Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 marca 2014 r.

Sąd Okręgowy w Gdańsku

VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Monika Popielińska

Protokolant: st. sekr. sądowy Adrianna Mikulska

po rozpoznaniu w dniu 5 marca 2014 r. w Gdańsku

sprawy W. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania W. S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

z dnia 11 września 2013 r. oraz z dnia 07 listopada 2013r.- obie decyzje o nr (...)

I.  Zmienia zaskarżone decyzje w ten sposób, iż przyznaje ubezpieczonemu W. S.prawo do emerytury z tytułu pracy w warunkach szczególnych od dnia 23 lipca 2013r.;

II.  Umarza postępowanie odwoławcze w zakresie ustalenia stażu ubezpieczeniowego rozstrzygniętego decyzją organu rentowego z dnia 07 listopada 2013r. ;

III.  nie stwierdza odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania zaskarżonych decyzji;

IV.  zasądza od pozwanego organu rentowego na rzecz ubezpieczonego kwotę łączną 120,00 zł ( sto dwadzieścia złotych 00/100 groszy ) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

/ Na oryginale właściwy podpis. /

Sygn. akt VII U 2373/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 11 września 2013 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. odmówił wnioskodawcy W. S.prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym z tytułu pracy w szczególnym warunkach, z uwagi na niespełnienie warunków nabycia tego prawa przewidzianych przepisami ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r., Nr 153, poz. 1227 ze zm.), wobec nie udowodnienia 15 letniego okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach. Organ rentowy nie zaliczył wnioskodawcy do pracy w szczególnych warunkach okresu zatrudnienia od 01.11.1994 r. do 31.12.1997 r. na stanowisku spawacza oraz okresu od 26.07.1976 r. do 31.08.1994 r. z uwagi na odbywanie w tym czasie zasadniczej służby wojskowej (od 28.10.1976 r. do 16.10.1978 r.), przebywanie na urlopie bezpłatnym (od 19.08.1991 r. do 11.01.1993 r.) oraz zatrudnienie na stanowisku łączonym spawacza-montera.

W odwołaniu od powyższej decyzji ubezpieczony wniósł o jej zmianę i przyznanie prawa do emerytury, w oparciu o uznanie, iż spełnia przesłankę 15 lat pracy w szczególnych warunkach, z uwagi na legitymowanie się stażem pracy w szczególnych warunkach w wymiarze 17 lat, 10 miesięcy i 26 dni, wykonywanej przy spawaniu. Dodatkowo zarzucił naruszenia art. 107 § 1 i 3 kpa, poprzez błędnie podaną podstawę prawną i brak uzasadnienia zaskarżonej decyzji. Wniósł o przeprowadzenie dowodu z zeznań świadków J. G. i B. R., na okoliczność wykonywania pracy w szczególnych warunkach oraz z zeznań ubezpieczonego jako strony w sprawie. W uzasadnieniu powołał się na wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 marca 2009 r. I PK 194/08, odnośnie podnoszonego przez pozwanego zarzutu odnoszącego się do nazw stanowisk, na których zatrudniony był wnioskodawca. Nadto podał, iż odbywanie w czasie zatrudnienia zasadniczej służby wojskowej oraz przebywanie na urlopie bezpłatnym nie wyłącza możliwości zaliczania danego okresu pracy do pracy w szczególnych warunkach z wyłączeniem powyżej opisanych okresów nie świadczenia pracy. Skarżący powołał w tym zakresie orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 14 września 2007 r. Natomiast odnośnie zatrudnienia na stanowisku łączonym powołał się na orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 27 stycznia 2012 r. II UK 103/11 oraz na orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 13 lutego 2002 r. III ZP 30/01.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy podtrzymał argumentację prezentowaną w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji. Dodatkowo wskazał, iż nie zaliczył wnioskodawcy do pracy w szczególnych warunkach okresu zatrudnienia od 26.07.1976 r. do 31.08.1994 r. z uwagi na odbywanie w okresie zatrudnienia zasadniczej służby wojskowej, przebywanie na urlopie bezpłatnym oraz z uwagi na pobieranie zasiłków chorobowych. Nadto wskazał, iż przedłożone świadectwo pracy nie spełniania wymogów formalnych, z uwagi na brak wskazania charakteru pracy, ściśle według wykazu, działu i pozycji rozporządzenia. Dodatkowo wskazał, iż z przedłożonego zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu z dnia 07.01.2003 r. wynika, iż wnioskodawca w okresie od 01.01.1987 r. do 31.08.1990 r. wnioskodawca był oddelegowany do pracy na budowie eksportowej, bez wskazania stanowiska pracy, na jakim był zatrudniony.

Decyzją z dnia 07 listopada 2013r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. ponownie odmówił wnioskodawcyW. S. prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym z tytułu pracy w szczególnym warunkach, z uwagi na niespełnienie warunków nabycia tego prawa. Pozwany tą decyzją zaliczył wnioskodawcy do pracy w szczególnych warunkach okres 3 lat i 2 miesięcy (tj. okres od 01.11.1994 r. do 31.12.1997r.), w pozostałym zakresie podtrzymał stanowisko zaprezentowane w uzasadnieniu decyzji z dnia 11.09.2013 r. oraz w odpowiedzi na odwołanie.

