Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 lutego 2014 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach, Wydział VI Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący SSO Dariusz Prażmowski

Sędziowie SSO Andrzej Ziębiński (spr.)

SSR del. Marcin Schoenborn

Protokolant Aleksandra Studniarz

przy udziale Marka Dutkowskiego

Prokuratora Prokuratury Okręgowej

po rozpoznaniu w dniu 18 lutego 2014 r.

sprawy A. W. syna S. i B.,

ur. (...) w L.

oskarżonego z art. 209 § 1 kk

na skutek apelacji wniesionej przez pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego

od wyroku Sądu Rejonowego w Zabrzu

z dnia 30 lipca 2013 r. sygnatura akt VII K 845/12

na mocy art. 437 § 1 kpk i art. 636 § 1 kpk

1. utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok;

2. zasądza od oskarżycielki posiłkowej C. W. na rzecz Skarbu Państwa wydatki postępowania odwoławczego w kwocie 20 zł (dwadzieścia złotych) i wymierza jej opłatę za II instancję w kwocie 60 zł (sześćdziesiąt złotych).

Sygn. akt VI Ka 1022/13

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Zabrzu, wyrokiem z dnia 30 lipca 2013 r., w sprawie o sygnaturze akt VII K 845/12, uniewinnił oskarżonego A. W. od popełnienia zarzucanego mu przestępstwa z art. 209 § 1 k.k. i na mocy art. 632 pkt 2 k.p.k. kosztami procesu obciążył Skarb Państwa.

Wyrok ten zaskarżył w całości pełnomocnik oskarżycielki posiłkowej, zarzucając:

1.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za jego podstawę, mający wpływ na treść wydanego orzeczenia, polegający na przyjęciu, że zachowanie oskarżonego nie przybiera cech uporczywości, podczas gdy z zeznań pokrzywdzonej, świadka D. W., świadka J. S. oraz dokumentów w postaci wniosku kuratora z dnia 23 kwietnia 2012 r. jednoznacznie wynika, że oskarżony w sposób celowy i zamierzony uchyla się od spełnienia ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego względem C. W.;

2.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za jego podstawę, mający wpływ na treść wydanego orzeczenia, polegający na przyjęciu, iż pokrzywdzona C. W. nie została narażona na niemożność zaspokojenia podstawowych „podstaw” (winno być: potrzeb) życiowych, podczas gdy z zeznań pokrzywdzonej, świadków D. W., J. S. oraz przedłożonej dokumentacji w postaci karty wynagrodzeń pokrzywdzonej wynika w sposób niebudzący wątpliwości, iż oskarżycielka posiłkowa nie jest w stanie się samodzielnie utrzymać bez wsparcia finansowego osób trzecich;

3.  obrazę przepisów postępowania, tj. art. 410 k.p.k. w zw. z art. 424 § 1 k.p.k., która miała wpływ na treść orzeczenia, poprzez nieuwzględnienie całokształtu okoliczności ujawnionych na rozprawie głównej i oparcie rozstrzygnięcia jedynie na wybranych dowodach, przy jednoczesnym braku wskazania podstaw takiego wyboru;

4.  obrazę przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia, poprzez dokonanie dowolnej, a nie swobodnej oceny materiału dowodowego, zwłaszcza poprzez odmówienie wiarygodności zeznaniom pokrzywdzonej ze względu na „negatywny stosunek pokrzywdzonej do oskarżonego”, tj. obrazę przepisu art. 7 k.p.k.

Stawiając powyższe zarzuty, wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uznanie oskarżonego za winnego popełnienia „czynów” zarzucanych mu aktem oskarżenia, ewentualnie z ostrożności procesowej o uchylenie tegoż wyroku i przekazanie sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest niezasadna.

Sąd Rejonowy nie popełnił błędu, ustalając, że zachowanie oskarżonego nie naraziło pokrzywdzonej na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych.

Pokrzywdzona w objętym zarzutem okresie pracowała. Jej zarobki - wbrew treści zarzutu - nie były na tyle niskie (około 1.500 zł netto miesięcznie), by pokrzywdzona nie była w stanie samodzielnie utrzymać się i zaspokoić podstawowych potrzeb życiowych, zwłaszcza że nie miała nikogo na utrzymaniu. W omawianym okresie zamieszkiwała z dorosłą, prowadzącą działalność gospodarczą córką D. W.. Jest zatem rzeczą naturalną, że córka dokładała się do wspólnych kosztów związanych z utrzymaniem mieszkania, koniecznymi opłatami, czy też do wydatków na wyżywienie. Nie miało to nic wspólnego z alimentowaniem pokrzywdzonej (nie ma zatem zastosowania przytoczona w apelacji teza uchwały Sądu Najwyższego w sprawie VI KZP 13/75), lecz było zwykłym efektem wspólnego zamieszkiwania i wspólnego prowadzenia gospodarstwa domowego.

Ani sąd I instancji, ani sąd odwoławczy nie stoi na stanowisku, iż sytuacja materialna pokrzywdzonej w okresie objętym zarzutem była bardzo dobra. Nie była jednak aż tak zła, jak usiłuje tego dowieść autor apelacji, przekonując, że pokrzywdzona „nie była w stanie się samodzielnie utrzymać bez wsparcia finansowego osób trzecich”. Osoba dorosła, posiadająca stały etat, niemająca nikogo na utrzymaniu niewątpliwie jest w stanie samodzielnie się utrzymać i nieotrzymywanie alimentów nie naraziło jej na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych. Pokrzywdzona w tym czasie spłacała uprzednio zaciągniętą pożyczkę i raty na samochód, co niewątpliwie ujemnie wpływało na jej ówczesną sytuację materialną (i powodowało korzystanie z pomocy siostry). Nie zmienia to jednak faktu, że zaspokojenie jej podstawowych potrzeb życiowych nie było narażone przez niewywiązywanie się przez oskarżonego z obowiązku alimentacyjnego.

Niewypełnienie jakiegokolwiek ze znamion typu czynu zabronionego musi spowodować wydanie wyroku uniewinniającego. W wypadku przestępstwa niealimentacji ustalenie, że zachowanie oskarżonego nie naraziło osoby pokrzywdzonej na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych musiało spowodować uniewinnienie A. W., niezależnie od ewentualnego wypełnienia pozostałych znamion czynu zabronionego. Z tego względu ustosunkowanie się do pozostałych zarzutów apelacji uznać należy za bezprzedmiotowe.

W tej sytuacji na marginesie należy zauważyć, że wniosek apelacji był oczywiście niezgodny z treścią normy z art. 454 § 1 k.p.k., zakazującej sądowi odwoławczemu skazanie oskarżonego, który został uniewinniony w pierwszej instancji.

Zgodnie z treścią art. 636 § 1 k.p.k. kosztami procesu za postępowanie odwoławcze obciążono oskarżycielkę posiłkową.