Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 829/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 marca 2018 roku

Sąd Rejonowy w G.Wydział I Cywilny w składzie:

Przewodniczący: SSR Joanna Zachorowska

Protokolant: Barbara Kubicka

po rozpoznaniu w dniu 7 marca 2018 roku w G.

na rozprawie sprawy z powództwa E. M., S. M.

przeciwko syndykowi masy upadłości Przedsiębiorstwa (...) Sp. z o.o. w upadłości likwidacyjnej w G.

o zapłatę

1.  powództwo oddala;

2.  zasądza od powodów solidarnie na rzecz pozwanego kwotę 2 417 zł (dwa tysiące czterysta siedemnaście złotych) tytułem kosztów procesu.

SSR Joanna Zachorowska

Sygn. akt I C 829/17

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 29 kwietnia 2016 r. powodowie E. M. i S. M. wnieśli o zasądzenie solidarnie na ich rzecz od pozwanego Syndyka Masy Upadłości spółki Przedsiębiorstwa (...) Sp. z o.o. w upadłości likwidacyjnej z siedzibą w G. kwoty w wysokości 6900,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 02 września 2013 r. do dnia zapłaty. Nadto zażądali zasądzenia na ich rzecz kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powodowie wskazali, że dnia 26 sierpnia 2013 r. jako właściciele nieruchomości położonej w G. przy ul. (...) wezwali pozwanego do natychmiastowego usunięcia pojazdów marki M. (...) o numerze rejestracyjnym (...) oraz V. (...) o numerze rejestracyjnym (...) z uwagi na fakt, że wymienione pojazdy zajmowały bezumownie miejsca parkingowe na terenie nieruchomości stanowiącej własność powodów. Ze względu na korzystanie z dwóch miejsc parkingowych w okresie od 26 września 2011 r. do 26 sierpnia 2013 r. powodowie wystawili w dniu 26 sierpnia 2013 r. rachunek na kwotę 6900,00 zł z terminem zapłaty przypadającym na dzień 02 września 2013 r. Powodowie wskazali, że wysłali pozwanemu w dniu 20 stycznia 2015 r. wezwanie do zapłaty, które pozostało bez reakcji.

Sąd rozpoznając przedmiotową sprawę pod sygn. akt I Nc 798/16 dnia 08 czerwca 2016 r. wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym w całości uwzględniając roszczenie powodów.

Od wydanego nakazu zapłaty pozwany złożył sprzeciw wnosząc o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie solidarnie od powodów na jego rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Nie zakwestionował faktu zaparkowania na nieruchomości położonej w G. przy ul. (...) samochodu marki M. (...) oraz V. (...), wchodzących w skład masy upadłości Przedsiębiorstwa (...) Sp. z o.o. w upadłości likwidacyjnej, w okresie od dnia 29 września 2011 r. do dnia 11 września 2013 roku. Zaprzeczył jednak, aby bezumowne korzystanie z nieruchomości odbywało się bez zgody powodów. Samochody pozostawały na nieruchomości powodów za ich wiedzą i zgodą nieodpłatnie. W dniu 29 września 2011 r. powód E. M. był prezesem zarządu upadłej spółki. Powodowie byli i nadal są udziałowcami Przedsiębiorstwa (...) Sp. z o.o. w upadłości likwidacyjnej. W okresie od dnia 26 września 2011 r. do sierpnia 2013 r. nigdy nie kwestionowali prawa pozwanego do nieodpłatnego korzystania z miejsc parkingowych. Nie wykazali, by przed sierpniem 2013 r. wzywali syndyka do zabrania pojazdów. Rachunek za bezumowne korzystanie wystawili blisko po 2 latach. Gdyby powodowie od początku kwestionowali możliwość nieodpłatnego korzystania przez pozwanego z parkingu, to już w 2011 r. wystąpiliby w stosunku do niego z roszczeniem. Tym samym pozwany w okresie objętym żądaniem pozwu nie był posiadaczem w złej wierze. Niezwłocznie po otrzymaniu od powodów żądania usunięcia pojazdów uczynił to. Pozwany podniósł również zarzut przedawnienia roszczenia oraz wskazał, że powodowie nie wykazali swojego roszczenia co do wysokości.

