Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 listopada 2019 r.

Sąd Rejonowy w Pruszkowie, III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący: Sędzia Mirosław Barszcz

Protokolant: st. sekr. sądowy Katarzyna Nowicka

po rozpoznaniu w dniu 18 listopada 2019 r. w Pruszkowie

na rozprawie

sprawy z powództwa małoletniego E. K. reprezentowanego przez przedstawiciela ustawowego N. S.

przeciwko A. K. i J. K.

o alimenty

I.  zasądza od pozwanej A. K. na rzecz małoletniego wnuka E. K. urodzonego (...) w W. alimenty w kwocie 300 (trzysta) złotych miesięcznie płatne do rąk przedstawicielki ustawowej małoletniego - N. S. do dnia 10-tego każdego miesiąca z góry począwszy od dnia 1 września 2019 roku;

II.  zasądza od pozwanego J. K. na rzecz małoletniego wnuka E. K. urodzonego (...) w W. alimenty w kwocie 300 (trzysta) złotych miesięcznie płatne do rąk przedstawicielki ustawowej małoletniego - N. S. do dnia 10-tego każdego miesiąca z góry począwszy od dnia 1 września 2019 roku;

III.  w pozostałym zakresie powództwo oddala;

IV.  ściągnąć od pozwanej A. K. kwotę 200 (dwieście dziewięć) złotych na rzecz Skarbu Państwa tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych;

V.  ściągnąć od pozwanego J. K. kwotę 200 (dwieście dziewięć) złotych na rzecz Skarbu Państwa tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych;

VI.  znosi koszty procesu miedzy stronami;

VII.  wyrokowi w pkt. I i II nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

UZASADNIENIE

Do Sądu Rejonowego w Pruszkowie dnia 15 lipca 2019 r. wpłynął pozew małoletniego E. K. reprezentowanego przez przedstawiciela ustawowego, matkę N. S., przeciwko A. K. i J. K. o zasądzenie od nich solidarnie alimentów na rzecz małoletniego w kwocie po 1200 zł miesięcznie, płatnych do 10 – tego dnia każdego miesiąca od dnia złożenia pozwu. W uzasadnieniu pozwu zostało wskazane, że ojciec dziecka - P. K. nie płaci alimentów ustalonych ugodą mediacyjną z dnia 27 listopada 2017 r., a ich egzekucja jest nadmiernie utrudniona, ponieważ nie posiada on żadnego majątku. N. S. podkreśliła, że nie jest w stanie samodzielnie utrzymać syna, z którym cierpią niedostatek. Małoletni jest pod opieka kilku specjalistów. E. K. nie uczęszcza do żłobka i z tego powodu jego matka nie może podjąć stałej pracy. Strona powodowa wskazała, że sytuacja finansowa dziadków ojczystych jest bardzo dobra. (k.3)

Dnia 22 października 2019 r. do Sądu Rejonowego w Pruszkowie wpłynęła odpowiedź na pozew A. i J. K., którzy wnieśli o oddalenie powództwa w całości. W uzasadnieniu wskazali, że nie zostały spełnione przesłanki z art. 132 kro, a N. S. jest młodą, zdrową osobą, o wyuczonym zawodzie (...)i może podjąć stałe zatrudnienie. (k.36-40)

Na rozprawie w dniu 18 listopada 2019 r. przedstawicielka ustawowa małoletniego powoda doprecyzowała powództwo w ten sposób, że wniosła o zasądzenie po 500 zł miesięcznie tytułem alimentów od A. K. i po 500 zł miesięcznie tytułem alimentów od J. K.. Pozwani wnieśli o oddalenie powództwa w całości. (k.49v-50, nagranie k.51)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

E. K. urodzony (...) pochodzi z nieformalnego związku (...). Małoletni cierpi na (...) Wymaga kontroli specjalisty, (...). Przed każdym ze szczepień musi odbyć wizytę u (...). Koszt prywatnej wizyty to 160 zł. Terminy w ramach NFZ są odległe. Od września 2019 r. E. K. uczęszcza do żłobka.

W skład usprawiedliwionych potrzeb małoletniego E. K. wchodzą wydatki na wyżywienie 500 zł, środki czystości (w tym pieluchy jednorazowe) 175 zł, opłaty związane ze żłobkiem 150 zł, ubrania 150 zł, leki 100 zł, opieka medyczna 100 zł, wakacje 100 zł, zabawki i akcesoria 50 zł. Łączna kwota to ok. 1300 zł. Dodatkowo dochodzi połowa kosztów opłat mieszkaniowych, które w całości wynoszą 525 zł (czynsz 425 zł, rachunki za media ok. 100 zł).