( decyzja z dnia 07.11.2013 r. k. 60 akt ubezpieczeniowych )

W odwołaniu od decyzji z dnia 07.11.2013 r. ubezpieczony wniósł o zmianę decyzji i przyznanie prawa do emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach poprzez uznanie, iż wykonywał pracę w szczególnych warunkach łącznie przez okres 17 lat, 10 miesięcy i 26 dni. Powołał się także na wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 stycznia 2012 r. II UK 103/11 wskazując, iż fakt wykonywania pracy w szczególnych warunkach na różnych stanowiskach nie może być przesłanką negatywną, warunkującą odmowę przyznania prawa do emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach. Podniósł, iż zaskarżona decyzja została wydana z naruszeniem przepisów art. 107 § 3 kpa.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy podtrzymał stanowisko zaprezentowane w zaskarżonej decyzji .

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczony W. S., urodzony dnia (...), w dniu 25 lipca 2013 r. złożył w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. wniosek o emeryturę. Zaskarżoną w niniejszej sprawie decyzją z dnia 11.09.2013 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. odmówił wnioskodawcy W. S.prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym z tytułu pracy w szczególnym warunkach, z uwagi na niespełnienie warunków nabycia tego prawa.

Wobec odwołania ubezpieczonego od przedmiotowej decyzji, pozwany wydał koleją decyzję z dnia 07.11.2013 r., którą uwzględnił do pracy w warunkach szczególnych łącznie okres 3 lat i 2 miesięcy i podtrzymał decyzję odmowie prawa do emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach.

Wnioskodawca, nie jest członkiem OFE.

W toku postępowania przed organem rentowym ubezpieczony udowodnił na dzień 01 stycznia 1999 r. staż ubezpieczeniowy wymiarze 27 lat, 8 miesięcy i 18 dni okresów składkowych i nieskładkowych, w tym 3 lata i 2 miesiące pracy w szczególnych warunkach tj. okres od 01.11.1994 r. do 31.12.1997 r.).

Okoliczności bezsporne, vide : wniosek – k. 1 – 3 plik akt ubezpieczeniowych, karta przebiegu zatrudnienia – k. 28 plik akt ubezpieczeniowych, decyzja ZUS z dnia 11.09.2013 k. 29 plik akt ubezpieczeniowych, decyzja z dnia 07.11.2013r. k. 60 plik akt ubezpieczeniowych

Ubezpieczony z zawodu jest spawaczem. W dniu 21.06.1972 r. ukończył podstawowy kurs spawania łukowego, w dniu 27.03.1979 r. ukończył kurs spawania gazowego, w dniu 26.06.1979 r. ukończył specjalistyczny kurs spawania łukowego. rur -2 R, a w dniu 26.03.1986 r. ukończył kurs spawania łukowego, spawania rur w osłonie . W okresie późniejszym także odbywał szkolenia i kursy w zakresie spawania.

Był zatrudniony w Stoczni (...) S.A. w G. od 02.09.1969 r. do 29.06.1976r., gdzie m.in. wykonywał prace spawalnicze.

W okresie od 26 lipca 1976 r. do 31 sierpnia 1994 r. był zatrudniony w Przedsiębiorstwie (...) Sp. zo. o. w G. na stanowisku spawacza. Przedsiębiorstwo to wykonywało inwestycje związane z budową instalacji przemysłowych. Do zadań wnioskodawcy zatrudnionego na stanowisku spawacza należało wykonywanie czynności spawania w tym spawanie rur, rurociągów i konstrukcji , nie wykonywał on czynności monterskich, podlegał brygadziście.

W zakładzie były brygady spawaczy i brygady monterów a zakres prac wykonywanych na tych stanowiskach był odmienny. Ubezpieczony wykonywał pracę spawalnicze m.in. przy budowie (...), (...) i w Zakładach (...) w K. oraz w warsztacie.

W okresie zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) Sp. zo. o. w G. od 03.11.1986 r. do 31.03. 1990 r., ( powrót do kraju w dniu 01.04.1990 r.) był zatrudniony na budowie eksportowej w (...), w miejscowości L., na stanowisku spawacza, wykonywał spawanie w osłonie argonem.

W okresie tegoż zatrudnienia ubezpieczony odbył zasadniczą służbę wojskową od 28.10.1976 r. do 16.10.1978 r. oraz korzystał z urlopu bezpłatnego od 19.08.1991 r. do 11.01.1993 r. , kiedy to był kierowany przez polskie przedsiębiorstwa do pracy na budowach eksportowych , pracując na stanowisku spawacza zgodnie z posiadanym wykształceniem i doświadczeniem zawodowym.

Następnie ubezpieczony w okresie od 01.11.1994 r. do 31.12.1997 r. był zatrudniony w Przedsiębiorstwie (...) Sp. z o. o. w W. na stanowisku spawacza, wykonując stale i w pełnym wymiarze czasu pracy prace spawalnicze przy spawaniu i wycinaniu elektrycznym, gazowym, atomowowodorowym.

B. R. był zatrudniony w Przedsiębiorstwie (...) Sp. zo. o. w G. od 09.08.1979 r. do 31.08. 1994 r. , na stanowisku spawacza od 09.08.1979 r. do 31.12.1982 r., od 01.01.1991 r. do 31.12.1991 r., 01.11.1993 r. do 31.08.1994 r. Pracował także na budowach eksportowych.

