzgodnień. Nadto w razie sprzeczności treści umowy ze wzorcem umowy strony są związane umową.

W ocenie Sądu I instancji strona pozwana nie wykazała, by ustalony umową okres jej odpowiedzialności kończył się sekwencyjnie w miarę wystawiania protokołów częściowych odbiorów robót, czy też z wystawieniem protokołu robót lub przystąpieniem do użytkowania.

W konsekwencji do zdarzenia ubezpieczeniowego (deszcz nawalny) wywołującego szkodę doszło przed ustaniem odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń tj. przed wystawieniem Świadectwa Przejęcia, które miało miejsce w dniu 6 czerwca 2016 r.

Od powyższego orzeczenia apelację wniosła strona pozwana, zarzucając naruszenie prawa procesowego, a to art. 233 § 1 k.p.c. poprzez:

- niedokonanie wszechstronnej oceny materiału dowodowego polegające na pominięciu okoliczności, ze o ile pierwotnym celem umowy ubezpieczenia było udzielenie przez pozwanego ochrony ubezpieczeniowej w okresie wykonywania całego kontraktu tj. az do wystawienia świadectwa wykonania, co – zgodnie z Subklauzulą 18.2 kontraktu – wymagało aktywności ubezpieczającego polegającej na przedłużeniu okresu ubezpieczenia, o tyle poprzestanie na wykupieniu plisy wyłącznie na okres od dnia 24 marca 2014 r. do 13 maja 2016 r. plus 28 dni na wydanie świadectwa przejęcia spowodowało, że zarówno okres ochrony ubezpieczeniowej, jak i cel umowy ubezpieczenia uległ modyfikacji w stosunku do pierwotnych ustaleń stron i zapisów Klauzuli 18 kontraktu; skoro bowiem ubezpieczający nie przedłużył ubezpieczenia do dnia wydania świadectwa wykonania, to świadomie zrezygnował z ochrony ubezpieczeniowej obejmującej pełny okres wykonania całej inwestycji;

- wyprowadzenie z materiału dowodowego wniosku z niego niewynikającego tj. przyjęcie, że niepowtórzenie w aneksach umowy ubezpieczenia modyfikującej okres ochrony ubezpieczeniowej „preambuły” znajdującej się w pierwotnym tekście polisy, miało charakter celowy i świadczący o tym, że pozwany dopuścił możliwość odmiennego uregulowania okresu ubezpieczenia niż ustalone w treści polisy i OWU w sytuacji, gdy aneksami nr (...) strony umowy ubezpieczenia modyfikowały jedynie uregulowany po „preambule” szczegółowy okres ubezpieczenia, przez co treść owej „preambuły” pozostawała zapisem wiążącym strony przez cały okres trwania umowy;

- niedokonanie wszechstronnej oceny materiału dowodowego polegające na pominięciu treści Subklauzuli 10.2 kontraktu budowlanego, regulującej kwestie wydania świadectwa przejęcia części robót, a do której odnosi się § 5 ust.6 OWU, z której to Subklauzuli wynika zakaz użytkowania przez Zamawiającego jakiejkolwiek części robót przed wydaniem przez Inżyniera świadectwa przejęcia tejże części robót oraz przewiduje – w przypadku rozpoczęcia przez Zamawiającego użytkowania – skutek przejęcia tejże części, który następuje z dniem przystąpienia do użytkowania.

W rezultacie, w ocenie strony apelującej, doszło do naruszenia art. 229 i 230 k.p.c. przez nieuzasadnione przyjęcie, ze pozwany nie udowodnił okoliczności, iż czas trwania ochrony ubezpieczeniowej dla poszczególnych części robót budowlanych objętych kontraktem jest różny, w sytuacji gdy:

- okoliczność ta jest konsekwencją podziału prac budowlanych na odcinki, a także przystąpienia do użytkowania odcinka głównego (lub wydania przez Inwestora świadectwa jego przejęcia);

- podział prac na odcinki stanowi okoliczność bezsporną;

- w dniu 23 maja 2016 r. miało miejsce udostępnienie głównego odcinka drogi oraz drogi dojazdowej (...) kierowcom pojazdów mechanicznych.

Wreszcie pozwana zarzuciła naruszenie norm prawa materialnego, tj.:

- art. 65 k.c. w zw. z Subklauzulą 10.2 Kontraktu budowlanego i § 5 ust.6 OWU poprzez niezastosowanie;

- art. 65 § 1 k.c. w zw. z Klauzulą 10 Kontraktu budowlanego poprzez błędną wykładnię pojęcia „świadectwo przejęcia”

- art. 65 § 1 k.c. w zw. z Klauzulą 10 Kontraktu budowlanego oraz § 5 ust.4 p-pkt 3 OWU poprzez wykładnię pojęcia „data wydania świadectwa przejęcia” w oderwaniu od charakteru i istoty dokumentu, jakim jest świadectwo przejęcia

Strona apelująca wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa w całości i zasądzenie kosztów procesu oraz o zasądzenie kosztów postepowania apelacyjnego.

Strona powodowa wniosła o oddalenie apelacji i zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.