W piśmie procesowym wniesionym do Sądu dnia 10 sierpnia 2017 r. powodowie zaprzeczyli, aby pozwolili pozwanemu na nieodpłatne korzystanie z ich nieruchomości. Bez znaczenia dla sprawy pozostaje okoliczność, że rachunek za bezumowne korzystanie z miejsc parkingowych został wystawiony w sierpnia 2013 r. W niniejszej sprawie nie mogą mieć zastosowania przepisy art. 224 k.c. i następnych, bowiem przedmiotem jest bezumowne korzystanie z nieruchomości, której pozwany nigdy nie był posiadaczem samoistnym. Od początku okresu objętego żądaniem pozwany pozostawał w złej wierze, albowiem nie było zgody na nieodpłatne korzystanie z nieruchomości. Zarzut przedawnienia nie może się ostać.

Na rozprawie w dniu 22 listopada 2017 r. pełnomocnik powodów oświadczył, że podstawą prawna żądania jest art. 224 k.c. i 225 k.c. w związku z art. 230 k.c. Pełnomocnik pozwanego stwierdził, że nie kwestionuje, iż posiadanie miało charakter posiadania zależnego.

W piśmie procesowym z dnia 05 stycznia 2018 r. pozwany podtrzymał zgłoszony przez niego zarzut przedawnienia roszczenia. Dodatkowo wskazał, że roszczenie powodów jako związane z prowadzeniem przez nich działalności gospodarczej ulega przedawnieniu z upływem lat 3. Wynajmowanie różnym podmiotom lokali użytkowych albo miejsc parkingowych nastawione jest na osiągnięcie zysku i podporządkowane regułom gospodarki rynkowej. Kwalifikować należy je jako prowadzenie działalności gospodarczej.

Pozwany zakwestionował złożoną przez powodów kserokopię aneksu nr (...) z dnia 22 stycznia 2010 r. do umowy najmu. Oświadczył, że jest w posiadaniu oryginału aneksu numer (...), który podpisany został w dniu 21 lutego 2011 r., jednakże jego treść jest odmienna od treści przedstawionej przez powodów. W aneksie który posiada pozwany nie zostało wymienione, że umowa ma obejmować także koszt parkowania pojazdów. Nasuwa to uzasadnione wątpliwości do jego wiarygodności. Dodał że upadłe Przedsiębiorstwo (...) Sp. z o.o. oraz powodów łączyła umowa najmu pomieszczeń biurowych położonych przy ul. (...), która obowiązywała od dnia 01 lutego 2002 r. do 30 listopada 2011 r.

W piśmie procesowym wniesionym do Sądu dnia 22 stycznia 2018 r. powodowie wskazali, że rozbieżności pomiędzy aneksem numer (...) przedłożonym przez powodów a aneksem przedłożonym przez pozwanego wynikają z omyłki pisarskiej dotyczącej numeracji aneksów. Aneks przedłożony przez pozwanego winien być opatrzony numerem 6, na co wskazuje późniejsza data jego zawarcia, jak również powiększona kwota czynszu najmu. Powodowie stwierdzili, że miejsca parkingowe wykorzystywane były przez pozwanego w sposób bezumowny w okresie od 30 listopada 2011 r. do 11 września 2013 r. Zakwestionowali podniesiony przez pozwanego zarzut przedawnienia, bowiem ich roszczenie pozbawione jest przymiotu okresowości, wobec czego brak możliwości do zastosowania 3 – letniego terminu. Roszczenie powodów nie jest związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, bowiem wynajmowali miejsca parkingowe jako osoby fizyczne. E. M. nie będąc pracownikiem upadłego nie miał prawa do korzystania z samochodu służbowego marki M..

W piśmie procesowym wniesionym do Sądu dnia 14 lutego 2018 r. pozwany podtrzymał swe zastrzeżenia do przedstawionego przez powodów aneksu nr (...).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny

Postanowieniem z dnia 26 września 2011 r. Sąd Rejonowy w G.w sprawie o sygn. akt XII GUp 23/09 ogłosił upadłość obejmującą likwidację majątku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Przedsiębiorstwo (...) z siedzibą w G.. Wspólnikami tegoż podmiotu byli E. M. oraz S. M.. W punkcie 3 postanowienia Sąd powołał syndyka masy upadłości w osobie J. M..

W skład masy upadłości weszło prawo własności samochodu marki M. (...) o numerze rejestracyjnym (...) oraz samochodu marki V. o numerze rejestracyjnym (...).