T. P. był zatrudniony w Przedsiębiorstwie (...) Sp. zo. o. w G., od 1972 r. do 1996 r., na stanowisku montera, pracował także na budowach eksportowych.

Dowód:

⚫

akta osobowe w tym: umowa o pracę z dnia 26.07.1976 r. k. 9 ,umowa o pracę z dnia 09.11.1978 r. k. 31, zaświadczenie z dnia 30.12.1980 r. k. 32, potwierdzenie z dnia 15.04.1991 r. k. 33, skierowanie do pracy z dnia 01.08.1990 r. k. 41, angaż dnia 18.06.1990 r. k. 47, zaświadczenie o podjęciu pracy po powrocie z eksportu z dnia 18.06.1990 r. k.48, umowa dotycząca skierowanie na kurs k. 50-51, angaż z dnia 11.07.1985 r. k. 56, angaż z dnia 01.03.1985r k. 58, wniosek o przeszeregowanie k. 59, umowa o czasowe przeniesienie k. 60, angaż z dnia 24.09.1984 r.k.64 , wniosek o przeszeregowanie k. 65, zaświadczenie nr (...) k. 75, wniosek o przeszeregowanie wraz z opinią k.76, wniosek o przeszeregowanie k. 78, zaświadczenie kwalifikacyjne nr 126/79 k. 80, wniosek o przeszeregowanie z dnia 28.04.1979 r. k.81, zaświadczenie kwalifikacyjne nr 16/79 k. 82, wniosek o przeszeregowanie z dnia 08.01.1979 r. k. 83,skierowanie d o pracy z dnia 16.07.1976 r. k. 84, zaświadczenie lekarskie z dnia 18.04.1994 k. 85 , zaświadczenie o zakończeniu pracy z dnia 25.06.1990 r. k. 93, umowa dotycząca pracy na budowie eksportowej k. 108 verte, aneksy do umowy k. 95,97, 98, 99, 100, 101, 102, 103, 104 świadectwo pracy z dnia 30.08.1994 r. k. 1,świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach z dnia 16.12.2002 r. k. 2.

⚫

akta ubezpieczeniowe w tym świadectwo pracy k. 17, książeczka wojskowa k. 19-21, książeczka spawacza nr (...) k.22-26

⚫

akta sprawy w tym zeznania świadka B. R. k. 87-88 wraz z nagraniem na płycie CD k. 90, zeznania świadka T. P. k. 88 wraz z nagraniem na płycie CD k. 90, zeznania wnioskodawcy k. 88-89 wraz z słuchaniem informacyjnym k. 86-87 wraz z nagraniem na płycie CD k. 90.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentacji zgromadzonej w aktach ubezpieczeniowych pozwanego organu emerytalnego, aktach osobowych ubezpieczonego oraz w aktach sprawy, których prawdziwości i rzetelności nie kwestionowała żadna ze stron postępowania. Sąd również nie znalazł podstaw do podważenia jej wiarygodności z urzędu.

Podstawą ustaleń stanu faktycznego stanowiły także zeznania świadka B. R. i T. P. –współpracowników ubezpieczonego za sporny okres zatrudnienia, które zasługiwały na wiarę, albowiem były jasne, spójne, rzetelne i razem z pozostałym materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie tworzyły zwartą i logiczną całość. W poczet materiału dowodowego Sąd zaliczył także zeznania samego wnioskodawcy, które w pełni ocenił jako wiarygodne, wewnętrznie spójne i znajdujące odzwierciedlenie w pozostałym zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

W świetle poczynionych ustaleń faktycznych odwołania skarżącego W. S.zasługują na uwzględnienie.

Przedmiotem niniejszego postępowania była kwestia ustalenia prawa ubezpieczonego do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym z tytułu pracy w szczególnych warunkach.

Wyniki przeprowadzonego przez Sąd postępowania dowodowego wykazały, że ubezpieczony legitymuje się wymaganym 15 – letnim stażem pracy w szczególnych warunkach, co sprawia, że stanowisko organu emerytalnego odmawiające wnioskodawcy prawa do wcześniejszej emerytury, nie jest słuszne.

Ogólne zasady nabywania prawa do emerytury dla ubezpieczonych urodzonych po 1948 r. zostały uregulowane w treści art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tj. Dz. U. z 2009, Nr 153 poz. 1227 ze zm.), zgodnie z którym ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, tj. spełniają łącznie następujące warunki:

1)legitymują się okresem zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż: 65 lat - dla mężczyzn, 60 dla kobiet,

2) mają okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej: 25 lat dla mężczyzn, 20 dla kobiet,

3 ) nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Podkreślenia wymaga, iż art. 184 ust 2, zmieniony został przez art. 1 pkt 20 ustawy z dnia 11 maja 2012 r. ( Dz.U.2012.637) z dniem 1 stycznia 2013r., co skutkuje tym iż od 1 stycznia 2013r. aby uzyskać uprawnienia do emerytury w warunkach szczególnych nie ma konieczności spełniania przesłanki rozwiązania stosunku pracy.

