Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 lipca 2019 r.

Sąd Rejonowy w Gdyni I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 23 lipca 2019 r. w G.

sprawy z powództwa Grupy (...) Sp. z o.o. w W.

przeciwko J. M.

o zapłatę

oddala powództwo

Sygnatura akt: I C 111/19

UZASADNIENIE

Powód Grupa (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. wniosła pozew przeciwko J. M. domagając się od pozwanego zapłaty kwoty 2.251,58 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia doręczenia pozwu do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że wyrokiem z dnia 9 września 2016r. w sprawie o sygnaturze akt IV P 886/13 Sąd Rejonowy w Gdyni zasądził od niego na rzecz J. M. kwotę 1.658,74 zł brutto oraz kwotę 963,67 zł brutto. W dniu 4 listopada 2016r. powód dokonał zapłaty na łączną kwotę 2.620,75 zł. Mimo tego, pozwany złożył wniosek o wszczęcie egzekucji do Komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Warszawy – Mokotowa w W., wskutek czego nastąpiło zajęcie rachunku bankowego powoda i w rezultacie ściągnięto z niego kwotę 2.251,58 zł. W dniu 6 kwietnia 2018r. powód wezwał pozwanego do zapłaty, wskazując, że pozwany dwukrotnie uzyskał korzyść majątkową względem powoda. Do dnia wytoczenia powództwa ww. kwota nie została jednak zwrócona. Jak podstawę prawną powództwa powód wskazał art. 405 kc, wyjaśniając, że w rezultacie biernego zachowania pozwanego, doszło do zubożenia po stronie powodowej.

(pozew k. 5-7)

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa. Uzasadniając swoje stanowisko w sprawie pozwany podniósł, że mimo nadania klauzuli wykonalności, powód dalej nie dokonywał płatności należności zasądzonych wyrokiem, dlatego też został złożony wniosek o wszczęcie egzekucji. Pozwany podkreślił, że powód nie rozliczał się bezpośrednio z nim, stąd musiał skierować wniosek do komornika. Pozwany zwrócił uwagę, że komornik działał na wniosek wierzyciela zgodnie z tytułem wykonawczym. Pozwany wyjaśnił, że był związany z powodową firmą w okresie od 23 sierpnia do 25 listopada 2013r. i za ten okres otrzymał świadectwo pracy i rozliczył się z Urzędem Skarbowym, a mimo to powód dokonał potrąceń z tytułu podatku dochodowego.

(odpowiedź na pozew k. 34-35)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Wyrokiem z dnia 9 września 2013r. wydanym w sprawie o sygnaturze akt IV P 886/13 Sąd Rejonowy w Gdyni, IV Wydział Pracy, zasądził od Grupy (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. na rzecz J. M. następujące kwoty:

w punkcie III.:

- 221,38 zł netto tytułem części wynagrodzenia za miesiąc wrzesień 2013r., wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 października 2013r. do dnia zapłaty,

- 221,38 zł netto tytułem części wynagrodzenia za miesiąc październik 2013r., wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 listopada 2013r. do dnia zapłaty,

- 1.181,38 zł netto tytułem wynagrodzenia za miesiąc listopad 2013r., wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 26 listopada 2013r. do dnia zapłaty,

w punkcie IV.:

- 45,60 zł tytułem dodatku za pracę w godzinach nocnych w miesiącu sierpniu 2013r., z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 września 2013r. do dnia zapłaty,

- 152 zł tytułem dodatku za pracę w godzinach nocnych w miesiącu wrześniu 2013r., z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 października 2013r. do dnia zapłaty,

- 153,12 zł tytułem dodatku za pracę w godzinach nocnych w miesiącu październiku 2013r., z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 listopada 2013r. do dnia zapłaty,

- 135,04 zł tytułem dodatku za pracę w godzinach nocnych w miesiącu listopadzie 2013r., z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 26 listopada 2013r. do dnia zapłaty,

w punkcie V.:

- 400 zł brutto tytułem pracy w godzinach nadliczbowych za miesiąc wrzesień 2013r., z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 października 2013r. do dnia zapłaty,

- 100 zł brutto tytułem pracy w godzinach nadliczbowych za miesiąc październik 2013r., z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 listopada 2013r. do dnia zapłaty,

w punkcie VI.:

kwotę 963,67 zł brutto tytułem ekwiwalentu za niewykorzystany w 2013r. urlop w wymiarze 12 dni z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 26 listopada 2013r. do dnia zapłaty.