Apelacja strony pozwanej nie może odnieść zamierzonego skutku.

Sąd Apelacyjny w pełni podziela dokonane w pierwszej instancji ustalenia faktyczne. Ustalenia te zostały oparte o wszystkie przeprowadzone w sprawie dowody, których ocena mieści się w granicach wyznaczonych art. 233 § 1 k.p.c.

Zważyć należy, że w zasadniczej części zakwestionowanie przez stronę apelującą podstawy faktycznej powiązane jest z oceną prawną treści łączącej strony umowy ubezpieczenia, w tym w zakresie wykładni oświadczeń woli zawartych w umowie. Z treści zarzutów wynika bowiem, iż w intencji apelującego ubezpieczyciela fakt braku powtórzenia w aneksach do polisy preambuły oraz brak przedłużenia polisy na okres do uzyskania Świadectwa Wykonania, przy odwołaniu się do zawartych w Kontrakcie budowlanym klauzul, ma świadczyć o zmianie okresu ochrony ubezpieczeniowej i celu umowy ubezpieczenia.

Z taką argumentacją nie sposób się zgodzić. Wskazać należy, że w sprawie nie budzi jakichkolwiek wątpliwości konstatacja, że sporna umowa ubezpieczenia jest ścisłe powiązana z Kontraktem budowlanym zawartym pomiędzy konsorcjum, w skład którego wchodziła powodowa spółka, a Skarbem Państwa. To ten Kontrakt przewidywał obowiązek ubezpieczenia robót, urządzeń, materiałów i dokumentów wykonawcy. Zważyć należy, że w kontrakcie określono, iż ubezpieczenie będzie zawarte na okres do daty wystawienia Świadectwa Przejęcia Robót, a następnie ubezpieczający będzie obowiązany przedłużać ubezpieczenie do daty wystawienia Świadectwa Wykonania. W szczególności w Subklauzuli 18.2 wskazano, że strona ubezpieczająca przedłuży ubezpieczenie przed dniem wystawienia Świadectwa Przejęcia do daty wystawienia Świadectwa Wykonania z zastrzeżeniem, że jeżeli ten obowiązek nie zostanie wykonany, to Zamawiający będzie uprawniony do dokonania takiego ubezpieczenia na koszt Wykonawcy. Z zapisów tych w oczywisty sposób wynika, że czasowy zakres ubezpieczenia był podzielony na etapy, iż pierwotnie konsorcjum zobowiązane było dokonać ubezpieczenia na okres do uzyskania Świadectwa Przejęcia, a ewentualny brak przedłużenia ubezpieczenia na okres do uzyskania Świadectwa Wykonania ma znaczenie tylko dla wewnętrznych stosunków pomiędzy Zamawiającym Skarbem Państwa a wykonawcą – konsorcjum. Nie sposób zatem z faktu nie przedłużenia ubezpieczenia na okres po uzyskaniu Świadectwa Przejęcia wywodzić, iż sam cel umowy ubezpieczenia uległ zmianie, a w związku z tym odmiennie od początkowego winien być wykładany zapis co do końcowej daty okresu ubezpieczenia.

Przypomnieć należy, że od początku, w pierwotnej Polisie, końcową datę okresu ubezpieczenia określano z odwołaniem się do wydania Świadectwa Przejęcia. Kolejnymi aneksami dokonywano jedynie zmian tych terminów poprzez wskazanie innej daty, od której miało być liczone kolejne 28 dni do wystawienia Świadectwa Przejęcia. Nie sposób zatem zrozumieć, jakie znaczenie dla wykładni oświadczeń woli stron w tym zakresie mogłoby mieć powtórzenie bądź brak powtórzenia preambuły zawartej w pierwotnej Polisie.

W tym stanie rzeczy w pełni należy podzielić konstatację Sądu Okręgowego, że okres ubezpieczenia obejmował alternatywnie i wyłącznie datę końcową obowiązywania umowy w taki sposób, że końcową datę odpowiedzialności ubezpieczyciela określono na dzień 13 maja 2016 r., jednak tylko o tyle, o ile Świadectwo Przejęcia wydano wcześniej, albo także okres po 13 maja 2016 r. do daty wydania Świadectwa Przyjęcia, albo także okres od 13 maja 2016 r. i upływ kolejnych 28 dni. Daty te były powiązane z kontraktem budowlanym, z uwagi na który zawarto umowę ubezpieczenia i związane były z przejęciem robót (odpowiedzialności) przez inwestora, jak również wystawieniem Świadectwa Przejęcia. W szczególności w sprawie nie budzi wątpliwości powiązanie spornej umowy z Kontraktem budowlanym. Wynika to wprost z treści Polisy, jak też z dowodów osobowych, w tym zeznań agenta ubezpieczeniowego, który podał, że umowa budowlana została mu przekazana, a on przekazał umowę stronie pozwanej.