N. S. ma (...)lat. Do marca 2019 r. mieszkała z małoletnim dzieckiem i P. K. w najmowanym mieszkaniu w W.. Następnie samodzielnie wynajmowała mieszkanie do (...) r. Czynsz najmu wynosił wówczas 1300 zł, pozostałe opłaty mieszkaniowe dodatkowo 339 zł. Obecnie mieszka z małoletnim synem E. w mieszkaniu stanowiącym własność jej matki. Matka N. A. S. zrezygnowała z wynajmowania tego lokalu osobom trzecim, chcąc wspomagać w ten sposób córkę, udostępniając jej nieodpłatnie mieszkanie i w ten sposób wykonywać swój obowiązek alimentacyjny na rzecz wnuka. N. S. z wyuczonego zawodu jest (...). Obecnie od (...) r. pracuje w (...) w W. na 7/8 etatu na stanowisku (...)i uzyskuje wynagrodzenie w wysokości 1586,58 zł netto miesięcznie. W okresie od (...) r. do (...) r. N. S. zatrudniona była w (...)na podstawie umowy cywilnoprawnej ze średnim miesięcznym wynagrodzeniem 467,85 zł netto. Pracowała tam w weekendy, a dzieckiem zajmowali się dziadkowie. N. S. otrzymuje na syna świadczenie 500+. W opiece nad dzieckiem oraz w kwestiach finansowych wspiera ją matka i jej dziadkowie. N. S. na swoje utrzymanie przeznacza miesięcznie ok. 1000-1100 zł. (ok. 400 zł żywność, 100 zł karta miejska, 90 zł telefon, 100 zł ubrania, dodatkowo udział w opłatach mieszkaniowych, które łącznie wynoszą ok. 525 zł).

P. K., ojciec E. K., ma (...)lat, przebywa w(...). Dnia (...) r. został (...). (...) nie miał stałego dochodu, podejmował prace dorywcze.

Dnia 27 listopada 2017 r. rodzice małoletniego zawarli ugodę mediacyjną, na podstawie której P. K. winien łożyć na rzecz syna kwoty po 500 zł miesięcznie tytułem alimentów. Ojciec E. K. nie wywiązuje się z obowiązku alimentacyjnego. P. K. nie posiada żadnego majątku. Egzekucja alimentów prowadzona przez Komornika Sądowego L. Ż. w sprawie (...) na dzień (...) r. była bezskuteczna.

P. K. jest synem A. K. i J. K..

A. K., babka ojczysta małoletniego, ma (...)lat. Mieszka z mężem w Z.. Posiada stałą pracę. J. K., dziadek ojczysty E. K., ma (...)lat. Jest (...). Jest zatrudniony na etat. Są oni współwłaścicielami nieruchomości (bliźniaka) obciążonej kredytem hipotecznym, którego miesięczna rata spłaty wynosi 600 (...) i mieszkania w W., które użyczają matce J. K. i jej mężowi.

Spotykają się oni z wnukiem raz na dwa tygodnie. Nie przekazują na rzecz mał. E. K. środków pieniężnych. Niekiedy dokonywali zakupu pieluch, ubrań, zabawek.

A. S., babka macierzysta małoletniego, ma (...)lata. Mieszka z mężem w W.. Jest (...)zatrudnioną na etat. Nie ma innych dochodów. Posiada kredyt hipoteczny i konsumpcyjny. Udostępniła córce i wnukowi swoje mieszkanie. Do (...) r. uzyskiwała z najmu tego mieszkania dochód brutto w wysokości 1200 zł. W czasie gdy N. S. wynajmowała mieszkanie, matka przekazywała jej regularnie 500 zł miesięcznie. J. S. (1) mąż A. S. jest (...)pracuje na etat. Nie posiada innych dochodów. Obecnie dokonują zakupu pieluch, żywności i innych środków. A. S. pomaga córce także w opiece nad małoletnim.

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny w oparciu o następujące dowody: odpis skrócony aktu urodzenia (k.4), zaświadczenie lekarskie (k.19), decyzja (k.20), umowa najmu (k.21-26), potwierdzenie przelewu (k.32), umowa o pracę (k.43), zaświadczenie o bezskuteczności egzekucji alimentów (k.44), zaświadczenie (k.45), zaświadczenie pracodawcy (k.46), przesłuchanie świadka A. S. (k.48v-49, nagranie k.51), przesłuchanie N. S. (k.49-49v, nagranie k.51), przesłuchanie A. K. (k. 49v, nagranie k.51), przesłuchanie J. K. (k.49v, nagranie k.51).

