Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV U 232/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 listopada 2019 r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący

SSO Katarzyna Antoniak

Protokolant

sekr. sądowy Monika Świątek

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 20 listopada 2019 r. w S.

odwołania W. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w N.

z dnia 1 marca 2019 r. Nr (...)

w sprawie W. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w N.

o wysokość emerytury

I.  zmienia zaskarżoną decyzję i ustala, że wysokość emerytury W. K. na dzień (...)2019 roku wynosi (...),20 (jeden tysiąc czterysta dziewięćdziesiąt trzy i 20/100) złotych brutto miesięcznie;

II.  w pozostałej części odwołanie oddala.

Sygn. akt: IV U 232/19 UZASADNIENIE

Decyzją z (...)2019r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w N., działając na podstawie przepisów ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z 29 kwietnia 2004r. i nr (...) z 16 września 2009r. dotyczących koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego odmówił W. K. ponownego ustalenia wysokości emerytury podnosząc, że przedłożone przez ubezpieczonego w dniu 4 lutego 2019r. dokumenty nie pozwalają na ustalenie wynagrodzenia umożliwiającego ponowne ustalenie wysokości kapitału początkowego oraz wysokości emerytury (decyzja z 1 marca 2009r. k.109 akt emerytalnych).

Odwołanie od w/w decyzji złożył ubezpieczony W. K. wnosząc o jej zmianę i ponowne ustalenie wysokości emerytury, a wcześniej kapitału początkowego z uwzględnieniem wynagrodzenia uzyskanego przez niego w okresie zatrudnienia w byłej NRD od 3 listopada 1971r. do 31 lipca 1975r., udokumentowanego dokumentami przedłożonymi do organu rentowego (odwołanie k.2 akt sprawy)

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie wskazując, że zgodnie z §10 pkt 2 rozporządzenia Rady Ministrów z 1 kwietnia 1985r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru emerytur i rent, jeżeli w okresie, z którego wynagrodzenie przyjmuje się do ustalenia podstawy wymiaru, pracownik był zatrudniony za granicą – jeżeli okres zatrudnienia za granicą przypada przed dniem 1 stycznia 1991r. - przyjmuje się kwoty wynagrodzenia przysługującego w tych okresach pracownikowi zatrudnionemu w kraju w takim samym lub podobnym charakterze, w jakim pracownik był zatrudniony przed wyjazdem za granicę. Dlatego organ rentowy nie jest w stanie przeliczyć wysokości kapitału początkowego, a następnie wysokości emerytury ubezpieczonego w oparciu o dokumenty przedstawione przez ubezpieczonego, które nie potwierdzają wysokości wynagrodzenia w w/w okresie osiąganego przez pracownika zatrudnionego w Polsce w takim samym lub podobnym charakterze (odpowiedź organu rentowego na odwołanie k.3-4 akt sprawy).

Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczony W. K. urodził się w dniu (...) W dniu 4 września 2017r. ubezpieczony wystąpił do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z wnioskiem o emeryturę (wniosek o emeryturę k.12-14 akt emerytalnych). Po rozpoznaniu powyższego wniosku, decyzją z 24 października 2017r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w N. przyznał ubezpieczonemu od 1 października 2017r. zaliczkę na poczet przysługującej emerytury (decyzja z 24 października 2017r. k.25 akt emerytalnych). Następnie decyzją z 17 maja 2018r. organ rentowy przyznał ubezpieczonemu od 1 października 2017r. emeryturę (decyzja z 17 maja 2018r. o przyznaniu emerytury k.74-75 akt emerytalnych).

Na potrzeby ustalenia wysokości emerytury ubezpieczonego, decyzją z 20 października 2017r. organ rentowy ustalił kapitał początkowy ubezpieczonego na dzień 1 stycznia 1999r. na kwotę 68 085,93 złotych. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego ubezpieczonego obliczony z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu (przed 1999r.) wyniósł 45,22% (decyzja z 20 października 2017r. o ponownym ustaleniu kapitału początkowego k.55-56 akt o ustalenie kapitału początkowego).

W okresie od 3 listopada 1971r. do 31 lipca 1975r. ubezpieczony był zatrudniony na terenie byłej NRD w Kombinat (...)-W. w B. (dokumentacja z okresu zatrudnienia na terenie NRD k.103-107 akt emerytalnych). W okresie poprzedzającym zatrudnienie za granicą, od 17 sierpnia 1970r. do 29 października 1971r. ubezpieczony był zatrudniony w Wojewódzkim Przedsiębiorstwie Państwowej (...) w S. na stanowisku montera samochodowego (świadectwo pracy z 25 czerwca 2004r. k.3 akt o ustalenie kapitału początkowego).

W dniu 4 lutego 2019r. ubezpieczony złożył w organie rentowym dokumenty z okresu zatrudnienia na terenie byłej NRD i wniósł o przeliczenie emerytury z uwzględnieniem wynagrodzenia uzyskiwanego w okresie tego zatrudnienia lub z uwzględnieniem wynagrodzenia zastępczego (wniosek ubezpieczonego z 4 lutego 2019r. wraz z załącznikami k.103-108 akt emerytalnych). Był to kolejny wniosek ubezpieczonego o przeliczenie wysokości emerytury z uwzględnieniem wynagrodzenia uzyskiwanego w okresie zatrudnienia na terenie NRD (vide: wniosek z 28 maja 2018r. k.93 akt emerytalnych i z 18 grudnia 2017r. k.57 akt emerytalnych).