W punkcie IX. sąd nadał roszczeniom powoda określonym w punktach III-VI rygor natychmiastowej wykonalności do kwoty 1.600 zł, natomiast postanowieniem z dnia 30 listopada 2016r. Sąd nadał ww. wyrokowi klauzulę wykonalności w zakresie punktów III-VI do pozostałych kwot nie objętych rygorem.

(dowód: wyrok Sądu Rejonowego w Gdyni z dnia 9 września 2013r. k. 8-10)

W dniu 4 listopada 2016r. powód przelał na rachunek bankowy pozwanego kwotę 962,01 zł tytułem ekwiwalentu za urlop wraz z odsetkami zgodnie z wyrokiem IV P 886/13, a także kwotę 1.658,74 zł tytułem wynagrodzenia wraz z odsetkami zgodnie z ww. wyrokiem.

(dowód: potwierdzenia realizacji przelewu bankowego k. 11-12)

Pismem z dnia 6 kwietnia 2018r. powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 2.251,58 zł w terminie 14 dni od otrzymania wezwania.

(dowód: wezwanie do zapłaty z dnia 6 kwietnia 2018r. k. 17-18)

Z należności zasądzonych na rzecz pozwanego, powód potrącił następujące kwoty tytułem podatku dochodowego i składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne:

- 271,96 zł z kwoty stanowiącej ekwiwalent za urlop wraz z odsetkami;

- 1.006,24 zł z kwoty stanowiącej wynagrodzenie za pracę.

Nadto, z wynagrodzenia powód potrącił kwotę 1.600 zł tytułem odszkodowania.

(dowód: wydruki listy płac k. 63-64)

W dniu 19 stycznia 2017r. pozwany złożył u Komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Warszawy – Mokotowa w W. E. C. wniosek o wszczęcie egzekucji na podstawie ww. tytułu wykonawczego. We wniosku powód wskazał, że dłużnik uregulował kwotę 1.181,38 zł netto wraz z ustawowymi odsetkami (pkt III. tiret trzecie wyroku) oraz kwotę 963,67 zł wraz z ustawowymi odsetkami (pkt VI. wyroku). Postępowanie egzekucyjne toczyło się pod sygnaturą Km 41/17.

Pismem z dnia 26 stycznia 2017r. Komornik zawiadomił powoda o wszczęciu egzekucji, wzywając do zapłaty należności głównej w kwocie 1.428,52 zł i odsetek naliczonych do dnia 26 stycznia 2017r. w kwocie 411,38 zł, a także dalszych odsetek naliczanych od dnia 27 stycznia 2017r.

W toku postępowania egzekucyjnego Komornik wyegzekwował od powoda łącznie kwotę 2.182,08 zł, przy czym w dniu 2 lutego 2017r. kwotę 2.051,58 zł, a w dniu 16 lutego 2017r. kwoty 65,74 zł i 64,76 zł. Z wyegzekwowanych należności Komornik przekazał wierzycielowi kwotę 1.917,21 zł, z czego kwota 1.428,52 zł została zaliczona na poczet należności głównej, a kwota 444,09 zł na poczet odsetek ustawowych za opóźnienie.

(dowód: wniosek egzekucyjny, karta rozliczeniowa, zawiadomienie o wszczęciu egzekucji z dnia 26 stycznia 2017r. [w:] akta egzekucyjne Komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Warszawy – Mokotowa w Warszawie Ewy Chmielnickiej o sygnaturze Km 41/17)

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd w całości ustalił na podstawie dowodów z dokumentów przedłożonych przez strony oraz znajdujących się w aktach egzekucyjnych Komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Warszawy – Mokotowa w W. E. C. o sygnaturze Km 41/17.