/okoliczności bezsporne, a nadto postanowienie z dnia 26.09.2011 r. (k. 33), odpis KRS (k. 34-37), przesłuchanie pozwanego (k. 81-81v)/

E. M. oraz S. M. są właścicielami we wspólności majątkowej małżeńskiej nieruchomości położonej w G. przy ul. (...). Pomiędzy S. M. i E. M. a Przedsiębiorstwem (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. dnia 01 lutego 2002 r. została zawarta umowa najmu lokali użytkowych w budynku usytuowanym przy ul. (...) w G.. Dnia 05 marca 2007 r. został zawarty aneks numer (...) do umowy dotyczący zmiany stawki czynszu miesięcznego. Pozostałe warunki umowy pozostały bez zmian. Dnia 25 stycznia 2008 r. został zawarty aneks numer (...), dnia 22 stycznia 2009 r. aneks numer (...), dnia 15 stycznia 2010 r. aneks numer (...), natomiast dnia 21 lutego 2011 r. aneks nr (...). Aneksy te dotyczyły zmiany stawki czynszu miesięcznego, pozostawiając pozostałe warunki umowy bez zmian. Umowa najmu została rozwiązana z dniem 30 listopada 2011 r.

/okoliczność bezsporna, a nadto dowody: umowa najmu (k. 85-86), aneks nr (...) z dnia 05.03.2007 r. (k. 87), aneks numer (...) z dnia 25.01.2008 r. (k. 88), aneks nr (...) z dnia 22.01.2009 r. (k. 89), aneks nr (...) z dnia 15.01.2010 r. (k. 90), aneks numer (...) z dnia 21.02.2011 r. (k. 96), rozwiązanie umowy najmu (k. 100)/

W okresie od 26 września 2011 r. na nieruchomości powodów znajdowały się samochody marki M. (...) o numerze rejestracyjnym (...) oraz marki V. o numerze rejestracyjnym (...) należące do pozwanego. E. M. codziennie widział pojazdy stojące na ogrodzonym placu parkingowym.

Pismem z dnia 26 sierpnia 2013 r. powodowie wystawili na rzecz J. M. – syndyka masy upadłości Przedsiębiorstwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. rachunek numer (...) opiewający na kwotę 6900,00 zł tytułem bezumownego korzystania z miejsc parkingowych na terenie nieruchomości przy ul. (...) w G. za okres od 26 września 2011 r. do 26 sierpnia 2013 roku. Jednocześnie pismem z dnia 26 sierpnia 2013 r. powodowie wezwali pozwanego do natychmiastowego usunięcia pojazdów z nieruchomości. E. M. oraz S. M. poinformowali, że koszt korzystania z parkingu wynosi 150 zł miesięcznie. Wezwali pozwanego do zapłaty kwoty 6900,00 zł.

Pozwany dnia 11 września 2013 r. usunął należące do masy upadłości pojazdy z nieruchomości powodów. Zostały one przewiezione na nieruchomości upadłego. Nie było przeszkód, by uczynić to wcześniej.

Powodowie wynajmują miejsca parkingowe na podstawie umów najmu. Co miesiąc żądają czynszu od najemców. Nie było uzgodnień pomiędzy stronami co do zajmowania miejsc na posesji przy ul. (...) pod parkowanie dwóch samochodów.

/dowody: zeznania świadka J. W. (k. 80-80v), przesłuchanie pozwanego (k. 81-81v), przesłuchanie powoda (k. 80-81), przesłuchanie powódki (k. 81), wezwanie z dnia 26.08.2013 r. wraz z potwierdzeniem nadania (k. 7-7v), rachunek nr (...) (k. 8)/

Pismem z dnia 20 stycznia 2015 r. powodowie wezwali pozwanego do zapłaty kwoty 6900,00 zł tytułem bezumownego korzystania z miejsc parkingowych na terenie nieruchomości położonej w G. przy ul. (...) w terminie do dnia 23 stycznia 2015 r.

/dowody: wezwanie z dnia 20.01.2015 r. (k. 9)/

Powyższy stan faktyczny był między stronami w części bezsporny. W pozostałym zakresie został ustalony przez Sąd na podstawie wskazanych powyżej dowodów z dokumentów, przesłuchań stron oraz zeznań świadka J. W..

Sąd w całości dał wiarę zeznaniom pozwanego oraz świadka J. W., jako spójnym z pozostałym zebranym w sprawie materiałem dowodowym. Z kolei zeznaniom E. M. oraz S. M. Sąd dał wiarę jedynie w części, w jakiej korespondowały z treścią pozostałego materiału dowodowego.

Sąd jako pozbawiony wiarygodności uznał przedłożony przez powodów aneks numer (...) z dnia 22 stycznia 2010 r. Pozwany dokument ów podważył. Zażądał złożenia oryginału pisma. Powodowie reprezentowani byli przez profesjonalnego pełnomocnika, który uprawniony był stosownie do art. 129 § 2 k.p.c. do uwierzytelnienia dokumentu zamiast złożenia jego oryginału. Na rozprawie w dniu 07 marca 2018 r. pełnomocnik strony powodowej oświadczył, iż z przeoczenia poświadczył zgodność z oryginałem aneksu numer (...) z dnia 22 stycznia 2010 roku. Wobec powyższego przedłożony dokument należało uznać za kserokopię. Kserokopia jako odwzorowanie oryginału może być uznana za odpis dokumentu zrównoważony mocą z oryginałem pod warunkiem poświadczenia jego zgodności z oryginałem przez występującego w sprawie pełnomocnika.

