Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Izabela Kościarz - Depta

Protokolant: protokolant sądowy- stażysta Bartłomiej Sasin

przy udziale prokuratora Teresy Pakieła

po rozpoznaniu dnia 30 września 2019 r. w Warszawie

sprawy T. N. s. A. i B., ur. (...) w M. oskarżonego o przestępstwo z art. 288 § 1 k.k.

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Wołominie

z dnia 14 lutego 2019 r. sygn. akt V K 500/18

utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok; zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 60 zł tytułem opłaty za II instancję oraz obciąża go pozostałymi kosztami sądowymi w postępowaniu odwoławczym.

Sygn. akt VI Ka 567/19

UZASADNIENIE

T. N. został oskarżony o czyn z art. 288 § 1 k.k. Wyrokiem z dnia 14 lutego 2019r. w sprawie o sygn. akt V K 500/18 Sąd Rejonowy w Wołominie orzekł:

1.  w ramach zarzucanego oskarżonemu czynu z art. 288 § 1 kk przyjął, iż działał umyślnie i na podstawie art. 66 § 1 i § 2 kk i art. 67 § 1 kk postępowanie karne warunkowo umorzył na okres 1(jednego) roku próby;

2.  na podstawie art. 67 § 3 kk nałożył na T. N. obowiązek naprawienia wyrządzonej szkody poprzez zapłatę solidarnie na rzecz K. G. i A. G. kwoty 3426,25 zł i rozstrzygnął o kosztach sądowych.

Od powyższego wyroku apelację złożył obrońca oskarżonego, który zaskarżył wyrok w całości na korzyść oskarżonego.

W apelacji zarzucił:

1.  obrazę przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia tj. art. 410 k.p.k., art. 7 k.p.k. oraz art. 4 k.p.k., poprzez dokonanie dowolnej, a nie swobodnej oceny materiału dowodowego, niezgodnej ze wskazaniem wiedzy i doświadczenia życiowego oraz zasadami prawidłowego rozumowania, naruszenie art. 167 kpk i art. 366 § 1 k.p.k. poprzez zaniechanie dopuszczenia dowodu z opinii biegłego rzeczoznawcy, naruszenie art. 424 kpk poprzez sporządzenie uzasadnienia nie spełniającego wymogów wskazanego przepisu;

2.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku i mających wpływ na jego treść;

3.  naruszenie przepisu prawa materialnego tj. art. 25 § 1 k.k.

W oparciu o tak postawione zarzuty obrońca oskarżonego wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu czynu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Apelacja wniesiona przez obrońcę oskarżonego okazała się być niezasadna, stąd też zaskarżony wyrok został utrzymany w mocy. Sąd Odwoławczy podzielił stanowisko Sądu Rejonowego, że w niniejszej sprawie wina oskarżonego została udowodniona oraz zaistniały podstawy pozwalające na skorzystanie z instytucji warunkowego umorzenia postępowania wobec oskarżonego.

W pierwszej kolejności należy podkreślić, że Sąd I instancji dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych i doszedł do słusznych wniosków, że oskarżony dopuścił się popełnienia przypisanego mu przestępstwa z art. 288 § 1 k.k. Sąd Rejonowy swoje stanowisko przekonująco uzasadnił w motywach pisemnych zaskarżonego wyroku. Ocena całokształtu materiału dowodowego ujawnionego w toku postępowania była swobodna, zgodna z zasadami doświadczenia życiowego, wskazaniami wiedzy i logicznego rozumowania. Sąd Rejonowy słusznie uznał, że wina i okoliczności popełnionego przez oskarżonego przestępstwa z art. 288 § 1 k.k. nie budzą żadnych wątpliwości, a stopień społecznej szkodliwości tego czynu nie jest znaczny. Niezasadne więc okazały się być zarzuty obrońcy zawarte w apelacji dotyczące obrazy przepisów postępowania, tj. art. 410 k.p.k., art. 7 k.p.k. oraz art. 4 k.p.k., a w konsekwencji błędu w ustaleniach faktycznych, bowiem zdaniem Sądu Okręgowego, nie doszło do błędu w zakresie oceny okoliczności związanych z motywacją oskarżonego oraz oceny stopnia winy i społecznej szkodliwości czynu.

Również nie zasługiwał na uwzględnienie zarzut naruszenia art. 424 k.p.k., albowiem Sąd Rejonowy w sposób prawidłowy sporządził pisemne uzasadnienie zaskarżonego wyroku, umożliwiający kontrolę instancyjną, wskazał dlaczego uznał winę oskarżonego oraz powody dla których zastosował instytucję warunkowego umorzenia postępowania.