Podkreślić także należy, iż dla uzyskania uprawnień do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym wymagane jest osiągnięcie wskazanego w przepisach wykonawczych wieku, a także przepracowanie określonej ilości lat w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze.

Aktem wykonawczym, do którego odsyła ustawa o emeryturach i rentach z FUS, jest rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Stosownie do treści § 4 tego rozporządzenia pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1) osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,

2) ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

W wykazie A – prac w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego – stanowiącym załącznik do rozporządzenia, w dziale XIV (prace różne) pod pozycją 12 wskazano prace przy spawaniu i wycinaniu elektrycznym, gazowym, atomowowodorowym.

Dodatkowo wskazać należy, iż zgodnie z przepisem § 2 ust 1 i 2 powołanego wyżej rozporządzenia okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

Okresy pracy natomiast, o których mowa w ust. 1, stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia, lub w świadectwie pracy (§ 2 ust. 2).

Trzeba jednak zwrócić uwagę, że zgodnie z utartą praktyką i orzecznictwem w postępowaniu przed sądem okresy zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przewidziane rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze mogą być ustalane także innymi środkami dowodowymi niż dowód z zaświadczenia z zakładu pracy (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 10 marca 1984 r., III UZP 6/84 oraz uchwała Sądu Najwyższego z dnia 21 września 1984 r. III UZP 48/84), a więc wszelkimi dopuszczalnymi przez prawo środkami dowodowymi.

Bezspornym jest, iż ubezpieczony na dzień 01 stycznia 1999 r. udokumentował okres składkowy i nieskładkowy w wymiarze 27 lat, 8 miesięcy i 18 dni oraz okres pracy w szczególnych w wymiarze 3 lat, 2 miesięcy , nie jest członkiem OFE.

Przedmiotem sporu pozostawało zatem jedynie ustalenie, czy za zatrudnienie w szczególnych warunkach może zostać uznany okres zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) Sp. zo. o. w G. od 26 lipca 1976 r. do 31 sierpnia 1994 r. na stanowisku spawacza.

Pozwany odmawiając zaliczenia spornego okresu zatrudnienia wskazywał, iż wnioskodawca w okresie od 26 lipca 1976 r. do 31 sierpnia 1994 r. był zatrudniony na stanowisku łączonym monter – spawacz a jest to okoliczność wyłączająca możliwość zaliczenia ww. okresu do pracy wykonywanej w szczególnych warunkach., a nadto odbywał zasadniczą służbę wojskową, korzystał z urlopu bezpłatnego a także pobierał zasiłek chorobowy w okresie niezdolności do pracy, które to okresy podlegają wyłączeniu z okresu pracy w warunkach szczególnych.

Wnioskodawca wskazywał, iż w spornym okresie czasu wykonywał pracę w szczególnych warunkach na stanowisku spawacza, przy czym podzielił stanowisko pozwanego o wyłączeniu okresu odbywania zasadniczej służby wojskowej i przebywania na urlopie bezpłatnym.

W ocenie Sądu Okręgowego wynik przeprowadzonego w sprawie postępowania dowodowego potwierdza , iż wnioskodawca w okresie od 26 lipca 1976 r. do 31 sierpnia 1994 r., będąc zatrudnionym w Przedsiębiorstwie (...) Sp. zo. o. w G. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace w szczególnych warunkach na stanowisku spawacza przy spawaniu i wycinaniu elektrycznym, gazowym, z wyłączeniem okresu urlopu bezpłatnego tj. od 19.08.1991r. do 11.01.1993r. , przy czym wbrew twierdzeniu ubezpieczonego i pozwanego organu rentowego okres odbywania zasadniczej służby wojskowej od 28.10.1976 r. do 16.10.1978 r. podlega zaliczeniu do stażu pracy w warunkach szczególnych z uwagi na utrwalone już w tej mierze orzecznictwo Sądu Najwyższego .

W pierwszej kolejności podkreślenia wymaga, że uprawnienia emerytalne osób odbywających w przeszłości służbę wojskową zależą zawsze od regulacji z zakresu ubezpieczeń społecznych obowiązujących przed wejściem w życie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, tak samo jak przyporządkowanie rodzajów prac lub stanowisk w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze do okresów z tytułu których przysługuje emerytura na podstawie art. 32 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych następuje na podstawie przepisów dotychczasowych. Stan faktyczny zrealizowany przed wejściem w życie ustawy o emeryturach i rentach z FUS, pociągający za sobą dany skutek prawny, należy oceniać według dotychczasowych przepisów.