Oddalone zostały wnioski pozwanego o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego grafologa, o zwrócenie się do jednostek Straży Miejskiej oraz Burmistrza Gminy Ś., o zobowiązanei powodów do przedłozenia deklaracji podatkowych, umów najmu zawieranych z innymi podmiotami ze względu na brak ich związku z przedmiotem postępownia bądź wykazania zasadności stanowiska pozwanego innymi środkami i twierdzeniami. Okoliczność prowadzenia przed powodów dzialalności gospodarczej nie miala w przedmiotowej sprawie znaczenia. Ustalone zostało przed Sądem, że przedmiotem umowy najmu pomiędzy stronami były jedynie lokale użytkowe, nie zaś miejsca parkingowe.

Oddalony również został wniosek powodów o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego na okoliczność wysokosci wynagrodzenia z tytułu bezumownego korzystania z uwagi na zasadę szybkości oraz ekonomiki postępowania.

Sąd zważył, co następuje

Powództwo w żadnej mierze nie zasługiwało na uwzględnienie.

W myśl art. 224 § 1 k.c. samoistny posiadacz w dobrej wierze nie jest obowiązany do wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy i nie jest odpowiedzialny ani za jej zużycie, ani za jej pogorszenie lub utratę. Nabywa własność pożytków naturalnych, które zostały od rzeczy odłączone w czasie jego posiadania, oraz zachowuje pobrane pożytki cywilne, jeżeli stały się w tym czasie wymagalne. Zgodnie z § 2 ww. przepisu od chwili, w której samoistny posiadacz w dobrej wierze dowiedział się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o wydanie rzeczy, jest on obowiązany do wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy i jest odpowiedzialny za jej zużycie, pogorszenie lub utratę, chyba że pogorszenie lub utrata nastąpiła bez jego winy. Obowiązany jest zwrócić pobrane od powyższej chwili pożytki, których nie zużył, jak również uiścić wartość tych, które zużył.

Z kolei art. 225 k.c. stanowi, że obowiązki samoistnego posiadacza w złej wierze względem właściciela są takie same jak obowiązki samoistnego posiadacza w dobrej wierze od chwili, w której ten dowiedział się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o wydanie rzeczy. Jednakże samoistny posiadacz w złej wierze obowiązany jest nadto zwrócić wartość pożytków, których z powodu złej gospodarki nie uzyskał, oraz jest odpowiedzialny za pogorszenie i utratę rzeczy, chyba że rzecz uległaby pogorszeniu lub utracie także wtedy, gdyby znajdowała się w posiadaniu uprawnionego.

Według dyspozycji art. 230 k.c. przepisy dotyczące roszczeń właściciela przeciwko samoistnemu posiadaczowi o wynagrodzenie za korzystanie z rzeczy, o zwrot pożytków lub o zapłatę ich wartości oraz o naprawienie szkody z powodu pogorszenia lub utraty rzeczy, jak również przepisy dotyczące roszczeń samoistnego posiadacza o zwrot nakładów na rzecz, stosuje się odpowiednio do stosunku między właścicielem rzeczy a posiadaczem zależnym, o ile z przepisów regulujących ten stosunek nie wynika nic innego.

W przedmiotowej sprawie powodowie domagali się zasądzenia solidarnie na ich rzecz kwoty 6900,00 zł tytułem wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z należącej do nich nieruchomości przez Przedsiębiorstwa (...) Sp. z o.o. w upadłości likwidacyjnej z siedzibą w G. w okresie od 30 listopada 2011 r. do 26 sierpnia 2013 roku.

Powodowie są właścicielami nieruchomości położonej w G. przy ul. (...) we wspólności majątkowej. W okresie od 26 września 2011 r. do 26 sierpnia 2013 r. na tejże posesji zaparkowany był pojazd marki M. (...) o numerze rejestracyjnym (...) oraz pojazd marki V. o numerze rejestracyjnym (...) należący do masy upadłości Przedsiębiorstwa (...) Sp. z o.o. z siedzibą w G..