Ustalenia Sądu znajdują uzasadnienie w przeprowadzonych dowodach, które zostały powołane przy ustalaniu podstawy faktycznej w niniejszej sprawie. Należy także wskazać, iż niektóre z pism zostały złożone w kserokopiach, to jednak nic nie wskazuje na to, by ich treść nie odzwierciedlała wiernie treści dokumentów oryginalnych. Ich prawdziwości nie kwestionowała także strona przeciwna.

Na podstawie art. 235 ² § 1 pkt 5 kpc Sąd postanowił pominąć dowód z zeznań świadka J. S. (1). Przesłuchanie świadka A. S. oraz stron postępowania stanowiło wystarczający materiał dowodowy w niniejszej sprawie.

Przesłuchanie stron postępowania i świadka A. S. Sąd uznał za wiarygodne w zakresie faktów, których dotyczyło postępowanie dowodowe. Spór pomiędzy stronami dotyczył wyłącznie oceny stanu faktycznego.

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z treścią art. 128 kro obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania (obowiązek alimentacyjny) obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo. Stosownie do treści art. 129 § 1 kro obowiązek alimentacyjny obciąża zstępnych przed wstępnymi, a wstępnych przed rodzeństwem, a jeżeli jest kilku zstępnych lub wstępnych – obowiązek bliższych stopniem przed dalszymi.

Wskazać należy, iż zgodnie z art. 132 kro obowiązek alimentacyjny zobowiązanego w dalszej kolejności powstaje dopiero wtedy, gdy nie ma osoby zobowiązanej w bliższej kolejności albo gdy uzyskanie od niej na czas potrzebnych uprawnionemu środków nie jest możliwe lub połączone jest z nadmiernymi trudnościami. Z przepisu tego wynika, że w zasadzie istnienie krewnego zobowiązanego w bliższej kolejności wyłącza konkretny obowiązek alimentacyjny krewnego zobowiązanego w dalszej kolejności. Od tej reguły przewidziano dwa wyjątki. Po pierwsze, gdy zobowiązany w bliższej kolejności nie jest w stanie uczynić zadość swemu obowiązkowi, a więc gdy nie dysponuje odpowiednimi możliwościami finansowymi. Po drugie, gdy uzyskanie alimentów od obowiązanego w bliższej kolejności jest z innych przyczyn niemożliwe albo znacznie utrudnione. Przepis art. 133 § 1 kro nakłada obowiązek alimentacyjny na rodziców dziecka.

N. S. ostatecznie wnosiła o zasądzenie kwot po 500 zł tytułem alimentów od każdego z pozwanych na rzecz małoletniego E. K.. W uzasadnieniu wskazywała, że nie jest w stanie ponieść sama kosztów utrzymania dziecka, a egzekucja komornicza zaległych świadczeń alimentacyjnych z majątku P. K. jest znacznie utrudniona.

W pierwszej kolejności Sąd ustalił wydatki związane z usprawiedliwionymi potrzebami E. K., które miesięcznie wynoszą ok. 1300 zł i składają się na nie: wyżywienie 500 zł, środki czystości (w tym pieluchy jednorazowe) 175 zł, żłobek 150 zł, ubrania 150 zł, leki 100 zł, opieka medyczna 100 zł, wakacje 100 zł, zabawki i akcesoria 50 zł. Podawane przez przedstawicielkę ustawową małoletniego koszty Sąd ocenił przez pryzmat zasad doświadczenia życiowego i wiedzy ogólnej. Koszty mieszkaniowe małoletniego są zapewniane przez dziadków macierzystych małoletniego w postaci udostępniania mieszkania babki macierzystej. Dodatkowo w skład potrzeb małoletniego dochodzi udział w kosztach opłat mieszkaniowych.