W powyższej kwestii w uchwale z dnia 16 października 2013 r. w sprawie o sygn. akt: II UZP 6/13 wypowiedział się Sądu Najwyższego, podając, że w czasie, w którym przypadała poborowa ("przymusowa") służba wojskowa ubezpieczonego (od 28.10.1976 r. do 16.10.1978r.) obowiązywała ustawa z 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony, gwarantująca pracownikowi, po spełnieniu warunków w niej wskazanych (określonych w art. 106 ust. 1), wliczenie okresu służby wojskowej do okresu zatrudnienia w zakresie wszelkich uprawnień związanych z tym zatrudnieniem, jeżeli po odbyciu tej służby podjął on zatrudnienie w tym samym zakładzie pracy, w którym był zatrudniony przed powołaniem do służby, oraz rozporządzenie wykonawcze z 1968 r., według którego pracownikowi, który podjął zatrudnienie (stosownie do zasad określonych w § 1 lub 2), zalicza się okres odbytej służby wojskowej do okresu zatrudnienia w zakresie uprawnień uzależnionych od ilości lat pracy w danym zakładzie lub gałęzi pracy oraz w zakresie szczególnych uprawnień uzależnionych od wykonywania pracy na określonym stanowisku lub w określonym zawodzie. Tak więc z językowej wykładni tego przepisu, w sposób niebudzący wątpliwości wynika, że pod rządem ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej i wydanego na jej podstawie (art. 108 ust. 4) rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 22 listopada 1968 r. w sprawie szczególnych uprawnień żołnierzy żołnierzowi zatrudnionemu przed powołaniem do czynnej służby wojskowej w warunkach szczególnych (I kategorii zatrudnienia), który po zakończeniu tej służby podjął zatrudnienie w tych samych warunkach czas odbywania służby wojskowej wliczał się do okresu zatrudnienia w zakresie wszelkich uprawnień związanych z zatrudnieniem przed powołaniem do służby wojskowej oraz w zakresie szczególnych uprawnień uzależnionych od wykonywania pracy na określonym stanowisku lub w określonym zawodzie. Oznacza to, że w powyższych okolicznościach taki okres służby wojskowej jest nie tylko okresem służby w rozumieniu art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy o emeryturach i rentach, ale także okresem pracy w szczególnych warunkach w rozumieniu § 3 i 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r., (gdy się dodatkowo uwzględni wartości konstytucyjne w ślad za rozważaniami Sądu Najwyższego zawartymi w wyroku z dnia 6 kwietnia 2006 r., III UK 5/06, w którym trafnie wskazano, na wynikający z art. 85 ust. 1 Konstytucji, obowiązek obywatela polskiego obrony ojczyzny, stwierdzając nadto, że z art. 2 i 32 ust. 1 i 2 Konstytucji, wynika zakaz ustanawiania takich regulacji ustawowych lub dokonywania takiej wykładni przepisów prawa powszechnie obowiązującego, które dopuszczałyby jakiekolwiek pokrzywdzenie obywatela z powodu wykonywania publicznego obowiązku obrony ojczyzny). Innymi słowy, jeżeli zostały spełnione przez pracownika wskazane wyżej warunki powrotu do poprzedniego zatrudnienia zostaje zachowana tzw. ciągłość pracy, a okres zasadniczej służby wojskowej jest okresem zatrudnienia na takich samych warunkach, jak przed powołaniem do tej służby.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy wskazania wymaga, że okolicznością niekwestionowaną w sprawie był fakt, że ubezpieczony wrócił po odbyciu zasadniczej służby wojskowej do pracy w tym samym zakładzie pracy w okresie 30 dni od zakończenia odbywania zasadniczej służby wojskowej i równocześnie na stanowisko zakwalifikowane przez pracodawcę jako praca w warunkach szczególnych.

W związku z powyższym, w świetle poczynionych ustaleń, Sąd Okręgowy doszedł do przekonania, że do stażu pracy w warunkach szczególnych należało również uwzględnić okres odbywania przez ubezpieczonego zasadniczej służby wojskowej od dnia 28.10.1976 r. do 16.10.1978 r.

Nadto , co wymaga podkreślenia, nie zasługuje na uwzględnienie stanowisko pozwanego organu rentowego o wyłączeniu z okresu pracy w warunkach szczególnych okresów pobierania przez ubezpieczonego zasiłków chorobowych .

Odnosząc się do wyłączonych przez pozwany organ rentowy okresów zasiłkowych Sąd Okręgowy , mając na uwadze m.in. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 lipca 2011r. w sprawie I UK 12/11 (Lex nr 989126) uznał za zasadne zaliczenie tych okresów do pracy w warunkach szczególnych . Sąd Najwyższy w przytoczonym wyżej wyroku z dnia 13 lipca 2011 r. w sposób jednoznaczny stwierdził, że wykazanie w dniu 1 stycznia 1999 r. określonego w art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych okresu wykonywania pracy w szczególnych warunkach wyłącza ponowne ustalenie tego okresu po osiągnięciu wieku emerytalnego, według zasad wynikających z art. 32 ust. 1 pkt 1 obowiązujących po dniu 1 lipca 2004 r. Zastosowanie art. 32 ust. 1a pkt 1 u.e.r.f.u.s. do osób, które przed dniem 1 lipca 2004 r. nie spełniły wszystkich warunków nabycia prawa do wcześniejszej emerytury (przewidzianych w art. 184 ustawy) nie narusza konstytucyjnych zasad równości i sprawiedliwości społecznej. Wymaganie od osób, które spełniły w dniu 1 stycznia 1999 r. warunki dotyczące stażu ubezpieczenia dodatkowo warunku osiągnięcia przed dniem 1 lipca 2004 r. przewidzianego w art. 32 i 46 ustawy wieku należy uznać za zbyt daleko idące, pomijające ochronę prawa tymczasowego, ukierunkowanego na przyszłe świadczenia. Identyczne stanowisko Sąd Najwyższy zajął także w późniejszych swych orzeczeniach a Sąd Okręgowy aprobuje ten pogląd w całości.