Roszczenie o wynagrodzenie za korzystanie z rzeczy przysługiwać może właścicielowi tylko wobec posiadacza, który w danym okresie bez podstawy prawnej faktycznie władał rzeczą, był zatem w tym okresie biernie legitymowany w świetle art. 222 § 1 k.c. Skutki wystąpienia z takimi żądaniami pozostają w zależności od czynnika subiektywnego, to jest od dobrej lub złej wiary posiadacza (tak Sądu Najwyższego w wyroku z 29.06.2005r. III CK 669/04).

W okresie od 26 września 2011 r. do 26 sierpnia 2013 r. pozwany był posiadaczem nieruchomości w dobrej wierze. Stosownie do art. 7 k.c. jeżeli ustawa uzależnia skutki prawne od dobrej lub złej wiary, domniemywa się istnienie dobrej wiary. Domniemanie istnienia dobrej wiary jest wzruszalne, ale ciężar jego obalenia spoczywa na dochodzącym roszczenia, który z przypisania złej wiary pozwanego wywodzi korzystne dla siebie skutki prawne. Strona powodowa ciężarowi temu nie podołała.

E. M. codziennie widział pojazdy stojące na ogrodzonym placu parkingowym. Nie zgłaszał pozwanemu konieczności ich usunięcia. Samochody w każdym czasie mogły być przewiezione na nieruchomość wchodzącą do masy upadłości. Syndyk po otrzymaniu wezwania do usunięcia rzeczy niezwłocznie to uczynił.

Niezależnie od powyższego na uwzględnienie zasługiwał podniesiony przez pozwanego zarzut przedawnienia roszczenia. Zgodnie z art. 117 § 1 k.c. z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych roszczenia majątkowe ulegają przedawnieniu. W myśl § 2 cytowanego wyżej przepisu po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba że zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia.

Wynagrodzenie z tytułu korzystania z rzeczy nie dzieli się na świadczenia okresowe, gdyż okresowej płatności nie przewiduje ustawa ani umowa, lecz jest narastającym świadczeniem ciągłym za cały okres korzystania z rzeczy przez posiadacza bez tytułu prawnego. Roszczenia o wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z cudzej rzeczy jako roszczenia majątkowe ulegają przedawnieniu zgodnie z regułą z art. 117 § 1 k.c., z tym że do przedawnienia tych roszczeń ma dodatkowo zastosowanie regulacja szczególna zawarta w art. 229 § 1 k.c. Stosownie do tego przepisu roszczenie właściciela przeciwko samoistnemu posiadaczowi o wynagrodzenie za korzystanie z rzeczy przedawnia się z upływem roku od dnia zwrotu rzeczy. Norma z art. 229 k.c. skraca termin dochodzenia roszczeń nieprzedawnionych do jednego roku od zwrotu rzeczy (wyr. SN z dnia 25 marca 1986 roku, IV CK 29/86, z dnia 22 września 2005 roku, IV CK 109/05, LEX nr 346083, z dnia 24 lutego 2006 roku, II CSK 139/05, LEX nr 20105). Wskazany termin przedawnienia wynosi jeden rok niezależnie od tego czy chodzi o posiadacza samoistnego czy zależnego. W wyroku z dnia 04 grudnia 1980 roku Sąd Najwyższy wyjaśnił, że w czasokresie oznaczonym w art. 229 § 1 k.c. właściciel może dochodzić wynagrodzenia za cały, nie przekraczający jednak lat 10, czas korzystania z jego rzeczy przez samoistnego (zależnego) posiadacza w złej wierze (por. wyrok SN z dnia 04 grudnia 1980 roku, II CR 501/80).

Pozwany usunął należące do niego pojazdy w dniu 11 września 2013 r., niezwłocznie po otrzymaniu przez niego wezwania. Pozew w niniejszej sprawie wniesiony został w dniu 29 kwietnia 2016 roku. W związku z powyższym, mając na uwadze roczny termin wskazany w art. 229 k.c., żądanie strony powodowej należało uznać za przedawnione w całości. W toku postępowaia strona powodowa nie wykazała, by doszło do skutecznego przerwania biegu terminu przedawnienia.

Z uwagi na powyższe powództwo musiało ulec oddaleniu.

O kosztach procesu orzeczono jak w punkcie drugim sentencji wyroku po myśli art. 98 k.p.c. Strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Do kosztów sądowych poniesionych przez pozwanego należała opłata skarbowa od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł oraz koszt wynagrodzenia profesjonalnego pełnomocnika zastępującego go w sprawie w wysokości 2400 zł. Wysokość kosztów zastępstwa procesowego Sąd ustalił w oparciu o § 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie w brzmieniu obowiązującym w dacie wytoczenia powództwa.

.

SSR Joanna Zachorowska