Dokonując oceny zasadności roszczenia będącego przedmiotem niniejszego postępowania wskazać należy przede wszystkim, iż aktualna sytuacja finansowa małoletniego powoda i jego matki jest trudna. N. S. w chwili obecnej wykorzystuje swoje możliwości zarobkowe, podjęła stała pracę i sprawuje opiekę nad synem. Nie dysponuje jednak takimi środkami finansowymi, które wystarczyłyby jej na pokrycie w całości usprawiedliwionych potrzeb małoletniego i swoich kosztów utrzymania. Ojciec małoletniego nie uiszcza obecnie alimentów na rzecz syna. Uzyskanie alimentów od P. K. stało się niemożliwe z uwagi na jego (...), a ich egzekucja okazała się bezskuteczna. Z uwagi na charakter obowiązku alimentacyjnego, który ma zapewnić bieżące koszty utrzymania, należy przyjąć, iż brak wykonywania swojego obowiązku alimentacyjnego przez ojca dziecka w 2019 r. powoduje, iż uzyskanie od niego odpowiednich środków jest niemożliwe na czas w rozumieniu art. 132 kro. Mając powyższe na uwadze należy uznać, że przesłanki zawarte w art. 132 kro zostały spełnione i powstał obowiązek alimentacyjny zobowiązanych w dalszej kolejności.

Niezasadny jest zarzut pozwanych, iż N. S. w sposób niewłaściwy wykorzystuje swoje możliwości zarobkowe, z uwagi na pracę w przedszkolu a nie jako (...). Należy zaznaczyć, iż wykonywana przez N. S. praca, a także zatrudnienie na 7/8 etatu jest usprawiedliwione koniecznością zajmowania się dzieckiem po odebraniu jego z przedszkola. Obecnie godziny pracy N. S. są zbliżone do godzin przebywania syna w żłobku. W sytuacji pracy w zawodzie (...) N. S. byłaby narażona na pracę popołudniowo - wieczorną, co wymagałoby zapewnienie dodatkowej opieki nad dzieckiem i mogłoby pociągać za sobą kolejne koszty.

Następnie Sąd zbadał sytuację zarówno dziadków ojczystych, jak i macierzystych. Odnosząc się do dziadków macierzystych ustalone zostało, że A. S. i J. S. (1) wypełniają swój obowiązek alimentacyjny udostępniając córce i wnukowi mieszkanie, z którego czerpali do końca (...) r. dochód brutto z czynszu najmu w wysokości 1200 zł. Jest to znaczna pomoc dla budżetu matki małoletniego powoda. W czasie, gdy N. S. wynajmowała mieszkanie matka przelewała jej co miesiąc kwotę 500 zł. Wobec powyższego uznać należy, że dziadkowie macierzyści dobrowolnie wypełniają swój obowiązek alimentacyjny na poziomie 1200 zł miesięcznie.

A. K. i J. K., dziadkowie ojczyści, nie przekazują na rzecz wnuka środków pieniężnych. Okazjonalnie dokonują zakupu ubrań, pieluch. Mają oni świadomość tego, że P. K. nie wywiązuje się z obowiązku alimentacyjnego i mimo to wnosili o oddalenie powództwa w całości. Oboje posiadają możliwości majątkowe i zarobkowe. Pracują na etatach, posiadają dwie nieruchomości. J. S. (2) posiada wyższe wykształcenie. Nie mają nikogo na utrzymaniu. Sytuacja A. K. i J. K. pozwala bez uszczerbku na pokrywanie obowiązku alimentacyjnego na rzecz małoletniego wnuka.

Alimenty zasądzone zostały w kwotach po 300 zł od każdego z pozwanych. Jest to kwota jaka pozwoli na zagwarantowanie pokrycia comiesięcznych usprawiedliwionych potrzeb małoletniego E. K. przy jednoczesnym zaangażowaniu jego matki, nie stanowiąc jednocześnie uszczerbku dla A. K. i J. K.. Uwzględnienie powództwa w wyższym zakresie nie zasługiwało na uwzględnienie. Obowiązek alimentacyjny został zasądzony od dnia (...) r. od kiedy N. S. podjęła stałą pracę, a małoletni zaczął uczęszczać do żłobka. Wobec tego powództwo zostało oddalone powyższej zasądzonych kwot.

Z uwagi na powyższe na podstawie art. 132 kro Sąd orzekł jak w punkcie I i II wyroku, oddalając powództwo w pozostałym zakresie (jak w punkcie III).

O kosztach sądowych orzeczono na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych przy uwzględnieniu wyniku procesu i stanowiska pozwanych w punkcie IV i V wyroku.

Na podstawie art. 100 kpc koszty między stronami postępowania zostały wzajemnie zniesione z uwagi na jedynie częściowe uwzględnienie stanowisk procesowych stron jak w punkcie VI wyroku.

Rygor natychmiastowej wykonalności został nadany wyrokowi na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 kpc.