Bezzasadny okazał się również zarzut naruszenia art. 25 § 1 k.k. poprzez niezastosowanie instytucji obrony koniecznej, w sytuacji, w której zdaniem skarżącego, z materiału dowodowego wynika, że zachowanie oskarżonego było reakcją na zachowanie oskarżyciela posiłkowego i stanowiło odparcie bezpośredniego, bezprawnego zamachu na dobro chronione prawem tj. zdrowie oskarżonego.

Sąd Rejonowy ustalenia swe oparł na podstawie wyjaśnień oskarżonego, który nie kwestionował, że uderzył w maskę samochodu. Ustalenie prawidłowego stanu faktycznego sprawy Sąd Rejonowy mógł poczynić także na podstawie zeznań pokrzywdzonego K. G., z tym, że do złożonych przez niego depozycji należało podejść z pewną dozą ostrożności, bowiem istotnie, jak słusznie dostrzegł Sąd Rejonowy, składając zeznania starał się jak najbardziej wyeksponować nieprawidłowe zachowania oskarżonego, umniejszając swoją rolę w zdarzeniu i nie dostrzegając niczego niestosowanego w swoim zachowaniu. Niewątpliwie z całokształtu materiału dowodowego wynika, że do uszkodzenia pojazdu doszło. Oprócz wyjaśnień oskarżonego i zeznań pokrzywdzonego wskazują na to zeznania świadka R. G. oraz protokół oględzin.

Zgodnie z art. 25 § 1 k.k. nie popełnia przestępstwa, kto w obronie koniecznej odpiera bezpośredni, bezprawny zamach na jakiekolwiek dobro chronione prawem. W niniejszej sprawie doszło do sytuacji spornej na drodze i sprzeczki między kierującymi pojazdami, jednak prawidłowo oceniony materiał dowodowy przez Sąd I instancji nie wskazuje, że w momencie w którym oskarżony uderzał w pojazd, groziło mu jakiekolwiek bezpośrednie niebezpieczeństwo ze strony pokrzywdzonego skierowane przeciwko jego życiu czy zdrowiu. Wersja przedstawiona w apelacji przez obrońcę, że oskarżony uderzył pojazd, albowiem chciał odeprzeć atak pokrzywdzonego i bronił się przez najechaniem na niego samochodem kierowanym przez K. G. nie zasługuje na uwzględnienie i jest sprzeczna nie tylko z materiałem dowodowym zgormadzonym w niniejszej sprawie, ale również zasadami wiedzy i logicznego rozumowania. W tym zakresie w wyjaśnieniach oskarżonego doszło do wyolbrzymienia całej sytuacji, w szczególności w jej początkowej fazie. Gdyby oskarżony bał się najechania na niego samochodem kierowanym przez pokrzywdzonego, to uciekałby, oddalał od pojazdu, unikał kontaktu z nim, a nie zbliżał do niego i w konsekwencji uderzał. Ponadto z dokumentacji medycznej dołączonej do akt sprawy nie wynika, aby pokrzywdzony przejechał po stopach oskarżonego. Jeżeli taka sytuacja miałaby miejsce, to z pewnością znalazłaby w niej odzwierciedlenie. Zdaniem Sądu Odwoławczego, oskarżony twierdząc, że uderzył w pojazd pokrzywdzonego, tylko i wyłącznie dlatego, aby odeprzeć atak oskarżyciela posiłkowego, przyjął taką linię obrony mającą na celu umniejszyć jego rolę w całym zdarzeniu i zrobić z niego wyłącznie osobę pokrzywdzoną.

Rację ma Sąd Rejonowy, iż podjechanie samochodem przez pokrzywdzonego bardzo blisko oskarżonego mogło wywołać u niego poczucie dyskomfortu i go zdenerwować, to jednak w żaden sposób nie usprawiedliwiało to podjęcia aż takich reakcji, jak uderzenie w pojazd, a w konsekwencji doprowadzenie do jego uszkodzenia.