W ocenie Sądu brak było jakichkolwiek podstaw do kwestionowania wiarygodności i mocy dowodowej powołanych wyżej dokumentów. Podkreślić bowiem należy, iż część spośród wymienionych dokumentów tj. wyrok Sądu Rejonowego w Gdyni z dnia 9 września 2013r., a także dokumenty sporządzone przez Komornika znajdujące się w aktach egzekucyjnych, z których Sąd dopuścił dowód, mają charakter dokumentów urzędowych, zaś w toku niniejszego postępowania żadna ze stron nie wzruszyła w trybie przepisów art. 252 kpc przysługujących tym dokumentom domniemań autentyczności oraz zgodności treści powołanych dokumentów z prawdą. Sąd nie dopatrzył się także żadnych podstaw do kwestionowania wiarygodności i mocy dowodowej dokumentów prywatnych w postaci wniosku egzekucyjnego, potwierdzeń przelewów bankowych, listy płac czy wezwania do zapłaty. Żadna ze stron nie kwestionowała bowiem autentyczności tych dokumentów, ani też nie zaprzeczyła, iż osoby podpisane pod tymi dokumentami nie złożyły oświadczeń w nich zawartych. Sąd także nie doszukał się żadnych okoliczności mogących wzbudzać wątpliwości co do wiarygodności wyżej wskazanych dokumentów.

W niniejszej sprawie powodowa spółka domagała się od pozwanego J. M. zapłaty kwoty 2.251,58 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie, wskazując, że mimo dobrowolnej zapłaty przez powoda należności zasądzonych prawomocnym wyrokiem sądu, pozwany wszczął przeciwko powodowi egzekucję o te same należności. Podstawę prawną powództwa stanowił przepis art. 405 kc, zgodnie z którym kto bez podstawy prawnej uzyskał korzyść majątkową kosztem innej osoby, obowiązany jest do wydania korzyści w naturze, a gdyby to nie było możliwe, do zwrotu jej wartości. Zgodnie ze stanowiskiem judykatury roszczenie z bezpodstawnego wzbogacenia powstaje wówczas, gdy nastąpiło przesunięcie majątku z majątku jednej do majątku drugiej osoby, gdy między zubożeniem i wzbogaceniem istnieje związek oraz gdy to wzbogacenie nastąpiło bez podstawy prawnej (por. wyrok SN z dnia 22 listopada 1977r., II CR 404/77, L.).