Okoliczności pracy ubezpieczonego w warunkach szczególnych jako spawacza , w ocenie Sądu Okręgowego, potwierdzają dokumenty z akt osobowych : w tym umowa o pracę z dnia 26.07.1976 r. (k. 9), umowa o pracę z dnia 09.11.1978 r. (k. 31), zaświadczenie z dnia 30.12.1980 r. (k. 32), potwierdzenie z dnia 15.04.1991 r. (k. 33), skierowanie do pracy z dnia 01.08.1990 r. (k. 41), angaż z dnia 18.06.1990 r. (k. 47), zaświadczenie o podjęciu pracy po powrocie z eksportu z dnia 18.06.1990 r. (k.48), umowa dotycząca skierowania na kurs (k. 50-51), angaż z dnia 11.07.1985 r. (k. 56), angaż z dnia 01.03.1985 r. (k. 58), wniosek o przeszeregowanie (k. 59), umowa o czasowe przeniesienie (k. 60), angaż z dnia 24.09.1984 r., wniosek o przeszeregowanie (k. 65), zaświadczenie nr (...) (k. 75), wniosek o przeszeregowanie wraz z opinią (k.76), wniosek o przeszeregowanie (k. 78), zaświadczenie kwalifikacyjne nr 126/79 (k. 80), wniosek o przeszeregowanie z dnia 28.04.1979 r. (k. 81), zaświadczenie kwalifikacyjne nr 16/79 (k. 82), wniosek o przeszeregowanie z dnia 08.01.1979 r. (k. 83), skierowanie do pracy z dnia 16.07.1976 r. (k. 84), zaświadczenie lekarskie z dnia 18.04.1994 r. (k. 85), zaświadczenie o zakończeniu pracy z dnia 25.06.1990 r. (k. 93), umowa dotycząca pracy na budowie eksportowej (k. 108 verte), aneksy do umowy (k. 95, 97, 98, 99, 100, 101, 102, 103, 104), świadectwo pracy z dnia 30.08.1994 r. (k. 1), świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach z dnia 16.12.2002 r. (k. 2), a także dokumenty z akt ubezpieczeniowych w tym świadectwo pracy (k. 17), kserokopia książeczki wojskowej (k. 19-21), kserokopia książeczki spawacza nr (...) a także wiarygodne zeznania świadków B. R. i T. P. oraz wyjaśnienia samego wnioskodawcy.

Świadkowie B. R. i T. P. powołani w sprawie byli współpracownikami wnioskodawcy za sporny okres zatrudnienia, pracowali w tym samym zakładzie znali specyfikę pracy, zakres obowiązków i charakter wykonywanego zatrudnienia.

Na szczególną uwagę zasługują zeznania świadka B. R., który podobnie jak wnioskodawca był zatrudniony w Przedsiębiorstwie (...) Sp. zo. o. w G. na stanowisku spawacza, miał tożsamy zakres obowiązków, znał specyfikę pracy na stanowisku spawacza a w związku z tym posiadał wiedzę, jaki był zakres prac pracowników zatrudnionych na stanowiskach spawaczy, w tym w szczególności czy spawacze, w tym wnioskodawca wykonywali prace monterów czy tylko prace spawacza. Natomiast świadek T. P. był zatrudniony na stanowisku montera ale wraz z wnioskodawcą pracował na tych samych budowach tj. na budowie w (...), w (...) i w Zakładach (...) w K., co uzasadnia jego wiedzę, co do charakteru wykonywanego przez wnioskodawcę zatrudnienia.

Wynik przeprowadzonego w sprawie postępowania dowodowego potwierdził, iż w zakładzie były oddzielne brygady spawaczy i monterów oraz, iż wnioskodawca zatrudniony na stanowisku spawacza stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace spawacza.

Okoliczność ta znajduje także potwierdzenie w skierowaniu do pracy z dnia 16.07.1976 r., gdzie wskazano stanowisko spawacza (k.84 akt osobowych ), co niewątpliwie związane było z uprawnieniami zawodowymi wnioskodawcy do wykonywania zawodu spawacza, które potwierdzają w wpisy w książeczce spawacza (k. 22-26 akt ubezpieczeniowych ), z których wynika, iż uprawnienia spawacza wnioskodawca posiada od 21.06.1972 r. oraz , iż w czasie zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) Sp. zo. o. w G. zdobywał kolejne uprawnienia w zawodzie spawacza.

Nie uszło uwadze Sądu, iż zarówno przed zatrudnieniem w Przedsiębiorstwie (...)„w G. wnioskodawca był zatrudniony na stanowisku spawacza ( okres zatrudnienia w Stoczni (...) S.A. w G. ) oraz po zakończeniu tegoż zatrudnienia nadal wykonywał zatrudnienie na stanowisku spawacza ( zatrudnienie w Przedsiębiorstwie (...) „ K. „ Sp. zo.o w W. od 01.11.1994 r. do 31.12.1997 r.- okres zaliczony przez pozwanego do pracy w szczególnych warunkach), co potwierdza, że wnioskodawca w całym okresie pracy zawodowej wykonywał zawód spawacza i nie posiadał doświadczenie zawodowego na stanowisku montera.