Kontrola instancyjna zaskarżonego orzeczenia doprowadziła do wniosku, że Sąd Rejonowy słusznie zastosował warunkowe umorzenie postepowania karnego w stosunku do oskarżonego, albowiem zachodziły ku temu podstawy. Zgodnie z treścią art. 66 § 1 k.k. Sąd może warunkowo umorzyć postępowanie karne, jeżeli wina i społeczna szkodliwość czynu nie są znaczne, okoliczności jego popełnienia nie budzą wątpliwości, a postawa sprawcy niekaranego za przestępstwo umyślne, jego właściwości i warunki osobiste oraz dotychczasowy sposób życia uzasadniają przypuszczenie, że pomimo umorzenia postępowania będzie przestrzegał porządku prawnego, w szczególności nie popełni przestępstwa. Zgodnie z treścią § 2 cytowanego przepisu, warunkowego umorzenia nie stosuje się do sprawcy przestępstwa zagrożonego karą przekraczającą 5 lat pozbawienia wolności. W przedmiotowej sprawie, w ocenie Sądu Odwoławczego, wszystkie wyżej wskazane przesłanki w stosunku do oskarżonego zaistniały. Oskarżony nie był w przeszłości karany, a przypisane mu przestępstwo z art. 288 § 1 k.k. jest zagrożone karą pozbawienia wolności, nie przekraczającą 5 lat. Jak również okoliczności popełnionego przez oskarżonego przestępstwa nie budzą żadnych wątpliwości. Należy podzielić stanowisko Sądu Rejonowego, że wina i społeczna szkodliwość czynu przypisanego oskarżonemu nie są znaczne. Działanie oskarżonego było wynikiem kłótni, spowodowanej sytuacją na drodze, w trakcie której z powodu towarzyszących wówczas oskarżonemu emocji nie zapanował nad swoim zachowaniem i uderzył w samochód pokrzywdzonego, dokonując jego uszkodzenia. Wprawdzie, oskarżony powinien kontrolować swoje zachowanie, bowiem użycie siły fizycznej w celu zniszczenia nie należącego do niego mienia nigdy nie powinno być usprawiedliwione, to jednak Sąd Okręgowy dostrzegł dynamiczność i nerwowość całej sytuacji. Zachowanie oskarżonego należy ocenić jako naganne, jednakże nie sposób pominąć, że było podjęte pod wpływem szczególnego rodzaju emocji. Te wszystkie okoliczności pozwalają na stwierdzenie, że zastosowanie warunkowego umorzenia wobec oskarżonego na okres próby 1 roku jest orzeczeniem sprawiedliwym i uprawdopodabnia, że oskarżony w przyszłości będzie przestrzegać porządku prawnego i nie popełni żadnego przestępstwa. A zdarzenie będące przedmiotem niniejszego postępowania miało charakter incydentalny.

W ocenie Sądu Okręgowy nietrafny jest zarzut odnoszący się do orzeczonego w wyroku obowiązku naprawienia szkody oraz sposobu ustalenia jego wysokości. Zgodnie z art. 67 § 3 k.k. umarzając warunkowo postępowanie karne, sąd nakłada na sprawcę obowiązek naprawienia szkody w całości albo w części, a w miarę możliwości również obowiązek zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, albo zamiast tych obowiązków orzeka nawiązkę. Do określenia wysokości obowiązku naprawienia szkody nie jest konieczne każdorazowo dopuszczenie dowodu z opinii biegłego rzeczoznawcy. Wystarczające jest przedstawienie dokumentu bądź nawet oświadczenie strony, z którego będzie wynikać w jakiej wysokości powstała szkoda. Ponadto należy podkreślić, iż to strony w trakcie procesu, kiedy kwestionują oświadczenia strony przeciwnej bądź złożone przez nią dokumenty, z których może wynikać również wysokość szkody powinny złożyć wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego określonej specjalizacji. Z analizy materiału dowodowego nie wynika, aby taki wniosek został złożony w toku niniejszego postępowania, a Sąd nie znalazł podstaw aby kwestionować wysokość szkody z urzędu. W niniejszej sprawie pokrzywdzeni A. G. i K. G., właściciele pojazdu marki V. (...) złożyli do akt sprawy kalkulację naprawy samochodu w autoryzowanym salonie, z której wynikało, że koszt naprawy wynosić będzie 3426,25 zł. Szkoda powstała, został złożony wniosek o jej naprawienie, w związku z tym Sąd Rejonowy uznając winę oskarżonego i stosując instytucję warunkowego umorzenia postępowania prawidłowo orzekł obowiązek naprawienia szkody w wysokości wskazanej w kalkulacji naprawy przedstawionej przez pokrzywdzonych.

Z uwagi na powyższe Sąd Okręgowy uznał, że nie ma racji obrońca, twierdząc, że Sąd Rejonowy przypisując winę oskarżonemu, dokonał naruszenia art. 7 k.p.k. poprzez dowolną ocenę zgromadzonych w postępowaniu dowodów, gdyż ustalenia stanu faktycznego dokonane przez Sąd I instancji były zgodne zarówno ze zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym, jak również z zasadami prawidłowego rozumowania oraz wskazaniami wiedzy oraz doświadczenia życiowego i pozwalają na przypisanie oskarżonemu zarzucanego mu czynu.

Sąd Odwoławczy rozstrzygnął o kosztach sądowych w postępowaniu odwoławczym obciążając nimi oskarżonego, albowiem nie istniały podstawy do zwolnienia go od ich uiszczenia. Oskarżony prowadzi własną działalność gospodarczą i osiąga z niej dochody, a apelacja złożona przez jego obrońcę nie została uwzględniona

Z powyższych względów, Sąd Okręgowy orzekł, jak w wyroku.