Na podstawie zgromadzonego w niniejszej sprawie materiału dowodowego Sąd doszedł do przekonania, że nie zostały spełnione wskazane powyżej przesłanki roszczenia z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia. Przede wszystkim należało stwierdzić, że w ustalonym stanie faktyczny nie doszło do przesunięć pomiędzy majątkami stron bez podstawy prawnej. Taką podstawę stanowił bowiem prawomocny wyrok Sądu Rejonowego w Gdyni z dnia 9 września 2013r. wydany w sprawie o sygnaturze akt IV P 886/13. W orzeczeniu tym Sąd pracy zasądził od Grupy (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. na rzecz J. M. należności z tytułu wynagrodzenia za pracę, dodatku za pracę w porze nocnej, dodatku za pracę godzinach nadliczbowych oraz ekwiwalentu za niewykorzystany urlop w 2013r. (pkt III.-VI.). Z ustaleń Sądu wynika, że wpłata dokonana przez powoda w dniu 4 listopada 2016r. nie wyczerpywała całości roszczeń pozwanego wynikających z ww. tytułu wykonawczego, zaś wnioskiem egzekucyjnym nie były objęte należności, które zostały przez powoda dobrowolnie zapłacone. Do akt sprawy powód złożył dwa potwierdzenia przelewów bankowych z dnia 4 listopada 2016r. opiewające na kwotę 962,01 zł tytułem ekwiwalentu za urlop wraz z odsetkami oraz na kwotę 1.658,74 zł tytułem wynagrodzenia wraz z odsetkami. Zebrany w niniejszej sprawie materiał dowodowy wskazuje, że dokonane przez powoda wpłaty zostały przez wierzyciela zaliczone na poczet należności zasądzonych w pkt III. tiret trzecie oraz VI. wyroku. We wniosku egzekucyjnym wierzyciel wyraźnie bowiem wskazał, że dłużnik uregulował kwotę 1.181,38 zł netto wraz z ustawowymi odsetkami (pkt III. tiret trzecie) oraz kwotę 963,67 zł wraz z ustawowymi odsetkami (pkt VI). Zatem, bez wątpienia należności wynikające z rozstrzygnięć zawartych w tych punktach wyroku nie były objęte wnioskiem egzekucyjnym. Na podstawie zawiadomienia o wszczęciu egzekucji można stwierdzić, że przedmiotem egzekucji była jedynie należność główna w kwocie 1.428,52 zł i odsetki za opóźnienie naliczone do dnia 26 stycznia 2017r. w kwocie 411,38 zł, a także dalsze odsetki naliczane od dnia 27 stycznia 2017r. Nie ulega zatem wątpliwości, że egzekucja nie obejmowała całości wierzytelności wynikających z wyroku sądu pracy. Podkreślić należy, iż wpłata w kwocie 962,01 zł wyczerpywała roszczenia ustalone w pkt VI. wyroku z tytułu ekwiwalentu za niewykorzystany urlop. Natomiast, wpłata w kwocie 1.658,74 zł zaspokajała roszczenia z tytułu wynagrodzenia za miesiąc listopad 2013r. w kwocie 1.181,38 zł netto wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie. Zważyć bowiem należy, iż po ubruttowieniu wynagrodzenie zasądzone w pkt. III tiret trzecie wyroku wynosi 1.695,50 zł. Różnica pomiędzy wypłaconą pozwanemu w dniu 4 listopada 2016r. kwotą wynagrodzenia (1.658,74 zł) a kwotą tego wynagrodzenia netto stanowi kwotę 477,36 zł i jest zbliżona do wysokości należnej pozwanemu kwoty z tytułu odsetek za opóźnienie. Zwrócić należy uwagę, iż w wyroku z dnia 9 września 2016r. od kwoty 1.181,38 zł netto Sąd zasądził także odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia 26 listopada 2013r. do dnia zapłaty. Z wyliczeń Sądu wynika, że na dzień zapłaty tj. 4 listopada 2016r. suma odsetek za opóźnienie naliczonych od kwoty wynagrodzenia brutto za miesiąc listopad 2013r. wynosi 475,58 zł. W związku z powyższym należało przyjąć, że wpłata w kwocie 1.658,74 zł wyczerpywała roszczenie w zakresie zasądzonej w wyroku kwoty 1.181,38 zł netto z tytułu wynagrodzenia za miesiąc listopad 2013r. oraz odsetek ustawowych za opóźnienie w łącznej kwocie 475,58 zł. Bez wątpienia, w świetle treści wniosku egzekucyjnego należność z tytułu wynagrodzenia za miesiąc listopad 2013r. wraz z odsetkami nie była przedmiotem egzekucji, a zatem nie sposób uznać, że została ona dwukrotnie zapłacona przez powoda. Różnica pomiędzy wypłaconą pozwanemu kwotą 1.658,74 zł a sumą należności zasądzonych w pkt. III tiret trzecie wynosiła 1,78 zł. Jednak nawet w tej części nie sposób przyjąć, że doszło do bezpodstawnego wzbogacenia pozwanego kosztem majątku powoda, albowiem kwota ta powinna zostać zaliczona na poczet dalszych, niespłaconych należności. Sąd dokonał także wyliczenia odsetek należnych pozwanemu od kwot objętych wnioskiem egzekucyjnym, zgodnie z treścią wyroku sądu pracy. W przypadku należności zasądzonej w pkt III. tiret pierwsze wyroku tj. kwoty 221,38 zł Sąd uwzględnił kwotę 1,78 zł wynikającą z nadpłaty powoda, ostatecznie przyjmując kwotę 219,60 zł. Jako datę końcową (datę zapłaty) każdorazowo Sąd przyjął dzień 2 lutego 2017r. tj. datę ściągnięcia długu przez komornika. Wyliczenie należnych pozwanemu odsetek z tytułu opóźnienia przedstawia się w sposób następujący:

- odsetki od kwoty 219,60 zł za okres od dnia 11 października 2013r. do 2 lutego 2017r. wynoszą 68,98 zł,

- odsetki od kwoty 221,38 zł za okres od dnia 11 listopada 2013r. do 2 lutego 2017r. wynoszą 67,02 zł,

- odsetki od kwoty 45,60 zł za okres od dnia 11 września 2013r. do 2 lutego 2017r. wynoszą 14,81 zł,

- odsetki od kwoty 152 zł za okres od dnia 11 października 2013r. do 2 lutego 2017r. wynoszą 47,75 zł,

- odsetki od kwoty 153,12 zł za okres od dnia 11 listopada 2013r. do 2 lutego 2017r. wynoszą 48,10 zł,

- odsetki od kwoty 135,04 zł za okres od dnia 26 listopada 2013r. do 2 lutego 2017r. wynoszą 40,21 zł,

- odsetki od kwoty 400 zł za okres od dnia 11 października 2013r. do 2 lutego 2017r. wynoszą 125,65 zł,

- odsetki od kwoty 100 zł brutto za okres od dnia 11 listopada 2013r. do 2 lutego 2017r. wynoszą 30,27 zł.

Jak wynika z powyższego suma należnych pozwanemu odsetek wynosiła 442,79 zł. Do dnia skierowania wniosku egzekucyjnego tj. 19 stycznia 2017r. powód nie zapłacił pozwanemu powyższej kwoty z tytułu odsetek za opóźnienie. W związku z powyższym należało uznać, że pozwany miał prawo wszcząć egzekucję przeciwko powodowi o zaległe roszczenie. Jednocześnie należy zauważyć, że w toku egzekucji wierzyciel otrzymał kwotę 1.917,21 zł, przy czym kwota 1.428,52 zł została zaliczona na poczet należności głównej, a kwota 444,09 zł na poczet odsetek. Bez wątpienia zatem nie może być mowy o bezpodstawnym wzbogaceniu po stronie pozwanego.

Jednocześnie należy wskazać, że stanowisko powoda jest niekonsekwentne. Z jednej strony powód podaje, że dokonane przez niego wpłaty w dniu 4 listopada 2016r. w całości wyczerpywały roszczenia pozwanego wynikające z wyroku sądu pracy, zaś z drugiej strony przedstawione przez powoda rozliczenie w piśmie procesowym z dnia 26 kwietnia 2019r. tego nie potwierdza. Powód bowiem wskazał, że należności zasądzone w pkt III.-V wyroku po ich ubruttowieniu stanowiły kwotę 3.316,42 zł. Z tej kwoty powód potrącił zaliczkę na podatek dochodowy oraz składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne w łącznej kwocie 1.006,24 zł. Zważyć jednak należy, iż różnica pomiędzy kwotą brutto a kwotą potrąconą wynosi 2.310,18 zł, natomiast powód wypłacił pozwanemu jedynie kwotę 1.658,74 zł. Różnica pomiędzy kwotą należną według powoda z tytułu należności głównej a kwotą faktycznie wypłaconą wynosi 651,44 zł. Jednocześnie, rozliczenie zupełnie pomija należne powodowi na mocy wyroku sądu pracy odsetki za opóźnienie. Dodatkowo, co zostało zupełnie przemilczane w piśmie z dnia 26 kwietnia 2019r., a wynika ze złożonej listy płac, powód dokonał nieuzasadnionych potrąceń w kwocie 1.600 zł z tytułu rzekomego odszkodowania. Powód nie wskazał podstawy tego potrącenia, stąd też należało uznać, że potrącenie zostało dokonane bezzasadnie. Z zestawienia stanowiska powoda oraz przedłożonych przezeń dokumentów jednoznacznie wynika, że wyrok nie został przez powoda zrealizowany w całości.

W związku z powyższym, na mocy art. 405 kc a contrario, powództwo podlegało oddaleniu.

Z uwagi na fakt, że pozwany jako strona wygrywająca niniejszy spór, nie poniósł żadnych wydatków związanych z udziałem w niniejszym postępowaniu, brak było podstaw do zasądzenia na rzecz pozwanego zwrotu kosztów procesu.