Na marginesie wskazać należy, że na etapie likwidacji szkody przyczyną odmowy wypłaty kwoty ubezpieczenia stronie powodowej było wyłącznie odwołanie się strony pozwanej do zapisów zawartych w Ogólnych Warunkach Ubezpieczenia z uwagi na oddanie obiektu budowlanego do użytkowania, a w późniejszym czasie - ze względu na datę uwidocznioną na Świadectwie Przejęcia, wcześniejszą niż data zdarzenia ubezpieczeniowego. Aktualnie podnoszona argumentacja jest argumentacją nową – w ocenie Sądu Apelacyjnego podniesioną następczo, z uwagi na potrzeby procesowe.

Trafne są także wszelkie ustalenia i rozważania Sądu I instancji co do daty wydania Świadectwa Przejęcia. Ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego w oczywisty sposób wynika, że uwidoczniona na tym dokumencie data 13 maja 2016 r. odzwierciedla jedynie datę zakończenia robót. Samo Świadectwo zostało wydane później, skoro wykonawca pismem z dnia 1 czerwca 2016 r. zwraca się o niewstrzymywanie wydania Świadectwa Przejęcia Robót, a Inżynier kontraktu wydał przedmiotowe Świadectwo Wykonawcy za pismem z dnia 6 czerwca 2016 r.

Przypomnieć należy, że w Subklauzuli 10.1. zawartej w warunkach Kontraktu budowlanego wskazano tryb wydania Świadectwa Przejęcia, a z zawartych tam zapisów wynika., że wystawienie Świadectwa Przejęcia nie jest związane czasowo z datą zakończenia Robót - skoro może być wystawione do 28 dni od złożenia wniosku, a na samym Świadectwie uwidacznia się datę, z która Roboty zostały ukończone. Na spornym Świadectwie Przejęcia widnieje tylko jedna data – 13 maja 2016 r., zgodna z datą zakończenia robót. Brak jest zatem podstaw do uznania, iż data ta określa datę wystawienia i wydania dokumentu, w szczególności, iż poza sporem pozostaje, że sam dokument został wydany Wykonawcy dopiero za pismem z 6 czerwca 2016 r.

Sąd Apelacyjny w pełni podziela rozważania prawne Sądu I instancji dotyczące wyłączania stosowania w sprawie zapisu zawartego w § 5 ust.4 pkt 3 OWU. Nie zachodzi potrzeba powtarzania przywołanej przez Sąd I instancji argumentacji. Podkreślić jedynie należy, że stosowanie tego postanowienia, określającego wygaśnięcie odpowiedzialności ubezpieczyciela z datą odbioru robót bądź oddania obiektu do użytkowania, pozostawałoby w rażącej sprzeczności z celem ubezpieczenia, wynikającym z Kontraktu budowlanego, z uwagi na który do zawarcia spornej umowy ubezpieczenia doszło. Nie ulega wątpliwości, że strony Kontraktu budowlanego z datą wydania Świadectwa Przejęcia (a nie wskazanej w tym dokumencie datą ukończenia robót) wiązały skutek odbioru robót i przejęcia wybudowanego obiektu. To z tej przyczyny istniała potrzeba ubezpieczenia na okres do daty wydania Świadectwa Przejęcia bądź upływu terminu przewidzianego na jego wydanie. Wniosek taki wynika wprost z powołanej już wyżej Subklauzuli 10.1 oraz faktu, ze wskazany w Polisie okres ubezpieczenia detalicznie powiązano ze wskazanymi w Subklauzuli terminami. W takiej sytuacji rację ma Sąd Okręgowy, że w stosunkach między stronami wyłączone jest stosowanie § 5 ust.4 pkt 3 OWU.

Z powyższych przyczyn bezzasadne są wszelkie zarzuty strony pozwanej kwestionujące znaczenie wydania Świadectwa Przejęcia oraz kwestionujące wykładnię pojęcia „daty wydania świadectwa przejęcia”

Chybione są także wszelkie dywagacje strony apelującej odnoszące się do możliwości wydania świadectwa przejęcia części robót. Zważyć należy, że jakkolwiek umowa budowlana rzeczywiście przewidywała możliwość wydania Świadectwa Przejęcia co do poszczególnych odcinków lub części robót stałych, to w sprawie nie wykazano, by do wydania tego rodzaju Świadectw dochodziło. Nadto okoliczność ta jest bezprzedmiotowa, skoro spór w niniejszej sprawie dotyczy konkretnych szkód, które wystąpiły w oznaczonej części robót, w stosunku do których wydano konkretne Świadectwo Przejęcia. Nawet jeżeli uznać, że oddane, sporne roboty stanowiły oznaczoną część, to wydane w stosunku do tej części Świadectwo Przejęcia ma takie samo znaczenie i skutek, jak wydanie końcowego Świadectwa Przejęcia w stosunku do całości robót. Można by zatem jedynie twierdzić, że odpowiedzialność strony pozwanej ustała w stosunku do danej części prac, ale dopiero po wydaniu dotyczącego tej części prac Świadectwa Przejęcia.

W tym stanie rzeczy Sąd Apelacyjny, na podstawie art. 385 k.p.c., orzekł jak w sentencji, o kosztach postępowania apelacyjnego orzekając na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c.

SSA Zbigniew Ducki SSA Paweł Rygiel SSO (del) Izabella Dyka