Podkreślenia wymaga, iż wnioskodawcy, słuchany jako strona w szczegółowy sposób opisał zarówno zakres wykonywanego zatrudnienia oraz charakter pracy wykonywanej w Przedsiębiorstwie (...) Sp. zo. o. w G., jak również opisał charakter pracy wykonywanej w czasie zatrudnienia na budowie eksportowej w (...) w okresie od 03.11.1986 r. do 31.03. 1990 r., wskazując, iż był zatrudniony na stanowisku spawacza i wykonywał spawanie w osłonie argonem.

Na uwagę zasługuje fakt, iż ubezpieczony pomimo tego, iż jest osobą osobiście zainteresowaną wynikiem sprawy, słuchany jako strona w sposób rzetelny opisywał zakres wykonywanego zatrudnienia w poszczególnych okresach zatrudnienia, co w pełni korespondowało z dokumentacją zawartą w jego aktach osobowych . Ubezpieczony rzetelnie wskazał także na zakres czynności i sposób ich wykonywania na stanowisku spawacza wykonywanych w kraju a także wskazał na czym polegała jego praca w czasie zatrudnienia na budowie eksportowej w (...), w sposób techniczny opisał różnice pracy przy wykonywaniu spawania w osłonie argonem .

Powyższe w sposób nie budzący wątpliwości interpretacyjnych potwierdza rzetelność przekazu ubezpieczonego, co do rodzaju czynności wykonywanych w spornym okresie czasu i pozwala przyjąć, iż W. S.w okresie zatrudnienia od 26.07.1976 r. do 31.08.1994 r. z wyłączeniem okresu przebywania na urlopie bezpłatnym ( od 19.08.1991r. do 11.01.1993 r., gdzie brak podstaw do jednoznacznego stwierdzenia w jakich okresach , na jakich budowach pracował jako spawacz ) wykonywał pracę w szczególnych warunkach na stanowisku spawacza zarówno w czasie zatrudnienia w kraju jak i zagranicą – budowy eksportowe, na które był skierowany przez Przedsiębiorstwo (...) Sp. zo. o. w G..

Biorąc pod uwagę powyższe wskazać należy, iż niewątpliwie charakter pracy świadczonej przez wnioskodawcę w ww. okresach zatrudnienia kwalifikuje się do pracy w szczególnych warunkach Z wyłączeniem okresu nieudowodnionego co do charakteru zatrudnienia w okresach urlopu bezpłatnego udzielonego ubezpieczonemu przez firmę (...) na parce na budowach eksportowych ( vide : zapis na świadectwie pracy z dnia 30.08.1994r. )

W świetle powyższego, brak jest w ocenie Sądu jakichkolwiek podstaw do zakwestionowania szczególnego charakteru pracy wnioskodawcy w spornym okresie czasu z wyłączeniem wskazanym powyżej.

Biorąc pod uwagę zebrany w sprawie materiał dowodowy i poczynione na jego podstawie ustalenia wskazać należy, iż ubezpieczony W. S.spełnił wszystkie przesłanki dla nabycia emerytury w obniżonym wieku, ponieważ ukończył 60 lat, na dzień 01 stycznia 1999 r. udokumentował okres składkowy i nieskładkowy w wymiarze co najmniej 25 lat, nie jest członkiem OFE. i wbrew stanowisku pozwanego organu rentowego legitymuje się ponad 15 letnim stażem pracy w szczególnych warunkach wobec doliczenia do okresu uznanego przez pozwanego (3 lat i 2 miesięcy) okresu od 26.07.1976 r. do 31.08.1994 r.. z wyłączeniem okresu urlopu bezpłatnego ( od 19.08.1991 r. do 11.01.1993 r.).

Dla porządku, wskazać należy, iż zarzuty ubezpieczonego odnoszące się do naruszenia przez pozwanego przepisów postępowania administracyjnego przy wydaniu zaskarżonych decyzji nie mogły odnieść skutku.

Za ugruntowane w orzecznictwie przyjmuje się, iż postępowanie sądowe w sprawie z zakresu ubezpieczeń społecznych skupia się na wadach wynikających z naruszenia prawa materialnego, a kwestia wad decyzji administracyjnych spowodowanych naruszeniem przepisów postępowania administracyjnego, pozostaje w zasadzie poza przedmiotem tego postępowania (por. wyrok z dnia 26.09.2013 r. Sądu Apelacyjnego w Poznaniu, III AUa 324/13).

Zgodnie z brzmieniem art. 107 § 1 kpa decyzja powinna zawierać: oznaczenie organu administracji publicznej, datę wydania, oznaczenie strony lub stron, powołanie podstawy prawnej, rozstrzygnięcie, uzasadnienie faktyczne i prawne, pouczenie, czy i w jakim trybie służy od niej odwołanie, podpis z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska służbowego osoby upoważnionej do wydania decyzji lub, jeżeli decyzja wydana została w formie dokumentu elektronicznego, powinna być opatrzona bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym za pomocą ważnego kwalifikowanego certyfikatu. Decyzja, w stosunku do której może być wniesione powództwo do sądu powszechnego lub skarga do sądu administracyjnego, powinna zawierać ponadto pouczenie o dopuszczalności wniesienia powództwa lub skargi.