Zaskarżoną decyzją z 1 marca 2019r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w N. odmówił W. K. ponownego ustalenia wysokości emerytury, że podnosząc, że przedłożone przez ubezpieczonego w dniu 4 lutego 2019r. dokumenty nie pozwalają na ustalenie wynagrodzenia umożliwiającego ponowne ustalenie wysokości kapitału początkowego oraz wysokości emerytury (decyzja z 1 marca 2009r. k.109 akt emerytalnych).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego W. K. okazało się co do zasady uzasadnione.

Ubezpieczony domagał się przeliczenia wysokości emerytury, a uprzednio przeliczenia wysokości kapitału początkowego z uwzględnieniem wynagrodzenia osiąganego przez niego w okresie zatrudnienia za granicą ,tj. w byłej NRD od 3 listopada 1971r. do 31 lipca 1975r. Ubezpieczony wnosił o dokonanie przeliczenia w oparciu o wynagrodzenie uzyskiwane w okresie tego zatrudnienia wykazane w zachowanej książeczce zatrudnienia (wniosek wraz z załącznikami k.103-108 akt emerytalnych). W ocenie Sądu wniosek ubezpieczonego okazał się zasadny z tą uwagą, że przeliczenie wysokości kapitału początkowego, a następnie wysokości emerytury było możliwe z uwzględnieniem tzw. wynagrodzenia zastępczego – na podstawie §10 pkt 2 rozporządzenia Rady Ministrów z 1 kwietnia 1985r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru emerytur i rent (Dz. U. z 1989r., nr 11, poz.63 ze zm.). Rozporządzenie to z mocy art.194 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych zachowuje aktualność do oceny rozpatrywanego stanu faktycznego. Zgodnie bowiem z art.174 ust.3 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych podstawę wymiaru kapitału początkowego ustala się na zasadach określonych w art.15, 16, 17 ust.1 i 3 oraz art.18, z tym że okres kolejnych 10 lat kalendarzowych ustala się z okresu przed dniem 1 stycznia 1999r., a zatem odpowiednio na zasadach dotyczących podstawy wymiaru emerytury. W myśl zaś powołanego §10 rozporządzenia jeżeli w okresie, z którego wynagrodzenie przyjmuje się do ustalenia podstawy wymiaru, pracownik był zatrudniony za granicą, do ustalenia podstawy wymiaru przyjmuje się za okresy tego zatrudnienia:

1/ kwoty, od których za te okresy opłacono składkę na ubezpieczenie społeczne w kraju, albo

2/ jeżeli okres zatrudnienia za granicą przypada przed dniem 1 stycznia 1991r. - kwoty wynagrodzenia przysługującego w tych okresach pracownikowi zatrudnionemu w kraju w takim samym lub podobnym charakterze, w jakim pracownik był zatrudniony przed wyjazdem za granicą.

Odnosząc się do powyższej regulacji wskazać należy, że w sprawie brak jest informacji, czy za okres pracy ubezpieczonego za granicą były opłacane składki na ubezpieczenie społeczne w kraju, co powoduje, że do obliczenia wysokości kapitału początkowego przyjąć należy tzw. wynagrodzenie zastępcze, a zatem wynagrodzenie przysługujące pracownikowi zatrudnionemu – w okresie pracy ubezpieczonego za granicą – w kraju na takim samym lub podobnym stanowisku, na jakim ubezpieczony był zatrudniony przed wyjazdem za granicę. Z ustaleń Sądu wynika, że bezpośrednio przed podjęciem pracy w byłej NRD ubezpieczony był zatrudniony w Przedsiębiorstwie (...) w S. na stanowisku montera (mechanika) samochodowego. W toku procesu ubezpieczony podnosił, że nie jest w stanie uzyskać informacji o tzw. wynagrodzeniu zastępczym. W ramach postępowania dowodowego, w drodze wystąpień do przedsiębiorstw (...) w sąsiednich – do powiatu (...) – powiatach (...) i (...) – Sąd uzyskał informacje o wysokości przeciętnego wynagrodzenia uzyskiwanego przez pracownika zatrudnionego na stanowisku mechanika samochodowego w przedsiębiorstwie komunikacji samochodowej w latach 1972-1975 (pisma z (...) w S. i (...) w G. k.24-25 akt sprawy). W oparciu o powyższe dane organ rentowy wykonaniu zobowiązania Sądu ustalił, że wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego ubezpieczonego obliczonego z uwzględnieniem w/w wynagrodzenia zastępczego w latach zatrudnienia ubezpieczonego za granicą wynosi 56,55%, a wysokość kapitału początkowego wynosi 74 882,61 złotych, a zatem jest wyższy od pierwotnie przyjętego do obliczenia wysokości emerytury ubezpieczonego (vide: projekt decyzji o ponownym ustaleniu kapitału początkowego k.32-34 akt sprawy). Obliczona w oparciu o przeliczony kapitał początkowy wysokość emerytury ubezpieczonego na dzień 1 lutego 2019r. (data zgłoszenia bieżącego wniosku) wynosi 1 493,20 złotych brutto miesięcznie (vide: projekt decyzji o przeliczeniu emerytury k.36 akt sprawy).

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd na podstawie art.477 14§2 kpc zmienił zaskarżoną decyzję i ustalił, że wysokość emerytury ubezpieczonego na dzień (...)2019r. wynosi 1 493,20 złotych brutto miesięcznie. W pozostałym zakresie na podstawie art.477 14§1 kpc odwołanie ubezpieczonego podlegało oddaleniu.