Ubezpieczony zarzucił zasadniczo, iż kontrolowane decyzje nie powołują podstawy prawnej oraz nie zawierają uzasadnienia. Wskazać należy, iż pozwany, w treści decyzji powołał przepisy ustawy z dnia 17 września 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych tj. art. 184 i przepisy rozporządzenia, a zaskarżone decyzje, co do zasady zwierały krótkie, może trochę lakoniczne uzasadnienie zaś w toku postępowania podtrzymywał swoje rozszerzając uzasadnienie swojego stanowiska w sprawie.

Jednakże, co należy podkreślić Sąd ubezpieczeń społecznych - jako sąd powszechny - może i powinien dostrzegać jedynie takie wady formalne decyzji administracyjnej, które decyzję tę dyskwalifikują w stopniu odbierającym jej cechy aktu administracyjnego por. wyrok z dnia 5.07.2013 r. Sądu Apelacyjnego w Gdańsku, III AUa 2102/12). Taka sytuacja jednak nie miała miejsca w przedmiotowej sprawie. W ocenie Sądu, wskazane wady zaskarżonych decyzji ( co do uzasadnienia), nie powodują takiego skutku, który pozwalałby na ich wyeliminowanie z obrotu.

W konkluzji, z wyżej przytoczonych względów Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. w związku z cytowanymi wyżej przepisami, zmienił zaskarżone decyzje organu rentowego z dnia 11.09.2013r. i z dnia 07.11.2013 r. i przyznał wnioskodawcy prawo do emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach od dnia 23 lipca 2013 r., mając na uwadze datę złożenia wniosku tj. 25.07.2013r oraz datę ukończenia 60 roku życia tj. 23.07.2013r. oraz dyspozycję art. 129 w zw. z art. 100 ust. 1 cyt. ustawy emerytalnej, zgodnie z którą świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek ( pkt I sentencji wyroku ).

W pkt II sentencji wyroku na mocy art. 477 ¹³ kpc umorzył postępowanie w zakresie zaliczenia do stażu pracy w szczególnych warunkach okresu zatrudnienia od 01.11.1994 r. do 31.12. 1997 r. w Przedsiębiorstwie (...). zo. o. w W., na stanowisku spawacza, gdyż okres ten został zaliczony przez pozwany organ rentowy do pracy w szczególnych warunkach decyzją z dnia 07.11.2013r. , zatem rozstrzyganie w tej spawie stało się bezprzedmiotowe.

Sąd rozstrzygając sprawę orzekł nadto o braku odpowiedzialności pozwanego za nie ustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

Stosownie do treści przepisu art. 118 ust. 1a ustawy o emeryturach i rentach z FUS cytowanej wyżej w razie ustalenia prawa do świadczenia lub jego wysokości orzeczeniem organu odwoławczego za dzień wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji uważa się również dzień wpływu prawomocnego orzeczenia organu odwoławczego, jeżeli organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. Organ odwoławczy, wydając orzeczenie, stwierdza odpowiedzialność organu rentowego.

Przez wyjaśnienie „ostatniej niezbędnej okoliczności” należy rozumieć wyjaśnienie ostatniej okoliczności koniecznej do ustalenia istnienia prawa ubezpieczonego do świadczenia.

W ocenie Sądu w niniejszej sprawie ubezpieczony dołożył należytych starań przedkładając wymagane dokumenty konieczne (posiadane) do wydania decyzji o przyznaniu świadczenia, jednakże organ rentowy dysponując tymi dokumentami na etapie wydawania decyzji zgodnie z obowiązującą organ procedurą postępowania nie miał podstaw, aby w ich oparciu wydać decyzję przyznającą prawo do emerytury, zgodnie z wnioskiem ubezpieczonego . Dopiero zatem przeprowadzone w niniejszej sprawie odwoławczej postępowanie dowodowe , które nie zawiera ograniczeń w zakresie środków dowodowych jak w postępowaniu przed organem rentowym ( tj. analiza dokumentów z akt osobowych, zeznania świadków i wyjaśnienia ubezpieczonego ) dały podstawę do zmiany zaskarżonych decyzji w kierunku postulowanym przez ubezpieczonego.

Mając na uwadze powyższe Sąd na podstawie art. 118 ust. 1a ustawy o emeryturach i rentach z FUS , wnioskując a contrario orzekł o braku odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji ( pkt III sentencji wyroku).

W pkt IV sentencji wyroku Sąd Okręgowy, kierując się zasadą odpowiedzialności za wynik procesu, na podstawie art. 98 k.p.c. w związku z art. 108 § 1 k.p.c. w związku z § 2 ust. 1 i 2 w związku z § 3 ust. 1 w związku z § 12 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu. (Dz. U. 2013 poz. 461 z późn. zm.)orzekł o kosztach procesu i zgodnie z wnioskiem ubezpieczonego, obciążył pozwany Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. jako stronę przegrywającą, kosztami zastępstwa procesowego ubezpieczonego w wysokości 120 zł, zasądzając je w stawce minimalnej, przy czym uwzględniając, iż odwołanie dotyczyło dwóch decyzji pozwanego oraz biorąc pod uwagę rodzaj i stopień zawiłości sprawy, nakład pracy pełnomocnika oraz jego wkład pracy w przyczynienie się do wyjaśnienia sprawy i dokonania jej rozstrzygnięcia.

SSO Monika Popielińska